گفت‌وگوی روحانی با الهام علی‌اف درباره مناقشه قره‌باغ
حسن روحانی روز سه‌شنبه در تماس تلفنی با «الهام علی‌اف» با ابراز نگرانی از مداخله احتمالی کشورهای دیگر در مناقشه آذربایجان و ارمنستان و تبدیل این درگیری به یک جنگ منطقه‌ای، تاکید کرد: امنیت، ثبات و آرامش منطقه و به‌ویژه مرزهای شمالی برای ما بسیار مهم است و این مناقشه و تداوم ناامنی مرزها نباید زمینه‌‌ساز نفوذ برخی گروه‌های تروریستی شود.
رئیس‌جمهوری همچنین از کشیده شدن درگیری مرزی دو کشور به جنگ شهرها ابراز نگرانی کرد و گفت: امیدوارم این جنگ و درگیری به جنگ شهرها منتهی نشود که در کنار آن آواره شدن مردم و کشته شدن شهروندان غیرنظامی را به‌دنبال دارد که بسیار دردناک و خطرناک است. روحانی با اشاره به ضرورت پایان یافتن هر چه سریع‌تر درگیری‌ها میان ارمنستان و آذربایجان، افزود: ایران برای هر نوع اقدامی برای حل اختلافات باکو و ایروان براساس قوانین و حقوق بین‌المللی و مرزهای به رسمیت شناخته شده دو کشور آمادگی دارد.
رئیس‌جمهوری آذربایجان نیز در این گفتوگو با ابراز خرسندی از مذاکره تلفنی با رئیس‌جمهوری ایران گفت: به‌خاطر مواضع سازنده مقامات رسمی ایران و تاکید بر حفظ تمامیت ارضی و حل مناقشه قره‌باغ، مراتب سپاسگزاری و قدردانی خود را اعلام می‌کنم. «الهام علی‌اف» با تاکید بر قابل‌درک دانستن نگرانی رئیس‌جمهوری کشورمان درخصوص امنیت مرزهای ایران و احتمال نفوذ گروه‌های تروریستی درصورت ناامن شدن منطقه، گفت: امنیت ایران را امنیت آذربایجان می‌دانیم و اجازه نخواهیم داد این مناقشه موجب ناامنی در کشورهای همسایه شود.
وزیر دفاع: اصابت گلوله به خاک ایران قابل قبول نیست
همزمان وزیر دفاع درخصوص مناقشات آذربایجان و ارمنستان گفت: جان شهروندان و امنیت خاک مقدس ایران اسلامی یک موضوع مهم و حیاتی است و به هیچ‌وجه قابل قبول نیست که به علت کم‌دقتی و بی‌توجهی کشورهای طرف مناقشه، گلوله‌ای به خاک کشورمان اصابت کند. همزمان مشاور بین‌الملل مقام معظم رهبری نیز با بیان اینکه راه‌حل مناقشه قره‌باغ نظامی نیست، گفت که مناطق اشغالی آذربایجان توسط ارمنستان باید تخلیه شود. ایران از زمان شروع این درگیری‌ها طرفین را به آرامش و در پیش گرفتن آتش‌بس دعوت کرده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، امیر سرتیپ حاتمی، وزیر دفاع در مشهد مقدس با اشاره به مناقشات اخیر کشورهای آذربایجان و ارمنستان با بیان اینکه امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران برای نیروهای مسلح مقتدر و شجاع کشور یک موضوع اصلی، حیاتی و بسیار مهم است، گفت: در این حادثه گاهی به خطا گلوله‌هایی به مرزهای جمهوری اسلامی ایران اصابت کرد که تذکرات لازم به هر دو کشور داده شد. او با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران مناقشات را در منطقه به دقت رصد و دنبال می‌کند، تاکید کرد: جان شهروندان و امنیت خاک مقدس ایران اسلامی یک موضوع مهم و حیاتی است و به هیچ‌وجه قابل قبول نیست که به علت کم‌دقتی و بی‌توجهی گلوله به خاک کشورمان اصابت کند. حاتمی تاکید کرد: چنانچه این موارد و این بی‌دقتی‌ها توسط کشورهای طرف مناقشه ادامه پیدا کند قطعا تمهیدات بیشتری اتخاذ خواهد شد.
