حسام‌الدین آشنا روز سه‌شنبه در رشته توییتی با عنوان «سایه و همسایه» درباره تلاش‌های مستقیم آمریکا همچنین توسل به عوامل نیابتی برای تحمیل فشار حداکثری بر ایران نوشت: «اقدامات آمریکا علیه ایران در دهه‌های اخیر متاثر از دو سلسله عوامل اصالتی و نیابتی است؛ عوامل اصالتی از جمله شامل ماهیت استکباری آمریکا، قطع نفوذ آمریکا در اثر انقلاب اسلامی، جنگ گفتمانی و تعارض منافع منطقه‌ای است؛ عوامل نیابتی از جمله شامل تاثیرگذاری رقبای منطقه‌ای ایران و متحدان منطقه‌ای آمریکا بر سیاست خارجی این کشور علیه ایران در اثر تعارض منافع با ایران است.»

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست‌جمهوری افزود: «در سال‌های اخیر به‌رغم تلاش ایران برای کاهش اثر برخی عوامل اصالتی، نسبت به کاهش آثار عوامل نیابتی کم‌توجهی و کم‌کاری و گاه سوءمدیریت شده در نتیجه برخی از مشکلات ایجاد شده در مسیر کاهش عوامل اصالتی نیز ناشی از مداخله فعال عوامل نیابتی است.»

آشنا در ادامه این توییت نوشت: «تحریم‌های تحمیل شده بر ایران در دوران ترامپ و دوران اوباما اگر چه از نظر شکلی با یکدیگر شباهت دارند اما دارای تفاوت‌های ماهوی هستند؛ تحریم اوبامایی بیشتر کاربردی ابزاری داشت چراکه برای راضی‌کردن ایران به مذاکره در مورد صنعت هسته‌ای طراحی شده‌ بود ولی فشار حداکثری نه برای تشویق ایران به مذاکره بلکه برای تنبیه ایران بابت مذاکره منتهی به برجام و برای از بین بردن امکان هرگونه مذاکره‌جدید و مفید طراحی شده‌ است.» مشاور رئیس‌جمهوری با تاکید بر اینکه پروژه فشار حداکثری با لحاظ پاسخ‌های احتمالی ایران طراحی شده ‌است، افزود: «ایران از لحاظ حیثیتی نمی‌توانست مذاکره مجدد با ترامپ را بپذیرد درنتیجه پاسخ‌های احتمالی ایران به خروج آمریکا یعنی خروج متقابل از برجام یا مقاومت حداکثری منطقا نتیجه‌ای جز تداوم تحریم‌ها به‌دنبال نمی‌داشت؛ به‌نظر می‌رسد «فشار حداکثری» با هدف واقعی و راهبردی ناتوان‌سازی راهبردی ایران در عرصه‌های داخلی، خارجی، اجتماعی و اقتصادی و حذف ایران از مسیرهای ارتباطی جهانی و محروم کردن کشور از مزیت‌های جغرافیایی و ژئوپلیتیکی خود طراحی و اجرا شده ‌است. آشنا در این رشته توییت ادامه داد: متحدان آمریکا و رقبای منطقه‌ای ایران حاضرند هر چه در توان دارند انجام دهند تا ایران به‌هزینه آمریکا تحریم، تضعیف و در نهایت ناتوان شود؛ راهبرد تحمیل فشار حداکثری- در صورت موفقیت- ایران را به سوی کاهش توان ملی، تمرکزگرایی بیشتر، فساد فزاینده و شورش‌های فراگیر ‌خواهد راند؛ در جریان ترور شهید سلیمانی، آمریکایی‌ها حاضر شدند تبعات احتمالی را بپذیرند ولی توان راهبردی ایران برای رفتار تهاجمی و پاسخ سخت به تحریم حداکثری در سطح منطقه را تضعیف کنند چراکه این یکی از خواسته‌های اصلی رقبای منطقه‌ای ایران از آمریکا بوده‌ است تا راهی بی‌بازگشت پیموده شود. مشاور رئیس‌جمهوری نوشت: «پاسخ مناسب ایران به فشار حداکثری، رایزنی مجدد با آمریکا یا حتی اروپا و چین و روسیه بدون توجه به فشارهای رقبای منطقه‌ای بر آمریکا نیست؛ به‌نظر می‌رسد مشکل اصلی ایران بیشتر در منطقه است و ایران در عین توجه به عرصه بین‌الملل باید از منطقه شروع کند تا به دیگران برسد نه برعکس.»