ادعای جدید موگرینی درباره اینس‌تکس

مکرون در شرایطی مذاکره مجدد را مطرح کرد که قول اجرایی شدن ساز و کار مالی میان ایران و اروپا موسوم به« اینس‌تکس» از مدت‌ها پیش از سوی مقامات آلمان، فرانسه، انگلیس و اتحادیه اروپا داده شده بود اما هنوز خبری از اجرایی شدن آن نیست. البته روز گذشته فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد که «من بر این باورم سازوکار(اینس‌تکس) آماده عملیاتی شدن است و امیدوارم که این راهی برای کمک به حفظ پایبندی ایران به توافق همان‌طور که تاکنون بوده، باشد. ما خواهان این هستیم که این پایبندی ادامه یابد.» ابراز امیدواری موگرینی به حفظ پایبندی ایران به برجام اشاره به کاهش برخی تعهدات برجامی از سوی جمهوری اسلامی ایران دارد. ایران در گام دوم خود در کاهش تعهدات برجامی‌اش قرار است امروز پنج‌شنبه از مرز تولید ۳۰۰ کیلو اورانیوم غنی‌شده عبور کند.

با این همه حسن روحانی شامگاه سه‌شنبه در گفت‌و‌گو با امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه با بیان اینکه اگر برجام از سوی همه طرف‌های مذاکره به طور کامل و صحیح اجرا می‌شد، امروز شاهد تحولات مثبت و خوبی در منطقه و جهان بودیم، گفت: بی‌تردید اقدام رئیس‌جمهور آمریکا در خروج یکجانبه از توافق هسته‌ای به ضرر مردم آمریکا، اروپا، ایران و مخالفت با مصالح منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است.روحانی با اشاره به اینکه پایبندی ایران در برجام پس از خروج آمریکا بر مبنای وعده طرف‌های اروپایی برای تضمین منافع اقتصادی از جمله حل وفصل مسائل مربوط به روابط بانکی و فروش نفت بود که متاسفانه هیچ یک از آنها در مقام عمل تحقق پیدا نکرده، افزود: اگر ایران نتواند از فواید برجام بهره‌مند شود، براساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام مرحله به مرحله تعهدات خود را کاهش خواهد داد.

رئیس‌جمهوری با تاکید بر اینکه تحت هیچ شرایطی برای توافقی که در نتیجه دوسال مذاکره به دست آمده، مذاکره مجدد نخواهیم کرد، ادامه داد: آمریکایی‌ها بر خلاف موازین بین‌المللی با اعمال و تشدید تحریم‌ها علیه ملت ایران ثابت کردند به هیچ وجه خواهان حل وفصل مسائل نیستند.

دولت آمریکا؛ عامل تنش در منطقه

رئیس جمهوری دولت آمریکا را عامل و مسوول اصلی ایجاد و تشدید تنش‌ها در منطقه دانست و تاکید کرد: پهپاد آمریکایی پس از نقض حریم هوایی ایران و عدم‌توجه به چند اخطار از سوی پدافند ایران مورد هدف قرار گرفت و اگر آمریکایی‌ها بخواهند دوباره به آب‌ها و حریم هوایی ایران تجاوز کنند، نیروهای مسلح ایران مامور به مقابله با آنها بوده و برخوردی قاطع خواهند داشت. رئیس‌جمهور با اشاره به تحریم‌های اخیر آمریکا، اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران هرگز اقدامی غیرقابل‌بازگشت انجام نخواهد داد و هر زمان اجرای برجام از سوی ۱+۴ به‌ویژه در زمینه حل و فصل روابط بانکی و فروش نفت انجام شود، شرایط به گذشته بازخواهد گشت و تا زمانی که آمریکا همه تحریم‌ها علیه ایران را لغو نکند، شرایط تغییر نخواهد کرد.

روحانی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران هیچ علاقه‌ای به افزایش تنش‌ها در منطقه نداشته و هرگز به‌دنبال جنگ با هیچ کشوری از جمله آمریکا نیست، تاکید کرد: ما همواره متعهد به توسعه ثبات و امنیت منطقه بوده و در این راستا تلاش خواهیم کرد.

روحانی اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره در مسیر توسعه روابطی پایدار و هدفمند با فرانسه تلاش کرده و خواهد کرد.

