کاهش شتاب رشد آیفکس

دنیای اقتصاد : شاخص کل فرابورس ایران دیروز پیرو روند افزایشی که از ابتدای ماه جاری تسریع یافت، با تجربه رشد نزدیک به یک درصدی مواجه شد. نماگر این بازار که با افزایش تقاضا رشدی آنی را در ابتدای معاملات تجربه کرد، پس از تجربه افتی محدود در ادامه روز مسیر نسبتا هموارتری را پیمود. در انتهای روز آیفکس با قرارگرفتن بر سطح ۵/ ۲۰۷۱ واحدی به بالاترین ارتفاع خود طی پنج ماه اخیر رسید. در این روز، بالغ بر ۹۰۹ میلیون برگه بهادار به ارزش بیش از ۵۰۲ میلیارد تومان در بازارهای چندگانه فرابورس دست به دست شد که تقریبا نیمی از این جریان پولی حاصل معاملات بازار اوراق با درآمد ثابت بود. از سویی، کاهش فشار عرضه در معاملات اوراق تسهیلات مسکن در کنار افزایش محدود متوسط بازدهی بازار بدهی از دیگر اتفاقات قابل توجه در فرابورس دیروز بود.

روز گذشته، با بازگشایی بازارهای جهانی قیمت‌های کامودیتی به مسیر افزایشی خود ادامه داد. تداوم این روند در بازار جهانی که غالبا حاصل سیگنال‌های مساعد از پیشرفت مذاکرات تجاری تلقی می‌شود در کنار رشد بهای ارزهای داخلی، بهانه‌ای شد تا تقاضا برای سهام وابسته در فرابورس به‌صورت محسوسی افزایش یابد. از این رو معاملات اکثر سهم‌های گروه فلزات در مدار مثبت قیمت ادامه یافت. با‌وجود تداوم این روند، فشار عرضه‌ها از شتاب رشد قیمت‌ها کاست و شاخص صنعت فلزات اساسی فرابورس تنها رشد نیم درصدی را تجربه کرد. از سویی، سیگنال‌های مثبت معاملات پررونق پتروشیمی مارون در بورس کالا، «مارون» را نسبت به دیگر نمادهای پتروشیمی برتری بخشید. نماد مزبور که تحت خرید و فروش سهامداران حقیقی به رشد پنج درصدی قیمت دست یافت، به تنهایی حدود ۲۰ واحد شاخص کل فرابورس را ارتقا بخشید. پس از آن نیز نماد سهامی ذوب‌آهن اصفهان با حمایت بیش از دو واحدی، در رشد آیفکس اثرگذار ظاهر شد. در مقابل، پتروشیمی زاگرس، پالایش نفت لاوان و نیز پالایش نفت شیراز از جمله سهامی بودند که با اثر منفی در مجموع حدود چهار واحدی موجبات عقبگردی شاخص کل فرابورس را فراهم کردند. تنزل قیمت نفت در بازگشایی بازار جهانی را می‌توان عامل سنتی فشار بر سهام پالایشی دانست.

صنایع بازار اول و دوم

در سومین روز هفته جاری، بیش از ۴۲۷ میلیون سهم به ارزش حدود ۱۱۲ میلیارد تومان در بازارهای اول و دوم دست به دست شد که نسبت به ارزش معاملات روز یکشنبه با کاهش ۲۰ درصدی مواجه شد. با توجه به رشد پیوسته قیمت‌ها از روزهای پایانی بهمن ماه و شناسایی سود از جانب سهامداران و نیز سنت رایج در بازار سهام در جهت افزایش عرضه در روزهای پایانی سال، می‌توان کاهش جریان نقدینگی را تا حدودی توضیح داد. دیروز حدود ۴۰ درصد از نقدینگی گردش یافته در معاملات خرد، در خرید و فروش‌های سهام گروه فلزات رقم خورد. در مقابل، کمترین ارزش معاملات صنایع طی روز گذشته در صنعت سیمان به گردش درآمد.

