شروط ایران برای بازگشت آمریکا به برجام

به گزارش «ایسنا» محمدجواد ظریف روز پنج‌‌شنبه در گفت‌وگویی با خبرگزاری اسپوتنیک بیان کرد که ایران حاضر به تبادل زندانیان دوتابعیتی با آمریکا است. وزیر امورخارجه ایران اعلام کرد ایران هیچ زندانی تک‌تابعیتی آمریکایی ندارد و گفت: در حال حاضر آمادگی داریم که در کل دنیا تمام کسانی را که توسط آمریکا در داخل خاک آمریکا یا با فشار آمریکا در سایر کشورها زندانی هستند با زندانیانی که در ایران دوتابعیتی هستند، مبادله کنیم. امروز زندانی آمریکایی تک‌تابعیتی نداریم، دو زندانی آمریکایی داشتیم که مبادله کردیم.

۲۲ خرداد ۹۹ ایران مایکل وایت، یک نظامی سابق آمریکایی را آزاد کرد. همزمان سیروس عسگری، شهروند ایرانی که در آمریکا بازداشت شده بود آزاد شد و به ایران بازگشت و مجید طاهری، یک پزشک ایرانی-آمریکایی هم در آمریکا آزاد شد. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا همزمان با تبادل زندانیان ضمن تشکر از ایران به‌خاطر این اقدام گفت: تا انتخابات آمریکا صبر نکنید تا بخواهید یک ماجرای بزرگ درست کنید. من برنده می‌شوم. شما الان به توافق بهتری می‌رسید!

ظریف همچنین در ادامه گفت وگو با اسپوتنیک تصریح کرد که ایران تمایلی برای مذاکرات مستقیم با دولت آمریکا ندارد و از دیگر دولت‌ها نظیر سوئیس استفاده می‌کند تا «نقشی مثبت را در این مساله ایفا» کنند. وزیر خارجه ایران گفت که دولت آمریکا در صورت تمایل به بازگشت به برجام، باید به ایران خسارت بدهد و تعهد بدهد که «اقداماتی» مانند خروج از برجام را دیگر انجام نخواهد داد. محمدجواد ظریف که با پایگاه خبری روسی اسپوتنیک گفت‌وگو کرده تاکید کرد که برای حکومت ایران «مهم نیست چه کسی در کاخ سفید باشد» و توجه ایران به «سیاست آمریکا» است.

 شرایط بازگشت کامل ایران به تعهدات برجامی

همزمان با سخنان ظریف، نماینده ایران در سازمان ملل گفت در صورت تمایل آمریکا برای بازگشت به برجام، ایران شرایطی برای ازسرگیری کامل تعهدات هسته‌ای خود خواهد داشت. به گزارش «ایسنا» مجید تخت‌روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل در گفت‌وگو با بخش جهانی بی‌بی‌سی گفت در صورت پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری و تمایل این کشور برای بازگشت به برجام، جمهوری اسلامی شرایط خاصی را برای اجرای کامل تعهداتش خواهد داشت.

او بیان کرد که اولین شرط ایران این است که دولت جدید آمریکا تعهد کند نقض برجام - توافق اتمی ایران و قدرت‌ها - تکرار نخواهد شد و شرط دوم رسیدگی به خساراتی است که ایران از نظر مالی و رنج انسانی به‌خاطر تحریم‌ها متحمل شده است. تخت‌روانچی همچنین گفت اگر آمریکا با محقق کردن این شروط قول بازگشت به اجرای کامل برجام را بدهد ایران هم مجددا آماده اجرای کامل توافق هسته‌ای خواهد بود.

این درحالی است که آنتونی بلینکن مشاور سیاست خارجی جو بایدن نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا گفته در صورت بازگشت ایران به تعهدات خود در توافق هسته‌ای دولت بایدن در صورت پیروزی در انتخابات به این توافق بازمی‌گردد، ما می‌توانیم با متحدان خود این توافق را تقویت و طولانی‌تر کنیم. ماه گذشته حزب دموکرات آمریکا سیاست‌های خود را در قالب سندی ۸۰ صفحه‌ای منتشر کرد. در بخش مرتبط با ایران با اشاره به مساله برجام آمده است: «ما معتقدیم برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) بهترین روش برای قطع تمامی مسیرهای حرکت ایران به سمت سلاح هسته‌ای، به نحو قابل راستی‌آزمایی است. خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام ما را از متحدانمان جدا و راه را برای از سرگیری حرکت ایران به سمت قابلیت ساخت سلاح هسته‌ای باز کرد. به همین دلیل است که بازگشت به پایبندی دوجانبه به این توافق تا این حد اضطراری است.» در این سند تاکید شده است که باید به‌رغم دائمی کردن محدودیت‌های هسته‌ای ایران، خسارت محض برجام به دیگر مولفه‌های قدرت ایران از جمله توان موشکی و قدرت منطقه‌ای تعمیم داده شود.

