در نشست مشترک هیات‌های عالی‌رتبه تهران- دوشنبه توافق شد
هدف‌گذاری تجارت ۵۰۰ میلیون دلاری
همزمان امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان نیز با اشاره به امضای ۱۶۰ سند همکاری بین دو کشور در سال‌های گذشته تاکید کرد: «متاسفانه در سال‌های اخیر حجم مبادلات تجاری دو طرف به ۵۷ میلیون دلار کاهش یافت اما با توجه به ظرفیت‌های موجود و با استمرار و افزایش تماس‌ها، دیدارها و مذاکرات مقامات ایران و تاجیکستان می‌توان تجارت ۵۰۰ میلیون دلاری را هدف‌گذاری کرد.»
به گزارش «ایسنا»، رئیس‌جمهور ایران با استقبال از پیشنهاد رئیس‌جمهور تاجیکستان برای افزایش حجم تجارت و انتقال دستاوردهای فنی و مهندسی بخش خصوصی ایران افزود: «با نظر جنابعالی موافق هستم که کارگروهی برای بررسی توافقات گذشته دو کشور تشکیل شود تا دلایل عدم اجرا یا اجرای کند برخی از این توافقات شناسایی شده و موانع و مشکلات پیش روی آنها رفع شود.»
رئیس‌جمهور تاجیکستان نیز در این نشست با اشاره به هدف‌گذاری تجارت ۵۰۰ میلیون دلاری بین ایران و تاجیکستان گفت: « امیدواریم نقشه راه گسترش روابط دو کشور هر چه سریع‌تر نهایی شده و بتوانیم با تشکیل شورای سرمایه‌گذاری و نهادهای تخصصی مشترک، اجرای اهداف این نقشه راه را با سرعت بیشتر دنبال کنیم.»
امامعلی رحمان با اشاره به موقعیت ممتاز و ظرفیت‌های بندر چابهار و نیز بندرعباس گفت: «تاجیکستان به‌طور جدی علاقه‌مند به استفاده از بندر چابهار و بندرعباس از طریق خطوط ریلی و جاده‌ای است.» وی همچنین خواهان برقراری پرواز مستقیم منظم بین دو کشور، مشارکت ایران در اکتشاف نفت و گاز در تاجیکستان، گسترش همکاری‌های علمی و فرهنگی و توسعه گردشگری بین دو کشور شد. همچنین در پایان دیدار رسمی روسای جمهور، ۸ سند همکاری در بخش‌های مختلف میان ایران و تاجیکستان به امضارسید.طرفین ۶ یادداشت تفاهم همکاری، یک توافق‌نامه و یک پروتکل فنی همکاری‌های گمرکی به امضا رساندند.
از دیگر سو حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان درباره سفر رئیس‌جمهور به تاجیکستان گفت که این سفر دارای پیام‌های خوبی برای همه کشورهای همسایه ایران و در عین حال کشورهای همسایه شمالی است.به گزارش «ایسنا»، امیرعبداللهیان با بیان اینکه نخستین سفر رسمی آقای رئیسی به عنوان رئیس‌جمهور به دوشنبه پایتخت تاجیکستان انجام شده است و با اشاره به اهمیت این کشور، توضیح داد: «تاجیکستان عضو اصلی سازمان شانگهای است.ما سال‌ها عضو ناظر این سازمان بودیم و تلاش‌هایی برای عضویت دائم ما صورت گرفته بود و با پیگیری‌هایی که در هفته‌های اخیر انجام شده است این امر محقق شد.» وی همچنین با بیان اینکه تاجیک‌ها یکی از اقوام بزرگ در افغانستان هستند، افزود: «گفت‌وگو درباره تحولات افغانستان به موازات مناسبات دوجانبه تهران-دوشنبه در دستور کار رایزنی روسای جمهور دو کشور قرار دارد.»
افق روشن روابط تهران-دوشنبه
درباره اهمیت روابط جمهوری اسلامی ایران و تاجیکستان باید به پیوندهای تاریخی، فرهنگی و زبانی موجود میان دو کشور اشاره کرد.عابد اکبری، کارشناس مسائل حوزه آسیا در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه ایران جزو نخستین کشورهایی بود که استقلال تاجیکستان را به رسمیت شناخته و روابط اقتصادی و سیاسی قابل‌توجهی به دنبال این اقدام میان دو کشور برقرار شد، گفت: « اوج روابط دو کشور در این سال‌ها به نقش میانجی‌گرایانه ایران در پایان دادن به بحران داخلی در تاجیکستان بر می‌گردد.»
به گفته اکبری، همکاری‌های متقابل در زمینه‌های گوناگون در این سال‌ها توانست بسترهای مناسب همگرایی بین دو کشور را فراهم آورد که البته در ادامه بروز برخی چالش‌ها در روابط ایران و تاجیکستان باعث سردی روابط تا سال‌های اخیر شد.
اکبری با اشاره به چند سال پرتنش در روابط تاجیکستان با ایران و بروز برخی سوءتفاهم‌ها میان مقام‌های دوشنبه با تهران، ادامه داد: « به نظر می‌رسد روابط دو کشور در حال تغییر و تحولات مثبت است و مقامات ارشد تاجیکستان از سال ۲۰۱۹ ضمن تلاش برای جبران برخی کاستی‌ها در روابط با ایران، بر اهمیت تقویت هرچه بیشتر روابط با تهران اذعان کرده‌اند.البته این تلاش‌ها در چند سال اخیر با حاشیه‌ها و کارشکنی‌هایی نیز همراه بوده است.اما مواضع واقع بینانه ایران و تاجیکستان مانع بروز بحران در روابط دو کشور شده است.»
اکبری با تاکید بر نشانه‌های مثبت از سرگیری روابط بعد از رکود چند سال گذشته گفت: « این امر می‌تواند نویدبخش این باشد که این روابط می‌تواند به دوران اوج خود یعنی اوایل دهه ۲۰۰۰ برگردد.در این میان لازم است مقام‌های تهران به‌ویژه دولت جدید ایران با سعه‌صدر، تنش‌زدایی و ارتباط گسترده با تاجیکستان را از اهداف عمده خود دانسته و ضمن برقراری ثبات در روابط و همچنین شناسایی همه پتانسیل‌های موجود ازجمله در حوزه‌های تمدنی و فرهنگی در راستای مناسبات هرچه بیشتر و گسترده‌تر با دوشنبه همه مساعی خود را به کار گیرند.»
