واکنش سخنگو به تشکیل کارگروه اصلاح برجام عكس: مهر

بهرام قاسمی روز گذشته در نشست هفتگی با خبرنگاران با بیان اینکه سنگ‌اندازی‌های دولت آمریکا از بعد از برجام ادامه داشته و بعد از این هم ادامه خواهد داشت، گفت این اقدامات نشان داده است که آمریکا حاضر نیست تعهدات خود را عملی کند. سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی پیرامون اظهارات مداخله‌جویانه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره اتفاقات اخیر ایران گفت: این بار اول آمریکا نیست و احتمالا بار آخر هم نخواهد بود و دولت آمریکا با توجه به سیاست‌های خصمانه خود در قبال ایران از این رفتارها برای مداخله در امور داخلی ایران خواهد داشت. او افزود: این نوع مداخلات و اصرار بر موضوعات داخلی ایران محکوم و غیرقابل پذیرش است و آمریکا حق ندارد در مسائل داخلی ایران دخالت کند.

وزیر خارجه آمریکا ۷ بهمن ماه با اعلام اینکه «کارگروه‌های تشکیل شده به‌دنبال گفت‌وگو با مقامات ایرانی در مورد حصول تغییر در برجام هستند»، گفت: «مقامات این کشور با همتایان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی برای پاسخ به نگرانی‌های آمریکا در مورد توافق هسته‌ای ایران در این هفته دیدار کردند.» به گزارش روزنامه وال‌استریت‌ژورنال، رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا در سفر هفته گذشته خود به پایتخت‌های اروپایی، گفت: «رئیس‌جمهوری نظر خود را به‌طور شفاف در مورد توافق هسته‌ای ایران و نقص‌هایی که این توافق دارد، اعلام کرده است و قصد دارد این مشکلات را رفع کند.» او افزود: «با همتایان اروپایی خود توافق کردیم تا در نهایت اتحادیه اروپا به نگرانی‌های ما در مورد بخش‌هایی که توافق هسته‌ای ایران نقص دارد، توجه کند و مکانیزمی برای حل این نواقص ایجاد کنیم.» تیلرسون پیش‌تر اعلام کرده بود که کارگروهی برای رفع نواقص برجام در اوایل هفته آینده جلسه‌ای را برگزار خواهد کرد. او گفت: واشنگتن به‌دنبال راهی است تا در نهایت مقامات ایرانی نیز به آن راضی شوند.

تیلرسون پس از گفت‌وگو با همتای لهستانی خود در ورشو، اعلام کرد: «کارگروه‌ها هم‌اکنون دیدارهایی را برای توافق روی حصول تغییر در نواقصی که در برجام وجود دارد، آغاز کرده‌اند و درحال بررسی آن هستند که چگونه با مقامات ایرانی در این باره گفت‌وگو کنند.» تیلرسون همچنین ادامه داد: «سیاست دولت ترامپ در مورد ایران بسیار گسترده‌تر از رفع نگرانی‌های موجود در مورد توافق هسته‌ای این کشور است.» وزیر خارجه آمریکا در حاشیه دیدار با مقام‌های انگلیس نیز از تشکیل کارگروهی برای اصلاح برجام خبر داد. در این میان فدریکا موگرینی در حاشیه دیدار با «محمود عباس»، رئیس‌ تشکیلات خودگردان فلسطینی در بروکسل در کنفرانسی خبری از پاسخ به این موضوع سر باز زد. در مقابل اما مقامات ایرانی همواره اعلام کرده‌اند که مذاکرات مجدد در مورد برجام امکان‌پذیر نیست و هرگونه تغییر در این توافق بین‌المللی نقض آن محسوب می‌شود.

