دشواری‌های بایدن برای رفع تحریم‌ها

آبرامز در مصاحبه‌ای با مجله نشنال که روز دوشنبه ۵ آبان منتشر شده است، تاکید کرد لغو تحریم‌های ایالات‌متحده علیه ایران، به‌ویژه تحریم‌هایی که خارج از چارچوب برجام وضع شده است، امری زمانبر است و به سرعت اتفاق نمی‌افتد.

ساختار تحریم‌های آمریکا

وی درباره لغو تحریم‌ها علیه ایران در صورت روی کار آمدن بایدن گفت: «کسانی که فکر می‌کنند بایدن در ژانویه به ریاست‌جمهوری می‌رسد و روز دوم یا سوم همه تحریم‌ها لغو می‌شود، خواهند فهمید که حتی اگر آنها هم بخواهند تحریم‌ها را لغو کنند، این کار شدنی نیست.» این مقام آمریکایی افزود: «ساختار تحریم‌های ایالات‌متحده بسیار جامع و گسترده است و از این‌رو برای مدت زمانی دوام خواهد آورد.»

به گزارش «ایسنا» وی ادامه داد: «در برخی موارد، ما تحریم‌ها را ذیل اختیارات ضدتروریسم قرار داده‌ایم. برای برداشتن این تحریم‌ها لازم است بگوییم که ایران از تروریسم حمایت نمی‌کند. چگونه این روند را معکوس می‌کنید؟ نه نمی‌توانید این کار را انجام دهید.»

آبرامز ادعا کرد: «امیدوارم همگی از برجام درس گرفته‌ باشند که تنها انعقاد نوعی توافق هسته‌ای با ایران کافی نیست چراکه دیدیم زمانی که ایران کلی پول دریافت کرد -پس از برجام- بودجه نظامی اش جهش پیدا کرد.»

وی تصریح کرد: «هر توافقی باید شامل رفتار منطقه‌ای ایران و برنامه موشک‌های بالستیک‌اش شود.»

نماینده آمریکا در امور ایران همچنین مدعی شد که بندهایی در برجام که قرار است بین سال‌های ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۱ منقضی شوند «بسیار کوتاه بوده‌اند و در هر توافق جدیدی این محدودیت‌ها باید برای سالیان بیشتری ادامه پیدا کنند.»

وی همچنین ابراز امیدواری کرد که دولت بایدن در صورت روی کار آمدن از آنچه که «اهرم فشاری که حال آمریکا علیه نظام در اختیار دارد» عنوان شد، استفاده کند.

در عین حال این مقام آمریکایی مدعی شد در صورت پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری، ایران به پای میز مذاکره خواهد آمد. وی در این باره گفت: «نظام ایران با چالش‌های عظیمی مواجه است و ارزش ریال درحال افت است.»

آبرامز مدعی شد که ایران چهار سال دیگر نمی‌تواند این نظام تحریمی آمریکا را تحمل کند و باید به مذاکره بپردازد.

اخیرا جو بایدن، نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا طی یادداشتی در سی‌ان‌ان با تشریح راهبرد سه‌وجهی خود در قبال ایران، مدعی شد: «اگر رئیس‌جمهور شوم، نخست برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهد خواهم بود. دوم به تهران راهی معتبر برای بازگشت به دیپلماسی پیشنهاد می‌کنم؛ به این معنا که اگر ایران به اجرای کامل تعهداتش در قبال برجام بازگردد، آمریکا نیز به‌عنوان نقطه شروع مذاکرات به توافق بازخواهد گشت و سوم اینکه فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را مهار خواهم کرد.» بایدن درباره راهی برای بازگشت به دیپلماسی توضیح داد: «به این معنا که اگر ایران به اجرای کامل تعهداتش در قبال توافق هسته‌ای (برجام) بازگردد، آمریکا نیز به‌عنوان نقطه شروع مذاکرات به توافق باز‌خواهد گشت.»

