روایت ظریف از روند مذاکرات با اروپایی‌ها

نشست با کشورهای اروپایی

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در گفت‌و‌‌گو با خبرگزاری تسنیم درخصوص مذاکره اخیر هیات ایرانی با هیات اروپایی و نتایج این نشست و اینکه اگر هیات اروپایی نتواند تضمین لازم برای ادامه برجام را بدهد واکنش وزارت خارجه چه خواهد بود، گفت: «این شرایط یعنی مذاکره‌های صورت گرفته با اروپا سیاه و سفید نیست و باید ببینیم اروپاپی‌ها در نهایت چه چیزهایی را ارائه می‌دهند.» ظریف ادامه داد: «تا اینجا پیش رفتیم و هنوز نمی‌توانیم بگوییم بد یا خوب بوده است.»  وی افزود: «ما نتایج یا همان موضوعات مطرح شده در مذاکره را در کشور ارائه می‌دهیم و درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود اما الان ما نمی‌دانیم آنها چه چیزی ارائه می‌دهند.» وزیر امور خارجه ادامه داد: «اروپایی‌ها در آن ۹ بندی که اعلام کردند به همه حوزه‌های مهمی که باید در برجام انجام شود اشاره کرده‌اند، حالا موضوع سر این است که هرکدام از این بندها را چگونه عملیاتی می‌کنند؟ باید ببینیم و نتیجه آن را به داخل می‌آوریم. البته وزارت خارجه دستگاه اقتصادی نیست و ما دستگاه سیاسی هستیم هرچند همکاران دستگاه‌های دیگر هم همراه ما هستند و نظر می‌دهند.» ظریف با بیان اینکه نتایج مذاکره و بحث‌های صورت گرفته باید به داخل بیاید و مسوولان کشور آن را بسنجند، تصریح کرد: «بر همین اساس عزیزان باید ببینند آیا آنچه که اتحادیه اروپا، روسیه و چین و سایر کشورها ارائه کردند کافی است برای ادامه برجام یا خیر، تصمیمی نیست که ما به تنهایی بخواهیم درباره آن نظر دهیم.»

مذاکره موشکی و منطقه‌ای کذب است

از دیگر سو ظریف در پاسخ به این سوال که گفته شده اروپا قرار است پیشنهاد جدیدی را به ایران خارج از موضوع برجام بدهد از جمله مذاکره بر سر توان موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران، گفت:‌ «آن خبر کاملا دروغ بود، اتحادیه اروپا آن خبر را خودش تکذیب کرد، این عملیات روانی است که رژیم صهیونیستی راه انداخته است تا این سخنان را منتشر کند. ضمن اینکه بارها گفته‌ایم ما صرفا درباره برجام مذاکره می‌کنیم و خارج از برجام نه خواسته‌ای و نه حرفی داریم که بزنیم.»

تاکید دوباره مکرون بر حفظ برجام

همچنین امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه که به روسیه سفر کرده تا درخصوص حفظ توافق هسته‌ای ایران با همتای روسی خود بحث و گفت‌وگو کند، روز جمعه پس از دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه تاکید کرد که تمامی توافقات انجام شده شامل برنامه جامع اقدام مشترک باید رعایت شوند. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری تاس، رئیس‌جمهور فرانسه در کنفرانس اقتصادی سن‌پترزبورگ در روسیه با اشاره به توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی که در سال ۲۰۱۵ حاصل شد، گفت: «من خواستار این هستم که به یکدیگر احترام بگذاریم در این صورت دیگر شاهد هیچ مداخله‌ای نخواهیم بود. اگر ما توافقی را امضا می‌کنیم، باید به آن پایبند بمانیم. مهم نیست که چه کسی تصمیم به کناره‌گیری از آن می‌گیرد. هر آنچه امضا می‌شود باید رعایت شود.» وی همچنین گفت: «ما باید برای حاکمیت خود بجنگیم تا همچنان غیر قابل نفوذ باقی بمانیم. من متعهد به حاکمیت فرانسه و تصمیمی که هنگام امضای توافق هسته‌ای با ایران گرفته است هستم. این انتخاب ما بود.» رئیس‌جمهور فرانسه در ادامه گفت: «امروز ما باید برای حل مسائل بین‌المللی رویکرد چندجانبه‌گرایی را توسعه دهیم. این شامل حاکمیت است ما نمی‌توانیم بدون احترام به خودمان به یکدیگر اعتماد کنیم. من فکر می‌کنم که ما باید برای حاکمیت بجنگیم تا در این زمینه مورد احترام باشیم.» از دیگر سو دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین نیز در حاشیه همایش اقتصادی سن پترزبورگ اعلام کرد: «رئیس‌جمهوری روسیه به همراه شرکای اروپایی برای کاهش پیامدهای منفی تصمیمات واشنگتن برای لغو دیدار سران آمریکا و کره‌شمالی و خروج از برجام تلاش گسترده‌ای می‌کند.»

