اصلاح بودجه با حفظ شاکله اصلی

تاکید روحانی بر لحاظ کردن نظر اصلاحی مجلس اما با حفظ شاکله لایحه‌ای که دولت تدوین کرده، نشان می‌دهد دولت در این لایحه بازنگری خواهد کرد، اما احتمالا نه آن‌گونه که مجلسی‌ها توقع دارند. شاهد این مدعا اظهارات امروز رئیس کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ است که بر دوسقفی بستن بودجه سال آینده در مجلس تاکید کرد. نمایندگان مجلس بارها در اظهارات خود در ۲۰ روز اخیر تاکید کرده‌اند که ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۰ واقعی نیست و این لایحه بر مبنای واقعیات موجود تدوین نشده و همچنان بر این موضع خود اصرار دارند؛ موضوعی که البته دولتی‌ها تا امروز زیر بار آن نرفته‌اند و همواره به دفاع از این لایحه و ارقام پیش‌بینی شده درآمدی و هزینه‌ای آن می‌پردازند. علاوه بر همه دفاعی که تا امروز دولت از این لایحه داشته دیروز، هم حسن روحانی و هم علی ربیعی سخنگوی دولت بار دیگر بر واقعی بودن ارقام مندرج در این لایحه تاکید کرد.

حسن روحانی در جلسه ستاد اقتصادی دولت کاهش فشار اقتصادی بر مردم، تامین منابع لازم برای ارائه خدمات و بهبود اقتصاد کشور را در تنظیم بودجه اولین موضوع مورد توجه خواند و گفت: در بودجه ۱۴۰۰، با توجه با واقعیت‌های پیش‌رو هم منابع لازم برای سرمایه‌گذاری‌های عمرانی دیده شده و هم برای حمایت از اقشار کم درآمد، اعتبار لازم در نظر گرفته شده است. رئیس‌جمهور با بیان اینکه در بخش حقوق کارمندان تلاش بر این خواهد بود که همچون سال‌های گذشته تورم جبران شود، تاکید کرد: همه تلاش‌ها برای استفاده از راهکار‌های مناسب در تدوین و تنظیم یک بودجه تاثیرگذار و کارآمد، با هدف رسیدن به نتیجه مطلوب است تا بتوانیم در سال آینده هرچه بیشتر فشارها را از روی اقشار ضعیف و آسیب‌‌پذیر جامعه کمتر کنیم.

روحانی همچنین با اشاره به اختصاص بخشی از درآمدهای احتمالی نفت برای امور زیرساختی و حمایت اجتماعی، افزود: در بخش زیرساخت‌های اقتصادی هم، هدف ایجاد اشتغال‌های کوچک و متوسط و اجرای پروژه‌های بزرگ است.

همچنین علی ربیعی نیز دیروز در قامت سخنگوی دولت و مدافع بودجه در جمع خبرنگاران حاضر شد.  او به ماجرای نامه‌نگاری روحانی با رهبر انقلاب درباره سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی در سال ۱۴۰۰ اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری در پاسخ به نامه رئیس‌جمهور فرمودند که سهم صندوق توسعه ملی، در صورت مازاد بر فروش یک میلیون بشکه نفت ۳۸ درصد مطابق قانون برنامه ششم باشد، اما در صورت فروش یک میلیون بشکه در روز، این سهم ۲۹ درصد محاسبه می‌شود. سخنگوی دولت افزود: با این نظر ناترازی و کسری بودجه منابع نسبت به مصارف به میزان ۹۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود و دولت برای جبران ناترازی بودجه مجموعه اقداماتی شامل کاهش هزینه‌ها، افزایش سهم مالیات و فروش اوراق و سهام دنبال خواهد کرد، البته بنابر تصمیم ستاد اقتصادی کاهش هزینه‌های دولت شامل افزایش حقوق و حمایت معیشتی نخواهد بود.

ربیعی با تاکید دوباره بر اینکه دولت بودجه را براساس واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی موجود و با پیش‌بینی از شرایط آینده نزدیک تنظیم کرد، گفت: دولت به لحاظ بحث کارشناسی کاملا با مجلس همراهی خواهد کرد و از تمام توان کارشناسی خود برای داشتن یک بودجه موثر و مناسب دریغ نخواهد کرد. امیدواریم در نهایت هزینه‌های دولت افزایش نیابد و درآمدهای واهی به آن اضافه نشود. مشکلی که در سال‌های گذشته همواره وجود داشته است.

