نشست شورای امنیت با موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار شد
ادامه کمپین آمریکا برای تحریم تسلیحاتی
نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد عصر سه‌شنبه برای بررسی نهمین گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد درباره آخرین وضعیت اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ به‌صورت مجازی برگزار شد. با نزدیک شدن به موعد ۱۸ اکتبر (۲۷ مهر) تلاش آمریکا و متحدان آن برای ممانعت از لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران شدت گرفته است. در همین خصوص مقامات کاخ‌سفید با تحرکات در شورای امنیت و همچنین سفرهای منطقه‌ای در تلاش برای جلب آرای موافق علیه ایران در نشست شورای امنیت هستند. موضوعی که واکنش مقامات ایران را به‌دنبال داشته است.
در همین خصوص مجید تخت‌روانچی روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با «ایرنا» درباره فضای نشست شورای امنیت که به بحث پیرامون گزارش دبیرکل سازمان ملل با موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ اختصاص داشت، گفت: فضای کلی جامعه بین‌المللی در جهت اجرای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است، هم دبیرکل سازمان ملل متحد بارها گفته است و هفته پیش هم تکرار کرد و هم رهبران جهان خواهان آن هستند که خود، مغایرت صریح با مواضع آمریکا است. نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد با یادآوری خروج آمریکا از برجام که رئیس‌جمهوری این کشور به صراحت آن را پایان مشارکت در این برنامه خواند، ادامه داد: سابقه ندارد که یک عضو دائم شورای امنیت علیه قطعنامه‌ای که خود بانی آن بوده است، اقدام کند. تخت‌روانچی اضافه کرد: بدتر اینکه کشورهایی که بخواهند اجرا کنند را هم تنبیه می‌کنند. این نشان‌دهنده ایجاد هرج و مرج در نظام بین‌المللی است که آمریکایی‌ها به‌دنبال آن هستند. می‌خواهند فضایی ایجاد کنند که آنچه را خودشان تصور می‌کنند در جهت منافعشان است، به‌دست آورند. حال اگر خلاف قوانین و مقررات بین‌المللی هم باشد، برایشان اهمیتی ندارد. او با بیان اینکه قطعنامه ۲۲۳۱ جزو تعهدات بین‌المللی کشورها است، یادآور شد: در خود قطعنامه به صراحت از کشورها می‌خواهد در جهت همکاری با ایران در موضوع تجارت و سایر موضوعات اقدام کنند. سفیر ایران در سازمان ملل متحد خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها درحال متوقف کردن این خواسته قطعنامه هستند، درحالی‌که جامعه جهانی مخالف آن است. وقتی آمریکا حرکتی در جهت اعمال تحریم‌های تسلیحاتی انجام دهد که نقض قطعنامه ۲۲۳۱ است، خود به خود با واکنش کشورها مواجه خواهد شد.
نابودی برجام هدف نهایی آمریکا
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد درباره اینکه هدف اصلی آمریکا از دنبال کردن تمدید تسلیحاتی چیست، گفت: هدف اصلی ممنوعیت تسلیحاتی که خودشان هم می‌دانند در شورای امنیت مورد اقبال قرار نمی‌گیرد، این است که برجام را از بین ببرند. ادعای مضحکی را هم مطرح می‌کنند که هنوز عضو برجام هستند و می‌توانند از عباراتی که در قطعنامه ۲۲۳۱ آمده است، برای بازگرداندن تحریم‌ها استفاده کنند. این هم از طنزهای روزگار است که مطرح می‌کنند.او ادامه داد: هدف هم به‌طور کلی از بین بردن برجام است و خود ترامپ هم از ابتدا گفته بود که این توافق را قبول نداریم. در طول این چند سال هم تلاش زیادی کردند که مجبور نشوند به این کاری که الان به‌دنبالش هستند، برسند اما موفق نشدند و هرچه گذشت بیشتر در انزوای بین‌المللی قرار گرفتند. از این‌رو الان تلاش می‌کنند به سمتی بروند که دیگر برجامی در کار نباشد.
