تامین مالی روی ریل «قانون»

  نقش‌آفرینی بورس در دو زمینه اصلی

حسن امیری، نایب‌رئیس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در مراسم افتتاحیه کیش اینوکس ۲۰۱۹، چنین رویدادهای مالی را فرصتی مناسب برای شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بازارها عنوان کرد و افزود: باید بر روش‌های مختلف تامین مالی و شناساندن آنها به‌ویژه تامین مالی از بستر بازار سرمایه تاکید شود.معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه به دو زمینه اصلی نقش‌آفرینی بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: افزایش مستمر شفافیت بنگاه‌های تولیدی و طراحی ابزارهای نوین تامین مالی به‌عنوان دو گام اصلی در زمینه نقش‌آفرینی بازار سهام مطرح است. امیری در ادامه توضیح داد: در این راستا سازمان بورس همواره در بحث شفافیت پیشگام بوده و مهم‌ترین برنامه‌های عملیاتی آن با چند شاخص کلیدی قابل بررسی است. به‌طوری‌که طی چهار سال گذشته شاخص ارائه به موقع اطلاعات از ۴۳درصد به ۹۱ درصد رسیده است.وی در ادامه با اشاره به اینکه در مقابل شاخص عدم ارائه اطلاعات در شرایط نامناسبی قرار داشت، گفت: به‌طوری‌که این عدد از ۳۴ درصد به ۲ درصد رسید. در همین راستا زمان تاخیر در ارائه اطلاعات از سوی ناشران بورسی نیز کاهش یافته است. به گفته امیری، بهبود مولفه‌های مزبور، افزایش شفافیت شرکت‌ها را به‌دنبال داشته و امروزه شاهد این موضوع هستیم که بازار سرمایه از شفافیت بالایی برخوردار است و به تبع این عوامل زمینه‌ساز استفاده از پتانسیل بازار سرمایه در راستای تامین مالی شده است.

  ایجاد فضای رقابتی با اصلاح قانون ماده ۶

عضو هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه به اصلاح قانون ماده ۶ اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ اشاره کرد و گفت: این موضوع سبب شد تا شاهد ایجاد فضای رقابتی در سطح کشور باشیم. به‌طوری‌که طبق قانون مزبور تمامی نهادهای عمومی و صندوق‌های بازنشستگی باید اطلاعات خود را منتشر کنند. در این راستا ۴۳۱ شرکت و بنگاه اقتصادی، اطلاعات مالی خود را از طریق سامانه اطلاع‌رسانی کدال منتشر کرده‌اند.

  حرکت به سمت تامین مالی قانون پایه

معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه به اهمیت تامین مالی بخش مولد اقتصاد اشاره کرد و گفت: برای مدت‌ها این موضوع مطرح بود که بازار مالی ما بانک محور است یا بازار محور؟ این دو نگاه در ادبیات اقتصادی دنیا تغییر کرده و اکنون بستر قانون پایه شکل گرفته است. ما باید ساختار مالی کشور را به‌گونه‌ای طراحی کنیم که قانون پایه بودن در آن مطرح باشد. امیری ادامه داد: در این صورت بانک و بازار سرمایه به‌عنوان دو بال مهم اقتصاد در کنار هم رشد می‌کنند و محصول این پیوند دستیابی به رشد اقتصادی خواهد بود. به گفته امیری، لازمه تحقق این موضوع تدارک و راه‌اندازی ابزارهای متنوع در بازار سرمایه است.

