قاسمی خواستار اشد مجازات برای متعرضان در بصره شد
دو سناریوی حمله به کنسولگری ایران
سفیر عراق در تهران نیز به این وزارت‌خارجه احضار شد. تحلیل‌های مختلفی از چگونگی و جزئیات این اقدام صورت گرفته است که برخی آن را تحرک مخالفان روابط حسنه ایران و عراق می دانند که پیش‌تر و در ماجرای گردشگران عراقی در مشهد خود را نشان داده بود. برخی دیگر هم معتقدند که آتش‌زدن کنسولگری ایران با هدف تحت الشعاع قرار دادن اجلاس ۳جانبه تهران برای صلح در سوریه بوده است. در همین ارتباط، بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امورخارجه ایران ضمن محکوم کردن حمله وحشیانه به سرکنسولگری ایران در بصره، مسوولیت خطیر دولت عراق در حفاظت از اماکن دیپلماتیک را یادآور شد. قاسمی در پاسخ به پرسش خبرنگاران درخصوص تعرض مهاجمان ناشناس و تحریک شده به سرکنسولگری جمهوری اسلامی در بصره اظهار کرد: متاسفانه این خبر صحت دارد و حمله و تهاجم وحشیانه و به آتش کشیدن ساختمان سرکنسولگری ایران خسارات مالی زیادی به بار آورد و البته براساس تمهیدات اندیشیده شده قبلی و تهدیدات انجام شده از روز قبل، خوشبختانه تاکنون خبری از آسیب دیدن کارکنان این مکان دیپلماتیک دریافت نکرده‌ایم.
احضار سفیر عراق
سخنگوی وزارت‌خارجه ایران، همچنین از احضار سفیر عراق در تهران به این وزارتخانه درپی حمله به کنسولگری ایران در بصره خبر داد. بهرام قاسمی اظهار کرد: در پی آتش زدن ساختمان سرکنسولگری ایران در بصره توسط عده‌ای افراد تحریک شده، سفیر عراق در تهران جمعه شب به وزارت امورخارجه احضار و مراتب اعتراض شدید به دولت عراق به خاطر اهمال نیروهای امنیتی در حفاظت از ساختمان سر کنسولگری کشورمان به او ابلاغ شد. او افزود: در این ملاقات مدیرکل خلیج‌فارس وزارت امورخارجه ضمن ابراز تعجب از بی‌تحرکی پلیس بصره گفت: به‌رغم تحریکات روزهای گذشته توسط عوامل مشکوک علیه سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران، دولت عراق به وعده‌ها و اطمینان‌های داده شده از کانال‌های دیپلماتیک برای انجام وظیفه خود عمل نکرد. در این جلسه همچنین از سفیر عراق خواسته شد سریعا اعتراض شدید ایران را به دولت متبوع خود منتقل و سریعا نسبت به شناسایی، دستگیری و محاکمه مسببان اقدام شود. همزمان ولی‌الله حیاتی فرماندار ویژه شهرستان خرمشهر نیز با تکذیب شایعه بسته شدن مرز بین‌المللی شلمچه در پی ناآرامی‌های بصره گفت: مرز شلمچه همچنان باز است. از سوی دیگر، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس در واکنش به تعرض به کنسولگری ایران در بصره گفت: ابعاد تعرض به کنسولگری ایران، در اولین نشست کمیسیون امنیت ملی بررسی می‌شود. شامگاه جمعه، شانزدهم شهریور، گروهی تحت لوای اعتراض به فساد و مشکلات خدمات‌رسانی دست به تعرض به کنسولگری ایران در شهر بصره عراق زده و ساختمان کنسولگری را به آتش کشیدند. در واقع این پنجمین روز موج جدید از ناآرامی‌ها در شهر بصره است که مراکز مشخصی هدف تخریب قرار گرفت که کنسولگری ایران از مهم‌ترین این مراکز بود. اعتراضات در شهر بصره جدید نیست حتی سه سال پیش زمانی‌که عراق سرگرم جنگ با داعش بود، این شهر و برخی مناطق دیگر شاهد اعتراض ساکنان به دولت و عملکرد آن بود. دور جدید اعتراض‌ها در بصره و جنوب عراق، از جولای (تیرماه) گذشته آغاز شده و جنس و شدت آن کمی با گذشته تفاوت دارد. گفته می‌شود علت شروع این اعتراض‌ها آلودگی آب شرب عمومی بود که نزدیک به سی هزار نفر را دچار مسمومیت و روانه بیمارستان‌ها کرد.
