«نه» ارمنستان به تحریم‌های ضدایرانی

یکی از کشورهایی که با وجود فضای ضد ایرانی غرب و در شرایط تحریم‌های آمریکا نه تنها در حال حاضر با ایران پروژه ‌های مشترک زیادی دارد بلکه همچنان مایل به گسترش سطح روابط سیاسی و تجاری است، ارمنستان است. نیکول پاشینیان که بیش از یک سال است به‌عنوان یک فعال سیاسی مخالف دولت پیشین با حمایت‌های زیاد مردم ارمنستان به‌عنوان نخست‌وزیر این کشور برگزیده شده است، در آستانه نشست رهبران کشورهای حوزه اوراسیا و پس از دعوت از حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کشورمان به این نشست که حدود یک ماه دیگر برگزار می‌شود، ضمن اشاره به روابط دوستانه کشورش با ایران بر عزم ارمنستان به تداوم همکاری با ایران اشاره کرد. پاشینیان در نشستی مطبوعاتی که با حضور برخی از اصحاب رسانه‌های ایران تشکیل شد، در پاسخ به این پرسش روزنامه «دنیای اقتصاد» که در صورت تداوم تحریم‌ها و فشار حداکثری آمریکا علیه ایران، ارمنستان تا کجا حاضر به پایبندی به روابط دوستانه خود با ایران خواهد بود و این روابط دوستانه برای ارمنستان در چه حوزه‌های اقتصادی از اولویت برخوردار است، گفت: «پروژه‌های مشترک ایران و ارمنستان تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا نیستند.» وی افزود: «درحال حاضر دو کشور در حال انجام تعهداتی هستند که در پروژه‌های مشترک خود با هم دارند. هم اکنون ایران و ارمنستان پروژه‌های مشترک زیادی دارند که در حال اجرا هستند. واقعیت این است که چه خوشمان بیاید و چه نیاید باید تحریم‌ها را به‌طور عینی مورد بررسی قرار دهیم اما آنچه مسلم است پروژه‌های مشترک تحت تاثیر تحریم‌ها نیستند. البته تحریم‌ها بر فعالیت برخی از شرکت‌های ایرانی اثر منفی گذاشته است اما آنها هم زیر فشار تحریم‌ها همچنان به کار خود ادامه می‌دهند. البته مسلم است که آنها از تحریم‌ها ناراضی هستند اما فعالیت‌های خود را ادامه می‌دهند. ارمنستان برای روابط خود با ایران اهمیت زیادی قائل است و موضع ما این است که سعی کنیم در این شرایط حساس و سخت بتوانیم به تعهدات خود با همه شرکای بین‌المللی مان از جمله همسایگانمان عمل کنیم. این موضوع صرفا محدود به امروز نیست بلکه هم به امروز مربوط است و هم به فردا.»نخست‌وزیر ارمنستان با تاکید بر روابط خوب کشورش با ایران افزود: «می‌خواهم تاکید کنم که ارمنستان هیچ وقت عامل فرآیندها و تحولاتی نمی‌شود که در ان قدم ‌های ضد ایرانی برداشته شود. ارمنستان روابط خوبی با ایران دارد و همیشه به تعهدات خود پایبند است. ارمنستان همیشه هر مساله‌ای که داشته باشد به‌طور شفاف با دوستان و همسایگان خود مطرح می‌کند و هیچ وقت اجازه نمی‌دهد که ارمنستان را به جریانی بکشانند که هدف اصلی آن ضد ایرانی باشد.» موضوع دیگری که در این نشست مطرح شده بود این بود که همسایگان در جهان امروز اهمیت فوق‌العاده‌ای دارند و اولویت امنیتی نیز به حساب می‌آیند چرا که نمی‌توان بدون امنیت همسایه به امنیت داخلی دست یافت. در این رابطه از ایشان پرسیده شد؛ شما در دولت جدید برای تنش زدایی از رابطه با همسایگان خود چه برنامه‌ای یا نقشه راه مشخص و مدونی دارید؟ پاشینیان پاسخ داد: «امنیت هم برای ارمنستان و هم برای همسایگان ما بسیار مهم است و ما به نقشه راه اهمیت زیادی می‌دهیم و در نظر داریم در این باره به یک نقشه راه برسیم اما هنوز به آن دست نیافته‌ایم. البته در حال حاضر یک فرمول داریم که در آن نگاه ما این است که برای مناقشه قره‌باغ راه‌حلی بیابیم. ما به‌طور شفاف در این فرمول خود اعلام کرده‌ایم که می‌خواهیم برای این مناقشه راه‌حلی بیابیم. اما نخست باید به راه‌حلی دست یابیم که هم برای مردم ارمنستان هم مردم قره‌باغ و هم مردم جمهوری آذربایجان قابل پذیرش باشد.