بنابراین گزارش رئیس‌جمهور آمریکا دو هفته پیش پس از بارها انتقاد از برجام و تهدید به کنار گذاشتن این توافق سرانجام خروج خود از آن را اعلام کرد و گفت که تحریم‌ها علیه تهران را بازمی‌گرداند. اما دیگر طرف‌های توافق یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان به علاوه روسیه و چین بر ادامه پایبندی خود به توافق هسته‌ای تاکید کرده‌اند.

پیشنهاد ایران برای نشست در سطح وزرا

در عین حال بعد از برگزاری نشست اضطراری کمیسیون مشترک برجام به درخواست ایران در روز جمعه ۴خرداد، هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام بیانیه‌ای صادر کرد و نوشت: «ایران پیشنهاد کرد که در گام بعدی، نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح وزرا برگزار شود.» به گزارش «ایسنا» در متن این بیانیه آمده است: «در ۴ خرداد ۹۷ به درخواست جمهوری اسلامی ایران و به‌منظور بررسی تبعات خروج ایالات متحده از برجام و بررسی راه‌های پیش رو برای حصول اطمینان از اجرای مستمر همه ابعاد این توافق، کمیسیون مشترک برجام در وین تشکیل جلسه داد.» هلگا اشمید، دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپایی، به نمایندگی از فدریکا موگرینی، مسوول عالی سیاست خارجی اتحادیه، ریاست نشست کمیسیون مشترک را با حضور چهار به‌علاوه یک (چین، فرانسه، آلمان، روسیه، بریتانیا) و ایران، در سطح مدیران سیاسی و معاونان وزرای خارجه بر عهده داشت.

ادعای تکراری پمپئو

از دیگر سو مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا با تکرار ادعاهای خصمانه و نخ‌نمای واشنگتن علیه ایران گفت که برخورداری از فناوری و تاسیسات هسته‌ای برای ایران مناسب نیست. به گزارش «ایسنا» مایک پمپئو در گفت‌وگو با صدای آمریکا به سوالات درباره رویکرد واشنگتن درقبال تهران که وی آن را یک استراتژی جدید می‌خواند، پاسخ داد. وزیر امورخارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا بازرسی از مکان‌های نظامی ایران هم بخشی از این چارچوب خواهد بود، مدعی شد: «بله. در رابطه با استفاده از مواد هسته‌ای در ایران، ما بر این باوریم که همان‌گونه که در عربستان سعودی و امارات دیده‌ایم، برخورداری از قابلیت تولید مواد شکافت‌پذیر، غنی‌سازی اورانیوم یا داشتن تاسیسات پلوتونیوم برای ایران مناسب نیست. اگر آنها خواستار یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز هستند، اشکالی ندارد. اما آنها باید مانند کشورهای دیگر آن مواد را وارد کنند و این راهی است که برای خیلی از کشورها کارآیی داشته است و برای اینکه ما از این لحاظ مطمئن شویم باید بازرسی‌هایی انجام شوند که این بازرسی‌ها اماکن نظامی، آزمایشگاه‌های پژوهشی و همه اماکن دیگری که در گذشته در برنامه ایران مشارکت داشته‌اند را نیز شامل می‌شود.» وی در ادامه مدعی شد که هدف دولت ترامپ تغییر نظام در ایران نیست. جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا نیز به تازگی در یک مصاحبه مدعی شد که هدف واشنگتن تغییر نظام در ایران نیست، درحالی‌که وی بارها در موقعیت‌های مختلف از تغییر نظام در ایران حمایت کرده و خواستار آن شده بود.

برای بدترین شرایط هم آماده ‌ایم

بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران از آمادگی ایران برای رویارویی با بدترین شرایط ممکن سخن گفت و بر لزوم پایبندی عملی اروپا به ادعای حفظ برجام تاکید کرد. به گزارش «ایسنا» کمالوندی، درخصوص خروج آمریکا از برجام و تمهیدات سازمان انرژی اتمی برای مقابله با این اقدام عنوان کرد: «ما در همان ابتدا سعی کردیم تا تمامی دستاوردها و همچنین زیرساخت‌های صنایع هسته‌ای کشور را حفظ کنیم تا بتوانیم در زمان مورد نیاز، فعالیت‌های خود را از سر بگیریم. به عبارتی دیگر، ما حتی خود را برای بدترین و بدبینانه‌ترین شرایط آماده کرده بودیم و از این رو، اگر بخواهیم به عقب برگردیم و فعالیت‌های هسته‌ای خود را بار دیگر آغاز کنیم، هیچ مشکلی سد راه ما وجود نخواهد داشت.»

کمالوندی در ادامه گفت‌وگو با پرس تی‌وی، در پاسخ به سوالی درخصوص تصمیم ایران برای پایبندی به برجام در صورت از بین رفتن برجام، تاکید کرد: «پاسخ این سوال بسیار ساده است؛ اگر توافق خاتمه یابد و شاهد وضع تحریم‌های جدید از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی باشیم، دلیلی بر ماندن بر سر تعهداتمان نمی‌بینیم.»