در این شرایط بار دیگر شاخص کل هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) تحت تاثیر افزایش تقاضا در سهام کوچک‌تر، از شاخص کل سبقت گرفت و با رشد حدود یک درصدی همراه شد. این مهم در حالی واقع شده است که بررسی‌های میدانی نشان از هجوم مجدد خریداران برای خرید دلار دارد. موضوعی که موجب شد طی روزهای اخیر شاهد جهش کم‌سابقه نرخ دلار در بازار آزاد باشیم. (البته نرخ دلار دیروز پس از لمس سطح ۱۵ هزار تومانی از این سطح عقب‌نشینی کرد). کارشناسان معتقدند کوچک‌ترین رخداد سیاسی در راستای بهبود فضای اقتصاد کلان می‌تواند به چرخش مسیر در این بازار منتهی شود. این در حالی است که بورس تهران با پتانسیل‌ بنیادی موجود می‌تواند از ریسک پایین‌تر و بازدهی بالاتری برخوردار باشد. در مجموع التهاب روز گذشته بازار ارز در ساعات معاملاتی بورس تهران، در کنار لحاظ کردن شرایط روز پایانی هفته معاملات سهام توسط معامله‌گران که به‌طور سنتی در بورس مشاهده شده است، موجب ایجاد فضای احتیاطی در معاملات سهام شد.

دستورالعملی که مثمر ثمر نبود

معاملات این روزهای بورس کمتر به بازار جهانی توجه دارد و در حال حاضر نوسان دلار، تحولات بورس کالا و مسائل سیاسی نقش پررنگ‌تری در تصمیم‌گیری فعالان بازار سهام ایفا می‌کنند. روز گذشته نیز معاملات برخی محصولات فولادی در بورس کالا مورد توجه معامله‌گران قرار گرفت و عرصه را برای افزایش عرضه در این نمادهای فلزی - معدنی فراهم آورد. نگاهی به معاملات روز گذشته نیز نشان می‌دهد بیشترین فشار بر شاخص سهام از جانب نمادهای «کگل»، «فارس»، «فملی»، «فخوز» و «فولاد» وارد شده است. بر اساس آخرین دستورالعمل ابلاغی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت، هر چند دامنه نوسان محصولات فولادی در بورس کالا با افزایش ۵ درصدی، به ۱۵ درصد رسیده است اما به دلیل کاهش قیمت‌ها در بازارهای جهانی عملا قیمت پایه عرضه این محصولات نسبت به قبل، حدود ۵ درصد کاهش یافته است (قیمت پایه محصولات فولادی قابل عرضه در بورس کالا از میانگین قیمت جهانی با نرخ محموله‌های صادراتی در منطقه CIS و دریای سیاه ضربدر نرخ تسعیر ارز رسمی بانک مرکزی تعیین می‌شود). به این ترتیب دستورالعمل جدید وزارت «صمت» اصلاح رو به بهبودی در معاملات بورس کالای فولادسازان ایجاد نکرده است. طبق دستورالعمل جدید وزارت صنعت که در ابتدای هفته جاری منتشر شد، قیمت پایه عرضه محصولات فولادی نسبت به مرحله قبل ۵درصد کاهش یافت اما دامنه نوسان ۵ واحد درصد بیشتر شد. همین امر مانع از ایجاد تقاضای موثر در سهام فولادی است.

تداوم صعود سهام پالایشی

سهام پالایشی‌ بورس تهران، روز گذشته برخلاف دیگر سهام کالایی، با رشد قیمت همراه شدند. شرایطی که سبب شد تا نمادهای «شتران»، «شبندر»، «شپنا» و «شبریز» با تاثیر مثبت خود مانع از ریزش بیشتر شاخص کل بورس تهران شوند. به این ترتیب برای سومین روز متوالی، پالایشی‌ها با اهرم آزادسازی قیمت در بورس کالا شاهد رشد محسوس تقاضا بودند. در عین حال دیروز سه شرکت پالایش نفت اصفهان، تهران و شیراز، وکیوم‌باتوم تولیدی خود را در بورس کالا عرضه کردند. وکیوم باتوم عرضه شده توسط «شپنا» به قیمت کیلویی ۳۷۳۹ تومان معامله شد که نسبت به قیمت پایه رشد ۱۹۴ درصدی و نسبت به قیمت پایانی جلسه قبل ۴۸ درصد رشد داشت. وکیوم باتوم عرضه شده توسط «شراز» به قیمت کیلویی ۴/ ۳۹۸۰ تومان معامله شد که نسبت به قیمت پایه رشد ۱۹۸ درصدی و نسبت به قیمت پایانی جلسه قبل با افزایش ۳۶ درصدی همراه شد. همچنین وکیوم باتوم عرضه شده توسط «شتران» در همان قیمت پایه (کیلویی ۳۲۶۹ تومان) مورد دادوستد قرار گرفت.

