مدیرکل شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به کندی اقدامات اروپا:
اقدام عملی در برابر اروپا به‌صلاح نیست
عبدالرضا فرجی‌راد در گفت‌وگو با «ایسنا» در ارزیابی خود از تاخیر اروپا برای ارائه سازوکار مالی (SPV) اظهار کرد: «اروپایی‌ها اعلام کردند که در حال انجام سازوکار مالی هستند تا به سرانجام برسد، البته یکبار هم اعلام کردند محرمانه است و نمی‌خواهند آشکار شود، اگر آشکار شود فشارهای بیشتری را باید تحمل کنند.» او افزود: از طرف دیگر ایران هنوز موضوع FATF و CFT را انجام نداده و این مساله بستگی دارد به اینکه این موضوع که بین مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان در جریان است آیا به سرانجام می‌رسد؟ این موضوع شاید بتوان گفت تا حدی بهانه‌ای شده برای اروپایی‌ها که سازوکار مالی را به تاخیر بیندازند، اگر قرار است اصلاحاتی روی این انجام شود و به آنها اعلام کنیم بهتر است هر چه زودتر این کار انجام شود تا این بهانه از آنها گرفته شود و بتوانیم فشار بیشتری را به آنها برای اجرایی شدن سازوکار بیاوریم. مدیر کل شورای راهبردی روابط خارجی با تاکید بر اینکه اروپایی‌ها به‌دنبال این مساله و اجرایی شدن سازوکار هستند، گفت: این بحث مطرح است که ایران مجوزی را به‌دست آورده که تا ۶ ماه بتواند بخشی از نفت خودش را به فروش برساند یا با برخی از کشورها از طریق پول ملی آنها معامله کند، بنابراین اروپایی‌ها منتظرند تا ببینند آیا این امکان وجود دارد که اطلاعات دقیقی را به دست آورند. فرجی‌راد همچنین بیان کرد: با توجه به اینکه سازوکار مالی برای اروپایی‌ها هم سخت است و هم نمی‌خواهند عصبانیت و فشار آمریکا را تحمل کنند، به‌دنبال این هستند که اطلاعات دقیق‌تری را به‌دست آورند که فروش نفت ایران در این بازه زمانی تعیین شده تمدید می‌شود یا خیر، او تاکید کرد: البته تصور نمی‌کنم که اروپا به ایران اعلام کند که سازوکار مالی را اجرایی نمی‌کند یا به‌دنبال آن نیست، با توجه به اینکه بخش سیاسی اروپا محکم ایستاده و از برجام دفاع می‌کند، این به معنای دفاع از برجام بوده که بندهای برجام اجرایی و عملی شود، بنابراین اروپا به خوبی درحال دفاع از برجام است اما بخش اجرایی آن مهم است و براساس گزارش‌های رسیده برخی از شرکت‌های اروپایی آمادگی خود را برای همکاری با ایران اعلام کرده‌اند، طبیعتا اگر کشورهای اروپایی بخواهند کارشان را شروع کنند نیاز به سازوکار مالی است که تاکنون عملیاتی نشده است.»
مدیر کل شورای راهبردی روابط خارجی افزود: «اگر بتوانیم FATF را در داخل کشور به نتیجه برسانیم شاید امکان فشار وارد کردن به اروپا وجود داشته باشد تا اروپایی‌ها سازوکار مالی را تحویل ما دهند.» فرجی‌راد ادامه داد: «ما هم از نظر اقتصادی تحت فشار هستیم و در شرایطی که آمریکا صادرات نفت ما را به صفر برساند یا کاملا مبادلات ما را ببندد، ایران باید بررسی کند که لازم است از برجام خارج شود یا نه، اما در شرایط فعلی این کار ضرورتی ندارد.» او با بیان اینکه آمریکایی‌ها فشار سیاسی را تحمل می‌کنند و در انزوا قرار گرفته‌اند، افزود: «در آینده نزدیک نمایندگان کنگره تغییر می‌کنند و با توجه به اینکه دموکرات‌ها حداکثر هستند به صلاح نیست که ایران بخواهد اقدام عملی در مقابله با خروج آمریکا یا کندی اروپا در رابطه با عدم ایجاد سازوکار مالی و تحویل ندادن آن انجام دهد.»
شورای راهبردی روابط خارجی شورایی است که در سال ۱۳۸۵ به دستور رهبر معظم انقلاب تشکیل شد و مسوولیت آن «تهیه راهبردها و سیاست‌ها و راهکارهایی است که جمهوری اسلامی را در سیاست خارجی به نتایج مطلوب برساند».
