وزیر خارجه آمریکا بار دیگر خواستار تحریم تسلیحاتی ایران شد
بهانه جدید پمپئو برای تخریب برجام
طبق یکی از بندهای قطعنامه ۲۲۳۱ که در تاریخ ۲۹ تیرماه سال ۹۴ به تصویب رسید، ایران تا پنج سال از خرید تسلیحات تهاجمی منع شد. این بند از قطعنامه در اکتبر سال ۲۰۲۰ (مهر ماه ۱۳۹۹) منقضی می‌شود و پس از آن ایران این امکان را خواهد داشت که از کشورهای خارجی جنگ‌افزار بخرد. اگر اکنون پمپئو بتواند درخواست خود را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران عملیاتی کند نقض فاحش برجام به‌شمار می‌رود و حتی می‌تواند به فروپاشی کامل آن منجر شود؛ آن هم از سوی کشوری که خود به‌صورت یکجانبه از این توافق خارج شده است و درواقع حق هیچ‌گونه اظهارنظری را در مورد برجام ندارد.
به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه آمریکا، مایک پمپئو وزیر امور خارجه این کشور روز گذشته با انتشار بیانیه‌ای به مطرح کردن ادعاهای ضدایرانی‌اش در پی پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره نور ادامه داده و گفت: «سال‌هاست که ایران مدعی است برنامه فضایی آن کاملا صلح‌آمیز و غیرنظامی است. دولت ترامپ [رئیس‌جمهور آمریکا] هیچ‌گاه آن را باور نکرده است. پرتاب ماهواره نظامی در این هفته از سوی سپاه پاسداران ایران که به‌عنوان یک سازمان تروریستی اعلام شده، نشان‌دهنده چیزی است که همیشه گفته‌ایم؛ برنامه فضایی ایران نه صلح‌آمیز است و نه کاملا غیرنظامی است.» پمپئو در ادامه مدعی شد: «این ماهواره‌بر و موارد دیگری که قبلا پرتاب شده‌اند، متشکل از فناوری‌هایی همانند و قابل‌تعویض با فناوری‌های موشک‌های بالستیک است که شامل سامانه‌های دوربرد مانند موشک‌های بالستیک قاره‌پیما می‌شود. هیچ کشوری تاکنون از توان موشک‌های بالستیک قاره‌پیما جز به‌منظور حمل سلاح‌های هسته‌ای استفاده نکرده است.»
تلاش برای همراه کردن کشورهای دیگر
وزیر امور خارجه آمریکا ضمن تلاش برای همراه کردن کشورهای دیگر با سیاست‌های ضدایرانی دولت دونالد ترامپ گفت: «تمام کشورهایی که دوستدار صلح هستند، باید توسعه فناوری‌های موشک‌های بالستیک ایران را رد کرده و در متوقف ساختن برنامه موشکی خطرناک ایران به یکدیگر ملحق شوند. برای شروع، کشورها باید از تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران که در ماه اکتبر منقضی خواهد شد، حمایت کنند.» او در ادامه این بیانیه از اتحادیه اروپا خواست که «افراد و نهادهای فعال در زمینه برنامه موشکی ایران را تحریم کند.» بر اساس این گزارش، ادعاهای پمپئو درباره برنامه فضایی و موشکی ایران در پی آن مطرح می‌شود که ماهواره نور به‌عنوان نخستین ماهواره نظامی جمهوری اسلامی ایران صبح چهارشنبه، ۳ اردیبهشت ماه از ماهواره‌بر دو‌مرحله‌ای قاصد از کویر مرکزی ایران توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیت پرتاب و در مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین قرار گرفت. علاوه‌بر این، سردار امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه شامگاه پنج‌شنبه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به ارائه توضیحاتی درباره فرآیند پرتاب ماهواره نظامی «نور» پرداخت و با اشاره به تاثیر این کار بر قدرت دفاعی کشور، گفت: «اینکه داد آمریکایی‌ها درآمده، نشان‌دهنده اهمیت این مساله است؛ آنها می‌دانند که ما به توانمندی جدیدی رسیده‌ایم و از این کار ناراحت هستند.»
