ادامه واکنش‌ها به «شکار» پهپاد

وزیر امورخارجه آمریکا در بیانیه‌ای نوشت: «مقامات ایران می‌دانند که حقیقت چیز خطرناکی است. مهم است که اطلاعات موجود را اصلاح کنیم.» به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه اینترنتی وزارت امورخارجه آمریکا، پمپئو در واکنش به خبر رویترز که مدعی شده بود آمریکا از طریق عمان پیامی را به ایران منتقل کرده بود گفت: «رئیس‌جمهور ترامپ پیامی از طریق عمان برای درخواست مذاکره به ایران نفرستاد. ما موضع خودمان را به‌طور ساده و قابل فهمی بیان کرده‌ایم.» وی همچنین ادعا کرد که ایران به یک نفتکش ژاپنی در دریای عمان حمله و یک هواپیمای درحال عملیات درحریم هوایی بین‌المللی را سرنگون کرد. پمپئو در ادامه با تاکید بر کاربرد دیپلماسی در تعامل با آمریکا که همزمان با ادعاها و اقدامات متناقض آنها علیه ایران مطرح می‌شود، گفت: «وقتی که حکومت ایران تصمیم بگیرد از خشونت چشم بپوشد و با دیپلماسی ما از طریق دیپلماسی مواجه شود، می‌داند که چطور به ما دسترسی پیدا کند. تا آن موقع به انزوا کشیدن دیپلماتیک و کارزار فشار اقتصادی علیه این حکومت شدت خواهد یافت.»

وزیر امورخارجه آمریکا با اشاره به سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا که به حریم هوایی ایران وارد شده بود توسط سپاه پاسداران ایران مدعی شد: «آمریکا شکی ندارد که ایران یک هواپیمای بدون سرنشین را درحریم هوایی بین‌المللی سرنگون کرده است. نقشه دست‌کشیده محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران که بر خلاف این است، معتبر نیست.» وی همچنین در این باره مدعی شد: «این دومین باری است که در هفته‌های اخیر ایران یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی را مورد هدف قرار داده است.» پمپئو در ادامه این بیانیه اظهار کرد: «آمریکا درحال خارج کردن پرسنل از پایگاه هوایی بلاد در عراق نیست. آمریکا تحت رهبری دونالد ترامپ، بیش از پیش به حمایت از متحدان و شرکایش در منطقه متعهد است.»

این دیپلمات ارشد آمریکایی در آخرین بخش بیانیه‌اش و با تکرار ادعاهایی علیه ایران افزود که آمریکا حامی صلح و ثبات در منطقه است. وی با اشاره به آنچه که آن را حملات نابخردانه ایران خواند، مدعی شد: «اتخاذ تصمیمات ما برای پاسخ به حملات نابخردانه ایران در جهت جلوگیری از دستیابی این کشور به تسلیحات هسته‌ای، سامانه‌های ناقل این تسلیحات و همچنین برای جلوگیری از تهدید آمریکایی‌ها و منافع آمریکا در سراسر جهان توسط بزرگ‌ترین کشور حامی تروریسم انجام شده است. مقامات ایران می‌دانند که این حقیقت است و به همین دلیل به خشونت و اکاذیب متوسل می‌شوند. ما به گفتن حقیقت ادامه خواهیم داد.» به گزارش «ایسنا» ادعاهای وزیر امورخارجه آمریکا علیه ایران و تاکید وی بر دیپلماسی درحالی مطرح می‌شود که آمریکا در ماه مه سال ۲۰۱۸ طی اقدامی یک‌جانبه از توافق هسته‌ای ایران خارج شد و پس از آن با اذعان به «جنگ اقتصادی» علیه ایران، تحریم‌های ایران را بازگرداند و در مواردی با تکیه بر ادعاهایی تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرد.

