در بازار اول و دوم چه گذشت؟

مروری بر فهرست نمادهای موثر بر شاخص در معاملات دیروز نشان می‌دهد که نمادهای گروه فلزات بیشترین نقش را در رشد شاخص داشته‌اند. به عبارت دقیق‌تر، نماد معاملاتی شرکت‌های فولاد هرمزگان جنوب، ذوب‌آهن اصفهان، هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه و آهن و فولاد ارفع در پایان معاملات دیروز صدرنشین فهرست نمادهای حامی شاخص بودند و مجموعا نماگر فرابورس را ۱۵ واحد ارتقا بخشیدند. نمادهای پالایشی نیز در جریان معاملات دیروز با ثبت رشد قیمت، با اثرگذاری کمتری در رتبه‌های بعدی فهرست نمادهای حامی شاخص ایستادند.

در بین نمادهای مزبور، سهامی ذوب‌‌آهن اصفهان ضمن جذب بیشترین نقدینگی در بین سهام مختلف، صف طولانی خرید را تجربه کرد. بیشترین حجم و ارزش معاملات خرد سهام فرابورسی در روز گذشته به نام نماد «ذوب» رقم خورد. در عین حال، با وجود جابه‌جایی ۲۵ میلیارد تومانی سهام ذوب‌آهن، معاملات این نماد در روز گذشته با صف خرید بیش از ۳۴ میلیون سهمی به پایان رسید که نشان‌دهنده اشتیاق مشهود سرمایه‌گذاران برای خرید این سهم است. این حجم از تقاضای انباشت‌شده در پشت صف خرید ذوب‌آهن را باید در معادلات کنونی حاکم بر عرضه‌ محصولات فلزی در بورس کالا جست‌وجو کرد. از روز شنبه که خبر توقف عرضه‌های بورس کالا تایید شد تقاضا در سهام شرکت‌های عرضه‌کننده در بورس کالا قوت گرفت و تا معاملات تداوم یافت.

با وجود اخبار ضد و نقیض در رابطه با شیوه قیمت‌گذاری کالاهای پایه، اما رفتار متقاضیان بازار، وزنه ارزندگی سهام را سنگین‌تر نشان می‌دهد. به بیان دیگر، اشتیاق برای خرید سهم فولادسازان عرضه‌کننده در بورس کالا طی دو روز گذشته نشان‌دهنده این است که فعالان سهام حساب جدی روی اصلاح قیمت پایه عرضه باز کرده است. رشد بیش از ۴ درصدی شاخص گروه فلزات فرابورس و گردش ۳۸ درصد از نقدینگی کل بازارهای اول و دوم در معاملات روز گذشته این گروه نیز موید همین ادعاست. ضمن توجه معامله‌گران به سهم عرضه‌کنندگان داخلی این گروه، صادرکنندگان فلزی با رشد قابل‌توجه قیمت سهم به کار خود پایان دادند. فولاد هرمزگان جنوب و آهن و فولاد ارفع که جزو فولادسازان صادراتی هستند طی روز گذشته در سقف مجاز روزانه معامله‌شدند و با صف خرید به کار خود پایان دادند.

گر‌چه نوسانات بازارهای جهانی در حاشیه اخبار داخلی قرار گرفته اما نباید از جهش قیمت فولاد به سقف ۷ ساله طی روز گذشته غافل ماند که موجب هم‌افزایی عوامل اثرگذار بر قیمت سهام مرتبط شد. به‌طور کلی، فلزات جهانی پس از تلاطم شدید قیمت در هفته قبل، با خوش‌بینی به استقبال مذاکرات تجاری بین چین و آمریکا رفته است. بازگشت فلزات رنگین به محدوده مثبت قیمتی نیز نشانه دیگر این خوش‌بینی در روز بازگشایی بازارهای جهانی بود.

