تحریم‌ها بر مناقشات سازمان ملل سایه انداخته است
بانیان قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل شش کشور سوئیس، اندونزی، سنگاپور، نروژ، لیختن‌اشتاین و غنا را شامل می‌شدند که طی آن با تاکید بر ضرورت احترام کامل به حقوق انسان‌ها، تمامی انواع تبعیض نژادی، نژادپرستی و بیگانه‌ستیزی را در جریان بحران کرونا رد کردند.
همچنین این قطعنامه که با ۱۸۸ رای از ۱۹۳ رای اعضا مجمع عمومی سازمان ملل مورد تایید قرار گرفت، بر نقش محوری سازمان ملل در بحران بهداشتی و اقتصادی جاری که جهانی شده است، تاکید دارد. همان گونه که در جریان بحث‌های مربوط به پیش نویس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل شاهد اختلافات اعضای دائم این شورا در زمینه چگونگی اشاره به منشأ کرونا و برخی دیگر از موضوعات مندرج در پیش نویس بودیم، در جریان تصویب قطعنامه مجمع عمومی نیز مشاجرات یاد شده همچنان ادامه داشت و کشورهای روسیه، آفریقای مرکزی، ونزوئلا و نیکاراگوئه که همگی به نوعی با تحریمهای غرب درگیر هستند، از پیوستن به اجماع شورای امنیت امتناع کردند و از پیش‌نویس طرح پیشنهادی مسکو که با تاکید بر موضوع همکاری، صراحتا لغو تحریمهای بین‌المللی را خواستار شده بود، حمایت کردند.
علی القاعده نقش و جایگاه ایران در موضوعات مربوط به تحریمهای ظالمانه بین‌المللی و تداوم آن در شرایط بحرانی مقابله با کرونا، باید برجسته‌تر و پررنگ‌تر از همیشه در این گونه تحولات بین‌المللی، خود را نشان دهد.
روسیه که به دلیل درگیری‌های اوکراین به تحریمهای سخت غرب دچار شده، معتقد است که تحریم‌ها مانع جدی برای مبارزه با کرونا هستند.
در مقابل این حرکت روسیه و برخی از حامیانش، ایالات متحده، اتحادیه اروپا، بریتانیا، گرجستان و اوکراین برای عدم موفقیت قطعنامه پیشنهادی روسیه بسیار تلاش کردند. برخلاف مصوبات شورای امنیت، قطعنامه‌های مصوب مجمع عمومی الزام‌آور نبوده، لیکن دارای ارزش سیاسی فراخور خود هستند.
از جمله موضوعاتی که علاوه بر اختلاف دیدگاه‌‌های سیاسی موجود در بین اعضای دائم شورای امنیت، موجبات عدم اجماع برای تصویب قطعنامه‌ها و موضوعات مرتبط با بحران جهانی کرونا و تبعات ناشی از آن را فراهم آورد، وجود این نگاه تردیدآمیز در بین دارندگان حق وتو در شورای امنیت (به خصوص چین و روسیه) است که چگونه شورا به‌عنوان مسوول صلح و امنیت جهانی، می‌تواند به یک موضوع مربوط به حوزه سلامت و اقتصاد بین‌المللی بپردازد.
به دنبال ناکامی روسیه در پیشبرد پیش‌نویس پیشنهادی خود، نمایندگی دائم این کشور در سازمان ملل با انتشار بیانیه‌ای، سیاسی کاری آمریکا، اروپا، انگلیس، اوکراین و گرجستان را شدیدا مورد انتقاد قرار داد و این کشورها را قهرمانان سیاست مبتنی بر رژیم‌های تحریم قلمداد کرد.
به موازات مناقشات سیاسی حاد در شورای امنیت درخصوص بحران جهانی کرونا و طرح موضوع لغو تحریمهای کشورهای مختلف، شاهد تلاش‌ها و اقداماتی از سوی دبیرکل سازمان ملل برای بهره برداری از شرایط موجود برای خاموش کردن پاره‌ای از درگیری‌های نظامی در نقاط مختلف جهان بودیم. آقای گوترش در ۲۵ مارس در پیامی درخواست آتش‌بس فوری در تمام درگیری‌های نظامی در دنیا به منظور فراهم‌سازی شرایط مناسب تر برای حفاظت از افراد آسیب‌پذیر در برابر ویروس کرونا کرد و متعاقب آن مارتین گریفیت، فرستاده سازمان ملل در یمن از پاسخ مثبت حوثی‌ها و دولت مورد حمایت عربستان در یمن در استقبال از آتش بس برای مبارزه بهتر با کرونا قدردانی کرد.
همچنین استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل ضمن استقبال از آتش‌بس پنج شنبه شب و اعلام شده توسط نیروهای دموکراتیک سوریه FDS و تعهد آنها به اجتناب از عملیات نظامی در شمال شرق سوریه هم استقبال کرد و به نقل از دبیرکل از سایر طرف‌های درگیر در سوریه خواست که از بر قراری آتش بس حمایت کنند.
برقراری آتش بس موقت در کامرون از طرف نیروهای دفاع از کامرون جنوبی و نیز پذیرش پیشنهاد دبیرکل سازمان ملل از طرف دولت فیلیپین و حزب کمونیست این کشور، از جمله سایر موارد درگیری‌های نظامی در کشورهای مختلف بود که تحت‌الشعاع بحران ویروس کرونا تبدیل به آتش بس موقت شد.
در همین راستا و متعاقب مکالمه تلفنی روسای جمهوری آمریکا و فرانسه به‌عنوان دو عضو دائم شورای امنیت که کشورهایشان با شرایط بسیار سختی در مقابله با کرونا درگیر هستند، مکرون در یک پیام توییتری از آماده بودن یک ابتکار جدید و مهم برای مقابله با بحران فراگیر کرونا خبر داد. اگرچه با توجه به اختلاف نظرهای اعضای دائمی شورای امنیت در موضوع محتوای پیش نویس قطعنامه ناکامان شورا را نمی‌توان به‌طور قطع به تلاش‌های مکرون و ترامپ مرتبط دانست؛ ولیکن پس از تماس تلفنی روسای جمهور فرانسه و تونس که ریاست دوره‌ای فعلی شورای امنیت را در نیم سال اول سال ۲۰۲۰ به عهده دارد، سفیر تونس در سازمان ملل پیش نویس طرح پیشنهادی قطعنامه شورای امنیت درخصوص هماهنگی‌های فعالیت‌های بین‌المللی برای مقابله با کرونا را منتشر کرد.
نکته پایانی اینکه روند تحولات بین‌المللی در شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل، ضرورت توجه بیش از پیش بازیگران داخلی و بین‌المللی کشورمان را برای بهره‌برداری و تاثیرگذاری در این روند و افزایش فشار بین‌المللی بر هیات حاکمه آمریکا به‌منظور تفهیم ضرورت لغو تمامی تحریمهای ظالمانه ترامپ علیه کشورمان در فضای منبعث از شیوع کووید - ۱۹ را دو چندان کرده است.
منبع: دیپلماسی ایرانی