امانوئل مکرون نیز در این گفت‌وگوی تلفنی، خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، اعمال تحریم علیه ایران و تشدید این تحریم‌ها را مایه تاسف دانست و گفت: فرانسه همواره برای پایداری برجام و قانع کردن طرف‌های مذاکره به‌ویژه آمریکا تلاش کرده و آن را دنبال می‌کند. رئیس‌جمهور فرانسه با اشاره به اوضاع کنونی منطقه و سرنگون کردن پهپاد آمریکایی توسط پدافند ایران در خلیج فارس، اظهار کرد: باید با گسترش همکاری و تعامل فی مابین در مسیر توسعه ثبات و امنیت منطقه تلاش کرده و با مدیریت شرایط منافع کشورهای منطقه را تامین کنیم. او  با اشاره به ضرورت تلاش همگان برای جلوگیری از افزایش تنش و اقدامات تحریک‌آمیز در منطقه، گفت: بسیاری از اقدامات و تصمیم‌های آمریکا مصرف داخلی دارد.

اینس‌تکس آماده عملیاتی شدن است

از سوی دیگر، فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که «من بر این باورم سازوکار (اینس‌تکس) آماده عملیاتی شدن است». براساس گزارش «ایسنا» موگرینی دیروز در کنفرانس خبری مشترک با وزیر امورخارجه پاکستان در بروکسل اعلام کرد که نشست کمیسیون مشترک برجام جمعه آینده برگزار خواهد شد. بنابر گزارش پایگاه اینترنتی اتحادیه اروپا، موگرینی افزود: ما تمام تلاش خود را نه فقط از امروز، بلکه از همان زمان حصول توافق، از زمان اجرای آن و سپس تصمیم آمریکا برای خروج یکجانبه از این توافق به کار گرفته‌ایم. ما به‌عنوان اتحادیه اروپا به همراه کشورهای عضو و چین، روسیه و باقی اعضای جامعه بین‌الملل تمام آنچه می‌توانستیم را انجام دادیم و به تلاش‌های خود برای حفظ اجرای توافق، همان‌طور که تا به امروز بوده است ادامه می‌دهیم.

او در ادامه تصریح کرد: ما این روزها نیز به تلاش‌های خود ادامه می‌دهیم که سخت‌ترین شرایطی است که می‌توان متصور بود. من همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته‌ام برجام خود سازوکارها و گام‌هایی برای برخورد با موارد عدم‌پایبندی به توافق دارد. اما تمرکز امروز ما و روزهای آینده که احتمالا سخت‌ترین روزها برای برجام خواهد بود، روی حفظ توافق و ادامه اجرای کامل آن قرار دارد. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خاطرنشان کرد: شما در روزهای آتی خبرهایی از ما خواهید شنید. همان گونه که می‌دانید ما به همراه کشورهای عضو برای راه‌اندازی سازوکاری که اجازه ادامه تجارت مشروع با ایران را می‌دهد تلاش می‌کنیم. من بر این باورم که این سازوکار (اینس‌تکس) آماده عملیاتی شدن است و امیدوارم که این راهی برای کمک به حفظ پایبندی ایران به توافق همان‌طور که تاکنون بوده، باشد. ما خواهان این هستیم که این پایبندی ادامه یابد.

توصیه روحانی به اروپا و آمریکا

با این همه دیروز حسن روحانی در اظهارات خود با تاکید براینکه این نشان می‌دهد که ما امروز در علم، دانش، فناوری، صنعت، در بخش نظامی و غیرنظامی حرکت‌های بسیار خوبی انجام دادیم و می‌توانیم این راه را ادامه دهیم، تصریح کرد: به آمریکایی‌ها توصیه می‌کنیم، راهی که شما انتخاب کردید، راه اشتباه و نادرستی است. به اروپایی‌ها توصیه می‌کنیم بی‌عملی شما نسبت به برجام، نادرست بوده است و به هر دوی اینها می‌گوییم به پیمان‌ و عهدتان برگردید. روحانی تاکید کرد: این به نفع شما، ما، منطقه، قانون و نهادهای بین‌المللی و نظام عدم‌اشاعه خواهد بود و کوتاه‌ترین راه برای رسیدن به منافع مشترک است.