از اروپا موضع رسمی دریافت نکرده‌ایم

سخنگوی وزارت خارجه ایران در ادامه نشست خبری پیرامون مطرح کردن مذاکرات موشکی از جانب کشورهای اروپایی و طرح این موضوع با ایران، اظهار کرد: «آنچه مسلم است آمریکا از نوع روابط ایران با کشورهای منطقه و اتحادیه اروپا ناراضی است و تلاش می‌کند با اعمال فشار بر سایر کشورها آنها را در جهت منافع خود سوق دهد.» او تاکید کرد: «روابط ایران با اتحادیه اروپا قدیمی است و این روابط نسبت به گذشته از استحکام بیشتری برخوردار است.» سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه ما در دو دهه گذشته رایزنی‌هایی درباره بسیاری از مسائل با اتحادیه اروپا داشته‌ایم گفت: «درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی، گفت‌وگو با همه کشورها برای ما امکان پذیر است و ما نگران گفت‌وگو با سایر کشورها در زمینه‌های مختلف نیستیم.» او ادامه داد آنچه دیگران مطرح می‌کنند بحث مذاکرات است و تا جایی که من اطلاع دارم ما از اتحادیه اروپا چیزی رسما دریافت نکرده‌ایم.

قاسمی افزود: «در گفت‌وگوهایی که درآینده خواهیم داشت و در تماس‌های مختلف ما دیدگاه‌های خود را تشریح می‌کنیم و دیدگاه آنها را هم خواهیم شنید ولی این مباحث با آنچه در رسانه‌ها مطرح می‌شود متمایز است و آنچه برای ما مهم است سیاست رسمی کشور‌ها است و نه آن چیزی که در رسانه‌ها درباره موضوعات مختلف مطرح می‌شود.» او در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینکه آیا جمهوری اسلامی ایران درباره ترتیبات امنیتی مدنظر خود به اروپا پیشنهادهایی داده است، گفت: «هم کشورهای منطقه و هم دولت‌های اروپایی به خوبی از دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران نسبت به مسائل منطقه آگاه هستند و ما در مذاکراتی که با آنها داشته‌ایم نگاه‌مان را برای تقویت ثبات و امنیت و مبارزه با تروریسم مطرح کرده‌ایم.»

پیش‌تر، ژان ایو لودریان در پاسخ به فشار‌های برجامی تیلرسون گفت: «ما درباره رعایت یک اصل مصمم هستیم و آن حفظ توافق هسته‌ای تا جایی است که همه طرف‌ها به آن احترام بگذارند. اگر ایران به این توافق احترام می‌گذارد، همان‌طور که آژانس آن را تایید می‌کند، دلیلی برای عدم‌باور آن نداریم و همه طرف‌ها باید به آن احترام بگذارند و تیلرسون این را می‌داند.»وزیر امورخارجه فرانسه همچنین این سوال را مطرح کرد که چرا دولت ترامپ توپ را به زمین کنگره و اروپایی‌ها می‌اندازد، درحالی‌که روسیه و چین هم این توافق را امضا کرده‌اند. دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا تهدید کرده است که اگر اروپایی‌ها توافق را اصلاح نکنند، واشنگتن از آن خارج خواهد شد. از این رو تیلرسون در هفته جاری به‌دنبال جلب حمایت کشورهای اروپایی از یک توافق جانبی است که براساس آن در صورت ادامه آزمایش موشک‌های بالستیک ایران، ممانعت این کشور از بازدید بازرسان از مکان‌های حساس یا از سرگیری فعالیت‌های هسته‌ای در سطوح پیشرفته حتی اگر این اقدامات در توافق هسته‌ای مجاز شمرده شده باشد، اروپایی‌ها مجددا با اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران همراهی کنند.

