چالش‌های بودجه 97 به روایت لاریجانی عكس: ایرنا

«چگونه چابک شدن دولت»، «ترسیم دورنمایی برای حل مشکل آلودگی هوا»، «راه‌حل برای وضعیت پسماند شهرها»، «تعیین منابع جدید برای تبصره ۱۸ درباره اشتغال‌زایی»، «موضوع فضای مجازی»، «کاهش فاصله عجیب میان واردات و صادرات در مناطق آزاد»، «راهکارهایی برای بهبود وضعیت صادرات در سال ۹۷»، «لزوم حل اختلاف مجلس و دولت بر سر یارانه» و «راهکارهای حل بحران آب» ازجمله موضوعاتی است که علی لاریجانی در جلسه دیروز پارلمان، درباره یافتن راه‌حلی برای آنها، به کمیسیون تلفیق بودجه ۹۷، ماموریت داد. رئیس مجلس همچنین از احتمال برگزاری جلسات غیرعلنی در مجلس درباره چالش‌های یادشده سخن گفت و تاکید کرد: مجلس به کمیسیون تلفیق مهلت می‌دهد که روی چالش‌های مهم کار کند.

مشکل عیالوار بودن دولت

علی لاریجانی با اشاره به برخی تبصره‌های لایحه بودجه ۹۷، از مبهم بودن آنها سخن گفت و ضمن انتقاد از بودجه عمرانی، تاکید کرد: مهم‌ترین مشکل کشور عیالوار بودن است، بخش‌های اجرایی کشور ما فربه است و پولی برای مسائل عمرانی باقی نمی‌ماند. با طرح این سوال که ما در این زمینه چه کار کرده‌ایم، ادامه داد: در قانون برنامه نوشته‌ایم ظرف ۵ سال باید ۱۵ درصد بخش جاری کشور کوچک شود و در انتهای سال دوم نیز ۵ درصد. حال تنها کاری که کمیسیون تلفیق در این زمینه انجام داد این بود که این بند از قانون برنامه اجرا شود اما سوال این است که چگونه اجرا شود؟

لاریجانی با تاکید بر اینکه اجرای این بند از قانون برنامه ششم ساده نیست، ادامه داد: این کار احتیاج به تفاهم بین مجلس و دولت دارد و کار ساده‌ای نیست که بخش جاری کشور کوچک شود.  رئیس مجلس تاکید کرد که «چگونه چابک و کوچک شدن دولت» از جمله موضوعاتی است که کمیسیون تلفیق باید با همفکری با دولت فکر کند درباره آن چاره‌اندیشی کند تا دورنمایی برای آینده کشور در زمینه کوچک شدن بدنه دولت داشته باشیم.

تداوم چالش آلودگی هوا

علی لاریجانی در ادامه اظهاراتش درباره چالش‌ها و ابهامات موجود در لایحه بودجه سال ۹۷، به موضوع آلودگی هوا و تداوم آن اشاره و تاکید کرد که دورنمایی برای حل مشکل آلودگی هوا وجود ندارد. او با اشاره به آلودگی‌های شهرهای بزرگ از جمله تهران و تعطیلی مدارس گفت: این سوال مطرح است که چه دورنمایی برای رفع آلودگی هوا ارائه می‌شود. رئیس مجلس با بیان اینکه تصویری که در تبصره ۱۸ گزارش کمیسیون تلفیق بودجه از لایحه بودجه سال ۹۷ ارائه شده، حل مشکل آلودگی هوا نیست، گفت: این تبصره مشکل آلودگی هوا را حل نمی‌کند زیرا با دوگانه‌سوز کردن ۱۵ هزار تاکسی، با برقی کردن ۵۰ هزار موتورسیکلت مشکل آلودگی هوا حل نمی‌شود.

لاریجانی با تاکید بر اینکه در تهران ۵/ ۲ میلیون موتورسیکلت وجود دارد و هر موتورسیکلت بین ۴ تا ۶ برابر ماشین آلودگی هوا ایجاد می‌کنند، گفت: اگر بخواهیم مشکل آلودگی هوا حل شود باید بگویید چه کاری کنیم تا مردم به سمت خرید موتورسیکلت برقی بروند و چه اقدامی داشته باشیم تا تجهیزات کارخانه‌ای تولید موتورسیکلت برقی به کشور وارد شود.  رئیس مجلس با بیان اینکه اگر نتوانیم مشکل موتورسیکلت‌ها را حل کنیم و خودروهای فرسوده را از سطح شهرها جمع نکنیم آلودگی هوا در سال‌های آینده نیز ادامه پیدا خواهد کرد، تاکید کرد: ۵۰ درصد آلودگی هوا با دنبال کردن برنامه ۵ ساله توسعه کاهش پیدا می‌کند.

پسماند؛ مصیبت شهرها

لاریجانی در ادامه با بیان اینکه مبحث پسماند در همه شهرها مشکل دارد، گفت: پسماند ماده بی‌قیمتی نبوده و طلای کثیف است و ارزش دارد اما برای ما تبدیل به نقمت شده است به‌خصوص در شهرهای شمالی و جنوبی که سطح آب زیرزمینی بالا بوده و مصیبتی برای مردم ایجاد کرده است بنابراین باید به فرمولی برسیم که چه تسهیلاتی به آنها بدهیم که پسماند مشخص شود سال آینده ۳۰درصد، سال بعدتر ۳۰ درصد حل می‌شود.