جزئیات حادثه از زبان سفیر ایران
همزمان با این تحولات، سفیر ایران در عراق با اشاره به حادثه جمعه شب در بصره گفت: گلایه‌مند هستیم که چرا تمهیدات لازم برای حراست از نمایندگی‌ها ایجاد نمی‌شود و این گلایه‌ها را منعکس کردیم. ما به وضع موجود در زمینه حفاظت و حراست از امنیت نمایندگی‌ها اعتراض داریم. اگر امنیت آنجا (کنسولگری ایران در بصره) کامل تامین می‌شد و به نوعی مراقبت‌های لازم انجام می‌شد این مسائل نباید اتفاق می‌افتاد. ایرج مسجدی سفیر ایران در بغداد در گفت‌وگو با «ایلنا» درخصوص وضعیت سلامتی نیروهای امنیتی کنسولگری گفت: آنهایی که مربوط به عراقی‌ها می‌شد که مشکلی نداشتند و خوب هستند و دوستان همکار هم که در سلامت کامل به‌سر می‌برند. اما ساختمان کاملا تخریب شده است. وسایل و امکانات و خود ساختمان متاسفانه خسارت جدی دیده است.»
تخریب رابطه ایران و عراق
سفیر ایران در بغداد با بیان اینکه برخی عوامل می‌خواهند این رابطه را تخریب کنند؛ رابطه‌ای که برای ایجاد آن سال‌ها تلاش شده است، گفت: عوامل بیگانه نزدیک به آمریکا، صهیونیست‌ها، برخی کشورهای عربی و عوامل داخلی به این تخریب روابط دامن می‌زنند.
ارتباط حادثه با زوار عراقی در مشهد
مسجدی درخصوص رابطه این حادثه با برخی اخبار مربوط به حضور زوار عراقی در مشهد که منجر به ایجاد کدورت‌هایی بین مردم ایران و عراق شده است، گفت: «زوار عراقی که به ایران می‌آیند، زائر امام رضا(ع) و مورد احترام هستند. آنها نه تقصیری دارند، نه گناهی. اینها زائر امام‌رضا و مهمان ایران هستند. اینکه به آنها تعرض و بی‌احترامی شود و وقتی به نوعی جرمی را که افراد دیگری مرتکب شدند گردن آنها بیندازیم جایز نیست و نباید چنین اتفاقی بیفتد. زائران آنها باید مورد احترام مردم ما و جمهوری اسلامی باشند. متقابلا کسی در عراق هم متعرض زائر ما نشده است.» او گفت: مشتی عوامل و جریانات مشکوک به اماکن جمهوری اسلامی و نهادهای احزاب و نیروهای دولتی عراق حمله کرده‌اند. این حادثه منحصر به کنسولگری ما نبوده است.
مشکلی در نجف و کربلا وجود ندارد
مسجدی درخصوص وضعیت امنیتی زائران ایرانی برای عاشورا و تاسوعا هم گفت: هیچ مشکلی در نجف و کربلا وجود ندارد. زوار می‌توانند روال عادی خود را داشته باشند. چه بسا نیامدن زوار و قطع ارتباط زوار به ایران و عراق خواست دشمنان ما باشد و نباید به این خواست تن بدهیم.
محکومیت از سوی مقامات عراقی
در واکنش مقامات عراقی به این حادثه، ابراهیم جعفری، وزیرخارجه عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد که از حمله و تعرض به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره از سوی اعتراض‌کنندگان این شهر متاسف هستیم و از تظاهرکنندگان می‌خواهیم که به‌صورت مسالمت‌آمیز اعتراض کنند و فرصت را به دشمن ندهند. عمار حکیم نیز یکی دیگر از شخصیت‌های عراقی بود که با انتشار بیانیه‌ای این حمله را محکوم کرد. رهبر جریان حکمت ملی عراق در این بیانیه آورده است: اکنون کشور در سراشیبی خطرناکی قرار دارد که نیازمند تامل و دقت‌نظر واقع‌گرایانه است. او با اعلام مجدد حمایت از حقوق برگزارکنندگان تظاهرات مسالمت‌آمیز، با بیان اینکه تظاهرات مسالمت‌آمیز از جانب قانون‌اساسی تایید شده است، گفت خواهان حقوق مشروع و ارائه خدمات به شهروندان است.
