شعله‌های آتش در جان جنگل‌های توسکستان
آنچه کار اطفای آتش را سخت‌کرده و تلاش‌ها در این زمینه را کم‌نتیجه گذاشته، صخره‌ای بودن منطقه و دشواری در دسترسی و کمبود تجهیزات است. محمد حمیدی، فرماندار گرگان در گفت‌و‌گو با «ایرنا» با بیان اینکه تلاش‌ها برای مهار آتش در عرصه‌های جنگلی توسکستان با نیرو و تجهیزات بیشتری ادامه دارد، درباره دلیل سخت‌بودن اطفای آتش در این منطقه گفت: عملیات اطفایحریق به علت صخره‌ای بودن منطقه و وجود دره‌های عمیق با سختی مواجه شده است. او افزود: با این حال روزانه بیشتر از ۱۵۰ نفر از نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی، محیط‌زیست، هیات کوهنوردی، گروه‌های مردمی و ... در منطقه حریق حضور پیدا می‌کنند و به‌صورت شیفتی در عملیات اطفایحریق مشارکت دارند.
با این حال، «ایرنا» در گزارش میدانی خود از مناطق آتش‌گرفته، اعزام جزیره‌ای نیرو توسط ارگان‌های مختلف از جمله هلال‌احمر، محیط‌زیست، دهیاری‌ها و منابع طبیعی و موازی‌کاری نیروها در برخی کانون‌های آتش و نبود نیرو در دیگر مناطق گرفتار آتش، مستقرنبودن پایگاه سیار مدیریت آتش در ارتفاعات بالادست جنگل، کافی نبودن جیره غذایی و تجهیزات، کم‌توجهی به اشتیاق بومیان منطقه برای مشارکت در عملیات مهار آتش، ناهماهنگی بین دستگاهی و حضور نداشتن مدیران شهرستانی مسوول در منطقه وقوع آتش و اتکا به مدیریت از راه دور را از جمله دلایل طولانی‌شدن عملیات خاموش کردن آتش جنگل توسکستان برشمرده است. همچنین شیب تند زمین، وجود حجم بالای درختان خشک و کنده‌ها ناشی از اجرای طرح تنفس جنگل و مسکوت ماندن طرحهای جنگلداری، نبود جاده دسترسی مناسب، صخره‌ای بودن و دشواری در دسترسی از دیگر دلایل تشدید‌کننده آتش جنگل توسکستان است. خبرگزاری تسنیم نیز درباره وضعیت گسترش آتش گزارش داده که آتش در حال حاضر در منطقه مازو آرام در حال پیشروی است و سطح حریق در یک هفته اخیر گسترش زیادی پیدا کرده است. بر اساس این گزارش، جنس سنگ‌های منطقه عمدتا آهکی است که در اثر شدت حرارت تکه تکه شده و به اطراف پرتاب می‌شود؛ به گفته یکی از حاضران در منطقه این اتفاق آتش را در جهت‌های مختلف گسترش می‌دهد. بر اساس گزارش «ایرنا» در روزهای اخیر گونه‌های مختلف جنگلی و حتی تعدادی جوانه‌های درخت ممنوع‌القطع سرخدار دچار حریق شده‌اند اما خوشبختانه به‌جز گزارش سوختن یک قلاده تشی، تلفاتی از حیات‌وحش این منطقه مانند خرس، پلنگ، مرال، گرگ، شوکا، روباه و گراز بر اثر آتش‌سوزی مشاهده نشده است. سرخدار از گونه‌های نادر، ذخیره‌گاهی و ممنوع‌القطع است و بر اساس مطالعات فسیل‌شناسی بیش از ۱۹۰ میلیون سال قدمت دارد. استان گلستان از معدود ذخیره‌گاه‌های ارزشمند سرخدار جهان به‌شمار می‌رود. با این حال تا‌کنون اظهار‌نظر دقیقی در مورد علت شروع این آتش‌سوزی مطرح نشده اما بومیان منطقه با اشاره به کانون شکل‌گیری حریق در محلی موسوم به «پنبول‌چال» به‌عنوان زیستگاه اصلی مرال (یکی از گونه‌های مورد علاقه شکارچیان) معتقدند که این آتش عمدی یا سهوی توسط شکارچیان شعله‌ور شده است.
اعزام بالگردهای هلال‌احمر و سپاه برای اطفای حریق
با این همه دیروز رئیس مرکز کنترل و پشتیبانی اطفای حریق هوایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح گفت: بالگردهای هلال احمر و سپاه مجهز به سبدهای اطفایحریق ۴هزار لیتری با هماهنگی مرکز کنترل و پشتیبانی اطفایحریق هوایی وزارت دفاع برای اطفایحریق جنگل‌های گرگان اعزام شدند. به گزارش «ایلنا» خلبان محمدمهدی نوری با بیان اینکه درجه حرارت اتمسفر منطقه ناشی از آتش‌سوزی حدود ۷۰ درجه سانتیگراد است، افزود: آتش‌سوزی تحت‌کنترل است، اما از این پس احتمال دارد آتش‌سوزی‌هایی در سایر مناطق آغاز شود.
البته بر اساس گزارش میدانی «ایرنا» از مناطق آتش‌سوزی، دور بودن منطقه فرود بالگرد با محل کانون آتش و تخمین نادرست مکان تخلیه آب، بهره‌وری از این تجهیزات را به حداقل رسانده است. همچنین مکان فرود بالگرد در ارتفاعات جنگلی توسکستان با منطقه درگیر آتش فاصله زیادی دارد و نیروهای اعزامی و بسیج مردمی برای رسیدن به کانون‌های اصلی این آتش‌سوزی مجبور به پیاده‌روی چند ساعته هستند.
علاوه بر این‌ها، بنابر مشاهدات میدانی، درصد موفقیت رهگیری و خاموش‌کردن آتش توسط بالگرد آب‌پاش بین ۲۰ تا ۴۰ درصد است و به زبان ساده‌تر از هر پنج سورتی پرواز حداکثر ۲ مورد هدف‌گیری بالگردها به کانون‌های آتش به‌درستی انجام می‌شود. توسکستان در ادامه جنگل‌های هیرکانی و در ارتفاعات حائل استان‌های گلستان و سمنان حدفاصل شهرستان‌های گرگان - شاهرود قرار دارد و ارتفاع منطقه آتش‌سوزی بیش از دو هزار متر است.