تحریم‌های جدید علیه ایران از دوشنبه

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا شامگاه شنبه در پیامی در توییتر نوشت که تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال می‌شود. وی اعلام کرد که واشنگتن روز دوشنبه تحریم‌های بیشتری علیه ایران اعمال خواهد کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، وی در این پیام نوشت: «ایران نمی‌تواند تسلیحات اتمی داشته باشد! تحت برنامه وحشتناک اوباما، آنها طی چند سال کوتاه در مسیر (بمب) هسته‌ای قرار می‌گرفتند و راستی‌آزمایی کنونی نیز غیرقابل قبول است. ما تحریم‌های بیشتری را روز دوشنبه علیه ایران اعمال خواهیم کرد.» ترامپ در ادامه توییت خود نوشت: «من منتظر روزی هستم که تحریم‌ها علیه ایران برداشته شود و آنها دوباره ملتی سازنده و خوشبخت باشند. هر چه سریع‌تر بهتر.»

انتقاد ترامپ از روحیه جنگ‌طلبانه مشاورانش

از سوی دیگر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از برخی از مشاورانش به‌دلیل داشتن روحیات جنگ‌طلبانه انتقاد کرده و گفته که آنها دنبال جنگ هستند اما آمریکا نمی‌خواهد وارد درگیری‌های بیشتر در منطقه خاورمیانه شود. به گزارش خبرگزاری تسنیم، طبق گزارش روزنامه وال‌‌استریت‌ژورنال ترامپ در گفت‌وگوهای خصوصی، درباره مشاوران جنگ‌طلب خود به یکی از معتمدانش گفته است: «این آدم‌ها می‌خواهند ما را به سمت جنگ ببرند و این خیلی زننده است. ما به جنگ‌های بیشتر نیاز نداریم.» ترامپ در این گفت‌وگوها درباره بهای ۱۳۰ میلیون دلاری پهپادی که ایران ساقط کرده گلایه کرده اما گفته که قیمت این پهپاد کمتر به چشم رای‌دهندگان آمریکایی خواهد آمد تا تلفات احتمالی ناشی از حمله به نقاطی در داخل ایران. او در توییتر و مصاحبه‌هایی روز جمعه گفته که در صورت حمله به سه نقطه در ایران ۱۵۰ نفر کشته می‌شدند. ترامپ در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «جان بولتون دارد کارش را خوب انجام می‌دهد ولی معمولا مواضع سفت و سختی دارد. تنها کسی که اهمیت دارد، من هستم.» منابع آگاه به وال‌استریت‌ژورنال گفته‌اند ترامپ در بحبوحه شدت گرفتن تنش‌ها با ایران با «تاکر کارسون»، مجری شبکه خبری فاکس‌نیوز صحبت کرده و از او مشورت گرفته است. کارسون در برنامه تلویزیونی‌اش با اقدام نظامی علیه ایران مخالفت کرده است.

دفاع بولتون از ترامپ

این درحالی است که جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا با اشاره به تصمیم دونالد ترامپ برای لغو حمله به ایران گفت که احتیاط رئیس‌جمهور نباید به‌عنوان ضعف تلقی شود. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری فرانسه، جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا که برای دیدار با مقامات رژیم صهیونیستی به سرزمین‌های اشغالی سفر کرده است با اشاره به تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا که می‌گوید در دقایق آخر حمله به ایران را لغو کرد، گفت: «نه ایران و نه هیچ بازیگر متخاصم دیگری نباید احتیاط و دوراندیشی رئیس‌جمهور ترامپ را به‌عنوان ضعف تلقی کند.» بولتون در ادامه تاکید کرد که ارتش آمریکا بازسازی شده و آماده است. مشاور امنیت ملی آمریکا همچنین در اظهارات خصمانه خود مدعی شد  ایران کشوری است که خواهان صلح نیست و این کشور نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد. وی تصریح کرد که اگرچه رئیس‌جمهور روز پنج‌‌شنبه این حمله را متوقف کرد اما هر زمانی در آینده می‌تواند این کار را انجام دهد.

