واکنش‌ها به «پیشنهاد ظریف» به آمریکا

وزیر امورخارجه ایران تایید کرد که نامه‌ای از «رابرت اوبرین» نماینده ویژه آمریکا در امور گروگان‌ها دریافت کرده که خواستار آزاد کردن زندانیان آمریکایی در ایران بوده است. به گزارش «ایرنا» به نوشته المانیتور، ظریف یادآور شد که به معاون خود گفته نامه‌ای به مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا بنویسد که ظاهرا درباره پیشنهاد مبادله زندانیان یا طرح موضوع ایرانیانی بوده که به اتهام نقض قوانین تحریمی ایالات‌متحده دستگیر شد‌ه‌اند. وزیرخارجه ایران همچنین گفت که ۶ ماه پیش به دولت ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا پیشنهاد مبادله زندانیان را داده اما هیچ پاسخی دریافت نکرده است. ظریف در پاسخ به پرسش خبرنگار المانیتور که آیا نامه‌ای از «اوبرین» دریافت کرده، با تایید این موضوع محتوای نامه را یکسویه توصیف کرد. وی که در جمع خبرنگاران در دفتر نمایندگان ایران در سازمان ملل سخن می‌گفت، افزود: «می‌دانید در نامه چه نوشته بود؟ نوشته بود لطفا آزاد کنید. محتوای آن پیشنهاد نبود. گرایش فکری واشنگتن این است که از ما انتظار اقدام یک‌جانبه داشته باشند.» به گزارش «ایسنا» ظریف روز چهارشنبه طی سخنانی در موسسه جامعه آسیا طی پیشنهادی در مورد زندانیان بازداشتی در ایران و آمریکا گفته بود: «آنچه من می‌توانم به‌عنوان وزیرخارجه انجام دهم، این است که این پیشنهاد را علنا روی میز مذاکرات بگذارم. بیایید آنها را تبادل کنیم. تمام افرادی که در زندان‌ها هستند، چه در آمریکا، چه در کشورهای دیگر و منتظر استرداد به آمریکا هستند، ما معتقدیم که اتهامات علیه آنها ساختگی است و در مقابل آمریکا نیز معتقد است که اتهامات علیه زندانیان در ایران ساختگی است.» وی افزود: «من قبلا این کار را کرده‌ام، اختیارش را دارم و آماده مذاکره هستم. همین الان علنی این پیشنهاد را مطرح می‌کنم. من یک بار این مذاکره را کرده‌ام و به توافق هم رسیده‌ام. باز هم می‌توانم.» ظریف همچنین تاکید کرد: «باور کنید ۶ ماه است که دولت آمریکا را در جریان این پیشنهاد قرار داده‌ایم و هیچ پاسخی نداده‌اند.»

واکنش آمریکا و انگلیس

در واکنش به این سخنان وزیرخارجه کشورمان، جرمی ‌هانت، وزیر امورخارجه انگلیس ضمن مخالفت با پیشنهاد ظریف مدعی شده بود که بین وضعیت «نازنین زاغری» و «نگار قدسی‌کنی» که گفته شده بود امکان تبادل آنها وجود دارد «تفاوت‌های بزرگی» وجود دارد.  به گزارش «ایسنا» نگار قدسی‌کنی، یک شهروند ایرانی مقیم استرالیا است که سال ۱۳۹۶ به اتهام نقض تحریم‌های آمریکا بازداشت شده است. همزمان به گزارش ایسنا به نقل از شبکه بی‌بی‌سی، یکی از سخنگوهای وزارت امورخارجه انگلیس نیز به اظهارات روز چهارشنبه وزیر امورخارجه ایران واکنش نشان داده و گفته است: «رسیدگی به شهروندان دو تابعیتی ایرانی-انگلیسی که در ایران زندانی هستند، شامل نازنین زاغری همواره از اولویت‌های دولت بوده است.» این سخنگو ادامه داد: «ما همچنان نسبت به تمامی پرونده‌های کنسولی‌مان نگران هستیم و در هر فرصتی و در تمامی سطوح این موضوع را مطرح می‌کنیم.» همچنین یک مقام وزارت امورخارجه آمریکا پس از پیشنهاد رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان برای تبادل زندانیان گفت: «ایران می‌تواند با آزاد کردن اتباع آمریکایی، جدیت خود را در زمینه مسائل کنسولی از جمله موضوعات مربوط به ایرانی‌هایی که به نقض قوانین تحریمی آمریکا محکوم شده یا تحت پیگرد قرار گرفته‌اند، نشان دهد.» وی که خواست نامش فاش نشود، افزود: «ما از ایران می‌خواهیم تمام آمریکایی‌هایی را که در بازداشت به‌سر می‌برند یا مفقود شده‌اند، آزاد کند.»