دست رد شورای امنیت به آمریکا
سفیر ایران در سازمان ملل متحد درباره نشست برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با دیگر اعضای شورای امنیت که چهارشنبه گذشته انجام شد هم گفت: این نشست به‌طور غیررسمی و به دعوت نمایندگی آمریکا انجام شد تا به‌زعم خود دیگر اعضا را برای لزوم تداوم ممنوعیت تسلیحاتی علیه ایران توجیه کنند. تخت‌روانچی افزود: همان‌طور که می‌دانید در مهرماه امسال مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ ممنوعیت تسلیحاتی لغو می‌شود. آمریکایی‌ها در چند ماه گذشته تلاش کرده‌اند فضای بین‌المللی را به‌شدت ضدایرانی سازند تا به‌زعم خود نشان دهند که این ممنوعیت‌ها باید ادامه یابد و یکسری اتهامات واهی هم به ایران می‌زنند تا بگویند فضا برای تمدید این ممنوعیت مساعد است. او ادامه داد: اما رویکرد جامعه جهانی به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ با رویکرد آمریکا متفاوت است. به استثنای آمریکا و چند کشور اندک، جامعه بین‌المللی خواهان اجرای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱هستند که با نظر آمریکا در تضاد است. نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد تصریح کرد: وقتی قرار است ممنوعیت تسلیحاتی در ماه مهر لغو شود، هر اقدامی در جهت خلاف آن با قطعنامه و چارچوب زمانی مندرج در قطعنامه مغایرت خواهد داشت. تخت‌روانچی افزود: از این‌رو نشست هفته گذشته جلسه‌ای نبود که آمریکایی‌ها انتظار آن را داشته باشند و اعضای شورا با طرح سوالات خود، نشان دادند که با آمریکا همراهی نمی‌کنند.
مجازات کشورهای تابع قانون
همزمان وزیر امورخارجه ایران با اشاره به زورگویی‌های آمریکا در قضیه برجام تاکید کرد که در تاریخ سازمان ملل متحد، آمریکا اولین کشوری است که کشورهای دیگر را به‌دلیل تابعیت از قانون و نقض‌نکردن قطعنامه‌های شورای امنیت مجازات می‌کند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدجواد ظریف در پیامی توییتری از زورگویی‌های آمریکا به‌عنوان کشوری که خود برجام را نقض کرده است و کشورهای دیگر را نیز به‌زور وادار به چنین کاری می‌کند، انتقاد کرد. ظریف در توییتر نوشت: «آمریکا نه‌تنها خود برجام را نقض می‌کند، بلکه دیگران را نیز با زور وادار به چنین کاری می‌کند. این کشور ننگ تبدیل شدن به اولین کشوری را که در تاریخ سازمان ملل متحد کشورهای تابع قانون را به‌دلیل نقض نکردن یک قطعنامه شورای امنیت [مشخصا قطعنامه ۲۲۳۱] مجازات می‌کند نیز با خود دارد.»
واکنش بعیدی‌نژاد
همچنین سفیر ایران در لندن با اشاره به تلاش آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران خاطرنشان کرد، سه کشور اروپایی معتقدند که آمریکا از نظر حقوقی امکان توسل به چنین اقدامی برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را ندارد. حمید بعیدی‌نژاد در صفحه توییتر خود نوشت: «پمپئو مکرر تهدید کرده است که در صورت عدم حمایت شورای امنیت از پیشنهاد تمدید محدودیت‌های نظامی علیه ایران، آمریکا پیشنهاد اسنپ‌بک را ارائه خواهد کرد. سه کشور اروپایی معتقدند که آمریکا از نظر حقوقی امکان توسل به چنین اقدامی برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را ندارد.» بعیدی‌نژاد در توییتی دیگر افزود: «معاون سیاسی وزارت‌خارجه فرانسه، فیلیپ اره‌را، درجلسه سالانه شورای اروپایی سیاست خارجی اعلام کرد که چنان که فرانسه، انگلیس و آلمان در بیانیه اخیر خود اعلام کرده‌اند، سه کشور اروپایی از پیشنهاد آمریکا برای اسنپ‌بک (بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران) حمایت نخواهند کرد.»
دیدار هوک و نتانیاهو
واکنش مقامات ایران به تلاش‌ها و تحرکات آمریکا در شرایطی است که نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در ادامه دوره‌گردی در منطقه غرب آسیا برای انجام رایزنی‌های ضدایرانی، دیروز سه‌شنبه در فلسطین اشغالی با نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس دیدار کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران بعد از سفر اخیر خود به سه کشور عربی منطقه خلیج‌فارس، روز سه‌شنبه در فلسطین اشغالی با نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی دیدار کرد.
