علی‌اکبر صالحی به گروسی نامه نوشت
پاسخ ایران به گزارش آژانس
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرد میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران درحال‌حاضر ۱۶ برابر سقف تعیین‌شده در برجام است؛ موضوعی که با واکنش مقامات ایران مواجه شد. در همین ارتباط نماینده ایران در آژانس از ارسال نامه علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی به مدیرکل آژانس خبر داد. این تحولات در شرایطی است که ایران و طرف‌های توافق هسته‌ای در گرند هتل وین در حال مذاکره بر سر آخرین مسائل کلیدی باقی‌مانده هستند. از سوی دیگر کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین و همچنین نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در این خصوص گفت: در این نامه که در واقع پاسخ به نامه هفته قبل آقای گروسی است و بخش کوتاهی از آن در گزارش اخیر مدیرکل نیز آمده، به گفت‌وگوی تلفنی دو طرف درخصوص سرنوشت تفاهم فنی مشترک که سوم خردادماه منقضی شد، اشاره شده و آمده است: «همان‌گونه که گفتم، ایران این بار تصمیم گرفت تا تفاهم فنی مشترک را تمدید نکند، اما با هدف تمهید فرصت بیشتر برای ایجاد پیشرفت و به نتیجه رساندن گفت‌وگوهای فنی ایران و آژانس، ثبت و نگهداری داده‌ها را برای یک ماه دیگر ادامه دهد.»
به گزارش خبرگزاری فارس، نماینده دائم ایران همچنین گفت که این نامه به تعاملات موجود فی‌مابین ایران و آژانس در حوزه پادمان نیز پرداخته و در آن آمده است: «ایران تاکنون حداکثر تلاش خود را در همکاری با آژانس به شیوه‌ای محتوایی و با ارائه توضیحات و پاسخ‌های ضروری به عمل آورده است. ما از آمادگی آژانس برای تعامل فعالانه و متمرکز با ایران با هدف حل‌وفصل چند موضوع پادمانی، بدون تاخیر، استقبال می‌کنیم و به‌طور جدی انتظار داریم که این تعامل متقابل، به‌زودی منجر به نتیجه عملی در این زمینه شود.»
ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سوم خرداد تفاهم سه‌ماهه اسفندماه ۱۳۹۹ را برای یک ماه دیگر تمدید کردند و براساس اظهارات غریب‌آبادی، داده‌های دوربین‌ها در سه ماه گذشته به آژانس داده نمی‌شود و داده‌های یک ماه پیش‌رو هم نزد ایران باقی می‌ماند. در همین خصوص کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد آژانس اظهار داشت: داده‌های سه ماه گذشته همچنان در اختیار سازمان انرژی است و به آژانس منتقل نمی‌شود و داده‌های یک ماه پیش نیز صرفا نزد ایران خواهد ماند. در رابطه با حذف یا انتقال داده‌ها، همان شرایط تفاهم مشترک سه‌ماهه همچنان حاکم خواهد بود.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در نشستی خبری ضمن تایید تمدید یک‌ماهه تفاهم مزبور تا ۲۴ ژوئن (سوم تیرماه) اعلام کرد: اطلاعات [دوربین‌ها] تا یک ماه آینده نیز تحویل آژانس نخواهد شد. وی درخصوص تاثیر روند انتخابات ریاست‌جمهوری ایران بر تداوم همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «من نگرانی ندارم، اطمینان دارم دولت بعدی ایران نیز به همکاری با آژانس ادامه خواهد داد. این به نفع همه خواهد بود.»
نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین با اشاره به گزارش جدید رافائل گروسی با بیان اینکه ایران پروتکل الحاقی را از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ اجرا نکرده، اعلام کرد که آژانس هیچ دسترسی فراتر از پادمان نداشته است. کاظم غریب‌آبادی دوشنبه‌شب در پی انتشار گزارش جدید رافائل گروسی درخصوص اجرای برجام در ایران، در اظهاراتی گفت: این گزارش در پرتو توقف اقدامات داوطلبانه و فراپادمانی از سوی ایران از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ تهیه شده است. مدیرکل در این گزارش تصریح کرده است که فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارتی آژانس در ارتباط با اجرای برجام، تحت‌تاثیر تصمیم ایران به توقف اجرای تعهدات هسته‌ای تحت برجام شامل پروتکل الحاقی قرار گرفته است. غریب‌آبادی افزود: آنچه جمهوری اسلامی ایران انجام داده است، در راستای اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت بوده است.