ترامپ چند لحظه با جنگ فاصله داشت

از سوی دیگر محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران با ارائه شواهد جدیدی از تعرض پهپاد جاسوسی آمریکا به حریم هوایی ایران اظهار کرد که نزدیک بود تیم «ب» دونالد ترامپ را وارد یک جنگ کند. به گزارش «ایسنا» ظریف در توییتر نوشت: «شواهد بیشتر از جمله تعدی یک پهپاد جاسوسی MQ۹ روی مختصات ۲۶/ ۵، خریداری قایق‌های سریع‌السیر و تماس‌های تلفنی که برای نسبت دادن حمله به نفتکش‌ها، به ایران برنامه‌ریزی می‌کردند، نشان‌دهنده این هستند که تیم «ب» فقط چند لحظه با گرفتار کردن دونالد ترامپ در یک جنگ فاصله داشت. احتیاط از آن جلوگیری کرد؛ اما جنگ اقتصادی موجب ایجاد تنش می‌شود.»

دلیل لغو حمله به ایران

همزمان یک مقام ارشد آمریکایی به احتمال ورود پهپاد آمریکایی به حریم ایران اعتراف کرد. به گزارش «ایلنا» به نقل از آبزرور، یک مقام ارشد آمریکایی که نخواست نامش منتشر شود، در مورد دلیل لغو حمله ترامپ به ایران گفت: «در بررسی‌ها این احتمال و این نگرانی در آمریکا وجود داشت که شاید پهپاد «گلوبال هاوک» وارد حریم هوایی شده باشد. بنابراین ترامپ تصمیم به لغو حمله گرفته است.»

حمله سایبری به سامانه تسلیحاتی ایران

واشنگتن پست، نیویورک‌تایمز و خبرگزاری آسوشیتدپرس مدعی شدند ایالات‌متحده آمریکا روز پنج‌شنبه حملات سایبری‌ای را علیه سامانه تسلیحاتی ایران انجام داده است. براساس این ادعا، هدف اصلی این حمله سایبری تسلیحات نظامی ایران بوده است. تسلیحاتی که به گفته آمریکا در سرنگونی پهپاد ایالات‌متحده و حمله به نفتکش‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. به گزارش پایگاه خبری تحلیلی انتخاب، بنا بر ادعای رسانه‌های آمریکا، این حمله در همان روزی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا از حمله به نقاطی در خاک ایران منصرف شد، رخ داده است. نشریه واشنگتن پست نوشت که این حمله سایبری موجب از کار افتادن سیستم‌های کامپیوتری کنترل تجهیزات شلیک موشک‌ و راکت‌ شده است. نیویورک تایمز هم نوشت که این حمله سایبری در تلافی سرنگونی پهپاد تجسسی آمریکا توسط ایران و همچنین حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان که آمریکا، ایران را عامل آن معرفی می‌کند، بوده است. براساس ادعای رسانه‌های آمریکایی از منابع خود، این حمله چند هفته پیش برنامه‌ریزی شده  و قرار بود پاسخی باشد به حمله به نفتکش‌ها که در دریای عمان اتفاق افتاد. به نوشته واشنگتن پست و خبرگزاری آسوشیتدپرس این حمله سایبری موجب از کار افتادن سیستم تسلیحاتی ایران شده است. نیویورک‌تایمز هم نوشت قرار بوده این حمله برای مدت زمان مشخصی سیستم تسلیحاتی ایران را از کار بیندازد.

دومین دیپلمات انگلیسی در راه تهران

از سوی دیگر در ادامه تحرکات دیپلماتیک سه کشور اروپایی عضو برجام پس از تصمیم اخیر ایران مبنی بر توقف برخی تعهدات برجامی و شرایط کنونی در منطقه، دومین دیپلمات انگلیسی هم به تهران آمد. به گزارش خبرگزاری فارس، بنابر اعلام وزارت امورخارجه انگلیس، اندرو موریسون، معاون وزیر خارجه این کشور روز یکشنبه با هدف گفت‌وگو با مقامات ایرانی به تهران آمد.  پیش از موریسون، «ریچارد مور» مدیرکل سیاسی وزارت امورخارجه انگلیس و مذاکره‌کننده برجام آن کشور به تهران آمده بود. مور روز پنج‌شنبه ۱۹ اردیبهشت ماه و یک روز پس از بیانیه شورای‌عالی امنیت ملی ایران مبنی بر توقف برخی تعهدات برجامی به تهران آمد و با سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.