موضع تازه روسیه درباره برجام

همزمان با این تحولات و در تازه‌ترین موضع‌گیری برجامی، معاون وزیر ‌خارجه روسیه، هشدار داد که هرگونه بازنگری در برجام که واشنگتن به دنبال آن است، درحال‌حاضر غیرممکن است. به گزارش «ایسنا»، به نقل از خبرگزاری تاس، «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه در مصاحبه‌ای با روزنامه «ایزوستیا» که روز دوشنبه منتشر شد، گفت: «بهبود، به روزرسانی یا تجدیدنظر در شرایط کنونی غیر ممکن است. بسیاری از اتفاقات اخیر باعث عمیق شدن بی‌اعتمادی میان واشنگتن و تهران شده است. هم‌اکنون برخی اقدامات خاص در حال انجام است که نه تنها باعث ایجاد تردید نسبت به تعهد آمریکا به توافق هسته‌ای شده است، بلکه از طرفی باعث افزایش فشار به ایران نیز شده است.»

او افزود: «در چنین شرایطی نظر من این است که حتی نمی‌شود هرگونه از سرگیری مذاکرات را در مورد برجام تصور کرد.» ریابکوف خواسته‌ها و اولتیماتوم‌های واشنگتن را زیاده‌خواهی از ایران دانست و آن را یک روش غیرقابل قبول که به هیچ نتیجه‌ای هم نخواهد رسید، توصیف کرد. این دیپلمات ارشد روس به‌طور خاص به موضوعاتی که واشنگتن به‌دنبال آن است تا آن را وارد برجام کند و در عین حال این موضوعات هیچ ارتباطی با توافق هسته‌ای ندارند، اشاره کرد.

ریابکوف همچنین تاکید کرد: «ایران هم اکنون متهم به انجام گناهانی می‌شود که از دیدگاه ما تنها برای دفاع از منافع ملی خود انجام می‌دهد. آمریکا به جای آغاز یک گفت‌وگوی سازنده با تهران به دنبال باج‌خواهی است و هیچ‌کس در برابر چنین رفتاری کوتاه نمی‌آید؛ بنابراین برای من مشخص نیست که چگونه آمریکا می‌خواهد در مساله توافق هسته‌ای گام بردارد. مکررا تاکید کرده‌ایم که در هر سناریویی ما نباید به از سرگیری مذاکرات برجام تن دهیم؛ چراکه این یک مسیر مستقیم به سوی تضعیف برجام است.» ریابکوف ادامه داد: «احساس می‌کنیم کاملا مشخص است که پیامدهای لغو برجام بسیار منفی خواهد بود. هم در موضوع ثبات رژیم عدم اشاعه بین‌المللی و هم در موضوع قابلیت‌های مذاکره آمریکا لغو برجام اثرات مخربی خواهد داشت.»

شروط مکرون برای سفر به ایران

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به سوالی درباره سفر آتی رئیس‌جمهوری فرانسه به تهران و ادعای یکی از نمایندگان مجلس درباره شروط مکرون اظهار کرد: «ایران در چهار دهه گذشته نشان داده است که از چه منشی در ارتباط با دولت‌های دیگر پیروی می‌کند، ما شرط‌پذیر نیستیم و خودمان درباره سیاست‌هایمان تصمیم می‌گیریم.» قاسمی اظهار کرد بحثی که درباره شروط مکرون برای سفر به ایران مطرح شده غلط، نابجا و کاملا اشتباه است که در چارچوب سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران نمی‌گنجد. او گفت: «من ریشه این مباحث را نمی‌فهمم و اطلاعی هم از آن ندارم و از وزارت امور خارجه و سفارت ایران در پاریس هم در این باره چیزی نشنیدم.» سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه هنوز تاریخی برای سفر رئیس‌جمهوری فرانسه به ایران مشخص نشده، اظهار کرد: «قرار بود بعد از سفر وزیر خارجه فرانسه به ایران دو کشور درباره آن تصمیم‌گیری کنند و ما بعد از این سفر می‌توانیم بیشتر صحبت کنیم ولی روسای جمهوری که به ایران می‌آیند در سفرهای رسمی به حضور رهبری می‌رسند و این در پروتکل‌های ایران، امری پذیرفته‌شده و طبیعی است و آن را به‌گونه‌ای دیگر تعبیر کردن اشتباه است.» قاسمی یادآور شد: «درگذشته هم معمولا وقتی روسای دولت‌ها به ایران سفر می‌کردند توسط رهبری به حضور پذیرفته می‌شدند و این نمی‌تواند شرط تلقی شود.» او گفت: «فرانسه هم به‌رغم همکاری‌های رو به رشد در جایگاهی نیست که بخواهد برای ایران چنین شرط و شروطی تعیین کند.»