دومین اصل حل این مناقشه هم این است که باید این مناقشه حتما به‌طور صلح آمیز و با گفت‌وگو حل شود. من تنها رهبر ارمنستان هستم که پیشنهاد می‌کنم که راه‌حل مشکل قره‌باغ باید از طرف هر سه ملت قابل پذیرش باشد. در دنیا نمی‌توانیم هیچ مناقشه‌ای را حل کنیم در شرایطی که آن راه‌حل برای یکی از طرفین غیرقابل قبول باشد. من شخصا این طرح‌ها را به رهبر جمهوری آذربایجان ارائه کردم و پیشنهاد کردم که اگر واقعا می‌خواهیم به راه‌حلی برسیم، نباید فقط در ظاهر نشان دهیم. متاسفانه اما رهبر آذربایجان هنوز نپذیرفته‌اند که به‌طور مستقیم در این رابطه بنشینیم و مذاکره کنیم. هر وقت ایشان بپذیرند که مذاکره کنیم، آن وقت می‌توانیم بگوییم که در این رابطه به موفقیت کوچکی دست یافته‌ایم.»

پاشینیان در زمینه روابط ارمنستان و ترکیه نیز چنین توضیح داد: «من پیش از انتخابم به‌عنوان نخست‌وزیر نیز به‌طور شفاف اعلام کرده بودم و حالا هم دولت ارمنستان همیشه اعلام کرده است که بدون پیش شرط حاضر به برقراری روابط دیپلماتیک با ترکیه است. طرف مقابل اما آن را به روابط با آذربایجان منوط می‌کند.» پاشینیان خاطر‌نشان کرد پذیرفتن مذاکرات بدون پیش شرط به معنای آن نیست که ارمنستان موضوع نسل کشی ارامنه را انکار می‌کند بلکه بالعکس. ما بر این باوریم که ملت ارمنستان در قبال جامعه بین‌الملل مسوول است و می‌خواهیم به جامعه جهانی نشان دهیم که به‌خاطر فشارهایی که مردم ارمنستان متحمل شدند موضوع امنیت برای ما چه معنایی دارد.»  وی درخصوص پرسشی در رابطه با طرح‌های مشترک جدید ارمنستان و ایران گفت: «طرح‌های زیادی وجود دارند که هنوز مورد مذاکره هستند و به همین دلیل رسانه‌ای نشده‌اند اما از جمله طرح‌های حال حاضر این است که ما از ایران گاز می‌خریم و در مقابل برق به ایران می‌فروشیم و تلاش ما این است که خط سوم انتقال برق نیز به‌زودی مورد بهره‌برداری قرار گیرد. البته کارهای زیادی وجود دارد که باید در حاشیه نشست اتحادیه اوراسیا انجام دهیم و امیدوارم که آقای روحانی دعوت من را بپذیرند و به ارمنستان بیایند تا در حاشیه این نشست درباره آنها مذاکره کنیم.» وی با اشاره به اینکه ارمنستان تنها کشور عضو اتحادیه اوراسیاست که با ایران مرز زمینی دارد گفت: این عامل بسیار مهمی است که می‌توان بر اساس آن از جاده ارمنستان-ایران به‌عنوان جاده ترانزیت کالاهای ایرانی استفاده کنیم.

همکاری ایران با این اتحادیه، امکان ارتباط تجاری با جمعیتی حدود ۱۸۴ میلیون نفری را فراهم می‌کند. جمعیت فعال اقتصادی در منطقه این اتحادیه ۹۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر هستند و تولید ناخالص داخلی منطقه در مجموع ۹/ ۱ هزار میلیارد دلار است که ۲/ ۳ درصد GDP جهان را تشکیل می‌دهد. حجم تجارت میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۷/ ۲ میلیارد دلار رسید.

 

شادی آذری