این پیشنهاد ارتباطی به انگلیسی‌ها ندارد

در این رابطه سخنگوی وزارت امورخارجه روز جمعه در سخنانی تاکید کرد: «پیشنهاد مطرح شده از سوی وزیر امورخارجه در مورد مبادله زندانیان مربوط به زندانیان ایرانی و آمریکایی است و این پیشنهاد ارتباطی به انگلیسی‌ها ندارد.» سیدعباس موسوی در پاسخ به «ایسنا» درخصوص پیشنهاد مبادله زندانیان ایرانی و آمریکایی توسط محمدجواد ظریف و اظهارات مقامات انگلیسی و مطرح کردن نام برخی زندانیان دوتابعیتی ایرانی - انگلیسی اظهار کرد: «آنچه وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در نیویورک مطرح کرده مربوط به زندانیان ایرانی در آمریکا یا کسانی که به خواست آمریکا در دیگر کشورها بازداشت شدند با چند مجرم آمریکایی در ایران بود و اصولا آن پیشنهاد ارتباطی به آنان نداشت؛ چراکه پرونده مورد نظر مقامات انگلیسی کاملا متفاوت و مسوولیت وضعیت آن هم برعهده دولت انگلیس است.»

اقدامی مسبوق به سابقه

این در حالی است که سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران بامداد پنج‌شنبه پیشنهاد محمدجواد ظریف برای مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا را «جدی» و «مسبوق به سابقه» خواند و گفت واکنش آمریکایی‌ها به این پیشنهاد که بر آزادی یک‌جانبه زندانیان آمریکایی تاکید دارد، نشانگر عدم درک صحیح واشنگتن از مذاکره و توافق است.

به گزارش خبرگزاری فارس، وی در این مورد گفت: «وزارت امورخارجه در چارچوب وظایف خود آمادگی دارد برای تبادل افرادی که توسط قوه قضائیه با اتهامات مشخص محکوم و در ایران زندانی شده‌اند، در برابر آزادی تمامی ایرانیان زندانی در آمریکا که به اتهامات غیرقانونی نقض تحریم‌ها و نیز قرار منع تعقیب کسانی که با فشار ایالات‌متحده یا به اتهام واهی نقض تحریم‌های غیرقانونی آمریکا در کشورهای مختلف بازداشت شده‌اند، اقدام کند.» موسوی همچنین «واکنش شتابزده مقامات آمریکایی و درخواست آزادی یکطرفه زندانیان آمریکایی را نشان‌دهنده عدم درک درست آنان از مفاهیم مذاکره، توافق و تبادل» خواند «که ثابت می‌کند آنان در ادعاها و تبلیغات ماه‌های گذشته خود کمترین صداقتی ندارند.» سخنگوی وزارت امورخارجه تاکید کرد: «اگر اراده‌ای در رژیم آمریکا وجود داشته باشد، پیشنهاد وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران واضح است و نیاز به هیچ‌گونه تفسیر و تاویلی ندارد.»

