زندانیان ایران و آمریکا آزاد شدند
پاسخ ظریف به توییت ترامپ
همزمان با آزادی «مایکل وایت» زندانی آمریکا در ایران و «مجید طاهری» که در آمریکا زندانی شده بود، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده که اردیبهشت ۹۷ به‌صورت یک‌جانبه از برجام خارج شد، گفت این مبادله زندانی نشان می‌دهد «توافق با ایران» امکان‌پذیر است. او با اشاره به اینکه« از رسیدن مایک به خانه بسیار هیجان‌زده است» ضمن تشکر از ایران خواستار «توافق بزرگ» شد. این صحبت‌های ترامپ، واکنش وزیر خارجه ایران را در پی داشت و محمدجواد ظریف در توییتی در واکنش به درخواست ترامپ از ایران برای انجام توافق جدید با آمریکا تاکید کرد: «ما زمانی که شما وارد دفتر [ریاست جمهوری] شدید، توافقی داشتیم. ایران و دیگر اعضای برجام هرگز میز را ترک نکردند.» رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه افزود: «مشاوران شما - که اکثرا تا الان اخراج شده‌اند - قمار احمقانه‌ای انجام دادند. اینکه چه زمانی بخواهید آن [اشتباه] را اصلاح کنید، به شما بستگی دارد». ظریف همچنین با به اشتراک گذاشتن تصویری از توییت تشکر ترامپ، خطاب به وی نوشت: «ما، برخلاف اقدامات زیردستان شما، به تبادل انسان‌دوستانه دست یافتیم.»
مذاکره‌ای انجام نخواهد شد
همچنین دریابان علی شمخانی، نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در این رابطه نوشت: «تبادل زندانیان نتیجه مذاکره نبوده و هیچ مذاکره‌ای هم در آینده انجام نخواهد شد.» به گزارش «ایسنا» شمخانی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «اوضاع ترامپ چه در تقابل‌های بین‌المللی، چه در افتضاح مدیریت کرونا و چه در آتش‌افروزی نژادپرستانه در داخل آمریکا به قدری خراب است که تیمش چاره‌ای جز تولید و نمایش موفقیت‌های ساختگی برای او ندارند. تبادل زندانیان نتیجه مذاکره نبوده و هیچ مذاکره‌ای هم در آینده انجام نخواهد شد.»
ترامپ باید امتیاز بیشتری به ایران بدهد
همزمان حسام الدین آشنا در توییتی خطاب به ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا نوشت: «تو در انتخابات، شکست خواهی خورد؛ ما این را می‌دانیم. بنابراین، تو باید امتیاز بیشتری نسبت به اوباما، به ایران بدهی.»
تشکر ترامپ از ایران
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بامداد جمعه (به وقت تهران) از ایران بابت آزادی «مایکل وایت» تشکر کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، ترامپ که در کشورش به دلیل ناکامی در کشاندن ایران پای میز مذاکره پس از خروج از برجام مورد انتقاد محافل سیاسی و کارشناسی قرار گرفته مدعی شده که این مبادله زندانی نشان می‌دهد توافق با ایران امکان‌پذیر است. دونالد ترامپ با پیش‌بینی پیروزی خود، بار دیگر از ایران خواست که منتظر انتخابات آمریکا نباشد. رئیس‌جمهور آمریکا در توییتی دیگر نوشت: «ما الان بیش از ۴۰ نفر از گروگان‌ها و زندانیان را بعد از به قدرت رسیدن من به خانه برگردانده‌ایم. ممنونم ایران. این نشان می‌دهد توافق ممکن است.» ترامپ پیش‌تر نیز از ایران بابت تبادل زندانیان تشکر کرده بود.
آزادی در مقابل آزادی
وایت یکی از شهروندان آمریکا است که حدود ۲سال پیش در شهر مشهد بازداشت شده بود. ۱۹دی ماه سال ۱۳۹۷ «بهرام قاسمی» سخنگوی وقت وزارت امور خارجه ایران در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که یک شهروند آمریکایی به نام «مایکل وایت» در شهر مشهد بازداشت شده است. بر اساس گزارش‌ها این شهروند آمریکایی شاکی خصوصی داشته و پس از رسیدگی به پرونده، به ۱۰ سال زندان محکوم شده است. ایران روز پنج‌شنبه ۱۵ خرداد ۱۳۹۹ مایکل وایت را در ازای آزادی دکتر «مجید طاهری» آزاد کرد. طاهری به جرم آن چه «نقض قوانین یک‌جانبه تحریم‌های ضدایرانی آمریکا» عنوان شده بود، به تحمل ۱۶ ماه حبس محکوم شده بود. طاهری پزشک ایرانی است که ۳۳ سال در آمریکا اقامت داشت و در فلوریدا مشغول به کار بوده است. دولت آمریکا او را به دور زدن تحریم‌ها علیه ایران متهم کرده بود. پیش‌تر وزیر امور خارجه ایران تایید کرد آمریکا موافقت کرده در ازای آزادی مایکل وایت یکی از شهروندان ایران را آزاد کند. ظریف پنج‌شنبه شب در توییتر نوشت: «خرسندم که دکتر مجید طاهری و آقای وایت به زودی به خانواده‌هایشان ملحق می‌شوند. استاد عسگری روز چهارشنبه به جمع خانواده‌شان برگشتند. این اتفاق می‌‌تواند برای تمامی زندانی‌ها بیفتد. نیازی به دست‌چین کردن نیست. گروگان‌های ایرانی بازداشت‌شده در آمریکا باید به خانه برگردند.» پیش‌تر نیز سیروس عسگری روز سه‌شنبه از زندانی در آمریکا آزاد شد و به ایران بازگشت.