تلاش برای انزوای دیپلماتیک ایران

همزمان با موضع‌گیری‌های متناقض واشنگتن در قبال تهران، برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در گفت‌‌وگویی به اشتراک اطلاعاتی درباره «ایران» با برخی شیخ‌‌‌‌‌نشین‌های منطقه از جمله امارات اشاره کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور ایران روز شنبه در گفت‌وگو با یک نشریه انگلیسی زبان چاپ امارات‌متحده‌عربی ضمن اشاره به همکاری با متحدان آمریکا درخصوص ایران، مدعی شد به‌‌رغم تحریم‌های جدید، تهران هنوز هم می‌تواند به پیشنهاد‌های دیپلماتیک آمریکا پاسخ دهد.  هوک طی سفری به ابوظبی در گفت‌وگو با نشریه «نشنال» اظهار کرد: «مواضع نیروهای خود را در منطقه افزایش داده‌‌ایم و من اینجا برای تقویت همکاری با متحدانمان جهت اعمال بازدارندگی برابر حملات ایران، انزوای دیپلماتیک این کشور و جلب حمایت برای خنثی ساختن نمایش قدرت ایران حضور دارم.» به نوشته نشنال، هوک در ادامه این مصاحبه در مورد هماهنگی کشورش با «امارات» علیه ایران گفت: «این اقدام‌ها شامل اشتراک اطلاعاتی و فعالیت در سازمان ملل متحد است.»

احتمال نقض حریم هوایی ایران

نشریه آبزرور در سرمقاله خود با اشاره به اقدامات خصمانه اخیر دولت آمریکا علیه ایران نوشت: «بارها به دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا هشدار داده شده که سیاست‌های تهاجمی برای اعمال فشار حداکثری بر ایران و تشدید حضور نظامی خطر وقوع یک جنگ ناخواسته را به همراه دارد. به نظر می‌آید فرماندهان آمریکایی اشتباهات بیشتری مرتکب شده‌اند اما بزرگ‌ترین اشتباه زمانی صورت گرفت که آمریکایی‌ها در سال ۲۰۱۶ چنین رئیس‌جمهوری را انتخاب کردند.» یک مقام ارشد دولت آمریکا در این رابطه گفت: «این احتمال وجود دارد که پهپاد گلوبال هوک یا پهپاد آمریکایی دیگری وارد حریم هوایی ایران شده باشد و به همین دلیل رئیس‌جمهور این حمله را لغو کرد.»  

به گزارش «ایسنا» آبزرور همچنین نوشت: «رئیس‌جمهور آمریکا ساعاتی پس از این حادثه گفت که قصد حمله به ایران در پاسخ به سرنگونی پهپاد خود را داشته اما ناگهان از آن منصرف شده است. در شرایطی که واشنگتن برای توجیه لغو حمله‌اش تلاش می‌کند سوالاتی درباره علت واقعی آن مطرح می‌شود.»  آبزرور افزود: «دونالد ترامپ و حامیانش سپس در مصاحبه‌های خود ادعا کردند که این حمله را برای حفظ جان قربانیان احتمالی لغو کرده‌اند، چراکه احتمالا یک فرمانده ایرانی با اختیار خود دست به چنین کاری زده است. اما یک مقام ارشد دولت آمریکا که خواست نامش فاش نشود اظهاراتی مطرح کرد که به نظر می‌آید به واقعیت نزدیک‌تر باشد. وی گفت این حمله به‌دلیل نگرانی‌ها درباره احتمال نقض حریم هوایی ایران توسط پهپاد گلوبال هاوک، پهپاد دیگری از آمریکا یا P-۸A متعلق به نیروی دریایی لغو شده است.»

