ذوالنور با اشاره به ساقط شدن هواپیمای اوکراینی:
احتمال جنگ الکترونیک منتفی است
این جلسه ۱۱روز پس از حادثه سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال با شماره پرواز ۷۵۲ با ۱۷۶ مسافر و ۹ خدمه پرواز یکشنبه عصر درکمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس برگزار شد. پرواز ۷۵۲ اوکراین در ساعت ۶ و ۱۲ دقیقه صبح چهارشنبه ۱۸ دی ماه از فرودگاه امام خمینی (ره) به مقصد کی‌یف پرواز خود را آغاز کردو ۶ دقیقه پس از پرواز با اصابت موشک ازسوی پدافند هوایی کشورمان به‌صورت اشتباهی مورد هدف قرار گرفت و در حوالی صبا‌شهر از توابع استان تهران سقوط کرد و همه سرنشینان آن جان باختند. درپی این حادثه پنج‌شنبه شب ۱۹دی ماه وزارت دفاع آمریکا درخبری اعلام کرد که این هواپیما به‌صورت سهوی و با موشک پدافند هوایی ایران سقوط کرده است. ساعتی بعد نیز جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا به نوعی این خبر را تایید کرد. دلیل واکنش کانادا به این خبر حضور شهروندان این کشور درهواپیمای اوکراینی بود. از میان ۱۴۷ مسافر ایرانی این پرواز ۶۳ نفر شهروند کانادا بودند و ۱۳۸ نفر از مسافران این پرواز قصد داشتند با پرواز بعدی به کانادا بروند.
سه روز پس از این حادثه و یک روز پس از انتشار این اخبار سرانجام ستاد کل نیروهای مسلح ایران روز شنبه ۲۱ دی ماه تایید کرد که بر اثر بروز خطای انسانی و غیرعمد، هواپیمای خطوط هوایی اوکراین مورد اصابت موشک قرار گرفته است.خبری که ایران وجهان را درشوک فرو برد. در پی این حادثه رئیس‌جمهوری دستور پیگیری و برخورد با عاملان این سانحه تلخ را صادر کرد و برای تاخیر در اعلام این خبرعذرخواهی کرد. با این حال این موضوع با انتقادهای بسیاری درکشور روبه‌رو شد و همزمان بررسی‌ها درخصوص این سانحه آغاز شد. در همین راستا روز یکشنبه ۲۹ دی‌ماه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی جلسه‌ای را با حضور مسوولان امر برگزار کرد. آن‌طور که مجتبی ذوالنور، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به این جلسه درگفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت اعلام کرده است: طبق بررسی‌ها و گزارش مسوولان ستاد کل نیروهای مسلح خطای انسانی در سقوط هواپیمای اوکراینی اثبات شد و علت سقوط بر اثر حمله سایبری منتفی است.
عدم اثبات جنگ الکترونیک
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی درتشریح این جلسه گفت: مسوولان مذکور هر یک گزارش‌هایی از بررسی‌های انجام شده خود درباره سانحه سقوط هواپیمای اکراینی ارائه دادند. نمایندگان حاضر در این جلسه نیز همه سوالات و ابهاماتی که درباره سقوط هواپیمای اکراینی وجود داشت، مطرح کردند و این مسوولان هم به‌صورت کارشناسی شده و با دقت کامل به این سئوالات پاسخ دادند. وی افزود: ابهام درخصوص احتمال جنگ الکترونیک و هجوم سایبری در این حادثه به‌عنوان یکی از مباحث مطرح شد که تقریبا تا الان این موضوع منتفی است مگر آنکه در آینده اطلاعاتی در این راستا به دست‌آید و اثبات شود که حملات و خرابکاری سایبری وجود داشته است اما فعلا این موضوع اثبات نشده است.
