تحلیل فارن‌پالیسی ازآینده رویکرد تقابلی آمریکا با ایران
به گزارش «ایرنا» نیک کانینگهام، روزنامه‌نگار حوزه نفت، گاز، انرژی، سیاست‌گذاری زیست‌محیطی و سیاست بین‌الملل در یادداشتی در این نشریه آمریکایی نوشت: «مشکل کارزار موسوم به فشار حداکثری این است که با یکی دیگر از اهداف ترامپ یعنی پایین نگه داشتن قیمت بنزین تداخل پیدا می‌کند. پس از افزایش بهای نفت در ماه‌های مه‌‌و ژوئن و سپس در ماه سپتامبر ترامپ چندین بار در توییتر از اوپک انتقاد کرد.»
ترامپ در ماه سپتامبر نیز در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل اظهار کرد: «اوپک و کشورهای عضو اوپک طبق معمول دنیا را به فساد می‌کشانند.» این گفته‌های او درحالی بود که بهای نفت به بالاترین حد در چهار سال گذشته رسیده و هر بشکه آن ۸۰ دلار معامله می‌شود. فارن‌پالیسی با اشاره به اینکه «ترامپ باید بخش زیادی از تقصیر را گردن خود بیندازد» در ادامه نوشت: «کاهش صادرات نفت ایران باعث فشار بر بازارهای نفت شده است. بهای نفت از زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، ۱۰ درصد افزایش یافته است. از آنجاکه نفت در سطح جهانی قیمت‌گذاری می‌شود آمریکا در برابر افزایش قیمت‌ها مصون نیست. در نتیجه، صاحبان خودرو در آمریکا برای اولین بار در چهار سال گذشته باید پول بیشتری در پمپ بنزین‌ها (حدود ۸۰/ ۲ دلار) پرداخت کنند.»
هر قدر فشار آمریکا بیشتر شود جلوگیری از افزایش بیشتر قیمت‌ها سخت‌تر خواهد شد. با این حال، اختلاف نظراتی در این زمینه وجود دارد که صادرات نفت ایران تا چه میزان می‌تواند کاهش پیدا کند. این نشریه آمریکایی اذعان کرد: «میزان نفت ایران به صفر نخواهد رسید. هند و چین خرید نفت از ایران را کاهش داده‌اند اما ماه گذشته، به ترتیب، ۴۳۰ هزار و ۶۰۰ هزار بشکه در روز از ایران نفت وارد کردند. شمار زیادی از پالایشگاه‌های هندی حتی برای ماه نوامبر که تحریم‌ها اجرایی می‌شود، سفارش خرید نفت به ایران داده‌اند. چین نیز بارها گفته که از تحریم‌های آمریکا تبعیت نمی کند و احتمالا به واردات نفت از ایران ادامه می‌دهد. همچنین بخش زیادی از اروپایی‌ها به واردات نفت از ایران ادامه داده‌اند.»
در همین حال، سیاستگذاران اروپایی در حال ایجاد یک مکانیسم ویژه هستند که به پالایشگاه‌ها امکان می‌دهد به خرید نفت از ایران ادامه دهند. هنوز معلوم نیست که این مکانیسم چگونه عمل می‌کند اما می‌تواند مانع از آن شود که خرید اروپایی‌ها از ایران به صفر برسد. حتی اگر سطح صادرات نفت ایران کاهش یابد، در واقع این آمریکا است که شاید نهایتا از موضع تهاجمی خود عقب‌نشینی کند. مقام‌های دولت ترامپ اعلام کرده‌اند که درحال بررسی معافیت برای برخی کشورهای خاص هستند تا بتوانند نفت‌خام از ایران وارد کنند. این مساله نشان می‌دهد که دولت آمریکا فشارهای ناشی از افزایش بهای انرژی را احساس کرده است.
