به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی عباس آخوندی در هفدهمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی حمل‌ونقل و ترافیک در سالن همایش‌های بین‌المللی برج میلاد ضمن اظهار خرسندی از حضور در جمع فعالان عرصه حمل‌ونقل به تشریح برنامه وزارت راه و شهرسازی در دو موضوع حمل‌ونقل چندوجهی و حمل‌ونقل یکپارچه پرداخت. آخوندی گفت: اقتصادحمل‌ونقل موضوعی است که بسیار مورد توجه ما بوده و هست و این بخش هنوز در ایران به‌طور جدی مورد توجه قرار نگرفته است و امکان ورود به این بخش به شکل جدی در ایران فراهم نیست. وی با اشاره به اینکه پیامدهای اجتماعی توجه به اقتصاد حمل‌ونقل بسیار زیاد است، خاطرنشان کرد: شهرهای ما در حال حاضر با دو مساله بسیار بنیادین و جدی مواجه هستند که آن دو مساله عبارت است از: امکان سکونت و امکان جابه‌جایی در شهرها که ورود به هرکدام بحث‌های دامنه‌داری را می‌طلبد.

وی با اشاره به اینکه در شهرهای دنیا، پیرامون نسبت به درون شهرها وضعیت مناسب‌تری دارد دلایل این موضوع را به حمل‌ونقل همگانی مرتبط دانست و گفت: در دهه ۶۰ تصمیم بر آن شد تا شهرهای جدید با این هدف که از تمرکززدایی در بافت‌های شهری پرهیز شود در اطراف کلان‌شهرها طراحی و احداث شود. متاسفانه نتیجه این شد که شهرهای جدید پیرامون کلان‌شهرها بعد از ۳۰ سال هنوز نتوانسته‌اند موقعیت سکونتگاهی خود را ایجاد کنند. وزیر راه وشهرسازی افزود: اگر قرار بود شهرهای جدید همچون هشتگرد، پرند، پردیس، اندیشه و... ایجاد شود باید قبل از آن حمل‌ونقل عمومی مطمئن ایجاد می‌شد و این رابطه متقابل امکان حرکت در شهرها و امکان سکونت است که این بحث تنها مربوط به تهران نبوده، بلکه در سایر کلان‌شهرهای دیگر نیز مطرح است. این مقام مسوول با تاکید براینکه هنوز در شهر صدرا حمل‌ونقل همگانی و ریلی مناسب ایجاد نشده است، گفت: بخشی از چالش‌های شهرها و چالش حمل‌ونقل آنها به نبود حمل‌ونقل یکپارچه برمی‌گردد. متاسفانه هنوز در مورد حمل‌ونقل یکپارچه به صورت تئوری بحث‌هایی مطرح می‌شود و هنوز در سیستم مدیریت شهری یکپارچگی در دستور کار نیست.

آخوندی ادامه داد: هم‌اکنون حمل‌ونقل درون و برون‌شهری کاملا منفک از هم هستند و ارتباطی با هم ندارند. به همین دلیل مدتی است که تمرکز ما روی حمل‌ونقل یکپارچه قرار دارد و به همین دلیل مفهوم TOD را مطرح کردیم که در تمام حوزه‌های حمل‌ونقلی و همچنین در حوزه بار و مسافر مصداق خواهد داشت. عضو کابینه دولت دوازدهم ادامه داد: واقعیت این است که اگر هرکدام از موضوعات مطرح شده بخواهد مورد هدف قرار بگیرد عموما با دو مشکل مواجه است. یکی بحث نظریه و پندار و گفتمان غالب در این زمینه و دیگری هم الزامات اقتصادی این کار است. آخوندی یادآور شد: واقعیت این است که زیرساخت‌های حمل‌ونقلی درون و برون‌شهری کاملا فرسوده است و نمی‌توان راجع به آن اغماض کرد که این موضوع در تمامی حوزه‌های حمل‌ونقل مصداق دارد. ما هم‌اکنون در تمامی حوزه‌های حمل‌ونقل در ناوگان و زیرساخت‌ها با مشکلات بنیادین مواجهیم. وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در حوزه هوایی نیز مشکلات عمده‌ای وجود دارد، گفت: در حوزه ناوگان نیز در حوزه‌های هوایی، جاده‌ای و ریلی وضعیت غیرقابل قبولی داریم. قطعا برای ناوگان هوایی حداقل ۵۰۰ فروند ناوگان هوایی نیاز داریم. درحالی‌که ۲۰۰ فروند ناوگان فرسوده با عمر بالای ۲۰ سال در کشور داریم که اینها مشکلاتی را برای کشور ایجاد می‌کنند.

