مشاور مکرون به ایران می‌آید

نشست بعدی کمیسیون مشترک برجام هم احتمالا اواخر ژوئیه خواهد بود و زمان و مکان آن متعاقبا اعلام خواهد شد. طی روزهای آینده بار دیگر امانوئل بن مشاور دیپلماتیک امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه به تهران سفر خواهد کرد.

بنا به اعلام کاخ الیزه، رئیس‌جمهوری فرانسه در گفت‌وگوی تلفنی با حسن روحانی مراتب نگرانی عمیق خود را بابت احتمال تضعیف مجدد برجام و پیامدهای آن ابراز کرده است. طبق این گزارش امانوئل مکرون با حسن روحانی به توافق رسید تا شرایط از سرگیری گفت‌وگو بین همه طرف‌ها را تا چند روز دیگر (۱۵ ژوئیه/   ۲۴ تیر) بررسی کند. در بیانیه کوتاه کاخ الیزه درباره این گفت‌وگوی تلفنی طولانی آمده است که رئیس‌جمهوری فرانسه طی روزهای آینده رایزنی‌های خود را با مقامات ایران و طرف‌های بین‌المللی ادامه خواهد داد. همزمان روزنامه «گاردین» نوشته است که دیپلمات‌های سه کشور اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای، احتمالا تا پیش از روز ۲۴ تیر ماه با طرف ایرانی دیدار می‌کنند. روزنامه «گاردین» روز یکشنبه در گزارشی با موضوع گام دوم ایران در راستای کاهش تعهد به توافق هسته‌ای، نوشت دیپلمات‌های سه کشور اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای قصد دارند ظرف روزهای آینده با طرف ایرانی دیدار کنند. در بخشی از گزارش گاردین آمده است: «هر سه کشور اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای (آلمان، فرانسه و انگلیس)، اقدام ایران را محکوم کرده‌اند، اما اروپا احتمالا فعلا این نقض ادعایی را وارد سازوکار پردردسر حل اختلاف توافق هسته‌ای نخواهد کرد. آنها احتمالا صبر خواهند کرد تا زمانی که دیپلمات‌های اروپایی برای ملاقات با همتایان ایرانی خود فرصتی یابند و به تهران اطمینان دهند که می‌خواهند این توافق معروف به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، حفظ شود.» این گزارش می‌افزاید: «آن دیدار قرار است پیش از ۱۵ جولای (۲۴ تیر ماه) انجام شود.»

گام سوم محکم‌تر و قاطع‌تر خواهد بود

سخنگوی وزارت‌خارجه ایران در ادامه نشست خبری گفت: گام سوم را بعد از ۶۰ روز برمی داریم و هنوز هم درحال بررسی هستیم و اگر کشورهای باقیمانده به‌ویژه اروپایی‌ها به تعهداتشان عمل جدی نکنند و گفتار درمانی باشد، گام سوم ایران محکم‌تر و قاطع‌تر خواهد بود. موسوی همچنین تاکید کرد: گام بعدی ما در چارچوب حقوقی است که بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام به ما داده است مگر اینکه در این بین برخی کشورها بخواهند اقدامات عجیب و غریبی کنند و در آن صورت ما منتظر گام سوم نخواهیم ماند و گام نهایی را برخواهیم داشت که بعدا اعلام می‌کنیم. ایران سناریوهای مختلف را بررسی کرده است و اعلام کردیم هر وقت قانع شدیم اقداماتی که صورت می‌گیرد اعم از دیپلماتیک و اقتصادی آن اقداماتی است که به خواسته‌های ملت ایران نزدیک باشد، آن اقدامات و گام‌های ما قابل بازگشت است. او ادامه داد: گامی را بر نمی‌داریم که تناسب نداشته باشد.

پرونده برجام پایان یافته است

موسوی همچنین در پاسخ به سوالی درباره حضور آمریکا در مذاکرات گفت: مذاکره به آن معنایی که فکر می‌کنید و برخی مطرح می‌کنند نیست مذاکرات ما در چارچوب برجام ادامه داشته است و بیشتر برای نحوه اجرای برجام و موضوع جدیدی نیست که بخواهیم درباره برجام صحبت کنیم. برجام پرونده‌ای است که خاتمه یافته است و کلمه‌ای به آن اضافه و کم نمی‌شود و هر کسی بخواهد اجرا کند همین برجام فعلی است.

