غلامی در ادامه توییت خود به این موضوع اشاره کرد که «متاسفانه بورس ایران در بخش تامین‌مالی تقریبا عملکرد قابل‌دفاعی نداشته ولی در سفته‌بازی کاملا موفق عمل کرده است.‌» این توییت و موضوعاتی از این دست چند وقتی است که در فضای توییتر فارسی و در میان جمع اقتصادی‌ها و بورسی‌ها به‌چشم می‌آید. اکثر فعالان این حوزه به رئیس دولت و مسوولان گوشزد می‌کنند که باید به اصول اقتصادی و راه‌های بلندمدت برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور توجه کنند، اما از دیگر توییت‌هایی که در جمع توییتری بورسی‌ها مورد‌توجه قرار گرفت و تا حدودی هم سر از استوری صفحه‌های بورسی در اینستاگرام درآورد، توییت امیر سیدی، فعال حوزه بورس بود. او در صفحه خود با اشاره به کسری‌بودجه دولت نوشت: «کسری‌بودجه دولت باعث می‌شود برای برداشتن از جیب شرکت‌ها همه نوع اقدامی شود، تمام شرکت‌هایی که بیشترین ضربه را از بودجه امسال خواهند دید یا در سبد سهام عدالت هستند یا متعلق به صندوق‌های بازنشستگی، دولت بیش از آنچه در بودجه به‌دست می‌آورد درقالب سود و ارزش شرکت‌ها از دست خواهد داد.‌» در دو روز گذشته جمع توییتری بورسی‌ها فعال شده بود و نسبت به مسائل بورس و اوضاع و احوال آن واکنش نشان می‌داد.

در همین رابطه محمدرضا قاسمی از دیگر فعالان حوزه بورس هم در صفحه خود نوشت: «چهارشنبه‌های سبز به یکشنبه‌های قرمز بازار اضافه شده است، باید دید یکشنبه این هفته بازار از رشد قیمت جهانی و وعده دولتی‌ها بیشتر تاثیر خواهد پذیرفت یا از عدم‌اطمینان‌های چند‌ماه گذشته و افزایش فروش احتمالی حقوقی طبق روال سنتی پایان سال!» حسین درودیان هم در رشته توییتی در صفحه شخصی خود در توییتر درباره حمایت دولت از بورس اینطور نوشت که «بهترین حمایت دولت از بازار سهام، کمینه‌کردن تصمیمات موثر بر بازار است؛ حتی تصمیمات ظاهرا حمایتی. تصمیمات حمایتی هم دو ریسک ایجاد می‌کند: اولا هر نوع روند صعودی قیمت سهام، مصنوعی/ دوپینگی تصور شده و افزایش‌های بنیادین شاخص نیز دولت ساخته تفسیر می‌شود که سقف‌های توقف شاخص را پایین می‌آورد. ثانیا آدم‌های عاقل پیش خود حساب می‌کنند دولتی که با یک تصمیم حمایتی خود شاخص را بالا آورده، چه بسا فردا روز تصمیمی دیگر بگیرد. برای حمایت از بازار سهام، قیمت‌گذاری را به حداقل رسانده و قیمت‌گذاری‌های دولتی ناگزیر را تابع فرمول‌های معقول بلندمدت کنید. ارتباط بودجه سالانه با بازار سهام را قطع و از تولید اخبار-تصمیمات مهم برای بازار خودداری کنید. بهترین خبر برای بازار سهام، فقدان خبر است.‌» اما جمع توییتری بورسی‌ها و اقتصادی‌ها در روزهای گذشته خیلی هم آرام نبود. توییت مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و چین باعث به‌وجود آمدن بحث‌هایی در این جمع شد. او در صفحه توییتر خود نوشت: «یکبار تاوان سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران صندوق‌های قرض‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الحسنه را مردم دادند و این‌بار تاوان ۴۰ هزار میلیارد تومانی بورس‌بازان را، بار اول آن که صندق تاسیس کرده بود، تاوان نداد و این‌بار هم آن که سرمایه خرد مردم را چپاول کرد تاوان نمی‌دهد. رفقا این جیب ۸۵ میلیون نفر است که درآن دست می‌کنید!‌» این توییت با واکنش تند اکثر فعالان حوزه بورس روبه‌رو شد. برای مثال کامل ابراهیمیان با بازنشر توییت حریری نوشت: «ما سرمایه‌گذاران ایرانی که در این کشور سرمایه‌گذاری کرده‌ایم، سال‌های سال هیچ‌وقت واردات بیل و کلنگ و خلال دندان و نعل اسب از محل دلارهای ارزان شرکت‌های بورسی و سهامداران بورسی را فراموش نمی‌کنیم.‌» یا امیر فهیمی هم در صفحه خود اینطور واکنش نشان داد و نوشت: «شرکت‌های پتروشیمی را مجبور می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند تا ارز حاصل از صادراتشان را با هزار مصیبت به قیمت دلار ۲۳ ‌هزار تومنی بفروشند، انواع مالیات بهشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندند تا کسری‌بودجه را جبران کنند. نرخ گازشان را هم گران‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از گاز صادراتی محاسبه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.‌» اما مجیدرضا حریری بعد از هجمه‌ها و انتقادها نسبت به این نوشته‌اش در توییتر خود نوشت: «بنده مقصر را سهامداران خرد نمی‌دانم، حقیقی‌های بورس دلیلی ندارد که سخنگوی صاحب‌میز باشند. دوستانی که طی ۱۵‌ماه اخیر متضرر شدند بهتر می‌دانند چه کسانی سرمایه‌شان را چپاول کردند و با فروش ۱۰‌درصد سهام بنگاه‌های رانتی تمام سرمایه‌شان را وصول کردند و ۹۰‌درصد بقیه را رایگان تصاحب کردند.‌»

