مذاکره بر مبنای ابتکارهرمز

امارات از متحدان نزدیک آمریکا و عربستان در پروژه فشار حداکثری دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا به حساب می‌آید که البته از سال گذشته تاکنون تا حدی رویکرد خود را نسبت به ایران تلطیف کرده است.در همین ارتباط، در نشست ویدئویی محمدجواد ظریف با شیخ عبدالله بن‌زاید، روند همکاری‌های دوجانبه و موضوعات مشترک منطقه‌ای مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت. وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران درباره رایزنی ویدئویی با همتای اماراتی عنوان کرد: توافق کردیم که با توجه به چالش‌های سخت و انتخاب‌های سخت‌تری که منطقه با آن روبه‌رو است، به گفت‌وگو بر مبنای ابتکار صلح هرمز ادامه دهیم. محمدجواد ظریف یکشنبه شب پس از گفت‌وگوی ویدئوکنفرانسی با همتای اماراتی در توییت‌هایی به تشریح این رایزنی‌ پرداخت. او در توییتی نوشت: «با آقای عبدالله بن‌زاید وزیر امورخارجه امارات‌متحده‌عربی، گفت‌و‌گوی ویدئویی بسیار جدی، صریح و دوستانه‌ای داشتم و درباره کرونا و همچنین مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و جهانی رایزنی کردیم.» محمدجواد ظریف همچنین با یادآوری شرایط حساس منطقه بر ضرورت گفت‌وگو و همکاری‌های فی‌مابین تاکید و اظهار کرد: دیگران ممکن است از شرایط کنونی درجهت بی‌ثباتی منطقه بهره‌برداری کنند، ولی ما به‌عنوان همسایه باید در اندیشه ثبات منطقه باشیم.گفت‌وگوی ظریف و بن‌زاید در شرایطی است که پیش‌تر وزرای خارجه ایران و امارات در دو نوبت به شکل تماس ویدئوکنفرانسی بیماری کرونا و تحولات منطقه‌ای را مورد ارزیابی قرار داده بودند. تماس اول در اواخر اسفند ۹۸ و تماس دوم نیز ۹ اردیبهشت ۹۹ انجام شد. دولت امارات نیز از زمان گسترش ویروس کرونا تاکنون در چهار نوبت، کمک‌های پزشکی خود را به ایران ارسال کرده است. ۷ تیر ۹۹ خبرگزاری امارات از ارسال چهارمین محموله کمک‌های پزشکی این کشور به ایران برای مقابله با کرونا خبر داد.

تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم

طرف اماراتی نیز در این گفت‌وگو همکاری ایران و امارات را در منطقه ضروری دانست و بر استمرار رایزنی‌های فی‌مابین و تبدیل چالش‌ها به فرصت‌ها تاکید کرد. «شیخ عبداله بن‌زاید آل‌نهیان» وزیرخارجه و همکاری بین‌المللی امارات در این تماس ویدئویی درباره آخرین تحولات درخصوص شیوع ویروس کرونا و راه‌های مقابله با آن و همچنین اهمیت تلاش‌های بین‌المللی در راستای دستیابی به واکسن این بیماری گفت‌وگو کرد. عبدالله بن‌زاید همچنین بر اهمیت تقویت همکاری بین‌المللی و همبستگی در راستای مقابله با چالش ویروس کرونا تاکید کرد و گفت که موضع دولت امارات درخصوص همبستگی با کشورهای مختلف جهان برای مقابله با این همه‌گیری ثابت است. وزیرخارجه امارات هم به همتای ایرانی خود تاکید کرد که مذاکره و همکاری بین کشورها در منطقه ضروری بوده و با ادامه رایزنی‌های دوجانبه باید تهدید را به فرصت تبدیل کنیم.

۱۷ مرداد ۹۹ نیز انور قرقاش وزیر مشاور در امورخارجه امارات‌متحده‌عربی از ترجیح ابوظبی و ریاض برای در پیش گرفتن رویکرد سیاسی به‌جای مواجهه و تقابل خبر داده بود. قابل ذکر است که روابط ایران با امارات در طول چند سال اخیر که روابط تهران و ریاض قطع بوده و به سطح تنش بی‌سابقه‌ای گذار کرده، در سطح کاردار باقی مانده و نقش امارات در تجارت خارجی ایران نیز در طول این سال‌ها برقرار و پررنگ بوده است.

گفت‌وگوی کم‌سابقه از نگاه الجزیره

همزمان با این تحولات، شبکه الجزیره با مورد توجه قرار دادن محورهای گفت‌وگوی اخیر وزرای امورخارجه ایران و امارات‌متحده‌عربی، این گفت‌وگو را کم‌سابقه تلقی کرد. الجزیره در این‌خصوص نوشت: ایران مدت زیادی است که با امارات‌متحده‌عربی و عربستان سعودی که متحدان آمریکا در منطقه خلیج‌فارس هستند، اختلافاتی دارد. درحالی‌که واشنگتن در سال گذشته ایران را مقصر برخی حملات به منافع نفتی در خلیج‌فارس قلمداد کرد، امارات‌متحده‌عربی به‌طور علنی هیچ کشور به‌خصوصی را مسوول ندانست. ایران هم این اتهامات را رد کرد. پیش‌تر پایگاه خبری العربی الجدید با اشاره به کمک‌های پزشکی امارات به جمهوری اسلامی ایران نوشت که ویروس کرونا عاملی برای تقویت روابط تهران و ابوظبی بوده است. شبکه آمریکایی ای‌بی‌سی‌نیوز نیز در ماه فوریه گذشته ادعا کرد که مذاکرات سری میان ایران و امارات درحال برگزاری است و حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در شانزدهم همان ماه در یک نشست خبری بدون اشاره به مضمون این مذاکرات گفت که مذاکرات میان ایران و امارات همواره بوده و هست و روابط تهران و ابوظبی دائما مستمر بوده است.