موسوی ادامه داد: از اینکه دولت‌ها با حسن نیت تلاش می‌کنند ایران به تعهداتش عمل کند قدردانی می‌کنیم، ولی این کار را باید زودتر با کشورهایی که از تعهداتشان تخلف کردند صورت می‌دادند، زمانی که آمریکا از برجام خارج شد می‌توانستند اعتراض کنند و جلوی این کار را بگیرند و زمانی که  ایران اعلام کرد می‌خواهد از حق خود استفاده کند در جلسات و با بیانیه‌های محکمی که دادند از ایران خواهش کردند ایران در برجام بماند و ۱۱ تعهد متقبل شدند بنابراین اگر مذاکره‌ای است درخصوص اجرای تعهدات آنهاست. او افزود: اگر آمریکایی‌ها خواهان بازگشت به برجام هستند لازمه‌اش این است که حتما و فورا دست از جنگ و فشار و تروریسم اقتصادی علیه ملت ایران بردارند و تعهداتشان را اجرا کنند و اگر می‌خواهند، در کمیسیون مشترک برجام گوشه‌ای بنشینند و حضور داشته باشند. موسوی از اینکه مذاکراتی قرار است ۲۴ تیر برگزار شود ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: ما اطلاعی نداریم.

نشست کمیسیون مشترک اواخر ژوئیه

سخنگوی وزارت‌خارجه در پاسخ به سوالی درباره سفرهای دیپلماتیکی که قرار است در روزهای آتی انجام شود، گفت: سفرها در دستورکار است، هم سفرهای مقامات ایران و هم مقامات خارجی و چون قرار است نهایی شود بعد از نهایی شدن اطلاع‌رسانی می‌شود. او در پاسخ به سوال دیگری درباره زمان و مکان نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح وزرای‌خارجه ایران و ۱+۴ خاطرنشان کرد: نشست بعدی احتمالا اواخر ژوئیه خواهد بود و زمان و مکان آن را اعلام خواهیم کرد. موسوی گفت: اگر ما گفت‌وگویی با آمریکا داشتیم در قالب برجام بوده است. وی همچنین عنوان کرد: ما گفت‌وگوی خارج برجامی در دستورکار نداریم.

نشست اضطراری شورای حکام آژانس

سخنگوی وزارت‌خارجه در پیش‌بینی نشست اضطراری شورای حکام آژانس گفت: درخواست آمریکا به‌عنوان ناقض توافق و قطعنامه شورای امنیت و پشت پا زدن به آن اقدام عجیبی است. اگر چنین اتفاقی بیفتد ایران مدعی خواهد شد و از آن فرصت استفاده و تمام بدعهدی‌ها و نقض عهدها و شرایطی که به اینجا کشانده را بیان خواهد کرد و مدعی آمریکا و اتحادیه اروپا و کسانی که نتوانستند به تعهداتشان عمل کنند خواهد شد. نشست شورای حکام قرار است روز چهارشنبه برگزار شود.

واکنش ایران به بی‌عملی اروپایی‌ها

سخنگوی وزارت‌خارجه بیان کرد: ایران حق دارد به بی‌عملی اروپایی‌ها واکنش نشان دهد و واکنش آن منطقی، حقوقی و براساس بندهای ۲۶ و ۳۶ است و آنها را در جایگاهی نمی‌دانیم که با توجه به بی‌تعهدی آنها بخواهند ابراز نگرانی کنند. اگر می‌خواستند باید پیش از این اقدامات ابراز نگرانی می‌کردند و جلوی اقدامات آمریکا را بگیرند.

پنجره دیپلماسی باز است

او درباره اظهارات سردار جلالی رئیس پدافند غیرعامل مبنی بر اینکه از ابتدای اردیبهشت تا پایان خرداد ماه بیش از ۶۰ تیم دیپلماتیک به‌عنوان واسطه به ایران سفر کرده‌اند، گفت: ما پنجره و در دیپلماسی را باز گذاشتیم و سفرهای متعددی که به کشور شده را تایید می‌کنیم، ولی تا آنجا که وزارت‌خارجه مطلع است این تعداد نبوده است و هیات‌هایی که آمدند شاید به انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسیده است. موسوی اضافه کرد: این سفرهای با حسن‌نیتی است و معتقدیم کشورهای مختلف با حسن‌نیت می‌خواهند کاهش تنش داشته باشیم و ما هم علت این تنش و شرایط را برای آنها توضیح می‌دهیم و آنها هم نکاتی را مطرح می‌کنند و همچنان در دیپلماسی به روی همگان باز است و ایران قاطعانه به کشور، مردم و حقوق ملت متعهد است و از آن کوتاه نمی‌آید. او تاکید کرد: مذاکره‌ای قرار نیست انجام شود، اگر قرار باشد حرفی زده شود درباره اجرای برجام و تعهدات کشورهای باقیمانده در برجام است و اینکه آنها چگونه می‌توانند ایران را قانع کنند در برجام بماند و به شرایط پیش برگردد.