نخستین واکنش پمپئو به پرتاب ماهواره
وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه در نخستین واکنش نسبت به پرتاب ماهواره نور از سوی ایران خواستار پاسخگویی تهران در این خصوص شد.
پس از آن نیز وزیر امور خارجه آمریکا در گفت‌وگویی که روز جمعه منتشر شد از دیگر کشورها خواست تا از جمهوری اسلامی ایران فاصله بگیرند. به گزارش «ایسنا» مایک پمپئو، در گفت‌وگوی خود با سی‌بی‌اس نیوز با اشاره به اینکه ایران باید پاسخگوی اعمالش باشد، مدعی شد: «کاری که ما می‌خواهیم انجام دهیم این است که کشورهای گوشه وکنار جهان را گردهم بیاوریم. فرانسه نیز بیانیه‌ای منتشر کرده است. آنها نیز می‌دانند که اقدامات ایران تا چه حد خطرناک و بی‌ثبات‌کننده است.» وی در ادامه ادعا کرد: «مطمئنم که حال، کشورهای بیشتری همان چیزی را می‌فهمند که ترامپ از اول ورودش به دفتر ریاست‌جمهوری می‌دانست؛ اینکه توافق با ایران توافق دیوانه‌واری بود، اینکه تمام ما باید از آن توافق فاصله بگیریم، اینکه جهان باید خود را از ایران جدا کند و جامعه ملل باید گردهم بیایند و ایران را راضی کنند تا از اقدامات خود که باعث شده برای سال‌های متمادی بزرگ‌ترین حامی تروریسم در جهان باشند، دست بکشند.»
برلین خواستار توافق جدید با ایران
این در حالی است که روز گذشته رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان آلمان خواستار یک توافق هسته‌ای جدید و گستردهتر با ایران شد که موضوعات منطقه‌ای را نیز شامل شود. به گزارش خبرگزاری فارس، «نوبرت روتگن» رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان آلمان در مصاحبه با روزنامه «ولت» خواستار یک توافق هسته‌ای جدید با ایران شد. وی ضمن مطرح کردن درخواست یک توافق هسته‌ای جدید با ایران گفت: «هدف توافق هسته‌ای (برجام)، جلوگیری از (دستیابی به) توانمندی تسلیحات هسته‌ای ایران بود. بعد از خروج یکجانبه ایالات‌متحده آمریکا از این توافق، ایران هم‌اکنون بار دیگر تهدیدات (به از سرگیری فعالیت‌های هسته‌ای) را آغاز کرده است بنابراین ضروری است توافق جدیدی را آغاز کنیم که گستردهتر باشد و همچنین موضوعات مربوط به ثبات منطقه‌ای را نیز دربربگیرد». به‌رغم مخالفت‌های جامعه بین‌الملل و پایبندی کامل ایران به مفاد برجام، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا بدون توجه به درخواست‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و جامعه جهانی و حتی برخی مقام‌های داخلی آمریکا، به‌صورت یکجانبه در اردیبهشت‌ماه سال ۹۷ از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد و فشارهای حداکثری به جمهوری اسلامی ایران را با هدف وادار کردن ایران به موافقت با توافق هسته‌ای جدید مورد نظر واشنگتن تشدید کرد. سیاست‌های فشار حداکثری دولت ترامپ به ایران نه‌تنها نتیجه‌بخش نبود و ایران تسلیم نشد بلکه یکسال بعد از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، ایران به‌دنبال بدعهدی کشورهای اروپایی عضو برجام، شروع به کاهش تعهداتش ذیل برجام کرد. با این‌حال مقام‌های ایران تاکید کرده‌اند به محض آنکه کشورهای اروپایی به تعهداتشان ذیل برجام عمل کنند، ایران نیز مجددا به ایفای کامل تعهداتش ذیل این توافق بازخواهد گشت.