سیاستگذاران آمریکایی متوجه شده‌اند استقلال در حوزه انرژی که ظاهرا ناشی از افزایش تولید نفت شیل در این کشور است، یک سراب بوده است. طی یک دهه گذشته تولید نفت شیل آمریکا افزایش یافته و واردات نفت‌خام به این کشور به شدت کاهش یافته است. آمریکا در سال ۲۰۰۵ برای تامین نیازهای خود ۶۰ درصد از نفت مورد نیازش را وارد می‌کرد. این رقم اکنون به ۱۵ درصد کاهش یافته است. اما صاحبان خودروها در آمریکا همچنان تحت‌تاثیر قیمت جهانی نفت هستند. افزایش تولید نفت شیل تنها در صورتی بهای جهانی نفت را کاهش می‌دهد که توازن جهانی عرضه نفت را تعدیل کند. از آنجا که عرضه نفت ایران کاهش یافته، بهای جهانی نفت افزایش یافته است.
آمریکا شاید یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت باشد اما تولیدکننده زمان نوسان نیست. تولید نفت این کشور توسط صدها شرکت کوچک و بزرگ خصوصی انجام می‌شود. آنها تصمیمات را مستقلا اتخاذ می‌کنند و قادر نیستند با کوچک‌ترین اشاره بلافاصله نفت بیشتری عرضه کنند. به همین دلیل، آمریکا ظرفیت اضافی برای مقابله با فشار ناگهانی در بازار را ندارد. کمپین فشار آمریکا بر ایران به ظرفیت اضافی تولید نفت در صحرای عربستان وابسته است. اما اشکال همین جاست. حتی خوشبینانه‌ترین برآوردها از ظرفیت اضافی، کمتر از ۶/ ۱ میلیون بشکه نفتی است که ایران درحال‌حاضر صادر می‌کند.
عربستان سعودی بارها ادعا کرده که می‌تواند ۱۲ میلیون بشکه در روز تولید کند یعنی ۵/ ۱ میلیون بشکه بیشتر از تولیدی که در ماه سپتامبر داشت. این کشور حتی گفته که اگر میادین نفتی مناطق مورد منازعه با کشورهای دیگر را هم حساب کند، می‌تواند تولید نفت‌خود را به ۵/ ۱۲ میلیون بشکه در روز برساند. اما این میادین فعال نیستند، زیرا چند سال پیش به‌دلیل اختلافات ارضی با کویت تعطیل شدند. در واقع عربستان هرگز نتوانسته تولید نفت‌خود را به بیش از ۶/ ۱۰ میلیون بشکه در روز برساند.
فارن‌پالیسی با اشاره به اینکه «اگر ظرفیت اضافی اوپک کاهش پیدا کند بازارها بیش از پیش متزلزل خواهند شد»، افزود: «بهای ۸۰ دلاری نفت باعث شده که دولت آمریکا از درد به خود بپیچد، بنابراین، به نظر نمی‌‌رسد که دولت آمریکا بتواند افزایش بیشتر قیمت‌ها را تحمل کند.»
این نشریه در نتیجه‌گیری تحلیل خود نوشت: «نهایتا اینکه قطع صادرات نفت ایران غیرعملی است. آمریکا مجبور خواهد شد برای برخی واردکنندگان بزرگ نفت از ایران معافیت‌هایی صادر کند. اگر به صفر رساندن تولید نفت ایران، از دسترس خارج است، به‌نظر می‌رسد که مسیر تلاش برای براندازی نیز بسته است.»
آمریکا در فشار بر سایر کشورها برای کاهش واردات نفت از ایران با محدودیت‌هایی مواجه است. در همین حال، واشنگتن نمی‌تواند جنگی را با ایران آغاز کند اما باعث افزایش سرسام‌آور بهای نفت نشود. ایران همچنان بیش از یک میلیون بشکه نفت در روز تولید می‌کند و بهای نفت نیز در وضعیت نامطلوبی است. تمایل دولت آمریکا برای صدور معافیت تا پیش از چهارم نوامبر (۱۳ آبان روز اعمال تحریم‌های نفتی) ثابت می‌کند که این کشور محدودیت‌های رویکرد تقابلی خود را پذیرفته است. تلاش ترامپ برای پیگیری رویکرد فشار حداکثری مغایر تمایل او برای تامین انرژی مقرون به صرفه است؛ در نهایت، او باید عقب‌نشینی کند.
ارسال نظر