رویداد هفته
بدرود کلاه مخملی سینمای ایران
حتی اگر زیاد اهل گشت و گذار در شبکه‌های اجتماعی هم نباشید این هفته تصویر ناصرخان ملک‌مطیعی، «کلاه مخملی» سال‌های دور را در صفحه اول روزنامه‌های کشور یا حتی برای دقایقی بر قاب تلویزیون ایران دیده‌اید. هنرمندی که ۴۰ سال در حسرت روبه‌رو شدن با مردم از صداوسیمای ملی ماند و در آخر حسرت این دیدار با مردمی که به‌زعم خودش صمیمانه او را دوست می‌داشتند را با خود به دنیای دیگری برد. ناصر ملک‌مطیعی هنرپیشه بلندآوازه در سینمای گیشه‌ای ایران که تجربه بازی در ۹۹ فیلم را داشت جمعه‌شب پس از طی یک دوره بیماری نارسایی کلیوی و تنگی نفس در سن ۸۸ سالگی درگذشت. پیش از این شایعه‌سازان زمانی که باخبر شده بودند که مرد محبوب سینما در بیمارستان بستری شده است، خبر درگذشت او را منتشر کردند. خبری که به قول خودش، دیرتر از دیگران به او رسید که مرده است! این بار اما انتشار خبر درگذشت «داش فرمون قیصر» در شبکه‌های مجازی به حقیقت پیوست و مرگ ناصر ملک‌مطیعی پس از بیش از سه دهه ممنوع‌الفعالیتی، واکنشهای گسترد‌های را از سوی چهرههای فرهنگی و ورزشی در پی داشت. پس از انقلاب ۱۳۵۷ و تغییر چارچوب‌‌های حاکم بر سینمای ایران، ملک‌مطیعی، همچون فردین و بهروز وثوقی، دیگرجایی در سینمای پس از انقلاب نداشتند و زمینه ادامه فعالیت هنری آنها فراهم نشد. بهروز وثوقی به خارج از کشور رفت و دو هنرمند دیگر در ایران ماندند. ملک‌مطیعی، دوران پس از انقلاب را دوران سختی توصیف کرد‌ه است زیرا دچار انزوا و تنهایی شده بود و از طرفی، عشق و علاقه مفرطی که به فیلم و سینما داشت، قابل تحقق نبود و امکان کار هنری برای او مهیا نمی‌شد.
اگرچه در آخرین سال‌های عمر این پیشکسوت، برخی از چهرههای فرهنگی و ورزشی نظیر پرویز پرستویی و نیزعلی پروین، تلاش‌‌های علنی و رایزنی‌‌های پشت پرد‌ه‌ای را برای بازگرداندن ملک‌مطیعی به سینما و حتی تلویزیون داشتند، اما این‌کار به سرانجام نرسید. تا جایی که حتی از این هنرمند دو برنامه تلویزیونی که یکی از آنها برنامه دورهمی مهران مدیری بود، ضبط شد تا پس از ۴۰ سال دوری از قاب تلویزیون، هنرمند مردمی به آرزویش که روبه‌رو شدن با مردم در رسانه ملی بود، برسد اما هیچ‌یک از این برنامه‌ها به‌رغم اطلاع‌رسانی‌های صورت گرفته از قبل، پخش نشد و حتی توبیخ برخی مدیران صداوسیما را هم به‌دنبال داشت. در آن زمان حتی بعضی چهرههای مشهور هنری و ورزشی به ایجاد کمپینی برای پخش برنامه‌های ضبط شده درباره ملک‌مطیعی، اقدام کردند که مورد حمایت تعداد زیادی از ا‌هالی فرهنگ و هنر قرار گرفت، اما حتی چالش‌های فضای مجازی خصوصا درخواست‌ها در شبکه اینستاگرام هم نتوانست مدیران تراز اول سیمای ملی را به پخش تصاویر مرد سیاه‌پوش سینمای ایران راضی کند و به سال‌ها ممنوع‌التصویری وی پایان بخشد. ولی مرگ قلندرسینمای قبل از انقلاب، سیاست‌گذاران صداوسیما را وادار کرد تا ملک‌مطیعی را برای دقایقی هرچند کوتاه به قاب رسانه ملی بیاورند و از او و فعالیت‌هایش گزارشی تلویزیونی نشان دهند. در نخستین ساعات درگذشت مرد خوش‌مشرب و باادب عالم هنر و ورزش، دوستداران این هنرمند مردمی نبض شبکه‌های اجتماعی را به‌دست گرفتند تا در رثای ملک‌مطیعی و نیز خاطرات نوستالژیکی که از او در ذهن داشتند، بنویسند.
مراسم پرشور تشییع جنازه وی و نیز سخنرانی‌های انتقادی برخی از سینماگران هم خیلی زود در فضای مجازی دست به‌دست شد تا صدای خاموش هنرمندان ممنوع‌التصویر را به گوش سیاست‌گذاران برسانند. در این میان برخی سینماگران به معرفی عوامل ممنوع‌الفعالیتی ملک‌مطیعی پرداختند و عده‌ای دیگر دوران اصلاحات را مسوول این خانه نشینی عنوان کردند. اما هرچه بود فضای مجازی پر شده بود از حسرت افراد مشهور و هنرمندان و سینماگران از کوچ غریبانه امیرکبیر سینمای ایران که در رثای او می‌نوشتند. هوشنگ ابتهاج، پرویز پرستویی، علی اصغر فر‌هادی، گوهر خیراندیش، سامان مقدم، سهیل محمودی، رضا درمیشیان، آرش میراسماعیلی، سالار عقیلی، جمشید‌هاشم‌پور، امیر یل ارجمند، بهرام رادان، علی دایی، پژمان بازغی و بسیاری از سلبریتی‌های دیگر به بهانه درگذشت بازیگر پیشکسوت مردمی پست‌های توییتری و اینستاگرامی منتشر کردند. اما در این میان برخی فعالان فضای مجازی خصوصا برخی هنرمندان هم فرصت را غنیمت شمرده و از سیاست‌گذاران خواستند تا قدر زنده‌ها را بدانند تا در غربت نمیرند. از همین رو هشتگ #بازگشت- بهروز- وثوقی در شبکه‌های اجتماعی داغ شد تا هنوز فرصت باقی است، زمینه بازگشت این پیشکسوت سینمای کشورمان به وطن فراهم شود. تجربه درگذشت چهره ماندگار سینمای ایران و سیل واکنشهای مردمی به ممنوع‌التصویری این هنرمند نشان داد که مرور زمان هم نمی‌تواند هنرمندان مردمی را در غبار فراموشی دفن و یاد ملک‌مطیعی‌ها و وثوقی‌ها را از خاطره جمعی ایرانیان حذف کند.
ارسال نظر