محکومیت شدید «فاجعه فیضیه» عكس: ایسنا

حواشی تجمع اعتراضی روز پنج‌شنبه جمعی از طلاب در مدرسه فیضیه همچنان ادامه دارد. تجمعی که در اعتراض به مسائل اقتصادی برگزار شد و یک پلاکارد موضوع اصلی آن را به حاشیه راند تا آنجا که روز گذشته آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله نوری همدانی به آن به‌شدت واکنش نشان دادند. همزمان آیت‌الله سیداحمد خاتمی، عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه نیز از برگزاری جلسه‌ای برای بررسی حواشی این تجمع و موضع‌گیری آن خبر داد. ازسوی دیگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه‌ای با محکومیت شدید برخی شعارها و دست نوشته‌ها در تجمع اخیر طلاب و روحانیون در مدرسه فیضیه قم، هر گونه دخالت این نهاد در فرآیند برگزاری این مراسم را تکذیب کرد و نوشت: هر گونه دخالت این نهاد در فراخوان، دعوت سخنران و برگزاری این مراسم که براساس قرائن و شواهد موجود به‌صورت خودجوش برپا شده است، تکذیب و اعلام می‌شود «سپاه هیچ‌گونه برنامه‌ای برای حضور کارکنان خود در این مراسم نداشته است.»

اما این تمام واکنش‌ها نیست. قرار است در همین ارتباط وزیر کشور نیز برای توضیح درباره حادثه مدرسه فیضیه به مجلس برود و به سوال جمعی از اعضای فراکسیون امید درباره‌ تجمع قم پاسخ دهد. همچنین برخی نمایندگان از کلید خوردن استیضاح وزیر کشور در همین ارتباط خبر می‌دهند. عده‌ای از علما، طلاب و اساتید حوزه علمیه قم، پنج‌شنبه ۲۵ مرداد، با تجمع در سالن اجتماعات مدرسه علمیه فیضیه قم، نسبت به مشکلات اقتصادی کشور اعتراض خود را اعلام کردند. آن‌طور که «ایرنا» گزارش داده است، حسن رحیم پورازغدی در این تجمع طی سخنانی با بیان اینکه حوزه غیر از اعتراضات و تبلیغ دین، وظیفه اجتهاد اقتصادی را نیز به‌عهده دارد، گفته بود: «درس خارج‌هایی برگزار می‌شود که به‌جای اینکه تمدن دینی را تئوریزه کنند، فقه سکولار می‌سازند و در مورد بانک‌ها و روابط اجتماعی و این دست مسائل حرفی نمی‌زنند.» رحیم پورازغدی اضافه کرده بود: «ریشه سکولاریسم در حوزه است. سکولاریسم یعنی تفکیک دین از حکومت و دولت و تمدن. به جای این همه رساله، مسائلی را که حل نشده است پاسخ دهید.»

یک فاجعه به تمام معنا

در همین راستا، روز گذشته آیت‌الله ناصر مکارم‌شیرازی از مراجع تقلید در بیانیه‌ای با اشاره به برگزاری تجمع طلاب حوزه علمیه قم گفت: در شرایط حساسی که در آن قرار داریم، تضعیف حوزه علمیه و مرجعیت و تهدید رئیس‌جمهوری براساس چه ضابطه‌ای بوده؟ آیا همه اینها آب به آسیاب دشمن ریختن نیست؟ به گزارش «ایرنا» در بخشی از این بیانیه آمده است: حادثه‌ای که در مدرسه فیضیه کانون حوزه علمیه در چند روز پیش رخ داد به تمام معنا یک فاجعه بود. این بیانیه می‌افزاید: متاسفانه جمعی از طلاب و اساتید را به آنجا دعوت کرده بودند تا درباره مسائل اقتصادی مردم صحبت کنند، سپس ورق برگشت، گوینده‌ای را که هیچ اطلاعی از وضع حوزه‌های علمیه شیعه نداشت، دعوت کرده و بدترین اهانت‌ها را به حوزه علمیه و مراجع شیعه کرد و پلاکاردی را در دست گرفتند که رئیس‌جمهوری محترم را تهدید به مرگ می‌‌کرد و اعتراف ضمنی به مطالب دیگری داشت.