همزمان با فضای مثبت حاکم بر گروه فلزات، معاملات پتروشیمی‌ها با ضعف نسبی تقاضا همراه بود. مساله تعیین نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی معاملات این گروه را با ابهام جدی مواجه کرده است. اخبار پیرامون اصلاح قیمت پایه محصولات پتروشیمی از یکسو و نحوه تعیین نرخ خوراک این شرکت‌ها نیز همچنان محل نزاع تولیدکنندگان و سیاست‌گذار است. بنابراین تا تعیین تکلیف نهایی نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی به نظر می‌رسد که معاملات این گروه توام با احتیاط دنبال شود. ضعف تقاضا در اغلب نمادهای گروه پتروشیمی نیز تمام بیم و امیدهای مرتبط را طی روز گذشته در خود منعکس کرد. در بین سهام این گروه فرابورسی، پتروشیمی زاگرس که در ابتدای معاملات دیروز رشد محسوس قیمت سهم را تجربه کرد در پایان معاملات تحت‌فشار عرضه قرار گرفت و در نهایت در دامنه منفی قیمت به کار خود پایان داد. پتروشیمی مارون نیز در معاملات دیروز بیشترین اثر منفی را بر شاخص فرابورس بر جا گذاشت. همچنین نماد پتروشیمی خراسان که توام با افزایش قیمت جهانی اوره رشد کرده بود در پایان معاملات دیروز تحت فشار عرضه قرار گرفت.

از دیگر تحولات مهم صنایع فرابورسی، رشد حدود ۵ درصدی شاخص گروه زغال‌سنگ بود. دو نماد زیرمجموعه این گروه، یعنی «کپرور» و «کشرق» در معاملات دیروز تا سقف مجاز روزانه رشد کردند. با توجه به اینکه نرخ فروش زغال‌سنگ داخلی بر مبنای ضریبی از نرخ فروش شمش فولاد خوزستان است تغییر در قیمت پایه این محصول به‌طور ضمنی می‌تواند نرخ فروش زغال‌سنگ را با تغییر مواجه سازد. به نظر می‌رسد رشد روزهای اخیر شاخص گروه زغال سنگ نیز در همین راستا قابل‌توجیه باشد. از طرف دیگر، شرکت‌های زیرمجموعه گروه زراعت و دامپروری که از تولیدکنندگان شیر به شمار می‌روند طی دو روز اخیر مجوز افزایش نرخ فروش بیش از ۱۰ درصدی خود را روانه سامانه «کدال» کردند. نمادهای «تلیسه» و «زقیام» به دلیل اطلاع‌رسانی درخصوص افزایش نرخ فروش در روز گذشته متوقف شدند.همچنین در جریان دادوستدهای دیروز، بیش از ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان سهم از مسیر پرتفوی حقوقی به حقیقی منتقل شد. سهامداران حقیقی بازارهای اول و دوم بیشترین خالص خرید را به ترتیب در نماد شرکت‌های ذوب‌آهن اصفهان، فولاد هرمزگان جنوب و پتروشیمی خراسان و آهن و فولاد ارفع به ثبت رساند. در نقطه مقابل، سهامداران حقیقی در نماد پتروشیمی زاگرس و پالایش نفت لاوان بیشتر فروشنده بودند تا خریدار.

تداوم سود ۳۰ درصدی «اخزا»ها

همزمان با رونق معاملات سهام، نرخ سود موثر اوراق خزانه برای ششمین روز کاری متوالی در بالای مرز ۳۰ درصدی نوسان داشت. دیروز حدود ۳ میلیون برگه اسناد خزانه به ارزش ۲۴۰ میلیارد تومان بین فعالان فرابورسی دست‌به‌دست شد که بخش عمده آن مربوط به خریدوفروش‌های عمده این اوراق بود. افزایش حجم و ارزش معاملات اوراق خزانه در روزهای اخیر در حالی صورت می‌گیرد که متوسط نرخ بازدهی در این بازار به‌طور تقریبی در سطح ۳۰ درصد است. به‌طور مشخص، میانگین نرخ سود موثر ۱۸ مرحله از اسناد خزانه در روز گذشته به میزان ۴/ ۳۰ درصد رقم خورد.