فرش قرمز برای آمریکایی‌ها پهن نمی‌کنیم

موسوی درباره مذاکره با آمریکا و حضورش در مذاکرات ایران و ۱+۴ گفت: این بستگی به آمریکا و رفتار آن دارد، ما فرش قرمز برای آمریکایی‌ها پهن نمی‌کنیم ولی اگر به تعهداتش برگردد می‌تواند گام مثبتی تلقی شود. وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه الان عمل به تعهدات با توجه به خروج آمریکا از برجام و بدعهدی‌های اروپا، متناسب است؟ بیان کرد: ما اقدام تقابلی و کاهشی خود را در برجام شروع و اعلام کردیم بین حقوق و تکالیف ایران در برجام با خروج آمریکا از برجام و بی‌عملی سایر طرف‌های باقی‌مانده به‌ویژه اروپایی‌ها، تناسبی وجود ندارد و تصمیم ما براساس تصمیم کلیت نظام و براساس منافع و امنیت ملی و چارچوب‌های نظام انجام می‌شود و وزارت‌خارجه تابع نظرات نظام است.

براساس نیازمان اقدام به غنی‌سازی می‌کنیم

سخنگوی وزارت‌خارجه در پاسخ به سوالی درباره درصد غنی‌سازی عنوان کرد: ما براساس نیازمان اقدام به غنی‌سازی می‌کنیم.

ارسال نامه ظریف به موگرینی

همزمان با این تحولات، نامه محمدجواد ظریف خطاب به فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ارسال شد. به گزارش «ایسنا» در این نامه در مورد گام دوم ایران برای کاهش تعهدات برجامی‌اش مطالبی مطرح شده و موارد مربوطه به‌صورت جزئی بیان شده است. این نامه روز گذشته برای فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ارسال شد. سیدعباس عراقچی، معاون ظریف روز یکشنبه از تهیه نامه ظریف به موگرینی برای اعلام جزئیات گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران خبر داده بود. با پایان مهلت ۶۰ روزه ایران به اروپا، روز یکشنبه علی ربیعی سخنگوی دولت دریک نشست خبری از اجرای گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران خبر داد و اعلام کرد: «امروز رسما از مرز ۶۷/  ۳ درصد اورانیوم غنی شده عبور می‌کنیم و میزان غلظت براساس نیاز ما خواهد بود.»

همزمان عباس عراقچی، معاون وزیرخارجه دراین نشست خبری مشترک با اشاره به پایان مهلت ۶۰ روزه اروپا با بیان اینکه چون خواسته‌های ما محقق نشده گام دوم را برمی‌داریم، گفت: در گام دوم نسبت به تعهد خود در میزان درصد و غلظت غنی‌سازی اعلام عدم‌ پایبندی می‌کنیم. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز در این نشست خبری، از تحویل رونوشت تغییرات به نماینده آژانس در ایران خبر داد و گفت: پیش‌بینی ما این است که فردا اول صبح (دوشنبه 17 تیر) که گزارش ما به آژانس داده شود، ما از 67/  3 درصد فراتر رفته‌ایم. این اقدام ایران با واکنش‌های متعددی به‌ویژه از سوی طرف‌های دیگر توافق مواجه شده است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در واکنش به گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران که در نتیجه خروج یک‌جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای انجام شده است، گفت که مسکو از عواقب این تصمیم ابراز تاسف می‌کند.