آیت‌الله مکارم شیرازی در این بیانیه خطاب به مسوولان حوزه علمیه گفته است: آنها باید روشن سازند که این برنامه زیانبار با اجازه چه کسی صورت گرفته و مسوولان محترم سپاه نیز روشن سازند، آیا با اجازه آنها گروهی از سپاهیان در این برنامه شرکت داشته‌اند؟! در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: اگر گروهی از طلاب و اساتید می‌خواستند نسبت به برنامه‌های اقتصادی انتقاد کنند، مانعی نداشت که با بیان منطقی سخنان خود را بازگو کنند و راهکار برون‌رفت نشان دهند، چه کسانی دستور داشتند افتخارات شیعه را به این آسانی زیر سوال ببرند و دشمن را که گفته تا مرجعیت و عاشورا در میان شیعیان وجود دارد، نفوذ در انقلاب اسلامی ممکن نیست، خوشحال کنند؟ خداوند همه ما را به راه راست هدایت فرماید.

درخواست پیگری سریع موضوع

ازسوی دیگر آیت‌الله نوری همدانی نیز روز گذشته در مشهد مقدس ضمن اظهار تاسف از بعضی مطالب و شعارهای تجمع طلاب در مدرسه فیضیه گفت: در شرایط فعلی، کشور نیاز به تفکر و کمک برای حل مشکلات مردم دارد و این تجمع هم ظاهرا برای همین موضوع بود، اما چطور می‌شود کسی بیاید سخن بگوید و حوزه علمیه و خدمات علما و مراجع را زیرسوال ببرد. به گزارش «ایلنا» وی افزود: حوزه علمیه که در طول تاریخ در مقابل ظلم ماند استکبارستیز بود، حال این‌گونه قضاوت بی‌انصافی است. حوزه هیچ‌گاه سکولار نبود و نیست و نخواهد بود. چرا باید کسی را به حوزه بیاورند که از حوزه بی اطلاع باشد. نوری همدانی برخی شعارهای دست‌نوشته شده را در این تجمع بسیار ناراحت‌کننده دانسته و گفت: کسانی که این شعارها را نوشتند خواسته بحق طلاب و علما را منحرف کردند. آیت‌الله نوری همدانی تاکید کرد: بخشی از سخنان سخنران و بعضی از شعارها نادرست و موجب تاسف بود و اجازه نخواهیم داد کسی خدمات مراجع و علمای بزرگ و حوزه علمیه را زیر سوال ببرد و از مسوولان محترم حوزه می‌خواهم که سریعا موضوع پیگیری شود.

ضرورت برخورد با اشخاص پشت پرده

در واکنش دیگر مجید انصاری، عضو مجمع روحانیون مبارز در گفت‌وگو با جماران، با تاکید بر ضرورت برخورد با شخص یا اشخاصی که پشت پرده قضیه فیضیه بوده‌اند، گفت: امروز نباید اجازه داد که استقلال و اعتبار حوزه علمیه بازیچه سیاست‌بازی‌های کودکانه یا مشکوک و مغرضانه قرار بگیرد. وی ادامه داد: بعد از فوت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی شایعاتی در سطح جامعه منتشر شد و گمانه‌زنی‌هایی مبنی‌بر اینکه دست‌هایی پشت پرده بوده است و احتمالا ایشان به مرگ طبیعی از دنیا نرفته باشند. این نوع پلاکاردها و این نوع رفتارها پرده‌هایی را کنار می‌زند و به‌نوعی گمانه‌زنی‌های آن روز را نزدیک به واقعیت نشان می‌دهد. من نمی‌خواهم قضاوت قطعی داشته باشم که چنین اتفاقی افتاده یا نه؛ ولی به‌نظر من دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور باید به‌طور ویژه روی ریشه‌ها و مراکزی که این کارها را سامان می‌دهند متمرکز شوند. در واکنشی دیگر آیت‌الله سید‌محمد سجادی، استاد برجسته حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با «ایرنا» از مدیران حوزه‌های علمیه خواست، مراقب تحرک برخی افراد باشند و اجازه ندهند که آنان با انجام کارهای اختلاف‌برانگیز و سطحی، حوزه علمیه قم را بدنام کنند و بدانند، کارهای این افراد به نام حوزه نوشته خواهد شد. آیت‌الله سیداحمد خاتمی، عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه نیز در گفت‌وگو با «ایرنا» با بیان اینکه من نه قبل و نه بعد از برگزاری در جریان نبودم، اعلام کرد این نهاد درباره حواشی تجمع طلاب در مدرسه فیضیه قم جلسه برگزار می‌کند و موضع‌گیری خواهد داشت.  همچنین به گزارش جماران، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی نیز در واکنش به تجمع در مدرسه فیضیه قم گفت: به هیچ وجه باور نمی‌کنم چنین پلاکاردهایی را یک طلبه با توجه به دست گرفته باشد، برای اینکه خیلی واضح است چنین شعارهایی، شأن حوزه و روحانیت و شأن فیضیه نیست و حوزه دور از این مسائل است. او همچنین گفت: من معتقدم برگزاری این تجمع درست در نقطه‌ مقابل دستورات رهبری است.