واکنش به تحریم‌های آمریکا

ایالات‌متحده در تازه‌ترین اقدام خود روز دوشنبه تحریم‌های جدیدی علیه وزیر نفت ایران و صنعت نفت کشور ذیل قانون مبارزه با تروریسم وضع کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، براساس اعلام خزانه‌داری آمریکا چند شخص و نهاد دیگر نیز به فهرست تحریم‌های ایران افزوده شده است. مسعود کرباسیان، محمود مدنی‌پور، بهزاد محمدی، علی‌اکبر پورابراهیم، علیرضا صدیق‌آبادی، نصرالله سردشتی و بیژن زنگنه اسامی‌ هستند که در تحریم‌های جدید قرار گرفته‌اند.

برخی نهادها و نفت‌کش LONGBOW LAKE تحت پرچم هندوراس و نفتکش WU XIAN تحت پرچم پاناما نیز به‌بهانه مرتبط بودن با صنعت نفت ایران به لیست تحریم‌ها اضافه شده‌اند. وزارت خزانه‌داری آمریکا ۱۷ مهر ماه نیز طی بیانیه‌ای اعلام کرد که نام ۱۸ بانک ایرانی به فهرست شرکت‌های تحت تحریم دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (اوفک) که از نهادهای زیرمجموعه این وزارتخانه به‌شمار می‌رود، اضافه شده است.

تحریم‌های اخیر آمریکا واکنش سخنگوی نمایندگی ایران در سازمان ملل را به دنبال داشت. علیرضا میریوسفی در این رابطه نوشت: «دشمنی آمریکا در قبال مردم ایران هیچ‌گونه محدودیتی ندارد.»

به گزارش خبرگزاری میزان، علیرضا میریوسفی درحساب شخصی خود در توییتر نوشت: «ایالات‌متحده نهاد‌هایی که از قبل تحت اتهامات واهی و ساختگی تحریم شده بودند را تحریم می‌کند. اعتیاد آمریکا به تحریم‌ها نتیجه نداده و همان‌طور که رابرت اوبراین هم اعتراف کرد، ایالات‌متحده چیز دیگری برای تحریم ندارد.»

اخیرا مشاور امنیت ملی آمریکا گفت که این کشور اکنون پس از اعمال تحریم‌های زیاد علیه ایران و روسیه، در زمینه مسائل مربوط به این کشورها کار زیادی از دستش بر نمی‌آید.

به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی آمریکا روز یکشنبه در کاخ‌سفید در جمع خبرنگاران گفت: «یکی از مشکلاتی که درباره روسیه و ایران وجود دارد این است که آن قدر تحریم‌های زیادی را بر آنها اعمال کرده‌ایم که (اکنون) کار زیادی نیست که بتوانیم انجام دهیم.» اظهارات اوبراین در پی این مطرح می‌شود که آمریکا در سال ۲۰۱۸ با خروج از توافق هسته‌ای، با ادعاهایی از جمله حمایت ایران از تروریسم و وجود اهداف نظامی در برنامه هسته‌ای ایران، تحریم‌های متعدد اقتصادی را بر ایران اعمال کرده است.

پس از این ادعاهای اوبراین، وزیرخارجه کشورمان در توییتی به واشنگتن توصیه کرد که از اعتیاد به تحریم دوری گزیند. به گزارش «ایسنا» محمدجواد ظریف، وزیرخارجه کشورمان روز دوشنبه در توییتی نوشت: «مشاور امنیت ملی آمریکا، رابرت اوبراین، پذیرفته که ایالات‌متحده از توانایی تحریمی خود برای تحمیل درد بیشتر به مردم ایران بیش از حد استفاده کرده است. زمان آن فرا رسیده که ایالات‌متحده اذعان کند که این کشور، «معتاد تحریم» است. این عادت را از خود دور کنید. جنگ اقتصادی بیشتر علیه ایران برای ایالات‌متحده، نفوذ کمتر -و نه بیشتر- به همراه خواهد داشت.»

همچنین میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در واکنش به این اظهارات اوبراین، در پیامی توییتری نوشت: «اگر تحریم‌ها تقریبا تمام شده‌اند، آیا زمان آن نرسیده است که درباره چیزی مفیدتر فکر کنید؟ مثلا دیپلماسی؟ دیر شده است، اما بهتر از این است که هرگز این کار انجام نشود.»