 می‌خواهیم ایران را پای میز مذاکره بیاوریم

همزمان با این تحولات، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران مدعی شده تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران با وجود مخالفت ۱۳ عضو شورای امنیت، در تاریخ ۱۹ سپتامبر اعمال شده‌اند. به گزارش «ایسنا» الیوت آبرامز در سخنانی «با ضدیهودی و حامی اول تروریسم خواندن ایران»، مدعی شد که سیاست آمریکا درخصوص ایران بر دو پایه «ممانعت از دستیابی ایران به پول برای انجام کارهای بی‌ثبات‌کننده» و «آوردن جمهوری اسلامی به پای میز مذاکره برای انعقاد توافقی جامع» استوار شده است.

او مدعی شد که توافق با ایران باید شامل برنامه هسته‌ای، توسعه و اشاعه موشک‌های بالستیک، حمایت از تروریسم و گروه‌های نیابتی و زندانیان آمریکایی شود. نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با طرح این ادعا که فشار حداکثری علیه ایران موفق بوده است، بیان کرد ایالات‌متحده شدیدترین نظام تحریمی را علیه ایران اعمال کرده است. او بار دیگر با طرح این ادعا که تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران از ۱۹ سپتامبر اعلام شده‌اند، مدعی شد این اقدام موجب تقویت اختیارات تحریم‌های ملی ایالات‌متحده برای مقابله با فعالیت‌های تسلیحاتی ایران خواهد شد.

 امیدواریم اروپا به تحریم‌ها بپیوندد

وزیرخارجه آمریکا نیز مدعی شد کمپین فشار حداکثری ایالات‌متحده علیه ایران موفقیت‌آمیز بوده است. مایک پمپئو، روز پنج‌شنبه، در گفت‌وگویی با WMAL با اشاره به اینکه واشنگتن در حال اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران است، گفت: رئیس‌جمهور ترامپ با این درک که اوباما و بایدن به توافقی دیوانه‌وار با نظام ایران ورود کرده بودند، وارد دفتر ریاست‌جمهوری شد. این توافقی دیوانه‌وار بود که راهی برای دستیابی به سلاح هسته‌ای به ایران اعطا می‌کرد و امنیت خاورمیانه، اسرائیل و آمریکا را به مخاطره می‌انداخت. ما سه سال و چند ماه گذشته را برای ممانعت از دستیابی ایران به پول، منابع، ثروت و توانایی برای ساخت سلاح هسته‌ای صرف کردیم.

او با اشاره به اینکه ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود نخواهد گذاشت ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، ادامه داد: دلیلی ندارد که دولت‌مان به تلاش‌های اقتصادی، امنیتی و دیپلماتیک چندسال اخیر خود ادامه ندهد. این باعث تضعیف نظام [ایران] و امنیت بیشتر آمریکا شده است‌. من به کاری که کرده‌ایم افتخار می‌کنم.

وزیرخارجه آمریکا همچنین درخصوص عدم همکاری اروپا با فشار حداکثری واشنگتن علیه تهران گفت: آنها می‌گویند در هدف ما شریک هستند؛ اما همچنان تاکید دارند که توافق هسته‌ای چیز خوبی بوده است. من نمی‌دانم چطور می‌توان این دو تفکر را همزمان در ذهن داشت. ما می‌دانیم که برجام به ایران اجازه تداوم کمپین تروریسم‌شان را داد. این توافق پول و منابع مورد نیاز آنها برای این کار را فراهم کرد. ما امیدواریم اروپایی‌ها به ما ملحق شوند. این مقام ارشد آمریکایی در ادامه ادعا کرد: اما اشتباه نکنید، با اینکه تنها ایالات‌متحده در سه سال اخیر این کمپین را رهبری کرده، کمپین موفق بوده است. نظام، حال پول کمتری دارد. وی در انتها ادعا کرد دولت آمریکا تاکنون از رسیدن ۷۰ میلیارد دلار به ایران جلوگیری کرده است.

