ادامه واکنش‌ها به احراز صلاحیت‌ها
کدخدایی: عدم احراز‌صلاحیت برخی افراد به معنی بی‌صلاحیتی آنان نیست
با همه این واکنش‌ها، سخنگوی شورای‌نگهبان هم دوباره به میدان آمد و در دفاع از عملکرد این شورا در بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ در حساب توییتر خود نوشت: عدم احراز‌صلاحیت برخی افراد به معنی بی‌صلاحیتی آنان نیست. عباسعلی کدخدایی روز پنج‌شنبه در این پیام توییتری تا‌کید کرد: «هم زمانی صحت نظر شورا و صلاحیت فرد؛ عدم احراز‌صلاحیت برخی افراد به‌معنی بی‌صلاحیتی آنان نیست بلکه به این معنا است که شورای‌نگهبان با توجه به گزارش‌ها، امکانات و آشنایی‌های خود نتوانسته صلاحیت آن فرد را تشخیص دهد، اگر‌چه ممکن است آن فرد صلاحیت بالایی هم داشته باشد.» هرچند بسیاری از منتقدان به دلیل عملکرد اخیر شورای‌نگهبان، کاهش مشارکت در انتخابات را بسیار محتمل دانسته و آن را از تبعات اقدام شورای‌نگهبان برمی‌شمرند اما برخی دیگر نظری متفاوت دارند. برای نمونه می‌توان به بیانیه اخیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به امضای سید‌هاشم حسینی بوشهری رئیس شورای‌عالی جامعه مدرسین درباره ردصلاحیت‌های شورای‌نگهبان اشاره کرد که در آن تا‌کید شده است: «گرچه شورای محترم نگهبان در ایجاد زمینه‌های لازم برای مشارکت عموم مردم در انتخابات و فراهم‌کردن زمینه حضور افرادی مدیر و مدبر نقش مهمی دارد، اما آنچه بیش از هرچیز باید از شورای‌نگهبان انتظار داشت عمل به مرّ قانون و توجه به رسالت اصلی‌اش است، زیرا ایجاد شور و هیجان‌های انتخاباتی و افزایش مشارکت وظیفه مجموعه‌های دیگر نیز هست.»
همچنین جواد مجتهد‌شبستری عضو مجلس خبرگان رهبری در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: شورای‌نگهبان نهادی است که طبق وظیفه قانونی خود عمل می‌کند و در تمام ادوار گذشته هیچگاه مصلحت‌سنجی نکرده است زیرا طبق وظیفه خود عمل می‌کند. او افزود: البته تصمیمات شورای‌نگهبان همیشه ممکن است تبعاتی داشته باشد و افرادی که تا‌یید‌صلاحیت نمی‌شوند ممکن است هجمه‌هایی را علیه شورای محترم نگهبان تدارک ببینند یا گروه‌هایی که کاندیداهای مدنظرشان رد صلاحیت می‌شوند اقدام به هجمه علیه شورای‌نگهبان کنند.
این عضو مجلس خبرگان رهبری اضافه کرد: اما همیشه شورا طبق وظیفه و آنچه قانون از او خواسته عمل کرده است. البته خود شورا هم مدعی عصمت نیست و ممکن است در مواردی اشتباه هم بکند اما مهم این است که در هر صورت به وظیفه خود عمل کرده و عمل می‌کنند.
در میان اعضای مجلس خبرگان رهبری، آیت‌الله محسن اراکی با بیان به اینکه معنای انتخابات این است که مردم اعلام می‌کنند که ما فرمانبر این نظام تشکیلاتی هستیم و برای کمک به آن فرمانروای فعلی ما که ولی‌فقیه است یک بازوی اجرایی خوبی می‌خواهیم انتخاب کنیم، تصریح کرد: ان‌شاءالله یک انتخابات سالم با حضور حداکثری مردم داشته باشیم؛ چراکه یک رئیس جمهور تحولگرا و جهادی و مخلص و میدانی می‌خواهیم و امیدواریم مردم یک «مرد میدان» را انتخاب کنند.
او به نقش و اهمیت شورای‌نگهبان پرداخت و افزود: شورای‌نگهبان یک نهاد قانونی است و مخالفت با قانون به ضرر جامعه بوده واگر قانون تضعیف شد مجرمان زیاد می‌شوند و یقین بدانید کسانی که قانون را تضعیف می‌کنند در تقویت مجرمان و تبهکاران تا‌ثیر دارند.