نخست‌وزیر عراق نیز با صدور دستوری خواستار تحقیق از یگان‌های امنیتی مسوول محافظت از نهادهای عراقی و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره شده است. به گزارش برخی از رسانه‌های خبری، «حیدر العبادی» این دستور را به دلیل کوتاهی این نهادها در عمل به وظایفشان برای محافظت از اماکن مربوطه صادر کرده است. نوری المالکی، معاون رئیس‌جمهور عراق و رئیس ائتلاف دولت قانون این کشور نیز در واکنش به اتفاقات اخیر بصره و آتش‌زدن کنسولگری ایران در این شهر گفت: نیروهای امنیتی در انجام وظایف خود کند عمل کردند و این امر باعث شد که گروه‌های تخریبی در آتش‌زدن مقرهای احزاب و کنسولگری ایران در بصره آزادی کامل داشته باشند.
نقش سعودی‌ها
همزمان با این تحولات، یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: کاملا روشن است که در اتفاقات کنسولگری ایران در بصره، سعودی‌ها نقش دارند. اردشیر نوریان در گفت‌وگو با «ایلنا» درباره حمله به کنسولگری ایران در بصره و نقش داشتن عربستان سعودی در این هتک حرمت، گفت: روابط ایران و عراق بعد از سقوط صدام مطلوب شد و این دو کشور روابط دوجانبه رو به رشدی را در منطقه داشته‌اند.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی تاکید کرد: طبیعتا این رشد روابط بین ایران و عراق موجب می‌شود که جایگاه منطقه‌ای ایران در خاورمیانه و منطقه پرآشوب آسیای غربی و آسیای جنوب‌غربی روزبه‌روز علاوه بر اینکه دارای گستره بیشتر می‌شود، استحکام یابد. او با اشاره به روابط بین ایران و عربستان سعودی عنوان کرد: باتوجه به اتفاقاتی که بین ایران و عربستان و روابط دوجانبه این کشور افتاد؛ قطعا موج خصومت در سیاست خارجی عربستان نسبت به جریان منطقه‌ای ایران رو به گسترش خواهد رفت. نوریان ادامه داد: دو روند تصاعدی در این میان به‌وجود آمد، نخست تیره شدن روابط ایران و عربستان و در مقابل رشد و مستحکم شدن رابطه ایران و عراق. طبعا این روندها به لحاظ نتیجه کاملا متفاوت هستند. یکی باعث افول عربستان در منطقه شده و دیگری جایگاه جمهوری اسلامی ایران را بالا برده است. نماینده مردم شهرکرد در مجلس با بیان اینکه در شطرنج منطقه‌ای، عربستان این دو مطلب را برنمی‌تابد، گفت: سعودی‌ها به‌دنبال قوی‌تر کردن جایگاه خود در منطقه هستند و می‌خواهند مدیریت معادلات قدرت را داشته باشند و نفوذ ایران را کاهش دهند و بر کشورهای عربی منطقه تسلط پیدا کنند. او تاکید کرد: یکی از راهبردهای اجرایی شدن این محورها برهم زدن روابط ایران و کشورهای همسایه به‌ویژه آن کشورهایی است که پیوستگی جغرافیایی با جمهوری اسلامی ایران دارند که در راس آنها کشور عراق قرار دارد. به هم خوردن روابط ایران و عراق و کشورهای منطقه‌ای و سرد شدن رابطه بین این دو، یکی از نیاتی است که عربستان در منطقه دنبال می‌کند. این نماینده مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: به نظر من دست سعودی به‌طور روشن در این اتفاق آشکار است، ضمن اینکه موضوعات دیگری هم، مثل قطع صدور برق، انتقال آب یا مباحثی که برای بازارچه‌های مرزی ما در آبادان و خرمشهر اتفاق افتاده سعودی‌ها را تشویق و ترغیب می‌کند که به این سیاست ادامه دهند.
تحت‌الشعاع قرار دادن اجلاس تهران
همچنین، عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: آمریکا و انگلیس همواره به‌دنبال تخریب کردن روابط ایران و عراق هستند. علاءالدین بروجردی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران با اشاره به آتش زدن کنسولگری ایران در بصره گفت: این اقدام با شیطنت برون‌مرزی در عراق به وسیله کشورهای انگلیس و آمریکا و با هدف تحت‌الشعاع قرار دادن اجلاس بسیار مهم سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه انجام شده است. او تاکید کرد: پشت پرده این اقدام فراتر از دولت عراق یعنی کشورهایی همچون آمریکا و انگلیس است که در بحران سوریه نقش مخرب دارند و از اجلاس مهم تهران و روند سرکوب تروریست‌ها و پیروزی جبهه مقاومت عصبانی هستند.
ارسال نظر