  ورود ابزارهای جدید اجتناب ناپذیر است

معاون سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر رشد اخیر بازار سرمایه عنوان کرد: شرایط جدید بازار سرمایه به‌ویژه در دوسال گذشته به‌گونه‌ای رقم خورد که ورود ابزارهای جدید را اجتناب‌ناپذیر کرد. بنابراین ابزارهای مختلفی در بورس، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی پیش‌بینی و عملیاتی شد.امیری در ادامه با بیان اینکه امکانات متعددی نیز برای تامین مالی شرکت‌ها از طریق بازار سرمایه فراهم شده است، افزود: ابزارهایی مانند اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا و انرژی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، صندوق‌های مختلط یا سهام در بورس تهران و فرابورس از جمله امکانات بازار سرمایه در حوزه تامین مالی بخش مولد اقتصاد است. امیری ادامه داد: ما ابزارهای متنوعی با محور انتشار اوراق طراحی کردیم که به دو دسته انتفاعی و غیرانتفاعی قابل تقسیم هستند. اوراق قرض‌الحسنه و اوراق وقف در دسته ابزارهای غیرانتفاعی نهایی و به تصویب شورای‌عالی بورس رسیده است. ابزارهای انتفاعی نیز از تنوع قابل توجهی برخوردار هستند. اوراق مرابحه، اوراق اجاره، اوراق رهنی، اوراق خرید دین و سایر ابزارهای با درآمد ثابت انتفاعی در دسترس خانواده بازار سرمایه است و هم دولت، هم بخش خصوصی و هم شهرداری‌ها از این ابزارها استفاده کرده‌اند.  به گفته امیری، اوراق مشارکت، اوراق منفعت، اوراق جعاله و اوراق وکالت نیز از ابزارهای انتفاعی با درآمد متغیر محسوب می‌شوند و دستورالعمل‌های آن نهایی شده و قابل استفاده هستند.  امیری افزود: یکی دیگر از ابزارهای مهمی که طی چند سال گذشته در بازار سرمایه عملیاتی شد و مورد استفاده دولت بود اسناد خزانه اسلامی است.  معاون سازمان بورس با بیان اینکه سال گذشته ١٢۵ هزار میلیارد تومان تامین مالی از طریق بازار سرمایه صورت گرفت، افزود: از ابتدای سال تاکنون نیز ٨١ هزار و ۳۰۰میلیارد تومان تامین مالی از طریق بازار سرمایه محقق شد. بازار بدهی نیز رشد مناسبی داشته و ١١۶ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی در حال داد و ستد است.  امیری در ادامه به اجرایی شدن عملیات بازار باز اشاره کرد و گفت: همچنین پیش‌بینی می‌شود با اجرایی شدن این بازار، شاهد توسعه این بخش باشیم و سیاست‌گذاری‌های مناسبی در اقتصاد کشور صورت گیرد.

  ورود دو اوراق جدید

عضو هیات‌مدیره سازمان بورس از عملیاتی شدن صکوک ترکیبی با درآمد متغیر و صکوک چند بخشی در سال‌جاری خبر داد و گفت: انتظار می‌رود با ورود ابزارهای جدید، نقش بازار سرمایه در توسعه اقتصادی کشور افزایش پیدا کند.

  سرمایه‌گذاری ۴۰ درصدی صنعت بیمه در بازار سهام

در ادامه این مراسم، رئیس‌کل بیمه مرکزی گسترش و تعمیق نظام جامع تامین مالی را یکی از مواد مهم ابلاغیه برنامه ششم توسعه عنوان کرد و اظهار کرد: ارتقای کیفی و کمی ابزارهای مالی یکی از اهداف مهم کشور در برنامه توسعه است.غلامرضا سلیمانی ادامه داد: همه صنایع، شرکت‌ها و افراد همواره در معرض ریسک قرار دارند و اینجاست که اهمیت صنعت بیمه درک می‌شود تا بتواند در حد امکان به جبران خسارت‌ها بپردازد.  وی افزود: هر چه جامعه بیشتر در مسیر رشد و توسعه اقتصادی گام بردارد، صنعت بیمه نیز نفوذ بیشتری خواهد داشت. به عبارتی دیگر ارتباط مستقیمی میان شاخص توسعه‌یافتگی و ضریب نفوذ بیمه وجود دارد.  وی اضافه کرد: میزان رشد سرمایه‌گذاری در کشور و تضمین آن توسط شرکت‌های بیمه‌ای زمینه‌ساز اطمینان پایدار در اقتصاد خواهد بود. سلیمانی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: حضور ۶۰ درصدی صنعت بیمه در نمایشگاه کیش‌اینوکس ۲۰۱۹ نشان از حضور شرکت‌های بیمه‌ای با پتانسیل کامل در این رویداد دارد. رئیس شورای‌عالی بیمه همچنین به اهمیت تبدیل اوراق بیمه‌ای به اوراق بهادار اشاره کرد و گفت: تبدیل اوراق بیمه‌ای به اوراق بهاداری که قابلیت خرید و فروش در بازار سرمایه داشته باشد، هدف‌گذاری تازه بیمه مرکزی است که از مدت‌ها قبل اجرایی شدن آن در دست اقدام قرار گرفت.