 مهم‌ نیست اعضای شورای امنیت چه بگویند

در ادامه این ادعاها، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد گفته کشورش خواستار اعمال فشار حداکثری علیه ایران است و مهم نیست ۱۳ عضو شورای امنیت چه نظری در این خصوص دارند. به گزارش خبرگزاری فارس، «کلی کرافت» روز پنج‌شنبه مخالفت ۱۳ عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد با تصمیم واشنگتن علیه ایران را مساله‌ای کم‌اهمیت دانسته است. کرافت در مصاحبه‌ای با روزنامه جروزالم‌پست درباره مخالفت ۱۳ عضو شورای امنیت با تفسیر آمریکا از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت گفت: «ما کاملا آماده‌ایم وقتی داریم کار صحیح انجام می‌دهیم، تنها بمانیم.»

او اضافه کرد: «در اینجا ما با مسابقه محبوبیت طرف نیستیم. من نیازی به اینکه یک گروه با هیاهو به من بگوید دارم کار درست را انجام می‌دهم ندارم، چون چیزی که به آن نیاز داریم یک دستور صریح از سوی رئیس‌جمهور ترامپ است. ما فشار حداکثری علیه ایران اعمال خواهیم کرد. واقعا اهمیتی ندارد ۱۳ عضو دیگر شورای امنیت چه می‌گویند.» کلی کرافت گفت: «ما فرصت‌های زیادی در اختیار سه کشور اروپایی قرار دادیم؛ به همین دلیل بود که در ابتدا کارمان را با روند تلاش برای تمدید محدودیت‌های تسلیحاتی آغاز کردیم.»

دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا بامداد ۲۰ سپتامبر (۳۰ شهریور) مدعی شد قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت که به موجب برجام علیه ایران متوقف شده بودند، مجددا اجرایی شده‌اند. آمریکا قبل‌تر از آن با تحویل دادن اطلاعیه‌ای در تاریخ ۲۱ اوت (۳۰ مرداد) به شورای امنیت، ضمن متهم کردن ایران به نقض برجام، خواستار بازگرداندن این قطعنامه‌ها شده بود. بسیاری از اعضای شورای امنیت، تفسیر ایالات‌متحده درباره قانونی بودن اطلاعیه این کشور برای آغاز روند بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را زیرسوال بردند. خبرگزاری رویترز اول شهریورماه گزارش داد ۱۳ عضو شورای امنیت با نگارش نامه‌هایی مخالفت خود را با خواست آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران اعلام کرده‌اند. رئیس شورای امنیت و دبیر کل سازمان ملل متحد نیز گفته‌اند با توجه به مخالفت اعضای شورای امنیت اقدام آمریکا را بلااثر دانسته‌اند. با وجود این، دولت آمریکا بر اینکه قطعنامه‌های تحریمی علیه ایران بازگشته‌اند، اصرار می‌ورزد. واشنگتن روز ۳۱ شهریورماه با صدور یک فرمان اجرایی، طرف‌هایی را که از نظر این کشور تحریم‌های مذکور را نقض کنند به تحریم تهدید کرده است.

 اعمال تحریم‌های جدید

در ادامه این تحریم‌ها و در حالی که مقامات آمریکا مدعی مذاکره با ایران هستند، لیست تحریم‌های ایران همچنان در حال به روز شدن است. در جدیدترین تحول، وزارت ‌خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده تحریم‌هایی را علیه دو شخص و چهار نهاد در ارتباط با ایران اعمال کرده است. به گزارش «ایسنا» وزارت ‌خزانه‌داری آمریکا روز پنج‌‌شنبه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد دو قاضی ایرانی به نام‌های سیدمحمود ساداتی و محمد سلطانی را در لیست تحریم‌های خود قرار داده است. این وزارتخانه همچنین از تحریم زندان عادل‌آباد، شعبه یک دادگاه انقلاب شیراز، زندان ارومیه و زندان وکیل‌آباد خبر داده است.

 معافیت ۶۰ روزه عراق از تحریم‌ها

همزمان وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد معافیت از تحریم‌های ایران برای عراق به منظور واردات برق و گاز از ایران به مدت ۶۰ روز تمدید شده است. به گزارش رویترز، یک مقام وزارت خارجه آمریکا با اشاره به تمدید معافیت‌های ۶۰ روزه برای عراق گفت: این معافیت‌ها اطمینان می‌دهد که عراق نیازمندی‌های کوتاه‌مدت انرژی خود را تامین کرده درحالی‌که گام‌هایی درخصوص کاهش وابستگی‌اش به واردات انرژی از ایران اتخاذ می‌کند. او ادامه داد: ما باور داریم که برای دولت عراق امکان‌پذیر است که طی ۶۰ روز، اقداماتی معنی‌دار برای تقویت خودکفایی انرژی انجام دهد.