تکرار ادعاهای پمپئو
پمپئو اخیرا در تاریخ روز شنبه ۳۰ فروردین ماه نیز با تکرار اتهامات بی‌اساس و غیرمستند، خواستار تمدید تحریم تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران شد. پمپئو در توییتی نوشت: «پیش از آنکه ایران رقابت تسلیحاتی جدیدی را در خاورمیانه آغاز کند، شورای‌امنیت باید تحریم تسلیحاتی آنها را تمدید کند.» وزیر خارجه آمریکا از چندین ماه پیش هشدارهایش را نسبت به پایان موعد تحریم تسلیحاتی ایران آغاز کرده بود. وی در مرداد ماه سال گذشته نیز در حساب کاربری خود در توییتر ساعتی را منتشر کرد که براساس آن ۱۵ ماه و ۸ روز و ۱۱ ساعت به پایان زمان باقی‌مانده از تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران مانده بود. مطابق آنچه وزیر خارجه آمریکا به آن اشاره کرد زمان انقضای مهلت تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت علیه ایران ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهرماه ۱۳۹۹) خواهد بود. او در همین راستا در یک پیام توییتری نوشت: «ساعت در حال تیک‌تاک کردن است، زمان باقی مانده پیش از آنکه تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران به پایان برسد به پایان نزدیک می‌شود.»
مهرماه، پایان محدودیت‌های تسلیحاتی
قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت در تاریخ ۲۹ تیرماه سال ۹۴ یک هفته پس از امضای توافق هسته‌ای میان اعضای گروه ۱+۵، در شورای‌امنیت سازمان ملل با اکثریت قاطع (۱۵ رای مثبت از ۱۵ عضو) به تصویب رسید. برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام سه‌شنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) در وین اتریش بین ایران و گروه ۱+۵ (شامل چین، فرانسه، روسیه، انگلیس، ایالات‌متحده آمریکا و آلمان) منعقد شد. به‌دنبال آن شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه ۲۲۳۱ را به تصویب رساند که توافق اتمی میان ایران و گروه کشورهای ۱+۵ را مورد تایید قرار داد. همچنین این قطعنامه تمام کشورهای عضو سازمان ملل را به اجرای «برنامه جامع اقدام مشترک» یا متن توافق هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ موظف کرد. یکی دیگر از نکات مهم این قطعنامه خروج ایران از فصل ۷ منشور سازمان ملل متحد بود. البته در این قطعنامه محدودیت‌های تسلیحاتی برای ایران به مدت ۵ سال نیز گنجانده شده است. محدودیت‌هایی که سال ۲۰۲۰ مدت زمان آن به پایان می‌رسد و پس از آن ایران می‌تواند به فروش تسلیحات پرداخته و از کشورهایی نظیر روسیه و چین نیز تسلیحات خریداری کند. این همان موضوعی است که موجب نگرانی آمریکا شده است.