جلسه قالیباف و روحانی

موضوع اصلاح لایحه بودجه تا حدی جدی است که دیروز جلسه مشترکی میان روسای مجلس و دولت برگزار شد. خبر آن را صبح دیروز علی ربیعی به خبرنگاران داد و گفت که این جلسه به منظور هم‌اندیشی و گفت‌وگو درخصوص لایحه بودجه، برگزار می‌شود.

بودجه دوسقفی؟

با همه آنچه گفته شد، مجلسی‌ها بر اصلاح اساسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ آنچنان که محمدباقر قالیباف در نامه ۲۵ آذر خود به حسن روحانی تاکید کرده بود، باور دارند؛ اصلاحی که اگر همان‌گونه که مجلس در نظر دارد صورت نگیرد، احتمال رد کلیات لایحه، ارائه لایحه چنددوازدهم و حتی دوسقفی شدن بودجه را در پی داشته باشد. دیروز هم قالیباف بار دیگر به این موضوع اشاره و تاکید کرد که با اصلاحات بودجه سال آینده، ریل اقتصاد سیاسی کشور را به نفع معیشت تغییر می‌دهیم.  تغییرات مد نظر مجلس از ۱۲ آذر به این سو به‌صورت اظهار‌نظرهای نمایندگان مطرح شد و حالا که کمیسیون تلفیق تشکیل شده و بررسی کلیات لایحه را در دستور کار دارد، موارد اصلاحی پررنگ‌تر خواهند شد. دیروز الیاس نادران که به ریاست کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ انتخاب شده در نطق میان‌دستور خود از تصمیم مجلس برای دوسقفی شدن بودجه خبر داد؛ در واقع این یکی از سناریوهای مجلس یازدهم در مواجهه با لایحه بودجه ۱۴۰۰ است و به نظر می‌رسد مجلس فعلا به دلیل پذیرش بازنگری در لایحه از سوی دولت، گزینه رد کلیات لایحه را از اولویت خود خارج کرده است.  الیاس نادران در اظهارات روز گذشته خود تاکید کرد: ما بودجه را به قوه الهی دو سقفی خواهیم کرد، بنابراین آنچنان نخواهد شد که خزانه خالی تقدیم دولت بعدی شود. او در انتقاد به این لایحه با بیان اینکه لایحه بودجه ۱۴۰۰ به هر چیزی شبیه است غیر از بودجه، گفت: بنای ما بر این است که بودجه ۹۸ که مصوبه مجلس و تایید شورای نگهبان را به همراه داشت مبنای تغییرات سال ۱۴۰۰ باشد. او درباره اینکه چرا مبنای تغییرات بودجه ۱۴۰۰، قانون بودجه ۹۸ است، توضیح داد: متاسفانه بودجه ۹۹ در شرایطی تصویب شد که از حداقل معیارهای بودجه‌نویسی برخوردار نیست، بنابراین در جلسه سران سه قوه نیز اختیاراتی داده شد، به گونه‌ای که امروز هیچ شخصی زیر سقف آسمان نسبت به پرداختی‌ها اطلاع دقیقی ندارد، ناعادلانه بودن پرداختی‌ها، پول‌پاشی‌هایی که تا سال‌ها آثار آن بر اقتصاد ملی باقی خواهد ماند از اموری است که در سال  ۹۹ اتفاق افتاد، بنابراین بنای ما بر این است که بودجه ۹۸ مبنای تغییرات سال ۱۴۰۰ باشد.

نماینده مردم تهران افزود: برای سهم دولت از نفت به‌صورت معجزه آسایی صادرات یک میلیون به دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه جهش کرد، جهش تولید که نبود ولی اینکه از کجا آمده محل بحث است، دست‌اندازی به صندوق توسعه ملی، انتشار اوراق سلف نفتی و برداشت از منابع ناشی از تغییر نرخ ارز و افزایش پایه پولی که آثار تورمی آن وحشتناک است حتما در کمیسیون تلفیق بودجه مورد توجه قرار می‌گیرد. نادران همچنین گفت: براساس آنچه در این لایحه تنظیم شده، به‌نظر می‌رسد این لایحه، لایحه بودجه کشوری که برای منافع ملی در حال جنگ اقتصادی است، نیست، این بودجه، بودجه فروپاشی است. رئیس کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ تصریح کرد: تکلیف داریم تمام ساختارها و آنچه در این بودجه محل تردید، شبهه، پنهان‌کاری و عدم‌شفافیت منابع است را بررسی و افشا کنیم، هرچند سقف بودجه از ۸۴۱ هزار میلیارد تومان به هزار و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کند، سال‌هاست که نفتی‌ها و غیرنفتی‌ها عادت کردند که گردش خزانه در منابع مالی آنها وجود نداشته باشد و این برای ما پذیرفتنی نیست.