سوال: چرا برخی تحلیلگران معتقدند سرنوشت بازار سهام بستگی به نوسانات قیمت ارز دارد؟

پاسخ از پیمان حدادی، کارشناس بازار سرمایه: پیشروی قیمت دلار تا محدوده ۲۷ هزار تومان امید به رشد قیمت سهام را بیشتر کرده است. با این شرایط، فعالان بورسی ممکن است تغییراتی در سبد سرمایه‌گذاری خود اعمال کنند. با توجه به افزایش قیمت ارز، ارزش حقیقی قیمت سهام کاهش می‌یابد. در نتیجه این اتفاق، کلیت بازار از لحاظ اسمی باید رشد کند تا کاهش قدرت خرید که به دنبال روند صعودی نرخ ارز به وجود می‌آید، جبران شود. همان‌طور که در سال‌های ۹۷ و ۹۸ و سال‌های قبل‌تر از آن (۹۰ و ۹۱) مشاهده کردیم نوسانات ارز، کل بازار سرمایه را هدف قرار می‌دهد. در این میان برخی صنایع تاثیرپذیری بیشتری از نوسانات نرخ دلار می‌پذیرند. صنایع صادرات‌محور همزمان با افزایش قیمت دلار با رونق فروش محصولات خود روبه‌رو می‌شوند. در این جا منظور از قیمت ارز، در سامانه «سنا» است نه قیمت بازار آزاد. بر همین اساس هرچه قیمت ارز بالاتر رود درآمد و سودآوری صنایع پتروشیمی، فلزات و معدنی‌ها نسبت به سایرین بیشتر می‌شود. اما برخی از صنایعی که مواد اولیه وارد می‌کنند با افزایش قیمت ارز، بهای تمام شده محصولاتشان افزایش می‌یابد؛ صنایعی که فروش محصولات آنها به صورت ریالی یا دستوری توسط نهادهای مختلف کنترل می‌شود با افزایش قیمت ارز دچار ضرر و زیان می‌شوند. این شرایط نشان می‌دهد بازار سرمایه تا چه میزان به نوسانات نرخ ارز وابسته است. به عبارت دیگر برنامه تیم اقتصادی دولت جدید و استراتژی این تیم برای جبران کسری بودجه دولت نقش مهمی در تعیین قیمت ارز ایفا می‌کند. موضوع کسری بودجه دولت مهم‌ترین عامل در رشد نقدینگی و افزایش تورم است که منجر به روند صعودی قیمت ارز خواهد شد. نرخ ارز در هفته‌های اخیر پس از شدت گرفتن اخبار منتفی شدن مذاکرات احیای برجام خیز صعودی برداشته است. برآوردها نشان می‌دهد تحولات رخ داده در سیاست خارجی کشور بازارهای سرمایه‌گذاری به‌خصوص بازار ارز را با پیچیدگی‌های بیشتری مواجه می‌کند و آینده سرمایه‌گذاری‌های بورسی را پرمخاطره خواهد کرد. نوع نگاه دولت به مسائل سیاست خارجی کشور چارچوب انتظارات اقتصادی را تعیین می‌کند که هم می‌تواند جنبه منفی داشته باشد و هم جنبه مثبت. اظهارات مقامات مسوول در روزهای اخیر نشان می‌دهد مذاکرات ممکن است مجددا از سرگرفته شود؛ با فرض این احتمال سیاستگذاران اقتصادی کشور در جهت مهار قیمت ارز گام برخواهند داشت. حرکت ارز بر مدار نزولی بازار سرمایه را نیز تحت‌تاثیر منفی قرار می‌دهد. گرچه برداشته شدن تحریم‌ها در درازمدت به نفع قیمت سهام خواهد بود اما وقتی از اثرگذاری قیمت ارز بر قیمت سهام صحبت می‌کنیم باید این موضوع را در نظرگرفت که همزمان با افزایش نرخ ارز چه اتفاقات دیگری در بازار رخ می‌دهد. به عنوان مثال اگر قیمت‌های جهانی کاهش یابد، نوسان قیمت ارز نمی‌تواند پیامد چندانی بر بازارسهام داشته باشد. از این رو اخبار پیرامون بازار ارز نقش مهمی در تغییرات داد و ستدهای بورسی ایفا می‌کند.