دعوت مسکو از طرفین به خویشتن‌داری
البته دامنه تنش‌ها بین ایران و آمریکا به موضوع تحریم‌های تسلیحاتی محدود نمی‌شود و اخیرا تنش‌هایی بین دو طرف در خلیج‌فارس نیز موجبات نگرانی برخی کشورها را فراهم کرده است. در این رابطه معاون وزیر امور خارجه روسیه با ابراز نگرانی نسبت به تنش‌های به‌وجود آمده در خلیج‌فارس میان تهران و واشنگتن، دو طرف را به خویشتن‌داری دعوت کرد. سرگئی ریابکوف روز شنبه با بیان این مطلب افزود: «روسیه نگران تهدیدهای آمریکا علیه ایران در خلیج‌فارس است؛ چراکه آمریکا اقدامات یک‌طرفه‌اش را دفاع از خود تفسیر می‌کند.» رئیس‌جمهوری آمریکا چند روز پیش در حساب توییتری خود قایق‌های ایرانی در خلیج‌فارس را تهدید به نابودی کرده بود. وی نوشت که به نیروی دریایی ایالات‌متحده دستور داده، همه قایق‌های جنگی ایران را در صورت ایجاد مزاحمت برای شناورهای آمریکایی در دریا، هدف قرار داده و نابود کنند. ترامپ در حالی به چنین فرافکنی روی آورده و فضای رسانه‌ای را از انتقادهای واردشده به دولتش در مقابله با ویروس کرونا به موضوع رفتارهای نیروی دریایی این کشور در خلیج‌فارس کشانده که نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز یکشنبه(۳۱ فروردین) در اطلاعیه‌ای با رد خبر ایجاد مزاحمت برای ناوهای آمریکایی از سوی قایق‌های این نیرو و جعلی و هالیوودی خواندن روایت تروریست‌های آمریکایی از ماجرای ۲۷ فروردین‌ماه در خلیج‌فارس، اعلام کرد:« مستندات، خلاف ادعای آمریکایی‌هاست و هرگونه خطای محاسباتی را قاطعانه پاسخ می‌دهیم.» محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران نیز در واکنش به تهدیدهای رئیس‌جمهوری آمریکا علیه نیروهای ایران در آب‌های خلیج‌فارس در صفحه شخصی توییتر خود نوشت: «نیروهای آمریکایی هیچ کاری با هفت هزار مایل دورتر از کشور خود ندارند که سبب شوند نیروی دریایی ما از ساحل خودمان در خلیج‌فارس سراغ آنها بروند.»
درخواست افزایش فشار بر ایران
در ادامه رویکرد خصمانه واشنگتن درقبال کشورمان تعدادی از مقامات پیشین و کارشناسان آمریکایی در نامه‌ای خطاب به دونالد ترامپ خواستار افزایش فشار بر ایران شدند. به گزارش «ایسنا» درحالی‌که کشورهای متعددی در جهان به همراه سازمان ملل و نهادهای بشردوستانه خواستار لغو تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران در شرایط شیوع ویروس کرونا شده‌اند، ۵۱ مقام پیشین و کارشناس آمریکایی در ادامه رویکرد خصمانه و غیرانسانی خود درقبال ایران از دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا خواسته‌اند که فشارها بر تهران را افزایش دهد. این ۵۱ نفر در نامه سرگشاده خود به ترامپ، با تکرار ادعاهای نخ‌نما و واهی واشنگتن علیه کشورمان مدعی شده‌اند که شرایط سخت کنونی ایران در مقابله با شیوع ویروس کرونا هیچ ارتباطی با تحریم‌های آمریکا ندارد و به دلیل مخالفت این کشور با پیشنهاد کمک از سوی دولت آمریکا است. این ادعا در حالی مطرح شده است که مقامات کشورمان در هفته‌های اخیر بارها تاکید کرده‌اند که ایران به‌دلیل موانع موجود برای تهیه نیازهای ضروری خود در راستای مقابله با ویروس کرونا و عدم‌دسترسی به منابع مالی مورد نیازش که همگی ریشه در تحریم‌های غیرقانونی و غیرانسانی آمریکا دارد، به‌درستی نمی‌تواند با این بیماری و پیامدهای آن مبارزه کند. در همین راستا، سازمان ملل، سران بسیاری از کشورها و حتی مقامات آمریکایی شامل اعضای برجسته کنگره از دولت واشنگتن خواسته‌اند تا در شرایط سخت کنونی تحریم‌ها علیه ایران را لغو کند. اما مقامات دولتی در اظهارنظرهای خود گفته‌اند که به فشارها بر ایران ادامه می‌دهند، درحالی‌که ادعا می‌کنند حامی حقوق مردم ایران و خواهان کمک به آنها هستند. دولت ترامپ حتی در هفته‌های اخیر تحریم‌های جدیدی را علیه افراد و موسساتی که با ایران همکاری می‌کنند، وضع کرده است.