بنا بر گزارش شبکه صهیونیستی «آی ۲۴»، بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر تنها دارنده سلاح اتمی در منطقه غرب آسیا در دیدار با نماینده آمریکا در امور ایران، ادعای تکراری چند دهه‌ای خود درباره «تلاش ایران برای ساختن بمب اتمی» را تکرار کرد. نتانیاهو در نشست خبری مشترک با برایان هوک مدعی شد: «ایران به برنامه مخفی خود برای ساختن سلاح‌های اتمی ادامه می‌دهد.» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی همچنین ادعا کرد: «اسرائیل هر آنچه که لازم باشد انجام می‌دهد و مانع دستیابی ایران به سلاح اتمی خواهد شد.»
او در این دیدار از مواضع آمریکا و استراتژی «فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ علیه ایران تمجید کرد و مدعی شد، تهران تلاش کرد که واشنگتن را مرعوب کند اما عزم آمریکا این تلاش‌ها را از بین برد. نتانیاهو در این نشست خبری خواستار افزایش تحریم‌ها علیه ایران شد و مدعی شد که «برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی»، به افزایش تحریم‌ها
نیاز است. بعد از سخنان نتانیاهو، برایان هوک هم در اظهاراتی به تکرار اتهام‌زنی‌ها علیه ایران پرداخت و همچنین گفت که «آمریکا و اسرائیل درباره ضرورت تمدید تحریم تسلیحاتی ایران اتفاق نظر دارند.» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران که در روزهای اخیر بارها درباره تلاش واشنگتن برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران سخن گفته است، در فلسطین اشغالی ادعا کرد، در صورت لغو تحریم تسلیحاتی ایران، تسلیحات بیشتری به‌دست «تروریست‌ها و نواب منطقه‌ای ایران» خواهد رسید. برایان هوک پیش از دیدار با نتانیاهو، در سفر به امارات نیز اتهاماتی را علیه ایران مطرح کرده بود.
برایان هوک پیش‌تر در مصاحبه‌ای با روزنامه «نشنال» گفته بود: «بسیار مهم است که کشورهای منطقه یک‌صدا از شورای امنیت سازمان ملل بخواهند تحریم تسلیحاتی ایران تمدید شود. این اقدامی صحیح و لازم است.» اواسط خرداد ماه «کلی کرفت»، نماینده آمریکا در سازمان ملل و «برایان هوک» نماینده آمریکا در امور ایران درخصوص قطعنامه پیشنهادی واشنگتن برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران توضیحاتی را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه کردند. بر این مبنا آمریکا قطعنامه‌ای را توزیع کرده که خواستار ممانعت از تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران است. این قطعنامه با مخالفت چین و روسیه روبه‌رو شده و کشورهای اروپایی هم قطعنامه‌ای جایگزین به جای آن ارائه کرده‌اند. برای تصویب یک قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل متحد باید دست‌کم ۹ کشور عضو شورای امنیت با آن موافقت کنند و در عین حال قطعنامه از سوی هیچ‌یک از اعضای دائم شورای امنیت (آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه) وتو نشود. پیش‌تر چند دیپلمات غربی در مصاحبه با نشریه آمریکایی فارن‌پالیسی اعلام کردند که قطعنامه پیشنهادی آمریکا برخلاف تبلیغات دولت ترامپ از حمایت کافی در شورای امنیت برخوردار نیست و احتمالا این قطعنامه حتی بدون در نظر گرفتن وتوی آن از سوی روسیه و چین، به تصویب نخواهد رسید.
