میانه هفته همزمان با بازگشایی بازارهای جهانی، شاخص کل بورس تهران نیز مثبت شد و با اهرم سهام شاخص‌ساز رشد 8/ 0‌درصدی را تجربه کرد و به یک میلیون و 150 هزار واحد رسید. حالا 13 روز کاری است که بازار روندی متعادل به خود گرفته و طی این مدت نماگر اصلی تالار شیشه‌ای توانسته از کف اخیر خود حدود 5 درصد فاصله بگیرد. این جهش به معنی بازدهی 4/ 0 درصدی مجموع ارزش وزنی شرکت‌های بورسی در مقیاس روزانه (نرخ بهره مرکب روزانه) است. اما کدام گروه‌ها نقش برجسته‌ای در رشد شاخص کل در مسیر بازگشت داشتند و کدام صنایع از رشد بازماندند؟ در 13 روز کاری گذشته از 38 صنعت فعال بورسی شاهد رشد میانگین قیمت‌ها در 17 گروه بودیم و در مقابل 21 صنعت مسیر کاهشی را در پیش گرفتند. به این ترتیب با وجود غلبه صنایع منفی (به لحاظ کمی) شاخص کل مسیری مثبت را پیمود و از کف یک میلیون و 95 هزار واحدی ثبت شده در 3‌خرداد، 5 درصد فاصله گرفت. دلیل این افزایش وزنی به رشد قیمت در گروه‌های بزرگ بازار بازمی‌گردد که از سهم بالایی در ارزش کل این بازار برخوردارند. در این خصوص می‌توان به گروه فرآورده‌های نفتی با رشد 5/ 18 درصدی اشاره کرد. پس از آن صنعت استخراج نفت و گاز با تک‌نماد «حفاری» بود که با افزایش قیمت 3/ 18 درصدی همراه شد. در این لیست نام صنایعی همچون «خودرو و ساخت قطعات»، «محصولات شیمیایی»، «کانه‌های فلزی» و «فلزات اساسی» نیز به چشم می‌خورد که عمدتا در زمره گروه‌های بزرگ بازار قرار داشته و در مجموع سهمی 3/ 57 درصدی از ارزش کل بورس تهران را به خود اختصاص داده‌اند.  در عوامل اثرگذار بر رشد قیمت سهام زیرمجموعه گروه‌های مذکور می‌توان به عواملی چون چشم‌انداز مثبت بازارهای کالایی و امید به احیای برجام اشاره کرد. قیمت‌های جهانی مدت‌هاست در حال پیشتازی هستند و طی روزهای گذشته شاهد ثبت رکوردهای جدیدی برای طلای سیاه و عبور هر دو شاخص مهم نفت از مرز 70 دلاری بودیم. در بازار فلزات نیز چشم‌انداز رشد قیمتی مثبت است و از این رو با توجه به نقش مهم قیمت‌های جهانی در سودآوری بنگاه‌های کامودیتی‌محور بورس تهران، همیشه سهامداران نیم‌نگاهی نیز به بازارهای جهانی داشته‌اند. در این میان پیشرفت مذاکرات برجامی نیز مزید بر علت شده تا شاهد استقبال سرمایه‌گذاران از این گروه‌ها باشیم. هر چند عده‌ای با استناد به احتمال کاهش نرخ دلار در صورت حصول توافق مجدد آن را عاملی بر افت سودزایی شرکت‌های کالایی بورس تهران عنوان می‌کنند اما واقعیت این است که بازشدن درب‌های جهانی به سوی صادرکنندگان ایرانی و البته کاهش هزینه مبادلات اقتصادی عاملی است که نه تنها می‌تواند کاهش درآمدهای ناشی از افت نرخ دلار را جبران کند بلکه به شکل قابل‌توجهی به افزایش سود این شرکت‌ها خواهد انجامید. این مهم برای گروهی همچون خودرو که در زمره بزرگان غیردلاری قرار می‌گیرد، سودی چندجانبه نیز خواهد داشت؛ چرا که این گروه به واسطه وارداتی که دارد، هم از کاهش نرخ دلار منتفع شده و به موجب رفع تحریم‌ها از فشارهای ناشی از نبود قطعات و خوابیدن خط تولید رهایی می‌یابند.

به هر روی خودرویی‌ها با رشد 5/ 10 درصدی میانگین قیمت سهام زیرمجموعه خود، رتبه سوم صنایع پربازده در 13 روز گذشته را در اختیار گرفتند. همان‌طور که با توجه به وضعیت نماگرهای بورسی انتظار می‌رود صنایع با ارزش بازار پایین‌تر قرار گرفته باشند. برخلاف شاخص کل که در مدت مورد بررسی رشد حدود 5درصدی را ثبت کرده، نماگر هم‌وزن که نشانی از اثرگذاری یکسان نمادها دارد، با افت 8/ 1‌درصدی مواجه شده است. آماری که نمود آن در بررسی بازده صنایع بورسی نیز نمایان است. در این راستا در قعر جدول بازدهی گروه‌های سهامی در 13 روز گذشته، گروه محصولات کاغذی با افت 9/ 23 درصدی، استخراج زغال‌سنگ با کاهش 5/ 21 درصدی، اطلاعات و ارتباطات با عقبگرد 4/ 17 درصدی و محصولات چرمی با کاهش 6/ 14 درصدی جای گرفتند.

کاهش ترافیک حقیقی‌ در لاین خروج

با وجود رشد نماگر وزنی بورس تهران اما سرمایه‌گذاران حقیقی همچنان با فعال شدن در زمین خرید سهام مرددند. این را آمار عملکرد بازیگران بورسی در 13 روز اخیر نشان می‌دهد. جایی که شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش 1282 میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران عمده بورس تهران هستیم. به این ترتیب به طور میانگین حقیقی‌ها روزانه خالص فروش 98 میلیارد و 580 میلیون تومانی را رقم زدند که در قیاس با خالص فروش روزانه 380 میلیارد تومانی این گروه از بازیگران بورسی در دوره اصلاح گویای کاهش 74 درصدی است.

در میان صنایع فعال بورسی نیز هر چند 13 گروه مورد توجه سهامداران خرد این بازار واقع شدند که در مقابل شاهد ثبت خالص فروش مثبت حقیقی‌ها در 25 صنعت بودیم. با وجود این حقیقی‌ها دو گروه فرآورده‌های نفتی و محصولات شیمیایی را در اولویت نخست لیست خرید خود قرار دادند تا در مجموع شاهد ورود 204 میلیارد تومان نقدینگی حقیقی به پتروپالایشی‌ها باشیم.  در میان دیگر گروه‌هایی که مورد توجه حقیقی‌ها واقع شدند می‌توان به گروه‌های خدمات فنی و مهندسی، دستگاه‌های برقی و محصولات فلزی اشاره کرد.

در مقابل این صنایع اما بانکی‌ها بودند که بیشترین خروج سرمایه‌های حقیقی را تجربه کردند. این گروه در 13 روز کاری گذشته شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش 639 میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی نیز هر چند در رشد قیمتی پیشتاز بودند اما این رشد را به مدد خالص خرید مثبت سهامداران عمده کسب کردند. از این رو فلزی‌ها در بازه زمانی مورد بررسی شاهد خالص خرید 139 میلیارد تومانی سهامداران خرد بودند.