پیش‌تر سخنگوی وزارت امورخارجه ایران نیز هرگونه تعرض از سوی جمهوری آذربایجان و ارمنستان به خاک ایران را غیرقابل تحمل خواند و به همه طرف‌ها در این زمینه هشدار جدی داد که مراقبت‌های لازم را صورت دهند. سعید خطیب‌زاده همچنین روز دوشنبه در نشستی خبری از آماده کردن طرحی از سوی ایران برای خاتمه جنگ قره‌باغ خبر داد.
مناطق اشغالی آذربایجان باید تخلیه شود
در ادامه این واکنش‌ها، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل نیز گفت: ارمنستان باید بخش‌های اشغال‌شده را به آذربایجان بازگرداند، اما راه‌حل این مناقشه نظامی نیست. به گزارش خبرگزاری تسنیم، علی‌اکبر ولایتی در گفتوگو با روزنامه کیهان به تشریح داستان جنگ ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر قره‌باغ پرداخته است.
ولایتی در این گفتوگو اظهار کرد: اول باید اشاره کرد به اینکه ما به یک‌سری مبانی معقول و منطقی معتقدیم و یکی از آن مبانی این است که ما به «تمامیت ارضی» همه کشورها احترام می‌گذاریم و این یکی از اصول منشور ملل متحد است و ما هم به‌عنوان یکی از اعضای سازمان ملل به این اصل اصرار داریم، به‌ویژه آنکه این دو کشور درگیر از همسایگان شمالی ما هستند؛ در این مورد خاک کشوری به‌دست کشور دیگری اشغال شده است. بخش‌هایی در جنوب جمهوری آذربایجان، حدود ۷ شهر، توسط ارمنستان اشغال شده است، در این مورد ۴ قطعنامه در سازمان ملل تصویب شده که همه اینها ملزم می‌کند ارامنه‌ای که این بخش‌ها از خاک آذربایجان را اشغال کرده‌اند، آنجا را ترک کنند و به مرزهای بین‌المللی برگردند. همه ما که عضو سازمان ملل هستیم باید به این اصول گردن بنهیم. پس ما می‌خواهیم که ارمنستان این بخش‌های اشغال‌شده را به جمهوری آذربایجان بازگرداند. بیش از یک میلیون آذری در پی اشغال این مناطق آواره شده‌اند و باید به‌زودی به خاک خود برگردند. همان‌طور که ما با اشغال خاک فلسطین توسط رژیم صهیونیستی مخالفیم، این‌جا نیز همان موضع را داریم.
او افزود: مساله بعدی آن است که راه‌حل این کار به هیچ‌وجه نظامی نیست، بلکه باید از طریق سیاسی حل شود، بنابراین ما بر هر اقدام نظامی از طرف هر که باشد مخالفیم؛ چراکه بازنده این جنگ مردم هستند به‌خصوص اینکه در این اواخر مناطق مسکونی نیز بمباران می‌شود. این جنگ خلاف مصالح مردم دو کشور و خلاف امنیت منطقه است.
برخی نیز از خارج جنگ‌افروزی می‌کنند، مثل رژیم صهیونیستی و ترکیه. برای چه ترکیه بر ادامه جنگ اصرار دارد؟ این کشور اگر می‌تواند باید کمک کند که جنگ پایان یابد، به‌شرط اینکه شهرهای اشغال‌شده جمهوری آذربایجان حتما آزاد شود. ولایتی در بیان نکته سوم هم ابراز داشت: ما با هر دو کشور ارمنستان و جمهوری آذربایجان همسایه‌ایم. مصلحت ما اقتضا می‌کند که این همسایگانمان با یکدیگر جنگ نکنند.
ارمنستان همسایه ماست و ما با جمهوری آذربایجان اشتراکات زیادی داریم. ما کاملا نگران سرنوشت آذربایجان هستیم و معتقدیم تمامیت ارضی آن باید حفظ و مناطق اشغالی‌اش تخلیه شود. با ارمنستان نیز همسایه هستیم و تاریخ طولانی مشترک در همسایگی داریم و نمی‌خواهیم نه ارمنی‌ها تلفات بدهند و نه آذری‌ها؛ چه مسلمان، چه مسیحی باید در امنیت کامل باشند. جمهوری اسلامی از هیچ کمکی برای میانجی‌گری و صلح بین این دو کشور همسایه دریغ نخواهد کرد.
