زنجیره فولاد در سایه عرضه‌ها

شاخص کل فرابورس که میانگین موزونی از قیمت سهام بازارهای اول و دوم است در دادوستدهای دیروز ۱۷ واحد کاهش یافت. افت قیمت در نماد شرکت‌های ذوب‌آهن اصفهان، سنگ آهن گهرزمین، فولاد هرمزگان جنوب و هلدینگ معدنی خاورمیانه بیشترین اثر منفی را بر شاخص کل وارد کردند. چنان که ملاحظه می‌شود سهام زنجیره فولاد فرابورس طی روز گذشته تحت فشار شدید فروش قرار گرفته‌اند. اگرچه تداوم افت قیمت‌های جهانی در کنار کاهش تقاضا برای محصولات فولادی در بورس کالا از عوامل فشار بر قیمت سهام این گروه ارزیابی می‌شود. اما فشار عرضه‌ها در این گروه را کاملا نمی‌توان به تغییرات بنیادی در صنعت فلزات نسبت داد بلکه بخشی از آن را باید ناشی از جو روانی حاکم بر بازار دانست؛ چرا که اثر افت قیمت‌های جهانی طی روند اصلاحی اخیر در قیمت سهام وابسته تحقق یافته است. در این میان، فشار شدید فروش در لیدرهای این صنعت هم نقش مهمی در سرایت فضای هیجانی بر کل بازار داشت. ذوب آهن اصفهان که در روزهای ماقبل به دنبال افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها در مرکز توجه متقاضیان سهام بود و با تجربه صف خرید، رشد حداکثری بهای سهم را تجربه می‌کرد، روز گذشته در مسیری معکوس تحت فشار عرضه قرار گرفت و ضمن ثبت بیشترین حجم و ارزش معاملات، در رتبه نخست فهرست نمادهای موثر بر شاخص ایستاد. به این ترتیب، با فشار عرضه در نماد شرکت‌های بزرگ این گروه، دیگر نمادها نیز متاثر از این فضا با افت شدید قیمت به کار خود پایان دادند. دو گروه اصلی فرابورس یعنی پتروشیمی و پالایشی نیز وضعیت نسبتا مشابهی داشتند. پالایشی‌ها فضایی سراسر منفی را تجربه کردند و پتروشیمی‌ها نیز به جز تک‌نماد «مارون» با افت قیمت به کار خود پایان دادند. در مجموع حدود ۶۰ درصد تعداد نمادها در بازار اول و دوم و بازارهای پایه در محدوده منفی قیمت قرار داشتند. در بازارهای پایه نیز با وجود رشد ارزش معاملات اکثر نمادها با افت قیمت به کار خود پایان دادند. در این میان، عنوان بیشترین افت قیمت در بازارهای پایه به نماد شرکت‌های قند ارومیه و پتروشیمی امیرکبیر تعلق گرفت که هر کدام به ترتیب ۳۵ و ۲۵ درصد تنزل کردند.

قدرت‌نمایی حقوقی‌ها در خرید

جریان مالکیت در معاملات دیروز بازارهای اول و دوم در مسیر حقیقی به حقوقی رقم خورد. در این روز حدود ۱۷ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی فعالان حقوقی انتقال یافت تا میزان خروج سرمایه‌های خرد از بازار از ابتدای آذر تا روز گذشته به رقم ۲۷۷ میلیارد تومان برسد. سهامداران خرد در نیمی از تعداد نمادهای قابل معامله دیروز فروشنده بودند تا خریدار. در این بین، نمادهای زنجیره فولاد فرابورسی در کانون فروش فعالان حقیقی قرار داشتند و بیشترین خالص فروش سهامداران خرد را به نام خود ثبت کردند. میزان تغییر مالکیت در نماد شرکت‌های فولاد هرمزگان، آهن و فولاد ارفع و سنگ‌آهن گهر زمین به بیش از ۱۰ میلیارد تومان رقم خورد تا افت قیمت در این نمادها به فشار عرضه از سوی سهامداران حقیقی انتساب پیدا کند.

در نقطه مقابل، سهامداران حقیقی در تقاضای سهام ۲۰ نماد دست برتر را داشتند. سهام گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گروه صنایع کاغذی پارس در کنار پتروشیمی زاگرس بیشترین سرمایه‌های خرد را طی دادوستدهای دیروز جذب کردند. به نظر می‌رسد رسیدن قیمت این سهم به سطوح نازل قیمت فعالان حقیقی را ترغیب به خرید این سهم کرده است.

 نرخ «اخزا»ها در کف ۷ ماهه

در روزی که قیمت سهام بورسی و فرابورسی غالبا کاهش یافت اوراق بدهی با استقبال سرمایه‌گذاران رو‌به‌رو شدند. شاخص قیمت اوراق خزانه در معاملات دیروز برای هفتمین روز پی‌در‌پی افزایش یافت و سبب شد تا نرخ بازدهی در این بازار-به دلیل رابطه معکوس با قیمت- تقویت شود. متوسط نرخ سود موثر ۲۴ مرحله از اوراق خزانه در پایان معاملات دیروز به رقم ۴/ ۲۲ درصد رسید که کمترین میزان از سی‌ام اردیبهشت است. به نظر می‌رسد ترکیب کاهش تورم انتظاری و ریسک‌گریزی موجب تقویت قیمت در بازار بدهی و کاهش نرخ‌های سود شده‌اند. تاثیر این دو عامل را در منحنی بازده اوراق خزانه هم می‌توان دید. منحنی بازده اوراق خزانه که نمایانگر نرخ‌ بازده مورد انتظار بازار برای افق‌های زمانی مختلف است طی یک هفته گذشته به‌طور محسوسی به سمت پایین انتقال پیدا کرده است.

افت دسته‌جمعی «تسه‌»ها

اوراق تسهیلات مسکن نیز طی روز گذشته به‌طور دسته‌جمعی تحت فشار فروش قرار گرفتند و در نبود تقاضای موثر با افت قیمت به کار خود پایان دادند. سطح قیمت در این بازار به پایین‌ترین سطح طی دو هفته اخیر رسیده و همچنان در نزدیکی کف ۵۸ ماهه دادوستد می‌شود. قدرت پایین خرید اوراق مسکن-به دلیل افزایش قیمت مسکن و تثبیت سقف خرید اوراق- را می‌توان مهم‌ترین عامل رکود «تسه»‌ها تلقی کرد که در صورت عدم تغییر در سیاست وام مسکن این روند پا برجا خواهد ماند.