بیانیه سپاه

در بیانیه سپاه پاسداران نیز در محکومیت این ماجرا آمده است: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همان‌گونه که در بیان فرماندهان و مسوولان ارشد و نیز مواضع رسمی خود اعلام داشته است، با نصب‌العین قرار دادن منویات و رهنمودهای حکیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامی، حمایت، همکاری و کمک به دولت برای رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم را فریضه‌ای غفلت‌ناپذیر دانسته و همه امکانات و ظرفیت‌های خود را در این مسیر مبارک بسیج کرده است. به گزارش «ایرنا» در ادامه این بیانیه آمده است: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و آحاد ملت شریف، مومن و انقلابی ایران براساس باورهای دینی و معرفتی و آموزه‌های تاریخی خود هرگز اجازه نخواهند داد عده‌ای با خروج از موازین شرعی و اخلاقی و بازی کردن در زمین معاندین نظام اسلامی، اسباب نگرانی و آزردگی خاطر شریف مراجع عظام تقلید و حوزه‌های علمیه را فراهم سازند. پیش از این هم علاء‌الدین بروجردی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و علی مطهری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی به آنچه تهدید رئیس‌جمهوری در این تجمع توصیف کرده بودند واکنش نشان داده بودند. همچنین رضا سیار، فرماندار قم اعلام کرده بود که گزارشی از شعارهای تهدیدآمیز تجمع طلاب در مدرسه فیضیه قم به مقامات ارشد استان ارسال شده که دستگاه‌های امنیتی به این اتفاق رسیدگی خواهند کرد. به گزارش عصر ایران فاطمه هاشمی، دختر مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، نیز در یادداشتی با عنوان «اثبات شبهات مرگ پدر؟» نوشت: «این مهم علاوه‌بر اینکه شبهات و ابهامات اعلام شده توسط اعضای خاندان در مورد مرگ مشکوک پدرم را که تاکنون بی‌پاسخ مانده است قوت می‌بخشد وظیفه دستگاه‌های قضایی و امنیتی را یک بار و همیشه برای پاسخ به سوالات و ابهامات مردم که مدام از ما سوال می‌کنند و روشن شدن ابعاد این موضوع دو چندان می‌کند. اگر بخواهند البته کار سختی نیست. کافی است از شعار دهندگان یا گردانندگان و روسای آنان سوال کنند چگونه و با چه روشی می‌خواهند تهدید خود را عملی کنند؟!» همچنین حسین طیبی‌فر فرمانده تیپ ۸۳ امام جعفر صادق(ع) که خود یکی از سخنرانان این تجمع بود روز یکشنبه در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم گفت: پلاکاردهایی که با شعارهای خاص در مراسم تجمع طلاب در مدرسه فیضیه به نمایش درآمد، هنگام سخنرانی وجود نداشت و شیطنتی در کار بود که از آن برای حاشیه‌سازی تصویر‌برداری شود. وی تاکید کرد: با قاطعیت اعلام می‌کنم این نوشته توسط برخی افراد مساله دار وارد این جلسه شده است به این دلیل که نوشته روی دسته تابلو دقیقا روبه‌روی دوربین قرار داده شد تا سوژه خبری شود.