در جمع توییتری نماینده‌های مجلس هم صحبت از مذاکرات بین‌المللی برجام و البته ارز ۴۲۰۰‌تومانی بود. فریدون عباسی‌دوانی، در توییتر خود به مذاکرات برجام اشاره کرد و نوشت: «بر اساس مصوبه مجلس نتیجه مذاکرات باید برداشته‌شدن تحریم‌ها باشد. استفاده بجا از قدرت سخت و نرم نظام، مذاکره را عزتمندانه ساخته است. در ادامه قدرت نرم که مشارکت مردم در صحنه است، با رسیدگی بیشتر دولت به خواسته‌های بحق آنان نتیجه مطلوب را مشخص خواهد کرد.‌» اما سوژه داغ و جنجالی، بحث ارز ۴۲۰۰‌تومانی است که همچنان نماینده‌های مجلس درباره آن در صفحه‌هایشان مطالبی را منتشر می‌کنند.  محسن زنگنه، در همین رابطه در صفحه شخصی خود با بیان اینکه ادامه روش فعلی تخصیص ارز۴۲۰۰ قطعا به زیان کشور است، نوشت: «حذف آن و پرداخت یارانه نقدی به مردم هم، تبعات منفی دارد.‌» وی اعلام کرد «طرحی آماده‌شده که طی آن؛ این شیوه ارز ۴۲۰۰ حذف شده، با پرداخت یارانه به انتهای زنجیره تولید، از افزایش قیمت‌ها در بازار پیشگیری می‌کند.‌» رمضانعلی سنگدوینی هم از دیگر نماینده‌هایی بود که در روزهای گذشته به حذف این ارز در صفحه‌اش پرداخت و نوشت: «حذف ارز ترجیحی بدون ‌ساز و کار لازم، مشکلات زیادی برای مردم به‌خصوص دهک‌های پایین جامعه به‌وجود می‌آورد.‌»

 مجید شاکری

پژوهشگر

درسى که در سال‌هاى بعد با مرور زمستان١٤٠٠ و بهار١٤٠١ خواهیم آموخت: فرصت‌های بین‌المللی هرقدر هم فوق‌العاده، تنها وقتى قابل‌استفاده پایدار هستند که یک برنامه توسعه بلندمدت یا کلان ایده تثبیت‌شده درباره آینده داشته باشید. برنامه توسعه صرفا مجموعه‌اى از پروژه‌های عمرانى نیست.