10-01

از نکات قابل‌توجه معاملات این هفته بورس تهران، بازگشت توجه معامله‌گران خرد بازار به سهام گروه‌های بزرگ کالایی بود. در کنار آن اما سهامی که قصد افزایش سرمایه در محل تجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت دارند نیز همچنان در کانون توجهات بورس‌بازان قرار دارند. به این ترتیب هفته گذشته، سهام زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی، در مجموع شاهد جابه‌جایی 305 میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقوقی به حقیقی بودند و از این منظر در رتبه اول خالص خرید بازیگران خرد قرار گرفتند. پس از آن نیز دو گروه بانک و خودرو که مدت‌هاست روی مساله تجدید ارزیابی مانور می‌دهند، در مجموع با خالص خرید 477 میلیارد تومانی از سوی حقیقی‌ها همراه شدند. در مقابل اما گروه‌های استخراج نفت و گاز و قند و شکر به ترتیب با خالص تغییر مالکیت 33 و 31 میلیارد تومانی شاهد جابه‌جایی سهام زیرمجموعه‌های خود از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی حقوقی‌ها بودند.

توجه بورس‌بازان به نفتی‌ها

همان‌طور که اشاره شد یکی از نکات جالب توجه جابه‌جایی‌های صورت پذیرفته در هفته گذشته، توجه ویژه معامله‌گران به دو گروه فرآورد‌ه‌های نفتی و محصولات شیمیایی بود. به گزارش «دنیای‌بورس»، طی هفته‌های اخیر شیوع ویروس کرونا در چین و کشیده شدن آن به دیگر کشورها اثر قابل‌توجهی بر بازارهای مالی داشته است. بازارهای کالایی نیز از این موضوع اثر محسوسی پذیرفتند و افت قیمت هر بشکه نفت آمریکا به کمتر از 50 دلار یا افت هر تن مس در معاملات آتی بورس فلزات لندن تا نزدیک 5500 دلار بر هر تن از جمله اثرات منفی این ویروس بوده است. با این حال مطابق با انتظارات شدت نوسان قیمتی با هرگونه اخبار از درمان یا افزایش شعاع اثرگذاری کرونا طی روزهای اخیر به اوج خود رسید. روز چهارشنبه اخباری از نتیجه مثبت کار دو تیم تحقیقاتی در چین و انگلستان منتشر شد که امید به یافتن راه درمان زودتر از انتظار مبتلایان به کرونا را به‌وجود آورد. از طرفی اخباری از کاهش تعرفه واردات کالاهای آمریکایی به چین شنیده شد که این موضوع نیز در حمایت از قیمت کالاها، به ویژه مس موثر بود. کاهش تعرفه‌ها از سوی چین نه‌تنها نشانه‌ای از عزم چین برای پایبندی به فاز اول توافق تجاری است، به علاوه نقش تسهیل‌کننده برای مذاکرات دورهای بعدی را دارد؛ کما اینکه وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز به این اتفاق واکنش مثبت نشان داده و احتمال کاهش تعرفه‌ها در آینده را رد نکرده است. در این شرایط یک عامل سیاسی (جنگ و صلح تجاری) و شیوع یا درمان ویروس نبض نوسان بازار جهانی را به‌دست گرفته است.

از این رو، در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته بیشترین جریان نقدینگی حقیقی به سمت گروه فرآورده‌های نفتی سرازیر شد تا قریب به اتفاق پالایشگاه‌ها با صف خرید همراه شوند و در صدر نمادهای موثر بر رشد شاخص بایستند. به این ترتیب از مجموع خالص خرید 314 میلیارد تومانی حقیقی‌ها در جریان معاملات روز چهارشنبه، پالایشی‌ها شاهد جابه‌جایی 132 میلیارد تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بودند. پتروشیمی‌ها دیگر گروهی بود که روز چهارشنبه در مرکز توجه حقیقی‌ها قرار داشت و با خالص خرید 80 میلیارد تومانی توسط این دسته از معامله‌گران همراه شد. رشد بهای جهانی نفت تا حدود 3 درصد در این روز شاید با توجه به عملکرد ضعیف این دو گروه در فصل پاییز تنها دلیل توجه مجدد بورس‌بازان به سهام زیرمجموعه این دو گروه بورسی در پایان هفته گذشته بود.