بیانیه جامعه مدرسین

همچنین جامعه مدرسین حوزه علمیه نیز به ماجرای قم واکنش نشان داد و در بیانیه‌ای تاکید کرد: «تحرکات ناشایست، ناآگاهانه و بعضا مغرضانه برخی در حاشیه‌ تجمع طلاب و روحانیان که در راستای مطالبات اقتصادی مردم در مدرسه مبارکه فیضیه قم برگزار شده بود، دانسته یا ندانسته، ضربه و خدشه‌ای بر حوزه و روحانیت وارد ساخت که منجر به واکنش مراجع معظم تقلید و دیگر بزرگان حوزه شده است.» در بخش دیگری از بیانیه آمده است: «مسوولان مجموعه‌های حوزوی باید با هوشیاری و دقت، نظارت لازم را به عمل آورند تا برخی افراد ناآگاه یا مغرض نتوانند با تحرکات، شعارها و نوشته‌های انحرافی مطالبات حوزه‌های علمیه و شأن آن را خدشه‌دار کنند.» این بیانیه می‌افزاید: «بنابراین نباید گذاشت با برخی بی‌توجهی‌ها و بی‌حرمتی‌ها این خدمات ارزشمند توسط برخی مورد بی‌مهری قرار گیرد.»

تذکر به وزیر کشور در مجلس

روز گذشته این موضوع در مجلس هم حاشیه‌ساز شد. مصطفی کواکبیان در نشست علنی مجلس در تذکری شفاهی خطاب به وزیر کشور اظهار کرد: این سوال از وزیر کشور مطرح است که آیا تجمع طلاب قم مجوز قانونی داشت یا خیر چرا که مراجع تقلید نیز به این اقدام انتقاد داشتند که عده‌ای با پلاکاردهایی در این تجمع دولت را تهدید و به آیت‌الله هاشمی توهین کردند. محمدرضا تابش هم در گفت‌وگو با «ایلنا» گفت که امروز سوالی را از وزیر کشور در کمیسیون مطرح کردیم و ایشان باید در مجلس حضور پیدا کنند و درباره حوادث رخ داده توضیحات لازم را ارائه کنند. تابش همچنین گفت که سوال از وزیر کشور درباره تجمعات اخیر قم تقدیم هیات‌رئیسه مجلس شده است. از سوی دیگر فاطمه سعیدی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی از کلید خوردن استیضاح وزیر کشور خبر داد. به گزارش انتخاب، فاطمه سعیدی در توییتر خود نوشت: امروز استیضاح وزیر کشور را با محور تجمعات قم و تهدید رئیس‌جمهوری امضا کردم. باید مشخص شود اینها چه کسانی هستند که به خود اجازه می‌دهند رئیس‌جمهور را تهدید کنند.

این در حالی است که روح‌الله جمعه‌ای مشاور وزیر کشور در گفت‌وگو با «ایسنا» اعلام کرد: وزارت کشور نقشی در صدور مجوز تجمع در اماکنی مانند دانشگاه و مساجد و حوزه‌های علمیه ندارد. وی افزود: این تجمع در داخل محوطه حوزه علمیه برگزار شد و قانون تکلیف صدور مجوز برای برگزاری این‌گونه تجمعات در محیط‌های سربسته مانند مساجد و دانشگاه‌ها را بر عهده وزارت کشور نگذاشته است. مشاور وزیر کشور افزود: این تجمع قرار بود ابتدا بیرون از محوطه برگزار شود که وزارت کشور با آن مخالفت کرد و از برگزاری و تداوم آن در بیرون از محوطه جلوگیری شد. همچنین پروانه مافی، عضو هیات‌رئیسه کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها گفت: در پی پیگیری هیات‌رئیسه کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها از وزیر کشور، شکایت وزارت کشور از شعار‌دهندگان غیر‌قانونی تجمع قم تنظیم شد.