آمادگی راه‌آهن برای روسازی ریلی رایگان کارخانه‌ها

وی اضافه کرد: دستاورد این اقدام این بود که در سال ۹۵ رکورد حمل بار در تاریخ راه‌آهن شکسته شد و راه‌آهن که هر سال بین ۳۰ تا ۳۳ میلیون تن بار جابه‌جا می‌کرد، در سال ۹۵ به رقم ۲/  ۴۰ میلیون تن حمل بار رسید. عضو هیات‌مدیره شرکت راه‌آهن ادامه داد: در ۶ ماه سال جاری نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل در جابه‌جایی بار ریلی رشد داشته‌ایم و برای سال ۹۶ هدف جابه‌جایی ۶۲ میلیون تن بار را دنبال می‌کنیم و برای تحقق آن تلاش خواهیم کرد. وی بیان کرد: برای تحقق چنین اهدافی باید مجموعه‌ای از اقدامات در دستورکار باشد که بخشی از آن در حیطه اختیارات راه‌آهن نیست کرده در این باره ما پیشنهادهایی تنظیم کرده و به دستگاه‌های مختلف ارائه داده‌ایم تا اهداف محقق شود.

رسولی با اشاره به اینکه در بند ۲۵ سیاست‌های کلی برنامه ششم، اتصال مراکز بار به شبکه ریلی مورد تاکید است، گفت: وقتی قصد احداث خط ریلی داریم ‌‌در مطالعات اقتصادی آن، حجم بار و تعداد مسافر مشخص در نظر گرفته می‌شود که با این حجم بار و مسافر، کار به تصویب رسیده و پروژه آغاز می‌شود؛ اما در زمان احداث خط ریلی، موضوع شاخه‌های فرعی آن یعنی اتصالات آنتنی‌ و اتصال به منابع بار اجرا نمی‌شود و در عمل، هدف حمل بار محقق نمی‌شود و در واقع طرح از توجیه اقتصادی خارج می‌شود و این از چالش‌های اصلی است که در توسعه ریلی باید به آن پرداخت.  عضو هیات‌مدیره شرکت راه‌آهن افزود: در احداث کارخانه‌ها و مراکز بار، هزینه‌های جانبی نظیر اتصال به شبکه ریلی نیز دیده می‌شود؛ اما پس از اجرای طرح، براساس مدل اقتصادی، درآمدی عاید کارخانه می‌شود که باید هزینه‌های تسهیلات و سرمایه‌گذاری را مستهلک کند که در سال‌های اول تقریبا سر‌به‌سر است. درخواست می‌شود پس از بسته شدن این پکیج، نسبت به اتصال به شبکه ریلی، با تامین مالی و کمک راه‌آهن اقدام کنند؛ اما از سوی کارخانه‌ها استقبال نمی‌شود.

رسولی گفت: ما به مراکز بار و کارخانه‌ها اعلام کرده‌ایم که حاضریم به‌صورت مشارکتی، اتصال آنها را به شبکه ریلی محقق کنیم. به این ترتیب که زیرسازی با هزینه کارخانه و مراکز بار و روسازی با هزینه راه‌آهن باشد و حتی خط نیز متعلق به کارخانه باشد؛ اما متاسفانه استقبالی نمی‌شود. وی اضافه کرد: حتی موردی داشته‌ایم که کارخانه فولاد‌ حاضر نیست در احداث ۲۳ کیلومتر خط آهن برای اتصال به شبکه ریلی همکاری کند، اما بار خود را روی کامیون گذاشته و ۱۰۰۰ کیلومتر از طریق جاده جابه‌جا می‌کند که این به افزایش مصرف سوخت، افزایش تصادفات رانندگی و تولید بیشتر آلاینده‌های زیست‌محیطی میانجامد.  رسولی اظهار کرد: این کارخانه ۸/  ۳ میلیون تن بار دارد؛ اما با نگاه اشتباه کاهش هزینه‌های خود، از حمل‌و‌نقل جاده‌ای استفاده می‌کند؛ درحالی‌که اگر به دقت توجه شود، در واقع هزینه‌های حمل خود را افزایش داده است.

الزام مراکز بار دولتی و کارخانه‌های در حال تاسیس به اتصال به راه‌‌آهن

عضو هیات‌مدیره شرکت راه‌آهن اضافه کرد: پیشنهادهایی به وزارت صنعت، معدن و تجارت و دیگر وزارتخانه‌های مرتبط ارائه شده است مبنی بر اینکه در صدور مجوزهای احداث کارخانه‌ها و مراکز بار، الزام اتصال به شبکه ریلی در صورت وجود خط، مدنظر قرار گیرد، در وهله اول اعلام کردیم که همه مراکز دولتی مکلف به اتصال به شبکه ریلی باشند، برای آنهایی هم که تاسیس شده‌اند، پیشنهاد کرده‌ایم که مشوق‌هایی درنظر گرفته شود تا برای اتصال به شبکه ریلی ترغیب شوند.

این مقام مسوول شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: برای کارخانه‌هایی که در آستانه احداث هستند هم الزام کرده‌ایم که اتصال به شبکه ریلی مدنظر باشد. رسولی اظهار کرد: سال گذشته در زمان رسیدگی به برنامه ششم حکمی پیشنهاد کردیم مبنی بر اینکه با موافقت وزارت صنعت، معدن و تجارت از فولاد وارداتی به ازای مقداری که وارد می‌شود، عوارضی اخذ شود و آن عوارض صرفا برای اتصال مراکز صنعتی و بار به شبکه ریلی استفاده شود؛ اما این حکم در زمان رسیدگی به دلایلی تصویب نشد، اما ما باز دنبال می‌کنیم؛ زیرا باید نگاه اقتصادی بلندمدت به چنین مواردی داشت. عضو هیات‌مدیره شرکت راه‌آهن اظهار کرد: اگر کارخانه‌های فولادی به مراکز ریلی متصل شوند، هزینه حمل که به‌عنوان هزینه‌های اصلی تولید فولاد است، به مقدار قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد و این در قیمت تمام شده محصول اثر می‌گذارد. بنابراین در میان‌مدت و بلندمدت، کاهش قیمت و رقابتی شدن محصولات داخلی نسبت به خارجی محقق می‌شود. از سوی دیگر انتقال بار از جاده به ریل موجب کاهش هزینه‌های سوخت، کاهش سوانح رانندگی، کاهش تولید آلاینده‌ها و افزایش بهره‌وری حمل می‌شود.