تخلف در تبصره ۱۸

رئیس مجلس در ادامه ابهامات موجود در لایحه بودجه ۹۷، به اشتغال که یکی از اهداف مهم این لایحه است اشاره کرد و گفت: آیا به تبصره ۱۸ وقوف دارید و آیا واقعا از این تبصره بیش از یک‌میلیون شغل ایجاد می‌شود؟ در این تبصره آمده ۱۵ هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی در بانک‌ها به نرخ صفر گذاشته شود که همین امر تخلف از سیاست‌های کلی است؛ بنابراین مشکل اشتغال در این تبصره حل نشده است. لاریجانی از کمیسیون تلفیق خواست در بررسی‌های خود مشخص کند که دولت چگونه این کار را انجام خواهد داد زیرا به‌زعم رئیس مجلس، بخشی از منابعی که درحال حاضر گذاشته شده، پیش از طرح در صحن علنی باید روشن شود.

ابرچالش فضای مجازی

لاریجانی همچنین به موضوع فضای مجازی اشاره کرد و گفت: بخش بزرگی از مشکلات این حوزه بحثی است که دولت آن را به‌عنوان ابرچالش مطرح کرد؛ فضای مجازی تحولی در زندگی فردی و اجتماعی ایجاد می‌کند. حال باید از دولت پرسید چه امکانی از مجلس می‌خواهید که شرایط را تغییر دهید و به بخش زیادی از افراد صاحب‌نظر در این زمینه مجال فعالیت دهید. لاریجانی تاکید کرد که این موضوع روشن نیست.

ضرورت رشد صادرات

لاریجانی در ادامه با بیان اینکه صادراتی نبودن کشور یکی از مهم‌ترین مشکلات است گفت: یکی از مهم‌ترین مشکلات کشور این است که وارداتی شده‌ایم و مناطق آزاد نیز برای واردات استفاده می‌شود و کالاهای صادراتی آن کم است چنانچه طبق آخرین گزارش‌ها متوجه شدیم فاصله عجیبی میان واردات و صادرات از مناطق آزاد وجود دارد. او ادامه داد: تا زمانی که صادرات در کشور راه نیفتد مشکل ما حل نمی‌شود.  لاریجانی با تاکید بر اینکه در لایحه بودجه ۹۷ جز مبلغ اندکی به‌عنوان مشوق صادراتی نیست، از کمیسیون تلفیق خواست: «باید مشخص شود برای صادرات چه در نظر گرفته‌ایم؟» او با بیان اینکه ایجاد انگیزه برای صادرکنندگان نیاز به پشتوانه دائمی دارد، گفت: تا زمانی که صادرات در کشور راه نیفتد مشکل اشتغال حل نمی‌شود.

لزوم تفاهم مجلس و دولت بر سر یارانه

رئیس مجلس همچنین با اشاره به موضوع یارانه‌ها گفت: از دولت  طریقه حذف یارانه‌بگیران را سوال کردیم که آقای نوبخت گفت با مجلس تصمیم‌گیری شود. الان سوال این است که تصمیم چه بود؟ لاریجانی با بیان اینکه دولت مخالف سرکشی به حساب مردم برای تعیین امکان دریافت یارانه نقدی از سوی آنها است، گفت: بین دولت و مجلس اختلاف وجود دارد و هنوز این موضوع حل نشده است، چرا که یارانه را نمی‌توان با اختلاف حل کرد. لاریجانی در ادامه به بحران آب اشاره کرد و گفت: در مجلس تصویب شد که برای آبخیزداری منابعی گذاشته شود و برای آبیاری تحت فشار منابع افزایش پیدا کند اما باید دید با این مسائل مشکلات حل می‌شود؟ او افزود: وزارت نیرو باید بگوید برای آینده چه برنامه‌ای دارد، بنابراین اگر امروز درباره این مسائل درست تصمیم‌گیری نشود در روزهای دیگر نمی شود.

مصوبات بودجه‌ای

با این همه، نمایندگان در جلسه علنی دیروز مصوبات بودجه‌ای هم داشتند. مجلسی‌ها در یک تصمیم بند «ب» تبصره ۱۱ لایحه بودجه را به تصویب رساندند که بر اساس آن به دولت اجازه داده می‌شود کلیه مشمولان خدمت وظیفه عمومی که بیش از هشت‌سال غیبت دارند را با پرداخت جریمه مدت زمان غیبت به‌صورت نقد و اقساطی که تا پایان سال ۱۳۹۷ تسویه می‌شود، معاف کند. همچنین مشمولان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی از ۷۰ درصد تخفیف بهره‌مند می‌شوند.نمایندگان در تصمیمی دیگر، با معافیت زائران اربعین از پرداخت عوارض خروج از کشور در سال ۹۷ موافقت کردند. بر این مبنا، زائرین اربعین که از تاریخ ۳مهرماه ۱۳۹۷ لغایت ۲۲ آبان ۱۳۹۷ از مرزهای زمینی به مقصد عراق از کشور خارج می‌شوند از پرداخت عوارض خروج معاف هستند. همچنین براساس بند الحاقی ۳ تبصره ۱۱، در سال ۱۳۹۷ عوارض خروج از کشور برای زائران عتبات براساس قانون بودجه سال ۱۳۹۶ اخذ می‌شود.

شرایط بخشش جرایم رانندگی

مجلسی‌ها شرایط بخشش جرایم رانندگی را نیز تعیین کردند. بر مبنای بندی از تبصره ۱۱، در صورت پرداخت و تسویه‌حساب قبوض جریمه‌های رانندگی از سوی مالکان خودرو تا پایان آذرماه ۱۳۹۷، جریمه دیرکرد ناشی از عدم پرداخت تا پایان سال ۱۳۹۶ بخشیده می‌شود.  از سوی دیگر نمایندگان با تصویب یک پیشنهاد، ۱۰ درصد به عوارض گمرکی واردات لوازم آرایشی افزودند.