اظهارنظر عجیب نایب‌رئیس مجلس
در این میان، اظهار نظر عبدالرضا مصری که روز چهارشنبه گذشته به عنوان نایب‌رئیس دوم مجلس انتخاب شد، بازتاب‌های زیادی در فضای مجازی داشت. او که در گفت‌و‌گوی ویژه خبری شبکه ۲سیما صحبت می‌کرد، گفت: «وقتی مردم در انتخابات زیاد شرکت می‌کنند و شور انتخاباتی بالا میرود، انتخاب مردم نادرست می‌شود.»
او با بیان اینکه ما علاقه‌مندیم انتخابات پر شور و با حضور مردم باشد گفت: «حاصل پرشوری‌ها چه می‌شود؟ انتخاب نادرست. ذهن ما میرود به شور انتخابات نه هدف انتخابات. شور انتخابات یک روز است، اما اثرات انتخابات در کشور ماندگار است.»
در میان مجلسی‌ها بسیاری از نمایندگان به دفاع از عملکرد شورای‌نگهبان پرداخته‌اند. آنها روز چهارشنبه در بیانیه‌ای به تقدیر از اقدام شورای‌نگهبان در بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری پرداختند. علاوه‌بر عبدالرضا مصری، برخی دیگر از نمایندگان هم در این زمینه اظهار نظر کردند. از جمله بیژن نوباوه نماینده تهران که در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، ضمن اعلام این موضوع که «شورای‌نگهبان خوب عمل کرد»، گفت: «مشارکت با افراد کارآمد زیاد می‌شود.» نماینده مردم تهران در مجلس افزود: به هیچ‌وجه قبول ندارم که عدم احراز‌صلاحیت برخی از افراد در انتخابات ریاست‌جمهوری منجر به کاهش مشارکت شود. او با تا‌کید بر اینکه نظر شورای‌نگهبان درباره صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری باید از سوی همه افراد مورد پذیرش قرار گیرد، گفت: هر کسی که قانون را قبول ندارد، در هر جایی که مشغول است باید از آنجا کنار برود.نماینده مردم تهران در مجلس تصریح کرد: عده‌ای می‌گویند که با عدم احراز‌صلاحیت برخی از داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری میزان مشارکت مردم در انتخابات کاهش می‌یابد که سوال بنده از آنان این است که آیا میزان مشارکت مردم با حضور افراد صالح افزایش می‌یابد یا با حضور افراد ناصالح و ناکارآمد؟
از سوی دیگر مهدی چمران نایب‌رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب نیز با بیان اینکه مشارکت سیاسی و حضور حداکثری در انتخابات در اندیشه حضرت امام(ره) هم حق و هم تکلیف است، تا‌کید کرد: در این دوره از انتخابات نیز باید تلاش کرد تا بتوانیم شاهد مشارکت حداکثری باشیم. او با بیان اینکه قطعا باید مشارکت توام با هوشمندی را در نظر گرفت، گفت: به این معنی که انتخابات چند رکن دارد که اولین آن حضور گسترده مردمی و مشارکت حداکثری هوشمند است، نه مشارکت هیجانی و احساسی، چون مشارکت احساسی به پشیمانی منجر می‌شود که امروز آن را می‌بینیم. چمران گفت که ائتلاف نیروهای انقلاب به‌دنبال مشارکت هرچه فعال‌تر ولی فعال هوشمند است.
واکنش منتقدان
در عین حال می‌توان به نظرات متفاوت از آنچه در دفاع از عملکرد شورای‌نگهبان مطرح شده نیز اشاره کرد. سیدمحمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات هم به ردصلاحیت‌های شورای‌نگهبان اشاره کرده و در پیامی در دومین کنگره سراسری حزب توسعه ملی ایران اسلامی تا‌کید کرد: اگر دستاورد بزرگ انقلاب اسلامی، «جمهوری اسلامی» است که در آن رای آزادانه مردم اصل و میزان است، طبعا باید انتخابات فرصت و زمینه‌ای باشد برای حضور هرچه بیشتر مردم با گرایش‌های مختلف در صحنه و امید و اطمینان‌یافتن مردم به اینکه با رای خود راه رسیدن به آرمان‌ها را کوتاه‌تر و امکان تحقق و برآورده‌شدن خواست‌ها و نیازهایشان را بیشتر می‌کنند.
او افزود: در واقع جمهوریت نظام که مبتنی بر رای آزاد ملت است مورد تهدید جدی‌تر قرار گرفته است و هیچ جریانی با هر وابستگی و رویکردی که دارد نمی‌تواند و نباید نسبت به این خطر بزرگ بی‌تفاوت باشد.