ادعای مقامات عربستان علیه ایران
از سوی دیگر متحدان آمریکا نیز همراهی خود را با اظهارات مقامات آمریکا نشان داده‌اند. در همین خصوص معاون وزیر دفاع عربستان در دیدار با برایان هوک، ادعاهای بی‌اساسی علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از العربیه، خالد بن‌سلمان بن‌عبدالعزیز، برادر و معاون ولیعهد عربستان در دیدار با برایان هوک، مسوول ویژه امور ایران در وزارت‌خارجه آمریکا مدعی شد که عربستان در کنار آمریکا برای حفظ صلح و امنیت در منطقه و جهان تلاش خواهد کرد و از تلاش‌های آمریکا برای مقابله با آنچه اقدامات تخریبی و تروریستی ایران در منطقه خواند، حمایت خواهد کرد. در این دیدار دو طرف در رابطه با حملات موشکی اخیر انصارالله یمن به عربستان نیز بحث و تبادل‌نظر کردند. وزیر امورخارجه عربستان نیز روز سه‌شنبه در ادعایی بی‌اساس جمهوری اسلامی ایران را به جنگ‌افروزی و به‌کارگیری شبه‌نظامیان فرقه‌ای متهم کرد. دیگر مقامات کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس از جمله عبدالله بن‌زاید وزیرخارجه امارات، عبداللطیف بن‌راشد الزیانی وزیرخارجه بحرین و عادل الجبیر وزیر مشاور دولت عربستان در امورخارجه در دیدار با برایان هوک، مسوول ویژه امور ایران در وزارت‌خارجه آمریکا ادعاهای بی‌اساسی علیه ایران مطرح کردند. همچنین رئیس پارلمان عربی در گفت‌وگوی مجازی با برخی اعضای اتحادیه بین المجالس مدعی دخالت ایران و ترکیه در امور کشورهای عربی شد.
بیانیه مشترک آمریکا و بحرین
در ادامه این تلاش‌ها آمریکا و بحرین روز دوشنبه در بیانیه‌ای مشترک خواستار تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل شدند. به گزارش خبرگزاری فارس، در این بیانیه ادعا شده که ایران از طریق فراهم کردن تسلیحات برای گروه‌های تروریستی، ثبات در بحرین را با چالش مواجه کرده است. آمریکا و بحرین در این بیانیه مشترک مدعی شدند که تحریم، ابزار مهمی برای مقابله با اقدام ایران برای تامین سلاح گروه‌های وابسته به خود در منطقه است و شکست تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران، ثبات کشورهای منطقه را تهدید می‌کند. چند روز پیش «کلی کرفت» نماینده آمریکا در سازمان ملل و «برایان هوک» نماینده آمریکا در امور ایران درخصوص قطعنامه پیشنهادی واشنگتن برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران توضیحاتی را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه کردند.
واکنش موسوی
در واکنش به این اقدام، سخنگوی وزارت‌خارجه ایران حمایت از خواسته نماینده آمریکا در تور دوره‌گردی او در منطقه برای استمرار تحریم تسلیحاتی ایران را طنزی تلخ خواند و خطاب به بحرین و عربستان گفت: امنیت منطقه با اطاعت از آمریکا تامین نخواهد شد. سیدعباس موسوی دیروز در پاسخ به اتهام‌های بی‌اساس و اظهارات مداخله‌جویانه مقام‌های برخی از کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی و بحرین اظهار کرد: جای بسی شگفتی است که کشورهایی همچون عربستان سعودی که خود منبع تروریسم و افراطی‌گری در منطقه هستند و سال‌ها با حمایت از گروه‌های تروریستی همچون القاعده و داعش به بی‌ثبات‌سازی در منطقه دامن زده‌اند، اتهام‌های بی‌اساسی به جمهوری اسلامی ایران که با رفتار مسوولانه خود شر گروه‌های تروریستی را از سر کشورهای منطقه کوتاه کرده است، وارد می‌کنند.
سخنگوی وزارت امورخارجه اضافه کرد: حمایت از خواسته نماینده آمریکا در تور دوره‌گردی وی در منطقه برای استمرار محدودیت‌های تسلیحاتی کشورمان از سوی کشورهایی که بیش از پنج سال است با سلاح‌های آمریکایی هزاران نفر از جمله زنان و کودکان یمنی را به خاک و خون کشیده‌اند، طنز تلخی است که این روزها شاهد آن هستیم. موسوی با تاکید بر اینکه زمان آن فرا رسیده است که این کشورها از اظهارات نابخردانه و پیروی کورکورانه از آمریکا که خود مظهر ظلم و بی‌عدالتی در جهان است دست برداشته و به این باور برسند که امنیت با اطاعت از آمریکا تامین نخواهد شد، افزود: تنها راه ایجاد ثبات و امنیت در منطقه تغییر رفتارهای خصمانه و روی آوردن به همکاری‌های منطقه‌ای است.