روز شنبه یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از شرط‌گذاری فرانسوی‌ها برای سفر رئیس‌جمهوری این کشور به ایران خبر داده و گفته بود این شروط طی نامه‌ای به ایران اعلام شده است. جواد کریمی‌قدوسی نماینده مشهد و کلات در گفت‌وگو با خبرنگار الف با اشاره به نامه وزیر خارجه فرانسه به ظریف وزیر خارجه ایران گفت: «دیدار با رهبری و مذاکره با ایران درباره آینده منطقه و برنامه موشکی ایران از جمله این شروط است.»

«امانوئل مکرون» رئیس‌جمهوری فرانسه و «حسن روحانی» رئیس‌جمهوری ایران عصر روز جمعه ۲۱ مهر گفت‌وگوی تلفنی داشتند. بعد از این گفت‌وگوی تلفنی ریاست‌جمهوری فرانسه در بیانیه‌ای اعلام کرد، مکرون و روحانی «موضوع دعوت روحانی از همتای فرانسوی‌اش برای سفر به ایران» را بررسی کردند، تا این نخستین سفر رئیس‌جمهوری فرانسه به ایران از سال ۱۹۷۱ شود. رئیس‌جمهوری فرانسه در آن تاریخ  اعلام کرده بود در سال آینده میلادی (۲۰۱۸) در قالب هیاتی عالی‌رتبه دیداری رسمی از جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت.

فرانسه ارائه تسهیلات را افزایش دهد

قاسمی در ادامه نشست خبری درخصوص اختصاص اعتبار از سوی فرانسه برای مراودات تجاری با ایران اظهار کرد: «آنچه از سوی بانک‌های فرانسوی مطرح شده در چارچوب مناسبات مثبت بین ایران و فرانسه است. در یکی دو سال گذشته روابط اقتصادی و تجاری دو کشور در یک روند منطقی و مشخص برقرار بوده است.» سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: «هرگونه تسهیلات بانکی که منجر به توسعه همکاری‌های دو کشور شود، می‌تواند در تعمیق روابط دو طرف موثر باشد.» قاسمی تاکید کرد: «چنین توقعی از فرانسه وجود دارد که پس از برجام و در شرایط کنونی تسهیلات لازم را برای همکاری‌های دو کشور افزایش دهد.»

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به رایزنی‌های وزارت امور خارجه درباره اختصاص خطوط اعتباری دیگر کشورها و اینکه چه کشورهای دیگری برای همکاری تجاری با ایران خطوط اعتباری در نظر گرفته‌اند، گفت: «در این باره نام تعداد زیادی از کشورها مطرح است و مذاکراتی هم جریان دارد.» او افزود: «برخی از این مذاکرات نهایی شده، برخی درحال مذاکره است و برخی هم درحال طی مراحل پایانی است. این موضوع هم برای ما و شرکای ما مهم است و امیدواریم بتواند به درستی و با دقت لازم به پیش برود.» سخنگوی وزارت امور خارجه ابراز امیدواری کرد به‌رغم کارشکنی‌های ایالات‌متحده و تلاش آن برای ممانعت از بهره‌مندی ایران از مزایای برجام این خطوط اعتباری بخشی از این کارشکنی‌ها را خنثی کند. او در پاسخ به سوال دیگری درباره مذاکره با اروپا در بحث موشکی عنوان کرد: «آمریکا از نوع روابط ایران با منطقه و اتحادیه اروپا ناراضی است و سعی می‌کند با اعمال فشار بر دیگران آنها را در جهت منافعش سوق دهد، روابط ایران و اروپا کهن و قدیمی است و در یک مسیر منطقی در جریان است و ما نگران گفت‌وگو با سایر کشورها نیستیم.» او عنوان کرد که درخصوص مذاکره درباره برنامه موشکی و مسائل منطقه رسما چیزی را از اتحادیه اروپا دریافت نکرده‌ایم.