پیش‌تر برخی منابع مطلع به وال‌استریت‌ژورنال گفته‌ بودند، دولت دونالد ترامپ در‌صدد است قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ۱۳‌آبان تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کند که رفع آنها در دولت‌های آینده دشوار باشد.

مقام‌های مطلع گفته‌اند دولت ترامپ توجه ویژه‌ای به تحریم بخش انرژی ایران دارد. جو بایدن نامزد دموکرات‌ها که در اکثر نظرسنجی‌ها از ترامپ پیشتاز است اعلام کرده که در صورت پیروزی در انتخابات، آمریکا به برجام بازخواهد گشت. ترامپ می‌خواهد این بازگشت را دشوار کند.

روزنامه آمریکایی وال‌استریت‌ژورنال نوشته است، نتایج نظرسنجی انتخابات ریاست‌جمهوری در ایالت‌های کلیدی نشان می‌دهد که جو بایدن، نامزد حزب دموکرات، پیشتاز است و به‌همین دلیل مقام‌های دولت ترامپ نگران هستند که در صورت پیروزی جو بایدن، سیاست او برای تعامل با ایران، باعث شود که راهبرد فشار دیپلماتیک برای وادار کردن ایران به مذاکره و توافقی ‌تازه بی‌اثر شود.

این گزارش اضافه کرده است، دولت ترامپ ذیل قوانین مرتبط با تروریسم تحریم‌هایی علیه ایران وضع کرده است که به عقیده تحلیلگران، لغو آنها سخت خواهد بود. منابع مطلع همچنین مدعی شده‌اند، دولت ترامپ در‌صدد است بخش‌هایی را که ادعا می‌شود در تامین مالی فعالیت‌های تروریستی منطقه‌ای ایران حیاتی هستند، مانند پتروشیمی و صنایع فلزی را تحت‌فشار قرار دهد، به‌همین دلیل بخش انرژی ایران به‌طور ویژه مد‌نظر است.

سیاست برجامی ایران

همزمان علی ربیعی، سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی از سوی یک روزنامه اسپانیایی مبنی بر اینکه در صورت انتخاب بایدن در انتخابات‌ آمریکا و بازگشت او به برجام، ایران چه رویه‌ای در پیش خواهد گرفت، گفت: «شرایط ما برای انجام کامل تعهدات در برجام روشن است، سیاست ما از روز اول روشن بوده است.» به گزارش «ایرنا» سخنگوی دولت اضافه کرد: «با خروج ترامپ از برجام ما از آن خارج نشدیم. تصور آنها این بود که ما از برجام خارج می‌شویم و شورای‌امنیت و کل کشورهای جهان در کنار آمریکا قرار می‌گیرند و تحریم‌ها با حمایت جهانی علیه ایران اعمال می‌شود اما ما بنا بر سیاست روشن خودمان از برجام خارج نشدیم و امروز هم آثار آن را مشاهده می‌کنیم.» وی افزود: «همان‌وقت هم ما یک‌سال به اروپا فرصت دادیم که به تعهداتمان پایبند هستیم و باقی‌مانده کشورهای برجام به تعهداتشان عمل کنند. امروز هم باز اعلام می‌کنیم که کاهش تعهدات ایران در واکنش و پاسخ متناسب به خروج آمریکا از برجام و ممانعت این کشور از اجرای تعهدات سایر کشورهای عضو برجام بوده است و عکس آن هم همین مسیر خواهد بود.»

کاهش تعهدات برگشت‌پذیر است

سخنگوی دولت در ادامه گفت: «ما از ابتدا یادآوری کردیم که کاهش تعهدات ایران برگشت‌پذیر بوده و به محض انجام تعهدات توسط سایر طرف‌ها جمهوری اسلامی ایران نیز بلافاصله به سمت پیشین اجرای تعهدات خود باز خواهد گشت.» دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس‌جمهوری اضافه کرد: «انتظار می‌رود تقدم و تاخر بازگشت به تعهدات متناسب با همان تقدم و تاخری باشد که در زمان توقف انجام تعهدات صورت گرفت.»

