ماموریت جدید آقای دیپلمات در نیویورک

یک منبع آگاه در وزارت‌خارجه در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌اقتصاد» با تایید خبر انتخاب تخت‌روانچی برای این سمت گفت: «همه مراحل از طرف ایران طی شده و منتظر پاسخ طرف مقابل هستیم.» با این حال بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امورخارجه در پاسخ به «دنیای اقتصاد» هنوز این خبر را تایید نکرده است. مجید تخت‌روانچی با وجود سوابق کاری بسیار اما بعد از آغاز مذاکرات هسته‌ای به چهره‌ای شناخته‌شده در عرصه دیپلماسی کشور تبدیل شد. وی که از سن ۲۵ سالگی در وزارت‌خارجه مشغول به‌کار بود، در زمان مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ به دلیل کارنامه پروپیمان دیپلماتیکش از سوی محمدجواد ظریف به‌عنوان یکی از اعضای اصلی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای انتخاب شد. او نقش مهمی در توافق ژنو بازی کرد. شاید هم نقشی فراتر از دیگران؛ نقشی در حد مهندس یک مذاکره حساس.

این دیپلمات میانسال، سابقه فراوانی در مذاکرات حساس جمهوری اسلامی ایران با کشورهای مختلف دارد. جدای از نقش‌آفرینی در مذاکرات پذیرش قطعنامه ۵۹۸ او در مذاکرات هسته‌ای سال ۸۲ نیز یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده به ریاست حسن روحانی بود. از او به‌عنوانی دیپلماتی کم‌حاشیه یاد می‌شود؛ فردی آرام و کم‌حرف. اما شواهد نشان می‌دهد او فقط از نگاه بیرونی دیپلماتی حاشیه‌نشین است و در رفع پیچیدگی‌های مسائل سیاست خارجی ایران نقش اساسی ایفا می‌کند. به نوشته سایت خبری فرارو، او بود که توانست در کمتر از سه ماه روابط آشوب‌زده تهران و لندن پس از حمله به سفارت این کشور در تهران را بهبود ببخشد و شرایطی را مهیا کند که به سرعت کاردارهای غیرمقیم دو کشور انتخاب شوند و روابط دو کشور رونقی تازه بگیرد.

جایگزین خوشرو

اگر این انتصاب صورت بگیرد، تخت‌روانچی جایگزین غلامعلی خوشرو می‌شود. خوشرو از اواخر بهمن ماه سال ۱۳۹۳ به‌عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل مشغول به‌کار بود اما اواسط سال گذشته و به‌دنبال اصلاحیه جدید قانون بازنشستگی، ماموریت وی در این سمت پایان یافت. خوشرو پیش‌تر و در آبان ماه سال گذشته در مراسم خداحافظی با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد گفته بود: «با توجه به اصلاحیه جدید قانون بازنشستگی ماموریتم در بیست و ششم آبان ماه پایان می‌یابد.»

البته در زمان انتصاب خوشرو به این سمت، ماه‌ها کرسی ایران در سازمان ملل خالی مانده بود و انتخاب نماینده دائم ایران با برخی حواشی همراه بود. چراکه در آن زمان، ایران، حمید ابوطالبی را برای تصدی این سمت معرفی کرد که آمریکایی‌ها برای او ویزا صادر نکردند. درحالی‌که محمد خزاعی، نماینده قبلی ایران در سازمان ملل در زمستان سال ۹۲ از همکاران خود در نیویورک خداحافظی کرد، متعاقب آن اعلام شد که حمید ابوطالبی قرار است به جای خزاعی ایران را در سازمان ملل نمایندگی کند. نخستین بار موضوع صادر نشدن روادید را یک خبرنگار آمریکایی در وبلاگ خود منتشر کرد. تا مدتی کسی علت تاخیر در صدور ویزا برای ابوطالبی را نمی‌دانست تا اینکه روز ۱۴ فروردین ۹۳، وزارت‌خارجه آمریکا نگرانی شدید خود را از انتخاب حمید ابوطالبی سفیر جدید ایران در سازمان ملل به دلیل آنچه «همکاری در تسخیر لانه جاسوسی در سال ۱۳۵۸» عنوان شد، اعلام کرد.

ورود به عرصه دیپلماسی

تخت‌روانچی تقریبا در ابتدای دهه ۶۰ به جمع دیپلمات‌های میان‌پایه کشور وارد شد. هم اکنون تخت‌‌روانچی یکی از دیپلمات‌های برجسته و باسابقه ایران به‌شمار می‌رود که کارنامه کاری وی موید این موضوع است. وی در دولت دوازدهم معاونت اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه را برعهده دارد و از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ به‌شمار می‌آید. وی پیش‌تر سال‌ها به‌عنوان سفیر، رایزن و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل خدمت کرده و چهار سال نیز سفیر ایران در سوئیس و لیختن اشتاین بوده است. اما تخت‌روانچی از سال ۱۳۸۸ تا سال ۱۳۹۲ یعنی در دولت دهم مسوولیتی برعهده نداشت.

سوابق تحصیلی

تخت‌روانچی که از وی به‌عنوان نفر سوم تیم هسته‌ای ایران بعد از محمدجواد ظریف، وزیرخارجه و سیدعباس عراقچی یاد می‌شود، متولد سال ۱۳۳۷ در تهران است. وی در اواسط دهه ۱۳۵۰ به ایالات‌متحده آمریکا مهاجرت کرد و مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد مهندسی عمران را در سال ۶۲ از دانشگاه کانزاس آمریکا دریافت کرد. وی بلافاصله به ایران بازگشت و فعالیت خود را در وزارت امورخارجه آغاز کرد. تخت‌روانچی مدرک کارشناسی ارشد اقتصاد سیاسی از دانشگاه فوردهام آمریکا را نیز در کارنامه تحصیلی خود دارد و دکترای علوم سیاسی خود را نیز در سال ۸۹ از دانشگاه برن سوئیس دریافت کرده است. وی با زبان‌های انگلیسی، فرانسه و آلمانی آشنایی دارد، متاهل و دارای دو فرزند است. همسر او خواهر سیروس ناصری دیپلمات سابق است. روانچی همچنین در دانشکده روابط بین‌الملل وزارت‌خارجه، دیپلماسی در سازمان‌های بین‌المللی را تدریس می‌کرده است.

 

02-03