پمپئو اقدام ایران را سازنده خواند
همزمان وزیر خارجه آمریکا نیز از آزادی افسر بازنشسته نیروی دریایی این کشور که به دلیل جرایم امنیتی و نیز شکایت شاکیان خصوصی به زندان محکوم شده بود، ابراز خرسندی کرد و اقدام ایران را سازنده دانست. به گزارش «ایرنا» مایک پمپئو روز پنج‌شنبه پس از آزادی مایکل وایت از زندان ایران که به دلایل امنیتی و داشتن شاکی خصوصی متهم شده بود، در بیانیه‌ای گفت: «ما یکی دیگر از آمریکایی‌ها را به خانه آوردیم. پمپئو ادامه داد: در حالی‌که ما از اقدام سازنده ایران در این زمینه خرسندیم، کارهای زیاد دیگری باقی است. ایالات متحده تا آوردن همه آمریکایی‌های بازداشت شده در ایران و سراسر جهان به خانه‌ای که دوستش دارند، آرام نخواهد گرفت.»
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه پیش از این با اعلام خبر آزادی مایکل ری وایت گفته بود: «با جلب رضایت مادی و معنوی شاکیان خصوصی توسط وایت، نامبرده در مورد سایر جرایم خود مشمول رأفت اسلامی شده و با توجه به گذراندن بخشی از دوره محکومیت خود، و با در نظر داشت ملاحظات حقوق بشری، روز پنج‌شنبه ۱۵ خرداد با حکم قاضی پرونده آزاد و از کشور خارج شد. او ادامه داد: همزمان با آزادی وایت، دکتر مجید طاهری که به دلایل واهی در آمریکا زندانی شده بود، حکم آزادی خود را از دادگاه دریافت کرد و از زندان آزاد شد.» موسوی از همکاری نزدیک قوه قضائیه، وزارت اطلاعات و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و نیز سفارت سوئیس در تهران، در ترتیبات منجر به آزادی وایت و طاهری تشکر و قدردانی کرد.
گمانه‌زنی درباره مبادله وایت با عسگری
منابع رسانه‌ای از روز سه‌شنبه همزمان با آزادی «سیروس عسگری» از آمریکا گمانه‌زنی‌هایی را درباره مبادله ایشان با وایت مطرح کرده بودند. عسگری روز سه‌شنبه از آمریکا آزاد شد و به ایران بازگشت. با این حال هم ایران و هم آمریکا این مبادله را رد کردند.
ابتدا سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران ادعاهای مطرح‌شده درباره تبادل سیروس عسگری با متهمان آمریکایی بازداشت‌شده در ایران را رد کرد و گفت: آزادی دانشمند ایرانی پس از تبرئه ایشان از اتهامات صورت گرفته است. موسوی عنوان کرد که عسگری با رایزنی‌های دیپلماتیک و تلاش دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن و نمایندگی دائم ایران در نیویورک، از اتهامات واهی تبرئه و آزاد شده است. پس از آن «مورگان اورتگاس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم گفت: «همان‌طور که وزارت خارجه ایران امروز تایید کرد آقای عسگری مشارکتی در هیچ برنامه مبادله زندانی با ایران نداشته است.» سرانجام این گمانه‌زنی‌ها روز پنج‌شنبه با توییت ظریف درباره مبادله وایت با دکتر مجید طاهری پایان یافت.
همزمان با این تحولات، وزارت خارجه سوئیس در بیانیه‌ای تایید کرده که در مبادله زندانی میان طرف ایرانی و آمریکایی نقش‌آفرینی کرده است. به نوشته رویترز، وزارت خارجه سوئیس در این بیانیه گفته آماده است به‌عنوان یک میانجی بی‌طرف مبادلات زندانیان بیشتر میان دو طرف را تسهیل کند.
از سوی دیگر، فرماندار سابق آمریکایی در بیانیه‌ای مدعی شده برای آزادی یکی از شهروندان کشورش از ایران با مقام‌های ایران دیدار کرده است. به گزارش خبرگزاری فارس، «بیل ریچاردسون» که بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۱ فرماندار ایالت «نیومکزیکو» بوده از وزیر خارجه ایران و نماینده ایران در سازمان ملل به‌عنوان دو نفر از مقام‌های ارشدی نام برده که با آنها درخصوص آزادی «وایت» مذاکره کرده است. ریچاردسون در توییتر مدعی شده هنگام جاری بودن مذاکرات برای آزادی وایت «به‌طور منظم» با مقام‌های ارشد ایران دیدار کرده است.
