ناسیونالیسم سمی ترامپ

هال برندز پژوهشگر دانشگاه جان هاپکینز دونالد ترامپ در دومین حضور خود در مجمع عمومی سازما‌ن ملل سخرانی‌ای ایراد کرد که اگر بخواهیم آن را در یک لغت تعریف کنیم تنها کلمه مناسب برای آن «ناسیونالیسم» است؛ البته نه ملی‌گرایی در چارچوب‌های متداول آن بلکه این ملی‌گرایی ویژه شخص ترامپ است. ناسیونالیسم در ذات خود منفی نیست. جهان متشکل از ملت‌هایی است که هر یک به دنبال منافع و هویت خود هستند.

 اگر بتوان گفت که ناسیونالیسم به‌مثابه ترجیح منافع کشور بر کشورهای دیگر است در آن صورت در همه این سال‌ها این سیاست از اصلی‌ترین عناصر سیاست‌خارجی ایالات‌متحده بوده است. اما مشکل ناسیونالیسمی که ترامپ داعیه‌دار آن است، چیست؟ زمانی که حتی ملی‌گرایان روس و چینی در حال آزمون و خطای سیستم بین‌المللی هستند، دولت ترامپ با دنبال کردن یک ناسیونالیسم سمی مختص به خود، در حال تضعیف همان سیستم بین‌المللی است که تاکنون منافع بی‌شماری را برای آمریکا به ارمغان آورده است. ترامپ توانست بسیاری از حمایت‌های لازم را در جریان کارزار انتخاباتی سال ۲۰۱۶ با بیانیه‌‌های خود در رابطه با سیاست خارجی کسب کند؛ جملاتی که لحن خصمانه آنها علیه سیستم بین‌المللی که آمریکا خود پدید آورنده آن از سال ۱۹۴۵ است، به وضوح قابل مشاهده است. سخنرانی ترامپ در سازمان‌ملل حتی ویرانگرتر از قبل بود. او با صحبت از ناسیونالیسم بدون محدودیت در حال عادی جلوه دادن الگو‌های بی‌رحمانه و مخربی است که سازمان‌ملل و بسیاری از سیستم‌های امروز بین‌المللی برای مقابله با آن ایجاد شده است. بر خلاف آنچه رئیس‌جمهوری مدعی است آمریکا هرگز عنصر ملی‌گرایی را از سیاست‌خارجی خود حذف نکرده است. آمریکا همواره سیاست‌خارجی‌ای را دنبال کرده است تا بتواند در جهانی امن و باثبات به منافع خود دست یابد. سیاست‌خارجی آمریکا پس از جنگ جهانی دوم محدود کردن ملی‌گرایی در جهان بوده است. از سوی دیگر تصمیمات آمریکا برای ایجاد اتحاد نظامی با کشورهای اروپایی و احداث پایگاه در این کشورها تنها برای مقابله با اقدامات خصمانه اتحاد جماهیر شوروی نبود بلکه هدف اصلی آن کنترل ‌ناسیونالیسم افراطی بود.