وی افزود: این گزارش نیز به‌خوبی مبین اجرای تصمیم ۲۳ فوریه ایران است. در این گزارش به موارد زیر اشاره شده است: آژانس از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ به داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط تجهیزات نظارتی خود دسترسی نداشته است. از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نکرده و همچنین اظهارنامه‌های خود در این رابطه را به‌روزرسانی نکرده است. از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱، آژانس قادر به انجام هیچ دسترسی تکمیلی تحت پروتکل الحاقی در سایت‌ها و اماکن ایران نبوده است. از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱، ایران کد اصلاحی ۳/ ۱ را اجرا نکرده است. آژانس قادر نبوده است تا دسترسی روزانه از فردو و نطنز را انجام دهد. ایران موجودی آب سنگین و تولید آب سنگین را به اطلاع آژانس نرسانده و به آژانس نیز اجازه نداده است تا بر ذخایر و میزان تولیدی آب سنگین نظارت کند. ایران به انجام برخی فعالیت‌های غنی‌سازی مغایر با برنامه بلندمدت غنی‌سازی خود که ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ به آژانس ارائه شده است، ادامه داده است. آژانس به اطلاعات مربوط به سانتریفیوژها و زیرساخت‌های آنها در انبار دسترسی نداشته است.
سفیر و نماینده دائم ایران در پایان تصریح کرد: آمار و ارقامی که در این گزارش درخصوص نصب ماشین‌ها یا ذخایر اورانیوم غنی‌شده آمده یا براساس برآوردهای آژانس بوده یا اینکه در چارچوب راستی‌آزمایی‌های پادمانی حاصل شده و ارتباطی با اقدامات فراپادمانی ندارد. گفتنی است آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرد میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران درحال‌حاضر ۱۶ برابر سقف تعیین‌شده در برجام است.
این تحولات در شرایطی است که دور جدید مذاکرات احیای برجام از چهارم خردادماه در وین از سر گرفته شده است. در همین ارتباط معاون وزیر امورخارجه ایران با بیان اینکه پیشرفت‌های خوبی تا الان در مذاکرات وین داشتیم و به موضوعات اصلی مورد اختلاف رسیدیم، گفت: شخصا مطمئن نیستم که مذاکرات در این دور، به پایان برسد. عراقچی با بیان اینکه پیشرفت‌های خوبی تا الان داشتیم و مسیر خوبی را طی کردیم، اظهار کرد: الان در نقطه‌ای هستیم که به اختلافات بارزی که وجود دارد، می‌پردازیم. عراقچی همچنین گفت: متن‌ها تهیه شده و مقدار زیادی متن‌های ما آماده است، ولی چند مورد اختلافی کماکان در دست بررسی است. جلسات فشرده‌ای را این روزها برگزار کردیم و جلسه سه‌جانبه‌ای با روسیه و چین داشتیم و هماهنگی‌های خوبی بین ما و روسیه و چین وجود دارد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران نیز گفت: امیدواریم احیای برجام تا پایان این دولت انجام شود. مذاکرات وین هیچ ربطی به انتخابات ندارد و امیدواریم دیوار تحریم‌ها به‌زودی برچیده شود. هیچ بن‌بستی در مذاکرات وجود ندارد. نباید بگذاریم مذاکرات فرسایشی شود و عجله‌ای هم نداریم. ربیعی دیروز در پاسخ به این پرسش که به نظر شما مذاکرات وین چه زمانی به اتمام می‌رسد، اظهار کرد: مانع عمده‌ای بر سر مذاکرات احیای برجام نیست و همان‌طور که پیش‌تر گفته شده، تفاهم‌های اصولی درباره اقداماتی که طرفین برای بازگشت به نص صریح توافق برجام باید انجام بدهند، به‌دست آمده است.
از سوی دیگر نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین اتریش در پیامی توییتری نوشت که رویکردی بسیار خلاقانه و مسوولانه برای حل مسائل برجسته باقی‌مانده درباره برجام مورد نیاز است. میخائیل اولیانوف در پیامی توییتری به اظهارات اخیر سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران درباره رسیدن مذاکرات وین به موضوعات اصلی مورد اختلاف واکنش نشان داد. او در این پیام توییتری نوشت: «زمینه‌های اختلاف در گفت‌وگوهای وین درباره برجام به‌طور چشمگیری کاهش یافته است. اما آقای عراقچی حق دارد؛ مسائل برجسته باقی مانده نسبتا پیچیده هستند. برای یافتن راه‌حل‌ها یک رویکرد بسیار خلاقانه و مسوولانه لازم است.»