هشدار اروپا

یک مقام اروپایی اما با ابراز نگرانی از افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران، هشدار داد که تهران هرچه سریع‌تر به سقف تعیین‌شده در برجام بازگردد. سخنگوی کمیسیون اروپا دیروز (دوشنبه) در واکنش به آغاز گام دوم ایران در کاهش اجرای تعهدات برجامی، از تهران خواست از فعالیت‌هایی که محدودیت‌های توافق هسته‌ای را نقض می‌کند، اجتناب کند. به نوشته خبرگزاری رویترز سخنگوی کمیسیون اروپا با هشدار به ایران برای توقف کاهش تعهدات و بازگرداندن اقدامات ضد برجام، گفت اتحادیه اروپا درباره غنی‌سازی اورانیوم بیش از محدودیت تعیین‌شده در توافق هسته‌ای ایران شدیدا نگران است. او همچنین افزود که اتحادیه اروپا دوشنبه هفته آینده (۱۵ ژوئیه /   ۲۴ تیر) در جلسه‌ای به بررسی اقدامات ایران در کاهش تعهدات برجامی و همچنین واکنش احتمالی اروپا به این اقدامات می‌پردازد. سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز روز یکشنبه با بیان اینکه از تصمیم ایران برای فراتر رفتن از حد تعیین شده در برجام برای غنی‌سازی مطلع است، گفت که به محض راستی‌آزمایی این موضوع، آن را گزارش خواهد داد. فرانسه و انگلیس نیز ضمن ابراز نگرانی نسبت به افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران به بالاتر از ۶۷/  ۳ درصد خواستار بازگشت ایران از این اقداماتش شدند.

آلمان: خواهان حفظ توافق هسته‌ای هستیم

این تحولات در شرایطی است که وزارت امورخارجه آلمان با تاکید بر اینکه برلین خواهان حفظ برجام است از ایران خواست همچنان به این توافق پایبند بماند. به گزارش خبرگزاری رویترز، سخنگوی وزارت امورخارجه آلمان روز دوشنبه به افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران واکنش نشان داد و تاکید کرد که تهران باید کماکان به تعهداتش در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ پایبند بماند. او گفت: اکنون توپ در زمین ایران است. ما خواهان حفظ توافق هسته‌ای هستیم. از این رو، تمام طرف‌ها باید به تعهداتشان عمل کنند. سخنگوی وزارت امورخارجه آلمان همچنین در پاسخ به این سوال که خط قرمز دولت برلین در این زمینه چیست، اظهار کرد: هدف ما این است که ایران به توافق پایبند باشد. تهران باید تمامی گام‌های خود را که در تناقض با توافق هسته‌ای است، متوقف کند و از آنها بازگردد.

سطح غنی‌سازی کشور به حدود ۵/  ۴درصد رسیده است

همچنین بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در سخنانی با بیان اینکه گام‌های کاهش تعهدات برجامی در بازه‌های زمانی دو ماهه تعریف شده است، گفت: «ما دو ماه صبر کردیم و مرحله دوم اقدامات متقابل ایران از روز یکشنبه آغاز شد. البته این پس از صبر یک ساله بود که طرف مقابل باید تعهداتش را انجام می‌داد، اما اقدامات شایسته‌ای انجام نشد، بنابراین طبق تصمیم رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی امنیت ملی و دستوری که به ما ابلاغ شد گام دوم را برای افزایش سطح غنی‌سازی به بیش از ۶۷/  ۳ درصد آغاز کردیم.»وی در گفت‌وگو با «ایرنا» با بیان اینکه از صبح روز دوشنبه میزان سطح غنی‌سازی ایران از ۶۷/  ۳ درصد افزایش پیدا کرد، گفت: «هم‌اکنون سطح غنی‌سازی کشور به حدود ۵/  ۴درصد رسیده است.» به گزارش خبرگزاری تسنیم، کمالوندی در گفت‌وگو با صداوسیما گفت: «گزینه‌های مختلفی برای گام سوم در نظر گرفته‌ایم که در جلسات مختلف در دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی با حضور نمایندگان نهادهای مختلف درباره آن گفت‌وگو می‌کنیم و به‌طور معمول نمایندگان سازمان ما گزینه‌های فنی را مطرح می‌کنند.» وی درباره اینکه آیا غنی‌سازی ۲۰ درصدی هم در جلسات شورای‌عالی امنیت ملی مطرح شده است، گفت: «بله؛ غنی‌سازی ۲۰ درصد و گزینه‌های بالاتر نیز مطرح است منتها هریک در جای خودش اجرا می‌شود و قرار نیست اکنون که نیاز کشور قابلیت دیگری است سراغ اقدام دیگری برویم.»