وی ادامه داد: مشکلات فرسودگی ناوگان را در حوزه جاده‌ای نیز شاهد هستیم. هم‌اکنون سن ناوگان ریلی و جاده‌ای بسیار بالا است. عضو کابینه دولت دوازدهم همچنین گفت: براساس مطالعاتی که داشتیم فقط برای توسعه حوزه ریلی به غیر از مترو نیازمند سرمایه‌گذاری ۲۸ میلیارد دلاری هستیم که در دوره‌ای پنج ساله تامین شود. اما در عمل با وضعیت بودجه چنین میزانی از سرمایه‌گذاری عملیاتی نخواهد شد. آخوندی با اشاره به این مطلب که نیازمندی سرمایه‌گذاری‌هایی که برای نوسازی ناوگان مطرح می‌شود عموما در کشور به‌عنوان آرزو تلقی می‌شود، گفت: در فضای اجتماعی کنونی کسی حاضر به ورود به بحث جراحی اقتصادی نیست، زیرا این موضوع به اقتصاد سیاسی در ایران برمی‌گردد. وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: میزان وابستگی حمل‌ونقل درون و برون‌شهری به بودجه عمومی کمرشکن است، زیرا هم‌اکنون اقتصادی در کشور تعریف شده است که در درون خود، خوداتکایی ندارد. در حال حاضر بر اساس آمار حمل‌ونقل خوداتکایی نداریم. ۸۲ درصد رقم اتوبوس‌های BRT به صورت یارانه پرداخت می‌شود و اینها نشان می‌دهد که حمل‌ونقل خوداتکایی نداریم.

آخوندی همچنین گفت: در حال حاضر عملا پولی وجود ندارد و تا زمانی‌که پولی نباشد امکان نوسازی ناوگان فرسوده حمل‌ونقلی نیست. هم‌اکنون در حوزه ریلی، هوایی و جاده‌ای، امکان توسعه زیرساخت، امکان نگهداری عادی سالانه و نوسازی وجود ندارد. وی خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم به سمت حمل‌ونقل ریل‌پایه برویم باید سالانه سرمایه‌گذاری در حدود ۱۰ میلیارد دلار انجام دهیم که هم‌اکنون با وضعیت بودجه عملا امکان چنین چیزی وجود ندارد. به همین دلیل معتقدم که در حوزه دولت، مجلس و افکار عمومی نیاز به شفافیت واقعی داریم. وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: بهره‌برداری از فرودگاه امام به سال ۸۳ برمی‌گردد یعنی ۱۳ سال از بهره‌برداری آن فرودگاه زمان سپری شده است ولی هنوز حمل‌ونقل سریع و ایمن و قطار سریع‌السیر بین فرودگاه امام‌خمینی (ره) و تهران ایجاد نشده است که در این مورد نیز نیازمند چندین میلیارددلار سرمایه‌گذاری هستیم.

عضو کابینه دولت دوازدهم همچنین گفت: تامین سرمایه عموما باید از بهره‌بردار، پول نفت یا بودجه عمومی تامین شود که هم‌اکنون این امکان با بودجه محقق نمی‌شود. در حال حاضر، تعریفی که از توسعه وجود دارد به این سمت و سو متمایل است که از یک طرف هزینه بهره‌بردار را کم کرده و هزینه دولت را افزایش دهد و از سوی دیگر با بودجه عمومی ظرفیت سرمایه‌گذاری وجود ندارد که در نهایت استهلاک ناوگان را به دنبال خواهد داشت. آخوندی افزود: امیدوارم فضایی فراهم شود که بخشی از شعارهای سیاستمداران که به بودجه عمومی تحمیل می‌شود، موردی باشد که به عدم اجرای مطلق و ایستایی مطلق بدل نشود. وی ادامه داد: تمرکز ما در وزارت راه و شهرسازی عمدتا در دو موضوع حمل‌ونقل چندوجهی و یکپارچه متمرکز است. در حمل‌ونقل یکپارچه، حمل‌ونقل ریلی حومه‌ای را مطرح کردیم که اساسنامه آن را ارائه کردیم و مسیر آن در حال طی شدن است. همچنین در حال تعریف بحث TOD هستیم که این مهم برای تهران و پنج کلان‌شهر به‌عنوان نمونه به‌زودی عملیاتی و اجرایی خواهد شد.