به این ترتیب افت شاخص کل فرابورس از ابتدای آذر تا پایان معاملات دیروز به عددی فراتر از ۱۰ درصد و فاصله میان سطح فعلی شاخص و بیشترین میزان آن(در تاریخ نهم مهر سال جاری) به بیش از ۲۳ درصد رسید. از منظر آمار معاملات نیز، نزدیک به دو میلیارد برگه بهادار به ارزش تقریبی ۶۳۰ میلیارد تومان در بازارهای چندگانه فرابورس مورد داد و ستد قرار گرفت که نسبت به روز کاری قبل بیش از ۸۵ درصد رشد داشت.

با وجود ارائه گزارش‌های عملکرد قابل قبول شرکت‌های کالایی اعم از شرکت‌های پتروشیمی و همچنین شماری از سهام فلزات اساسی، تمام نمادهای مربوطه در جریان خرید و فروش‌های روز گذشته تحت فشار فروش و افت قیمت قرار گرفتند. سایه فروش‌های سنگین بر سهام کالایی، بهای آنها را هرچه بیشتر دستخوش نوسانات منفی کرد. امری که حاکی از پیشخور شدن ریزش‌های اخیر بازارهای جهانی در قیمت این سهام است. علاوه بر آن کاهش ارزش دلار در هفته اخیر نیز افت بیشتر تقاضای سهام صادرات محور را به دنبال داشت. باید در نظر داشت که در طول برهه نوسانات نرخ ارز در بازار آزاد، غالب سهام بزرگ فرابورسی با نرخ ارز سامانه نیما که حدودا معادل هشت هزار تومان است مشغول فعالیت بوده است. از این روی، به واسطه شکاف میان این دو نرخ ارز، توان سودآوری حاصل از صادرات شرکت‌های مربوطه در مرز پایین‌تری قرار می‌گرفت. در نتیجه نزدیک شدن نرخ ارز بازار آزاد به نرخ ارز بازار دوم قدرت بازدهی سهام مربوطه را  دستخوش تغییر خواهد کرد. همچنین نزدیک شدن قیمت‌ها به سطوح جذاب و توجه به گزارش‌های مناسب ماه آبان، در نهایت حمایت سهامداران را بر‌خواهد انگیخت.

رصد بازار اول و دوم

در روزی که گذشت، افزون بر ۳۰۸ میلیون سهم به ارزش نزدیک به ۱۳۱ میلیارد تومان در معاملات خرد بازار اول و دوم دست به دست شد. بیش از نیمی از این جریان نقدینگی در معاملات استخراج کانه‌های فلزی، محصولات پتروشیمی و فلزات اساسی به گردش درآمد. افت قیمت در اکثر نمادها، شاخص بیش از نیمی از صنایع بازار را با تغییرات منفی مواجه کرد. در این میان، شاخص صنعت تولید محصولات کامپیوتری یا تک‌نماد تازه‌وارد «مادیرا» بیشترین افزایش روزانه را تجربه کرد و صدرنشین جدول صنایع از منظر رشد شاخص شد. صنایع رایانه، قند و شکر و سایر محصولات کانی غیر‌فلزی نیز در رتبه‌های بعدی فهرست صنایع با رشد شاخص قرار گرفتند. طی معاملات دیروز، غلبه قدرتمند عرضه بر تقاضا موجب عقبگرد نزدیک به ۶۰ واحدی شاخص کل شد. نمادهای پتروشیمی «مارون» و «زاگرس» در مجموع بیش از ۲۰ واحد از شاخص کل کاستند. نماد گروه فلزات و معدنی نظیر «کگهر»، «میدکو» و «هرمز» نیز آیفکس را حدود ۲۰ واحد دیگر به عقب راندند. در این میان، نماد تازه‌وارد گهرزمین هشت واحد تأثیر منفی بر شاخص داشت.

از دریچه معامله‌گران

در معاملات روز گذشته، در میان صنایع مورد توجه سهامداران حقیقی صنعت رایانه صدرنشین بود. زیرمجموعه‌های حمل‌ونقل‌، فرآورده‌های نفتی و محصولات کاغذی نیز از دیگر صنایعی بودند که روز گذشته تحت حمایت این دسته از سهامداران قرار گرفتند. با این حال خالص خرید فعالان حقیقی بازار از چهار صنعت یاد شده کمتر از یک میلیارد تومان محاسبه شد. نگاهی جزئی‌تر به اولویت‌بندی‌های معامله‌گران خرد نیز نشان از توجه ویژه آنها به نماد معاملاتی «تاپکیش» بود. ترجیحات بعدی آنها به سهام ریل‌پرداز سیر و پالایش نفت شیراز اختصاص یافت. در مقابل، به جز چهار صنعت نام‌برده دیگر صنایع فرابورسی تحت پشتیبانی سهامداران حقوقی به فعالیت دیروز خود پایان دادند. استخراج کانه‌های فلزی، فلزات اساسی و محصولات پتروشیمی بیشترین ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی را در داد‌و‌ستدهای خود رقم زدند که مقدار آن به بیش از ۳۵ میلیارد تومان می‌رسید. در این میان سهام «کگهر» بیشترین خالص خرید حقوقی را رقم زد که نزدیک به ۲۰ میلیارد تومان بود. دیگر ترجیحات این دسته از معامله‌گران نیز متوجه هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه و بانک دی شد که ارزش تغییر مالکیت یافته در این دو نماد بیش از ۹‌میلیارد تومان ارزیابی شد. در مجموع بیش از ۴۷ میلیارد تومان سهام از جانب سهامداران حقیقی به سوی سهامداران حقوقی جابه‌جا‌ شد و بازار با حمایت حقوقی‌ها به کار خود خاتمه داد.