عدم اعتبارسنجی ادعای حرکت کروز
وی با بیان اینکه ممنوعیت پروازها نیز در نشست کمیسیون امنیت ملی مورد بحث قرار گرفت، گفت: با توجه به تهدیداتی که از طرف آمریکا وجود داشت و پیش‌بینی می‌شد که آنها عکس‌العمل متقابل داشته باشند، سامانه‌ها توجیه شده بودند که در آمادگی صد درصد باشند. ذوالنور گفت: گزارش‌هایی مبنی بر حرکت موشک کروز مطرح شد اما اینکه این گزارش‌ها اعتبارسنجی شود و به‌عنوان یک اطلاعات موثق به سامانه‌ها اعلام شود که دقیقا مسیر کروز کجاست و به سمت کدام هدف می‌رود و کدام سامانه ماموریت برخورد با آن را دارد، چنین اتفاقی نیفتاده بود. وی تاکید کرد: بر این اساس هیچ دلیل و اعتبارسنجی، این گزارش‌ها را اثبات نکرده بود و مساله حائز اهمیت دیگر آن بود که نمی‌شد در کشور حالت فوق‌العاده و جنگی را با توجه به تبعاتی که در زندگی مردم دارد، اعلام کرد و این نکته در این جلسه روشن شد.
وی درادامه گفت: یکی دیگر از مسائلی که بررسی شد آن بود که آیا سامانه خطا داشته یعنی سیستم پدافند و شبکه کنترل آتش مشکل داشته است یا خیر که این موضوع تاکنون اثبات نشده است. همچنین قطع بودن ارتباط اپراتور و سامانه با شبکه کنترل آتش نیز تاکنون اثبات نشده است.
ذوالنور ادامه داد: از سوی دیگر ما در حالت آتش محدود قرار داشتیم، به این معنا که به سامانه پدافندی هنوز دستور شلیک و هدف اعلام نشده بود و حتی اگر فرض کنیم که ارتباط سامانه پدافندی و اپراتور با مرکز کنترل قطع شده باشد، باز هم نباید به‌صورت خودسر و آتش به اختیار عمل شود. بر این اساس با توجه به اینکه به سامانه‌ها اعلام شده بود که وضعیت در حالت آتش محدود است نه آتش به اختیار، پس این سانحه کاملا بر اثرخطای انسانی سامانه پدافند هوایی بوده است و اپراتور چنین خطایی را مرتکب شده و به تشخیص خودش چنین تصمیمی را گرفته و اقدام کرده است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: با توجه به مباحث صورت گرفته، نتیجه بررسی‌های کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم خطای انسانی را نشان می‌دهد و از سوی دیگر از طریق سازمان قضایی نیروهای مسلح و قوه قضائیه با کسانی که در این راستا کوتاهی و قصور کرده‌اند برخورد می‌شود.
سفر وزیر راه به اوکراین
درهمین حال روز گذشته سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه دریک نشست خبری با بیان اینکه گفت‌وگوهای بین ایران و اوکراین به‌عنوان کشور صاحب هواپیما در جریان است، اظهار کرد: باید ابعاد و جزئیات این حادثه و نکات فنی و حقوقی آن روشن شود. او همچنین تاکید کرد که ایران آماده همه نوع همکاری در این زمینه است. موسوی در همین زمینه از سفر محمد اسلامی، وزیر راه به اوکراین خبر داد و گفت دراین سفر پیام رسمی جمهوری اسلامی ایران را به مقامات اوکراینی تحویل می‌شود. موسوی ادامه داد: ما به مقامات کانادا اعلام کرده‌ایم که اغلب کسانی که در این هواپیما جان خود را از دست دادند ایرانی هستند و ما تابعیت دوگانه را نمی‌پذیریم.
همزمان ابراهیم رئیسی، رئیس قوه‌قضائیه هم روز گذشته از دلجویی و تماس نمایندگانش با تمام خانواده‌های ایرانی سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی خبر داد و بر ضرورت پرداخت فوری غرامت به بازماندگان قربانیان تاکید کرد. درخبری دیگر در این ارتباط فرانسوا فیلیپ شامپانی، وزیر خارجه کانادا بر ارسال جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی به اوکراین یا فرانسه تاکید کرد. این درحالی است که روز یکشنبه حسن رضایی‌فر، مدیرکل دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی، درگفت‌وگو با «ایرنا» اعلام کرده است که جعبه سیاه هواپیما اکنون در ایران و در محل سازمان هواپیمایی قرار دارد و فعلا هیچ برنامه‌ای برای ارسال آن نداریم.