سهامداری یا زمین‌داری؟

از دیگر موضوعاتی که در هفته گذشته مورد توجه فعالان بازار سهام قرار گرفت، افزایش اقبال بورس‌بازان به سهامی بود که قصد افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت دارند. نکته‌ای کاملا واضح درخصوص افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها (به‌روز کردن ارزش دارایی‌های تحت تملک شرکت)، اما اختصاص حجم زیادی از دارایی این شرکت‌ها به ملک و زمین است. در واقع این دو دارایی هستند که با ارزش بالایی که با توجه به تورم‌های سال گذشته در بازار مسکن در اختیار دارند، در مرکز توجه شرکت‌های بورسی قرار گرفته‌‌اند. از این‌رو سهام بسیاری از شرکت‌های بورسی با خبر افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی یا با رونمایی از دارایی‌های گران‌قیمت (عمدتا زمین و ملک) مسیر صعودی را در پیش می‌گیرند. شرایطی که سبب شد بخش زیادی از معامله‌گران این روزها، سهام را به خرید زمین ترجیح داده و به نوعی زمین‌داری را در بورس تهران تجربه می‌کنند. از این‌رو در هفته منتهی به 16 بهمن ماه، شاهد ثبت خالص خرید حقیقی 244 میلیارد تومانی برای سهام بانکی بورس تهران بودیم. برخی از نمادهای بانکی قصد دارند به تجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت خود بپردازند. خودرویی‌ها نیز که تقریبا همگی تجدید ارزیابی را در برنامه خود قرار داده‌اند، در این هفته با جابه‌جایی 233 میلیارد تومانی سهام شرکت‌های زیرمجموعه‌ خود در مسیر حقوقی به حقیقی همراه شدند.  از این‌رو، روز چهارشنبه بانک ملت به سبب تقاضای خرید بالا از سوی معامله‌گران خرد، با عرضه 5/ 28 میلیون سهم خود از سوی سه سهامدار عمده یعنی شرکت تعاونی معین آتیه خواهان، گروه توسعه مالی مهر آیندگان و صندوق سرمایه‌گذاری بازرگانی ملت مواجه شد. بانک تجارت نیز در مجموع معاملات هفته گذشته شاهد واگذاری بیش از یک میلیارد سهم خود از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی سپهر صادرات بود.

بیشترین خرید حقیقی در نمادهای بورسی

در هفته‌ای که گذشت بانک تجارت در رتبه اول جابه‌جایی سهام به سمت پرتفوی معامله‌گران خرد قرار گرفت و خالص تغییر مالکیت 166 میلیارد تومانی را تجربه کرد. پس از آن شرکت سایپا شاهد جابه‌جایی 117 میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقوقی به حقیقی بود. گروه سرمایه‌گذاری سایپا در مجموع معاملات هفته منتهی به 16 بهمن‌ماه اقدام به واگذاری بیش از 90 میلیون سهم «خساپا» به بازار کرد. پیشگامان بازرگانی ستاره تابان از دیگر سهامداران عمده شرکت سایپا بود که با توجه به تقاضای بالای معامله‌گران خرد برای خرید سهام مذکور اقدام به عرضه 10 میلیون سهمی در مجموعه معاملات هفته گذشته به بازار کرد. پالایش نفت بندرعباس نیز هفته گذشته با خالص خرید 93 میلیارد تومانی از سوی معامله‌گران خرد همراه شد. صندوق سرمایه‌گذاری گنجینه زرین‌شهر در این هفته اقدام به عرضه 268 میلیون سهم مذکور به بازار کرد.