در رایزنی با اعراب شدت گرفت
ادامه تلاش‌های برایان هوک برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران
دنیای اقتصاد: با نزدیک شدن به پایان تاریخ تحریم تسلیحاتی ایران در ماه اکتبر که یکی از ثمرات برجام با فاصله پنج ساله از آغاز اجرای آن است، آمریکا اگرچه از توافق هستهای خارج شده اما در تلاش است با ارائه طرحی نشان دهد همچنان می‌‌تواند در روند اجرای برجام و قطعنامه مربوط به آن در شورای امنیت مداخله کند و تاثیرگذار باشد. در این راستا اخیرا شاهد تشدید فعالیت‌ها و رایزنی‌های مایک پمپئو، وزیر خارجه و برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران هستیم.
برایان هوک، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران که هفته گذشته سفری به برخی کشورهای عربی با هدف رایزنی با آنها درخصوص تمدید تحریم تسلیحاتی ایران داشت، قصد دارد طی هفته جاری به بریتانیا و استونی سفر کند. وزارت خارجه آمریکا با انتشار بیانیه‌ای در این خصوص اعلام کرد: «برایان هوک فرستاده ویژه ایالات متحده در امور ایران طی هفته جاری به بریتانیا و استونی سفر خواهد کرد و در دیدار با مقام‌های این دو کشور خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران خواهد شد.» به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از اسپوتنیک، وزارت خارجه آمریکا افزود: «برایان هوک طی روزهای ۲۸ و ۲۹ جولای (سه‌شنبه و چهارشنبه) برای مشورت و رایزنی با متحدان اروپایی ما به بریتانیا و استونی سفر خواهد کرد.»
رایزنی با مقامات عربی
برایان هوک اخیرا به برخی کشورهای عربی همچون عربستان، کویت، قطر و تونس نیز سفر کرده بود. در بیانیه وزارت خارجه آمریکا در این رابطه آمده است: «برایان هوک با مقام‌های ارشد قطر و کویت نیز اواخر هفته گذشته دیدار و درباره تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران مذاکره کرده است.»
همچنین نماینده ویژه آمریکا در امور ایران روز جمعه با حضور در سفارت آمریکا در تونس و انتشار ویدئویی مشابه ویدئوهایی که در سفر به کویت و سرزمین‌های اشغالی ارائه کرده بود، خواستار موافقت کشورها با ادامه تمدید تحریم‌های تسلیحاتی و ظالمانه علیه ایران شد که قرار است بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و موافقت کشورهای مختلف جهان مهر ۱۳۹۹ پایان پذیرد.به گزارش خبرگزاری فارس، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران روز یکشنبه هفته جاری در گفت‌وگویی با روزنامه «الشرق الاوسط» در پاسخ به سوالی درباره تحریم تسلیحاتی ایران گفت: «ما پروژه‌ای داریم و تلاش می‌کنیم تمامی اعضای دائم یا غیردائم شورای امنیت به آن رای دهند؛ مهم آن است که این تحریم‌ها که از ۱۳ سال قبل آغاز شده و در ۱۸ اکتبر آینده به پایان می‌رسد، تمدید شود.» هوک سپس اتهام‌زنی خود به ایران را آغاز کرد و مدعی شد: «عدم تمدید این موضوع به معنای افزایش خطر برای تمام ملت‌ها و کشورهای منطقه و دوستان ما در خلیج فارس و جهان خواهد بود. وی در ادامه مدعی شد: عدم تمدید به معنای صادرات بیشتر سلاح از ایران به یمن، سوریه، عراق و لبنان و فرستادن سلاح‌های ایرانی بیشتر برای حزب‌الله لبنان، حماس و مانند آن است.»
برنامه‌های از پیش تعیین شده هوک
هوک پیش‌تر از سفرش به کشورهای دیگر خبر داده بود؛ همچنان‌که وی در گفت‌وگو با الشرق‌الاوسط و در پاسخ به این پرسش که «گام‌های آینده دولت آمریکا برای حمایت از این رویکرد سیاسی چیست؟» گفت: «سفرهایی به تعدادی از کشورهای اروپایی و عربی خواهم داشت تا تهدیدات ایران برای کشورهای منطقه و ضرورت تمدید تحریم تسلیحاتی این کشور را توضیح دهم؛ به دلایل امنیتی و سیاسی جزئیات بیشتری ارائه نمی‌دهم، اما این موضوع را با سفرای آمریکا در جهان برای توضیح تلاش‌های آمریکا پیگیری می‌کنم تا اینکه شورای امنیت تحریم تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند، این در کنار دیگر تحریم‌های وضع شده علیه ایران از جمله تحریم‌های اقتصادی خواهد بود.»