رصد صنایع از منظر رشد شاخص روزانه نیز گویای صدرنشینی گروه تک‌سهمی خرده فروشی بود. نماد «قاسم» که در فشار عرضه‌های اخیر، افت قیمت سنگینی را تجربه کرده بود، روز گذشته مورد توجه سهامداران فرابورسی قرار گرفت. صنایع قند و شکر و گروه تک‌نمادی منسوجات نیز از دیگر صنایع رشد یافته دیروز بودند. در سوی مقابل، به‌رغم تداوم افزایش قیمت جهانی نفت، متوسط قیمت سهام پالایشی منفی‌ترین مقدار روز را به خود اختصاص داد.

همگام با بازیگران

روز گذشته، بیشترین خالص خرید سهامداران حقیقی در سهام گروه مواد غذایی و آشامیدنی و سپس صنعت عرضه برق و گاز رقم خورد. در مقابل، صنایع فلزات اساسی، محصولات پتروشیمی و نیز استخراج کانه‌های فلزی به ترتیب بیشترین خالص خرید سهامداران حقوقی را به خود جلب کردند. از این رو در حالی که نماد «بکهنوج» بیشترین ارزش تغییر مالکیت به نفع سهامداران حقیقی را تجربه کرد، «غشهداب» و «تبرک» در مراتب بعدی ترجیحات این دسته از سهامداران قرار گرفتند. ارزش خالص تغییر مالکیت سه نماد مزبور از سبد حقوقی‌ها به سوی سهامداران حقیقی حدود یک میلیارد و ۶۰۰ تومان محاسبه شد.

حال اینکه در آن سوی بازار، تک‌سهم «کگهر» با خالص خرید بیش از دو میلیارد تومانی سهامداران حقوقی مواجه شد. سهام «ذوب» و «زاگرس» نیز به‌عنوان انتخاب‌های بعدی بازیگران عمده بازار، در مجموع تغییر مالکیت بیش از سه میلیارد تومانی را تجربه کردند. به این ترتیب، با افزایش تقاضای سهامداران حقوقی نسبت به فعالان حقیقی در بازارهای اول و دوم، بیش از ۱۱ میلیارد تومان سهم به سوی سبد دارایی فعالان عمده انتقال یافت.

چه خبر از سایر بازارها؟

در جریان معاملات روز دوشنبه، بالغ بر دو میلیون و ۷۰۰ هزار برگه به ارزش نزدیک به ۲۳۶ میلیارد تومان در بازار اوراق با درآمد ثابت معامله شد که چنانچه عنوان شد، بازار مزبور بخش عمده نقدینگی دیروز فرابورس را رقم زد. از طرفی، معاملات اوراق اسناد خزانه اسلامی در بازار اوراق با درآمد ثابت، با داد‌و‌ستد حدود یک میلیون و ۶۰۰ ورقه به ارزش تقریبی ۱۲۸ میلیارد تومان انجام شد. این رقم بدون احتساب معاملات بلوکی اوراق «اخزا۷۰۹» و «اخزا۷۰۴» به نزدیکی ۹۲ میلیارد تومان کاهش یافت. کاهش ارزش معاملات بازار بدهی نسبت به روزهای گذشته که حاکی از کاهش تقاضای معامله‌گران در آن است، روند منفی قیمت را در شمار بیشتری از اوراق خزانه رقم زد. از این رو، متوسط نرخ بهره اوراق خزانه با رشد اندک ۱/ ۰ واحد درصدی در پایان معاملات روز گذشته به سطح ۶/ ۲۱ درصد دست یافت. بازه نرخ سود سالانه موثر این دست از اوراق در دامنه ۷/ ۱۹ درصد تا ۹/ ۲۲ درصد تثبیت شد و متوسط قیمت آنها نیز در سطح ۸۴ هزار تومان رقم خورد.

در بازار تسهیلات مسکن نیز، بیش از یک میلیون برگه «تسه» به ارزش نزدیک به ۶۲ میلیارد تومان مبادله شد که معاملات امتیاز تسهیلات مسکن به سررسید بهمن ماه سال ۹۷ بیش از نیمی از این نقدینگی را رقم زد. از فشار قیمت‌های اوراق تسهیلات مسکن از ۵۳ هزار تا ۵۶ هزار تومان در نوسان بود، کاسته شد و تنها سه برگه «تسه۹۶۱۰»، «تسه۹۶۰۸» و «تسه۹۶۰۲» با افت محدودی در مدار منفی معاملات قرار گرفتند.