کار روی سازوکار مالی ادامه دارد
همزمان مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طی مطلبی در وبلاگ خود نوشت که کار روی SPV در سال ۲۰۱۹ ادامه خواهد یافت. به گزارش خبرگزاری تسنیم، فدریکا موگرینی در این مطلب نوشت: نخستین روز سال و همانند همیشه تصمیم گرفتم نگاهی به بهترین رویدادهای ۱۲ ماه گذشته بیندازم. در ماه مه، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا اجرای توافقی را که توسط قدرت‌های جهانی با ایران مورد مذاکره قرار گرفت، متوقف کرد. دقایقی بعد، از طرف دیگر کشورهایی که مذاکره کرده و توافق را نهایی کردند تاکید کردم که جامعه جهانی مصمم به حفظ توافق و اجرای آن است. دو سال و نیم پس از رسیدن به توافق، تضمین ماهیت غیرنظامی بودن برنامه هسته‌ای ایران ادامه دارد. در ماه سپتامبر و پس از دیدار با وزیران خارجه چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلیس و ایران در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، کشورهای اروپایی آماده‌سازی مکانیسمی را آغاز کردند که به شرکت‌ها این اجازه را می‌دهد به تجارت قانونی خود با ایران ادامه دهند. کار در سال ۲۰۱۹ ادامه خواهد یافت تا مانع از رقابت تسلیحاتی جدید در یک منطقه بی‌ثبات شود و ساختار یک عدم‌اشاعه چندجانبه تقویت یابد.
اروپا وعده خود را درباره SPV عملی نکرد
با وجود تاکید موگرینی بر کار روی مکانیسم ویژه مالی، اما ریچارد نفیو، معمار تحریم‌های ایران در دوران باراک اوباما، معتقد است اگر SPV اجرا نشود و همین منافع حداقلی ایران از برجام محقق نشود، این کشور ممکن است از برجام خارج شود. مقامات ایران به‌طور فزاینده از بی‌عملی اتحادیه اروپا انتقاد می‌کنند. محمدجواد ظریف، وزیرخارجه ایران به اروپا گفته که نمی‌تواند بدون خیس شدن شنا کند؛ یعنی اروپا برای جبران خسارت خروج کاخ سفید از برجام، باید هزینه بپردازد. سفیر ایران در اتحادیه اروپا هم همین هشدار را طی یادداشتی در وب‌سایت یورونیوز اعلام کرده و گفته اروپا باید از بیانیه‌های سیاسی فراتر رود و اقدامات عملی انجام دهد. در غیر این صورت، صبر ایران بی‌نهایت نخواهد بود. در همین خصوص ریچارد نفیو، عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا و کارشناس امور تحریم‌ها و امنیت بین‌الملل و عدم اشاعه تسلیحات در وزارت‌خارجه آمریکا و محقق دانشگاه کلمبیا آمریکا در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با بیان اینکه فکر می‌کنم کانالی شبیه SPV جهت تسهیل تجارت بین اروپا و ایران در نهایت ایجاد خواهد شد، افزود: «اما من فکر نمی‌کنم این کانال همان کانال SPV باشد که در ماه سپتامبر اعلام شد تا زمینه‌های وسیع تجارت بین ایران و اروپا را پوشش دهد.» نفیو افزود: «من فکر می‌کنم که پیامدهای تحریم‌ها برای اکثر بانک‌ها و شرکت‌های ایرانی بسیار شدید خواهد بود و در نتیجه اروپا به مکانیسم مالی با ایران به‌طور دقیق نگاه خواهد کرد و آن را به کانالی قابل کنترل‌تر، مانند تجارت مرتبط با فعالیت‌های بشردوستانه، تبدیل می‌کند.» او در پاسخ به این سوال که اگر مکانیسم مالی ایران و اتحادیه اروپا با شکست مواجه شود، سرنوشت توافق هسته‌ای ایران (برجام) چه خواهد بود، ابراز کرد: «من همچنان بر این باورم که وضعیت ایران بسیار دشوار خواهد شد اگر به اجرای مفاد برجام ادامه دهد درحالی‌که هیچ کمک و امتیاز مالی یا اقتصادی دریافت نکند. من فکر می‌کنم فشار تحریم‌هایی که بر ایران در سال ۲۰۱۹ اعمال خواهد شد- احتمالا همراه با شکست SPV- باعث خواهد شد مقامات ایران به‌طور جدی از برجام خارج شده یا اهمیت چندانی برای آن قائل نشوند.
ارسال نظر