عواقب سیاست‌های ترامپ

محمدجواد ظریف روز چهارشنبه در انجمن آسیایی نیویورک درباره سیاست‌های آمریکا در قبال ایران گفت: «این یک سیاست خطرناک است که آمریکا پیگیری می‌کند، نه تنها قطعنامه شورای امنیت را نقض می‌کند، بلکه دیگران را به چنین تخلفی دعوت می‌کند. تحریم‌های این دوره کاملا متفاوت هستند چون هیچ مبنایی از سوی شورای امنیت وجود ندارد.» به گزارش «انتخاب» به نقل از خبرگزاری‌ها، در ادامه مجری این برنامه پرسید: مکالمه بین ایران و آمریکا به سطح پرتنشی رسیده است. امروز صحبت‌های زیادی از سوی ایران مطرح شده، از قبیل تروریسم اقتصادی آمریکا یا بحث‌هایی درباره تنگه هرمز، آیا اینها فقط حرفند یا عملی می‌شوند؟ وزیر امورخارجه پاسخ داد: «به نظر من آقای ترامپ می‌خواهد به یکسری از وعده‌های انتخاباتی خود عمل کند. او فکر می‌کند که به ایران فشار حداکثری وارد کند و ما را به زانو در می‌آورد. او اشتباه می‌کند. ما صدها سال است که آنجا هستیم و به زانو در نمی‌آییم.» وزیرخارجه ایران با اشاره به اینکه ترامپ به سمت یک نقشه راه، کشیده نشده بلکه گرفتار یک توطئه شده است، در مورد عواقب این توطئه توضیح داد: «اینکه ایران را مجبور به واکنش کنند. باید بدانید که خلیج‌فارس شاهراه حیات ماست و من تاکید می‌کنم«خلیج‌فارس»، که دوستان آن را با خلیج مکزیک اشتباه نگیرند. تا زمانی که امنیت ملی ما تامین شود این شاهراه باز خواهد بود.»

ظریف خاطرنشان کرد: «ما باور داریم که می‌توانیم نفتمان را بفروشیم، راهش را پیدا کنیم و از تنگه هرمز با امنیت استفاده کنیم اما اگر آمریکا بخواهد حرکت دیوانه واری بکند که جلوی این کار را بگیرد، باید منتظر عواقب باشد.»

منتظر دموکرات‌ها نیستیم

در ادامه ظریف درباره انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا گفت: «برخی افراد فکر می‌‌‌‌‌‌‌‌کنند ما منتظریم که در سال ۲۰۲۰ دموکرات‌ها روی کار بیایند. اما باید بدانید که ما منتظر چنین روزی نیستیم، دولت‌های دموکرات همان‌قدر با ما دشمنی کرده‌اند که دولت‌های جمهوریخواه داشته‌اند. ما منتظر روزی هستیم که آمریکا یاد بگیرد و تصمیم اشتباه نگیرد.» ظریف خاطرنشان کرد: «ما به زورگویی آلرژی داریم، با ما با احترام حرف بزنید، نمی‌میرید، باور کنید که نمی‌میرید. آمریکا باید تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد به قراردادهای بین‌المللی احترام بگذارد یا نه، سیاست فشار نتیجه مثبتی نخواهد داشت.» همچنین وزیر امورخارجه یادآور شد: «آقای بولتون سال گذشته به جلسه تروریست‌های مجاهدین خلق رفت و قول داد که ما سال ۲۰۱۹ نخواهیم بود و او در تهران خواهد بود. اما امروز من اینجا هستم به جای اینکه او در تهران باشد.»

در دور زدن تحریم‌ها دکترا داریم

از سوی دیگر محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران که باهدف شرکت در نشست مجمع عمومی برای بزرگداشت روز بین‌المللی چندجانبه‌گرایی و دیپلماسی برای صلح به نیویورک رفته است در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز گفت: «از نظر من ترامپ خواهان جنگ نیست اما این، از کشیده شدن پای او به یک جنگ جلوگیری نمی‌کند.»

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران افزود: «آنهایی که این سیاست‌ها را طرح‌ریزی می‌کنند آشکارا به‌دنبال یک راه‌حل مبتنی بر مذاکره نیستند. اما اجازه دهید مشخصا بگویم که ایران به‌دنبال درگیری نیست اما در دفاع از خود کوتاهی نخواهد کرد.» وی اقدام آمریکا علیه سپاه را نامعقول و احمقانه توصیف کرد و گفت که ایران به دنبال پاسخ نظامی (به این کار) نیست، مگر اینکه آمریکا قوانین خود در ارتباط با نحوه برخورد با نیروهای ایران را تغییر دهد. ظریف درباره تحریم‌های آمریکا علیه ایران نیز تاکید کرد که تهران در مواجهه با این تحریم‌ها بهبود خواهد یافت. وی گفت: «منظور من این است که همیشه راهی برای دور زدن تحریم‌ها وجود دارد. در این زمینه دکترا داریم.» ظریف تاکید کرد که عدم تمدید معافیت‌های نفتی مانع از فروش نفت ایران نخواهد شد.