رفتار محتاطانه در پایان هفته

یکی از رفتارهای سنتی که عموما در روز پایانی هفته مشاهده می‌شود، پیشه کردن احتیاط از سوی معامله‌گران در معاملات سهام است. رفتاری که به سبب مصادف شدن تعطیلی پنج شنبه و جمعه بورس تهران با پایان هفته بازارهای جهانی بر بازار حاکم شده است. در شرایط کنونی نیز افزایش نوسان در بازارهای جهانی، بر احتیاط معامله‌گران افزوده است. هر چند در حال حاضر وضعیت قیمت کالاها در بازارهای جهانی کمتر مورد توجه معامله‌گران قرار می‌گیرد. به این ترتیب روز گذشته ارزش معاملات خرد سهام با کاهش ۱۸ درصدی نسبت به روز قبل، ۳۶۳ میلیارد تومان برآورد شد.

کاهش فشار عرضه در بازار فلزات

طی روزهای اخیر تداوم نگرانی‌ها درخصوص تشدید هر چه بیشتر جنگ تجاری میان دو قدرت اقتصادی آمریکا و چین، سبب شد تا با تقویت ارزش دلار آمریکا در برابر سبدی از ارزهای مطرح دنیا، تقاضا برای فلزات کاهش پیدا کند. صبح روز گذشته اما با کاهش شتاب رشد شاخص دلار، تا حدودی از فشار فروش در بازار فلزات کاسته شد.  در زمان تنظیم این گزارش (ساعت ۱۴ روز چهارشنبه) هر تن مس در معاملات آتی لندن با رشد۲/ ۰درصدی در سطح ۵۸۴۹ دلار قرار گرفت. آلومینیوم اما با کاهش ۵/ ۰درصدی در سطح ۲۰۵۸ دلار در هر تن قرار گرفت. در تحولات مربوط به این فلز می‌توان به ادامه اعتصاب کارگری در واحد تولید آلومینای شرکت آلکو در غرب استرالیا برای چهارمین هفته اشاره کرد. در حالی که گفته می‌شود روز پنج‌شنبه کارگران در مورد پیشنهاد جدید حقوق و مزایای شرکت تصمیم‌گیری می‌کنند، برخی منابع خبری از عزم آنها برای رای منفی به این پیشنهاد خبر می‌دهند. موضوعی که می‌تواند سبب اختلال در سمت عرضه این فلز شود.  روی نیز دیروز با افت ۱۵/ ۰ درصدی، ۲۴۰۹ دلار در هر تن قیمت خورد. هر تن سرب اما با افزایش ۳۳/ ۰ درصدی، به قیمت ۲۰۷۵ دلار مورد دادوستد قرار گرفت.

پتانسیل‌ رشد در بازار سهام

بازار ارز طی روزهای اخیر، افسارگسیخته رو به افزایش گذاشته است تا جایی که در ساعات داد وستد سهام در بورس تهران نرخ دلار از مرز ۱۵ هزار تومانی نیز در معاملات دیروز عبور کرد.البته در ادامه معاملات به کمتر از سطح ۱۴ هزار تومان عقب‌نشینی کرد. به اعتقاد کارشناسان جهش پرشتاب نرخ در بازار ارز به سبب افزایش تقاضا از سوی معامله‌گران خرد در این بازار ایجاد شده است. این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد بازار سهام همچنان می‌تواند از جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران برخوردار باشد؛ چرا که کوچک‌ترین تکانه سیاسی در فضای بین‌المللی می‌تواند سبب چرخش مسیر دلار و در نتیجه متضرر شدن خریداران این ارز در شرایط هیجانی بازار شود. این در حالی است که سهام بورسی به ویژه‌ کالایی‌ها از پشتوانه‌های بنیادی لازم برخوردار هستند که نه تنها عامل حمایت از قیمت سهام در برابر رخدادهای غیرمنتظره سیاسی است بلکه بازدهی مناسبی را از آن سرمایه‌گذاران خواهد کرد.

از دیگر صنایع بورسی چه خبر؟

بررسی روند صنایع بورسی طی معاملات روز گذشته نشان می‌دهد از ۳۸ ‌صنعت مورد بررسی، ۲۰ صنعت با افزایش شاخص همراه شدند و در مقابل شاهد افت شاخص ۱۵ صنعت بورسی بودیم. در این میان بار دیگر گروه‌های کوچک در صدر جدول بازدهی روزانه بورس تهران قرار گرفتند. بر این اساس گروه محصولات چوبی با تک‌نماد «چفیبر» رشد ۶/ ۷ درصدی را تجربه کرد. زراعی‌ها از دیگر گروه‌های سهامی بود که با معاملات مثبت خود در تک‌نماد «زمگسا» شاهد رشد حدود ۵ درصدی شاخص خود بود. دیگر گروه‌های کوچک همچون وسایل ارتباطی، محصولات کاغذی و قندوشکر از دیگر گروه‌هایی بودند که در صدر جدول بازدهی روزانه بورس تهران قرار گرفتند.