برجام تا تابستان زنده می‌ماند؟

پالیتیکو نوشت: «برخی کارشناسان می‌گویند حتی اگر ترامپ هیچ کاری نکند و اجازه دهد تحریم‌ها علیه ایران دوباره اعمال شوند، توافق می‌تواند زنده بماند. آنها می‌گویند احتمالا مهلت مهم‌تر در حوالی ۱۱ ژوئیه  فرا خواهد رسید. زمانی که ترامپ باید تصمیم بگیرد آیا مقدار بزرگ‌تری از تحریم‌ها را مجددا بازگرداند یا خیر.» به گفته تحلیلگران، تحریم‌هایی که تابستان آینده تعلیق آنها منقضی می‌شود نسبت به تحریم‌هایی که ماه آینده میلادی منقضی می‌شوند، احتمالا باعث واکنش شدیدی از جانب تهران خواهند شد.

فیلیپ گوردون، مشاور ارشد سیاست‌خارجی باراک اوباما گفت: «بعید است که توافق (در ۱۲ مه) کاملا لغو شود. زیرا هیچ‌کدام از دو طرف نه این را می‌خواهند و نه می‌خواهند مقصر باشند. اما این (توافق) قبل از اینکه به شکل تدریجی بمیرد، ضربات بسیاری خواهد خورد.» به گفته پالیتیکو برخی منتقدان توافق می‌گویند ترامپ باید تحریم‌های ۱۲ مه‌ را بازگرداند تا فشار بر ایران و متحدان اروپایی آمریکا را برای یافتن راهی با هدف رفع نگرانی‌های ترامپ قبل از فرا رسیدن موعد تصمیم‌گیری درباره تحریم‌های اواسط ژوئیه افزایش دهد. به ادعای این نشریه، این امر به‌جای اینکه ضربه مهلک باشد، به مثابه نوعی مشت بر توافق هسته‌ای خواهد بود. برخی از تحریم‌های آمریکایی مرتبط با مسائل ادعایی همچون حقوق بشر، موشک‌های بالستیک و «تروریسم» هنوز وجود دارند. با این حال، اگر آمریکا تحریم‌های ثانویه را علیه ایران بازگرداند، تجارت شرکت‌های خارجی با ایران دشوارتر خواهد شد.‌دیوید مورتلاک، وکیل مسائل تحریم‌ها که در دوره اوباما درباره مسائل مربوط به ایران کار کرده است، می‌گوید: «ممکن است ضرب‌الاجل تعلیق تحریم‌های ۱۲ مه، بدون هرگونه تاثیر فوری بر تحریم‌ها و توافق، بیاید و برود. اما ضرب‌الاجل ژوئیه ممکن است اهمیت بسیار بیشتری داشته باشد. ما در ژوئیه ممکن است شاهد بازگشت فوری تحریم‌های گسترده باشیم. تحریم‌هایی که تاثیر مهمی بر تجارت جهانی با ایران خواهد داشت.»

به گزارش پالیتیکو، تحلیلگران می‌گویند اگر ترامپ هر گونه تحریمی را بازگرداند، آمریکا به لحاظ فنی ناقض توافق هسته‌ای خواهد بود. اما این به آن معنا نیست که ترامپ ضرورتا به‌طور کامل از توافق خارج خواهد شد. برخی از دستیاران او اشاره کرده‌اند که آمریکا همچنان تلاش‌ها برای اصلاح توافق را بدون در نظر گرفتن تصمیم ترامپ در ۱۲ مه ادامه خواهد داد.

مایک پمپئو، رئیس سازمان سیا در جلسه تایید صلاحیتش برای وزارت خارجه به این مساله اشاره کرد. او گفت: «اگر شانسی برای ما وجود نداشته باشد که آن را اصلاح کنیم، به رئیس‌جمهور توصیه خواهم کرد که ما تمام تلاش‌مان را حتی پس از ۱۲ مه، برای کار با متحدان‌مان باهدف دستیابی به یک نتیجه بهتر و یک توافق بهتر انجام دهیم. حتی پس از ۱۲ مه، کار‌های دیپلماتیک زیادی برای انجام دادن وجود خواهد داشت.» مورتلاک گفته ممکن است ترامپ تحریم‌های ۱۲ مه‌ را بازگرداند، اما اجرای رسمی آنها را چندین ماه به تاخیر اندازد. این به اروپایی‌ها زمان بیشتری خواهد داد تا اقداماتی برای رفع نگرانی‌های ترامپ انجام دهند. پالیتیکو ادامه داد: «در آن حالت ممکن است زنده ماندن برجام به چگونگی پاسخ ایران و اروپایی‌ها و چین و روسیه، بستگی داشته باشد. شاید برخی کشور‌ها تصمیم بگیرند که حتی اگر آمریکا عملا از توافق خارج شود، حفظ نسخه‌ای از آن، ارزشمند باشد.»