وی خاطرنشان کرد: درحالی پیش از این تنها چهار شرکت بیمه‌ای در کشور مشغول فعالیت بودند که درحال‌حاضر شاهد حضور ۳۲ شرکت بیمه‌ای فعال هستیم که در میان آنها تنها یک شرکت یعنی بیمه ایران دولتی بوده و مابقی خصوصی هستند. سلیمانی در ادامه از نقش صنعت بیمه در توسعه بازار سرمایه سخن گفت و عنوان کرد: صنعت بیمه با جمع‌آوری پول‌های خرد و سرمایه‌گذاری آن در بازار سهام نقش بسزایی در توسعه و بازدهی این بازار داشته است. درحال‌حاضر شرکت‌های بیمه‌ای مجازند ۴۰ درصد از حق بیمه خود را در بازار سهام سرمایه‌گذاری کنند. این درحالی است که در کشورهای توسعه‌یافته مجوز سرمایه‌گذاری ۸۰ درصدی بیمه‌ای‌ها در بازار سهام وجود دارد.رئیس‌کل بیمه مرکزی در ادامه گفت: بهترین فرصت در جوامع پیشرفته، بیمه زندگی پس‌انداز است که هم‌اکنون ۴/ ۲ درصد در ایران از این بیمه استفاده می‌کنند که برای رسیدن به استانداردهای جهانی باید این سهم به ۶۰ درصد ارتقا پیدا کند، ضمن آنکه یکی از راه‌های افزایش درصد نفوذ بیمه در کشور، بیمه زندگی پس‌انداز است. صنعت بیمه در سال گذشته ۴۴۰‌هزار میلیارد دلار ریسک را پوشش داد.

  تاب‌آوری اقتصاد ایران در شرایط تحریمی

نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران از دیگر سخنرانان افتتاحیه ششمین نمایشگاه بورس، بانک، بیمه و خصوصی‌سازی بود. وی در سخنانی به لزوم افزایش صادرات ایران به کشورهای مختلف تاکید کرد.حسین سلاح‌ورزی در این زمینه یکی از مهم‌ترین مباحث اقتصادی ایران در زمان تحریم‌ها را بحث افزایش صادرات و کاهش واردات عنوان کرد و گفت: آمار تجارت ایران نشان می‌دهد در یک‌سال اخیر از مجموع ۴۴ میلیارد دلار صادرات صورت گرفته، ۲۴ میلیارد دلار به کشور‌های همسایه بوده است که نشان از تاب‌آوری اقتصادی کشور در برابر تحریم‌ها دارد. یکی از مهم‌ترین دلایل این مهم حفظ بازارهای هدف توسط صنایع مختلف اقتصادی ایران بوده است.نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران همچنین افزود: آمارهای جهانی نیز نشان می‌دهد که تنها کمتر از ۲ درصد از صادرات کل کشورهای دنیا مربوط به ایران بوده است. به‌طوری که از مجموع واردات ۱۱۸۰ میلیارد دلاری کشورهای همسایه همان‌طور که اشاره شد سهم ایران تنها ۲۴ میلیارد دلار بوده است.