همزمان یک روزنامه آلمانی با اشاره به مشکلاتی که رئیس‌جمهور آمریکا در شرایط فعلی با آنها مواجه است نوشت که او باید هرطور شده از تقابل با ایران خودداری کند. به گزارش خبرگزاری فارس، روزنامه آلمانی «ولت» در گزارشی با عنوان «ترامپ باید از جنگ با ایران به هر قیمتی خودداری کند» نوشت که فشار بر «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا فراوان است و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که وی از لحاظ محبوبیت پس از رقبای دموکراتش قرار دارد. به همین دلیل وی نباید ماجراجویی تازه‌ای که به قیمت زندگی عده زیادی از انسان‌ها و هزینه‌های میلیاردی تمام می‌شود، را شروع کند.

انتقاد شدید سندرز از سیاست‌های ترامپ

همزمان برنی سندرز، سناتور ارشد آمریکایی به‌شدت از سیاست‌های رئیس‌جمهور ایالات‌متحده در قبال جمهوری اسلامی ایران انتقاد کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، برنی سندرز سناتور دموکرات در مصاحبه با شبکه «سی‌بی‌اس» با انتقاد از دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا تاکید کرد: «ترامپ آمریکا را تا آستانه جنگ با ایران پیش برده است و پس از آن قصد دارد با کاهش تنش‌ها برای خودش اعتبار کسب کند.»

 سناتور ارشد دموکرات افزود: «ترامپ تصور می‌کند که جنگ با ایران چیزی است که می‌تواند برای کشور خوب باشد، آن هم برخلاف اظهارات و لفاظی‌های علنی وی که نسبت به منازعه و درگیری با ایران هشدار می‌دهد.»

تهدید و عقب‌نشینی در لحظه آخر

همچنین نشریه پولتیکو در گزارشی به انتقاد از ترامپ برای ایجاد بحران در منطقه پرداخت و نوشت این مساله روشی لذت‌بخش برای ترامپ شده است. به گزارش «ایلنا» به نقل از پولتیکو، ترامپ در موضوع ایران راهکار جالبی را در پیش گرفته است، خودش آتش را روشن می‌کند و از طرفی هم خود آن را خاموش می‌کند. در مورد حمله به ایران هم ترامپ همین کار را کرد، ابتدا خبر از حمله به ایران داد و بعد با لغو این تصمیم به ستایش از خود پرداخت و خود را به‌عنوان فردی که به‌دنبال صلح در جهان است، معرفی کرد. تهدید و عقب‌نشینی از آن در لحظه آخر، شاید در دنیای معاملات املاک و زمانی که خسارات احتمالی در قبال آنها خسارات دلاری باشد، یک حرکت پیروزمندانه باشد، اما در مناطق بالقوه جنگی شبیه به تنگه هرمز، مساله بر سر جان‌ آدم‌ها، آزادی و صلح است و توسل به آن یک روش شکست‌خورده است.

تکرار ادعاهای نتانیاهو

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در نشست خبری مشترک با جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا در سرزمین‌های اشغالی که پیش از دیدار آنها برگزار شد، باز هم ادعاهای واهی خود علیه کشورمان را تکرار کرد و مدعی شد که ایران عامل بی‌ثباتی منطقه است. به نوشته روزنامه اورشلیم‌پست، نتانیاهو در این ادعاهای خود گفت: «ایران از درآمدش از توافق هسته‌ای برای دنبال کردن اهداف خود در منطقه استفاده می‌کند.»

دو هفته دیگر گام‌های جدید را برمی‌داریم

همزمان کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران در سخنانی تاکید کرد که اگر اروپایی‌ها در مهلت ۶۰ روزه اقدامی انجام ندهند گام‌های جدیدی را برمی‌داریم و بدانند که این امر جدی است. به گزارش «ایسنا» کمال خرازی پس از دیدار با اندرو موریسون وزیر مشاور در امورخاورمیانه انگلیس تاکید کرد: «ایران براساس متن برجام تصمیم گرفت که برخی از تعهداتش را متوقف کند که تا به حال هم دو مورد از تعهدات را متوقف کرده و بعد از پایان مهلت ۶۰ روزه یا همان دو هفته دیگر طبیعتا گام‌های جدیدی را برمی‌داریم و آنها باید بدانند که این هم جدی است و وقتی مسوولان ایرانی هم تصمیم گرفتند روی تصمیم خودشان می‌ایستند.»