تلاش‌های همسو
شاید تلاش‌های برایان هوک را بتوان در امتداد تلاش‌های ضدایرانی مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا ارزیابی کرد. کسی که بیش از همه در آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تاکنون تلاش کرده است. وزیر امور خارجه آمریکا در این رابطه روز یکشنبه ۵مرداد ماه در سخنانی گفت تضمین می‌کند که تحریم تسلیحاتی ایران در اکتبر تمدید شود. به گزارش خبرگزاری فارس، پمپئو در ادامه گفت دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از رفتار ایران ناخرسند است.پمپئو روز سه‌شنبه ۳۱ تیر ماه نیز گفته بود که واشنگتن هرگز اجازه برداشته شدن تحریم تسلیحاتی ایران را نخواهد داد. وی که در کنفرانس خبری با همتای انگلیسی خود صحبت می‌کرد، افزود: «با نخست‌وزیر انگلیس درباره تمدید تحریم تسلیحاتی ایران صحبت کردم.»
جدیدترین واکنش ایران
جمهوری اسلامی ایران در جدیدترین واکنش به این تحرکات آمریکا از زبان سخنگوی وزارت خارجه، پیروزی اقدام واشنگتن در رابطه با تمدید تحریم تسلیحاتی را بعید دانست. سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه روز دوشنبه در نشست خبری در این خصوص گفت: «این مساله برای جمهوری اسلامی غیرقابل قبول است و قطعا با واکنش و حساسیت ایران مواجه خواهد بود.» موسوی با اشاره به سفر برایان هوک به منطقه تاکید کرد:«هوک حرف مفت زیاد می‌زند؛ او با توجه به شرایط داخلی آمریکا و براساس توهماتی که دارد، به دوره‌گردی افتاده که بر آنها حرجی نیست. حرف آنها به‌ویژه ادعایشان درباره ایستادن در کنار مردم ایران بی‌پایه و اساس است که نیازمند پاسخگویی هم نیست.»تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران قرار است ۱۸ اکتبر یعنی ۲۷ مهرماه پایان یابد. در ماه ژوئن ایالات متحده پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای امنیت سازمان ملل پیشنهاد داد تا تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران را پیش از منقضی شدن، تمدید کند؛ قطعنامه‌ای که با مخالفت چین و روسیه روبه‌رو شد. این در حالی است که یک قطعنامه برای تصویب در شورای امنیت نیازمند موافقت دست‌کم ۹ عضو، بدون وتو از سوی هر یک از پنج عضو دائم شورای امنیت (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و انگلیس) است. قطعنامه پیشنهادی آمریکا خواستار منع فروش، عرضه یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط از سوی ایران است. این قطعنامه همچنین کشورها را از فروش، عرضه، یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط به ایران، مگر در صورت موافقت کمیته‌ای در شورای امنیت منع می‌کند.از سوی دیگر با وجودی که ایالات‌متحده پیش‌نویس قطعنامه‌ای را با اعضای شورای امنیت سازمان ملل به اشتراک گذاشته است به امید آنکه از طریق آن به‌طور نامحدود تحریم‌های تسلیحاتی ایران را تمدید کند، پایگاه اینترنتی بلومبرگ در تحلیلی که روز سه‌شنبه سوم تیرماه به قلم دیوید وینر منتشر کرد، نوشت: «پیشنهاد روز دوشنبه «دوم تیرماه» آمریکا درحالی مطرح شد که روسیه و چین، دو عضو دارای حق وتوی شورای امنیت، از قبل اعلام کردند با تمدید تحریم تسلیحاتی ایران موافقت نخواهند کرد، زیرا آنها دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا را به علت خروج یک‌جانبه از توافق هستهای ملامت می‌کنند. دیپلمات‌ها پیش‌بینی می‌کنند در چند ماه آینده در این خصوص در شورای امنیت کشمکش وجود داشته باشد، زیرا آمریکا تهدید کرده است در صورتی که این قطعنامه تصویب نشود، بند «بازگشت سریع تحریم‌ها» [مکانیزم ماشه] در توافق ۲۰۱۵ را فعال خواهد کرد که موجب وضع مجدد همه تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران می‌شود.»