آخرین خبر از نشست مجازی شورای امنیت
شورای امنیت سازمان ملل متحد عصر دیروز سه‌شنبه نشستی مجازی با موضوع بررسی قطعنامه2231 برگزار کرد. در این نشست ابتدا نهمین گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد درباره وضعیت اجرای این قطعنامه قرائت شد و سپس نماینده بلژیک به‌عنوان تسهیلگر قطعنامه ۲۲۳۱ گزارشی از اقدامات انجام شده را به اعضای شورای امنیت ارائه کرد. در این نشست همچنین دبیرکل سازمان ملل متحد در تازه‌ترین گزارش مربوط به عملکرد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، کشورهای جهان را تشویق کرد با جمهوری اسلامی ایران همکاری اقتصادی داشته باشند. آنتونیو گوترش به اقدامات منفی آمریکا علیه برجام اشاره کرد و گفت: از ماه مه ۲۰۱۸، آمریکا همه تحریم‌های ملی خود را که به موجب برجام لغو یا تعلیق شده بودند، بازگرداند و تصمیم خود را با تمدید نکردن معافیت‌ها برای تجارت نفت با جمهوری اسلامی ایران و طرح‌های هسته‌ای غیر‌اشاعه‌ای در چارچوب برجام، ادامه داده است. او تاکید کرد: این اقدامات، برخلاف اهداف پیش‌بینی شده در برنامه و قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) ادامه دارد و همچنین ممکن است مانع از توانایی جمهوری اسلامی ایران در اجرای برخی از مفاد برنامه و قطعنامه شود. گزارش دبیرکل توسط رزماری دیکارلو، معاون سیاسی وی قرائت شد. در همین خصوص معاون دبیرکل سازمان ملل متحد خواستار رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران شد. به گزارش خبرگزاری فارس، دیکارلو در این نشست ضمن ابراز تاسف از خروج آمریکا از برجام خواستار بازگشت ایران به اجرای کامل تعهداتش شد. او گفت: «دبیر کل سازمان ملل متحد خواستار رفع تحریم‌هایی شده که مقابله ایران با بیماری کووید-19 را دشوار می‌کند.» دیکارلو اضافه کرد: «ما همچنین از گام‌هایی که ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام برداشته هم نگرانیم. در نتیجه این اقدامات، ایران از محدوده‌های تعیین‌شده در برجام درخصوص غنی‌سازی اورانیوم و ذخایر آب سنگین فراتر رفته است. ایران همچنین محدودیت‌های وضع‌شده علیه برنامه تحقیق و توسعه هسته‌ای را زیر پا گذاشته است.» این مقام سازمان ملل اضافه کرد: «امروز ما یکبار دیگر از ایران می‌خواهیم به اجرای کامل این توافق بازگردد.» دیکارلو اضافه کرد: «ما از همه طرف‌های برجام می‌خواهیم اختلافات خود درخصوص برجام را در چارچوب سازوکار حل‌وفصل اختلافات در برجام رفع کنند.» مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا به‌عنوان یکی دیگر از حاضران در نشست مجازی شورای امنیت درباره ایران، مطابق انتظار صحبت‌های خود را با انتقاد از برجام و مساله تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران آغاز کرد. او برجام را یک توافق معیوب خواند که اجازه می‌دهد ظرف چهار ماه آینده تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران منقضی شود.پمپئو مدعی شد: «اگر شما نتوانید اکنون اقدام لازم را انجام دهید، ایران ظرف چهار ماه قادر خواهد بود جنگنده‌های روسی بخرد. این جنگنده‌ها می‌توانند شعاع 3 هزار کیلومتری ایران و شهرهایی مانند ریاض، دهلی نو، رم و ورشو را پوشش دهند.» وی افزود: «ایران قادر خواهد بود زیردریایی‌های پیشرفته بخرد و امنیت کشتیرانی را در تنگه هرمز به خطر اندازد و گروه‌های وابسته را نیز تقویت کند.» محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران نیز دیگر مقامی بود که به بررسی قطعنامه2231 و تخلفات آمریکا از این قطعنامه و برجام پرداخت.