چرایی غیبت ظریف در نشست داووس

سخنگوی وزارت خارجه در ادامه نشست خبری خود با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که وزیر خارجه در طول سال‌های گذشته به‌صورت مستمر در اجلاس اقتصادی داووس شرکت می‌کردند، اما امسال در این اجلاس شرکت نکردند و عده‌ای عدم شرکت ظریف در این اجلاس را مربوط به حضور ترامپ و نتانیاهو رئیس‌جمهور آمریکا و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در این کنفرانس دانستند، اظهار کرد: چنین چیزی نیست و من علت عدم حضور آقای ظریف در اجلاس داووس را پیش از این تشریح کردم. او ادامه داد: هیچ ارتباطی بین عدم حضور ظریف و اشخاصی که در اجلاس داووس شرکت کرده بودند وجود ندارد و علت عدم حضور ایشان همان موضوعی بود که من پیش از این اشاره کرده بودم. او تاکید کرد: به دلیل اینکه در هفته اول اجرای تغییر ساختار در وزارت خارجه بودیم این ضرورت وجود داشت که وزیر خارجه در این زمان در تهران باشند و به همین دلیل در این اجلاس شرکت نکردند و اگر چیزی جز این در مورد علت عدم حضور ظریف در اجلاس داووس مطرح می‌شود نادرست و اشتباه است.

تعاملات ایران و کانادا

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد آخرین گفت‌وگوهای ایران و کانادا، ‌تاکید کرد: «تعاملات ما با کانادا ادامه دارد و در تلاش هستیم که هیات دیگری را در سطح کارشناسی برای ادامه مذاکرات بین دو کشور تبادل کنیم ولی هنوز تاریخی برای این دیدار و انجام این مذاکرات کارشناسی مشخص نشده است.» این مقام مسوول در وزارت خارجه تاکید کرد: «تعاملات بین دو کشور وجود دارد و امیدواریم مذاکرات بین دو کشور به خوبی ادامه پیدا کند تا جایی طرفین به نقطه مطلوب خود در این زمینه دسترسی پیدا کنند.»

چرایی حضور ایران در نشست بازسازی عراق

سخنگوی وزارت خارجه در ادامه گفت‌وگوی خود با رسانه‌ها در مورد حضور ایران در نشست بازسازی عراق در کویت، تاکید کرد: «وضعیت ما با دیگر کشورها در مورد عراق متفاوت است. ما از دیرباز بعد از سقوط حکومت استبدادی در این کشور همواره در کنار عراق حضور داشته‌ایم و تا آنجا که توانسته‌ایم به گسترش همکاری‌های اقتصادی و مبادلات فرهنگی مبادرت کرده‌ایم.» او با بیان اینکه «ما همکاری‌های خوبی با عراق داریم»، تاکید کرد: «قطعا در اجلاس کویت به‌صورت جدی شرکت می‌کنیم. باید در آنجا ببینیم که چه طرح‌ها و برنامه‌هایی وجود خواهد داشت و بعد از این اجلاس در مورد چگونگی سیاست‌گذاری‌های خود در همکاری با عراق تصمیمات لازم را اتخاذ می‌کنیم.» او با ابراز امیدواری نسبت به این‌که «تعدادی از بازرگانان و تجار ایرانی نیز در این اجلاس حضور پیدا کنند تا پروژه‌ها و نوع همکاری‌های خود را با طرف‌های عراقی مشخص کنند»، ادامه داد: نوع همکاری‌های ما با عراق منوط به این نوع اجلاس‌ها نبوده البته ما این اجلاس‌ها را نیز مهم می‌دانیم و تلاش می‌کنیم که با تمام توان در این اجلاس‌ها حضور پیدا کنیم.