آرایش تجاری سویا

در این یادداشت سعی می‌شود به‌عنوان نمونه تاثیر این جنگ تجاری بر تجارت دانه سویا و محصولات جانبی آن از قبیل کنجاله سویا و روغن سویا که آمریکا یکی از بزرگ‌ترین صادر‌کنندگان و ایران و چین از واردکنندگان عمده این اقلام تجاری هستند، بررسی شود. دانه سویا ماده اولیه تولید خوراک دام و روغن نباتی است. براساس تحقیق دانشگاه آمریکایی PURDUE کشور چین در سال ٢٠١٦ مقدار ۹۳ میلیون تن سویا وارد کرده است. از سوی دیگر ۶۲ درصد از صادرات سویا از آمریکا به چین انجام شده است. این ارقام به روشنی تاثیر و اهمیت تجارت این کالا برای آمریکا و چین و همچنین سایر وارد‌کنندگان را نشان می‌دهد. براساس گزارش شبکه خبری CNBC پس از شروع جنگ لفظی بین دو کشور برای افزایش تعرفه‌ها و قبل از وضع عملی تعرفه‌های جدید قیمت دانه سویا در بازار آتی شیکاگو به پایین‌ترین سطح خود در ۹ سال گذشته سقوط کرده است. به نظر می‌رسد متضرر اصلی این کاهش قیمت در بازار آمریکا کشاورزان آمریکایی بوده‌اند، اما با توجه به اینکه کشاورزان یکی از پایگاه‌های اصلی رای حزب جمهوری‌خواه و البته آقای ترامپ ‌هستند دولت آمریکا هم اکنون مبلغ ۱۲ میلیارد دلار از جیب مالیات‌دهندگان آمریکایی برای جبران زیان کشاورزان آمریکایی در نظر گرفته است.

  منتفعان و متضرران جنگ تجاری

این کاهش قیمت در بازار آمریکا ناشی از خروج واردکنندگان چینی از بازار آمریکا و مراجعه به سایر بازار‌ها ازجمله آرژانتین و برزیل است. در مقابل کاهش قیمت سویا در آمریکا، قیمت سویا در آرژانتین و برزیل که ایران نیز یکی از مشتریان عمده آنهاست به شدت افزایش یافته است. این افزایش قیمت به علت افزایش تقاضا از سوی چین بوده است. به گزارش رویترز افزایش قیمت سویا در این دو کشور در حدی بوده که اخیرا آرژانتین مقدار ۲۴۰ هزار تن سویا از آمریکا خریداری کرده است. این حجم بزرگ‌ترین مقدار خرید این کالا در ۲۰ سال گذشته بوده است. در واقع این ۲۴۰هزار تن همراه با سویای تولید آرژانتین به چین و ایران صادر می‌شود. صدور این کالا به چین قابل‌درک است؛ زیرا افزایش تعرفه برای واردات سویا از آمریکا وارد‌کنندگان چینی را وادار می‌کند که واردات خود را به جای آمریکا از آرژانتین و برزیل انجام دهند. بنابراین تاثیر فوری این جنگ تجاری کاهش شدید قیمت سویای آمریکایی بوده است و این فرصت را برای سایر کشور‌های خریدار سویا به استثنای ایران و چین فراهم کرده تا از قیمت پایین سویای آمریکا بهره ببرند. متاسفانه ایران از این فرصت بی‌بهره است، زیرا به‌رغم اینکه این نوع کالا مشمول تحریم‌های آمریکا علیه ایران نمی‌باشد به علت ممنوعیت ورود کالای آمریکایی، وارد‌کننده ایرانی ناچار است این کالا را فقط از برزیل و آرژانتین و به مقدار ناچیزی از سایر کشور‌ها البته با قیمت گران‌تر خریداری کند. بنابراین، برنده اصلی این جنگ سایر کشور‌های وارد‌کننده غیر از ایران و چین ‌هستند و متضرر اصلی و مستقیم آن فعلا مصرف‌کنندگان چینی، مالیات‌دهندگان آمریکایی و البته مصرف‌کننده ایرانی است که ظاهرا باید نه سر پیاز و نه ته پیاز این جنگ باشد.