اصول ایران در برابر رئیس‌جمهور بعدی آمریکا

همچنین ربیعی با اشاره به اتهام‌زنی‌های اخیر برخی مقامات آمریکایی مبنی بر دخالت کشورهایی چون ایران،‌ روسیه و چین در انتخابات پیش‌روی آمریکا گفت: «برای ما فرقی هم ندارد که چه‌کسی رئیس‌جمهور آمریکا شود و کدام رئیس‌جمهور در آمریکا تصمیم به بازگشت به برجام خواهد گرفت و مانع‌تراشی برای انجام تعهدات دیگران را متوقف خواهد کرد. هر‌کسی این کار را انجام دهد ما مطابق اصول خودمان عمل خواهیم کرد و هر رئیس‌جمهوری چنین تصمیمی بگیرد، از آن استقبال می‌کنیم.»

وی تاکید کرد: «آمریکا باید همزمان با بازگشت به توافق برجام آماده پاسخگویی به خسارت‌هایی باشد که از خروج از برجام به مردم ایران تحمیل کرده و البته باید آماده سپردن تعهدات دیگری درباره عدم‌تکرار این قبیل قانون‌شکنی‌ها نیز باشد.»

تحلیل نیویورک‌تایمز از تاثیر تحریم‌های واشنگتن

از سوی دیگر روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی به تاثیر تحریم‌های اعمال شده در دولت ترامپ بر مسیر بازگشت بایدن به توافق هسته‌ای در صورت پیروزی‌اش در انتخابات آمریکا پرداخت و نوشت: «روند مذاکره (برای بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای) مستلزم لغو گروهی از تحریم‌هایی خواهد بود که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور فعلی آمریکا بر ایران اعمال کرده است. اما با توجه به تعداد تحریم‌هایی که ترامپ اعمال کرده است، کار بایدن برای لغو آنها سخت خواهد شد.»

به گزارش «ایسنا،» روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی درباره تحریم‌های جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا علیه وزارت نفت و چند تن از مقامات ایرانی با توجه به تمایل جو بایدن نامزد دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا به بازگشت به توافق هسته‌ای در صورت پیروزی‌اش در انتخابات نوشت: «برایان اُ‌تول، مشاور پیشین در دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا در این باره گفته است که این کار از نظر سیاسی برای بایدن مخاطره‌آمیز خواهد بود.»

نیویورک‌تایمز همچنین ادعای مارک دوبوویتز، مدیرعامل بنیاد دفاع از دموکراسی در این‌باره را مطرح کرده و می‌نویسد که «بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور آینده دوران سختی با توجه به -به گفته او- پیوند ناگسستنی بخش انرژی (ایران) به تروریسم و سپاه‌پاسداران، برای لغو این تحریم‌ها خواهد داشت. همچنین شرکت‌های بین‌المللی دوران بسیار سختی برای سرمایه‌گذاری در بخش انرژی ایران یا حتی خریدن نفت از ایران بدون اقدام برخلاف این تحریم‌ها خواهند داشت.

در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «ترامپ در ماه‌های اخیر فشار اقتصادی بر ایران را از جمله از طریق اعمال تحریم‌ها علیه این کشور و توبیخ شرکت‌هایی که با ایران تجارت می‌کنند، افزایش داده است.» این روزنامه می‌افزاید: «کارشناسان ایرانی در زمینه انرژی و اقتصاد گفته‌اند که این کشور راه دور‌زدن تحریم‌ها را پیدا کرده و توانسته است روزانه ۳۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار بشکه نفت را بیشتر به چین و سوریه صادر کند که این میزان از سال ۲۰۱۸ از ۵/ ۲ میلیون بشکه نفت در روز کاهش پیدا کرده است.» در پایان این گزارش مطرح شده که این تحریم‌ها موجب کمبود جدی در زمینه داروهای حیاتی ایران از جمله واکسن آنفلوآنزا و آمپول انسولین شده است، زیرا شرکت‌های وارد‌کننده آنها به‌خاطر وجود محدودیت‌ها در تبادلات بانکی، پرداخت برای این داروها را تقریبا ناممکن می‌دانند.