سه پالس از مذاکرات وین

با گذشت پنج روز از شروع دور تازه گفت‌وگوهای کمیسیون مشترک برجام در هتل پله کوبورگ، مقامات ایران و روسیه ارزیابی مثبتی از این دور از مذاکرات ارائه کرده‌اند. سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه روز دوشنبه اعلام کرد احتمال دستیابی به توافق افزایش یافته است. همزمان اولیانوف مذاکره‌کننده ارشد مسکو نیز گفته مذاکره‌‌کنندگان در وین خود را با ایده‌های ایران تطبیق داده‌‌اند. باقری کنی رئیس تیم ایرانی نیز ابراز داشته پیشرفت خوبی در رایزنی‌ها محقق کردیم. از سوی دیگر اعضای تیم آمریکا که پس از چند روز تاخیر به محل گفت‌وگوها آمده‌اند، دیداری را با گروه ۱+۴ برگزار کرده‌اند. مذاکرات همچنان ادامه دارد و طرفین اعلام کرده‌اند تا هر زمان نیاز باشد در وین باقی خواهند ماند.

در همین خصوص و در تازه‌ترین ارزیابی از تحولات صورت گرفته در محل مذاکرات، سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه روز دوشنبه در گفت‌وگو با ریانووستی تاکید کرد: «من فکر می‌کنم اکنون احتمال دستیابی به توافق در مقایسه با آنچه قبل از از سرگیری مذاکرات بود، افزایش یافته است. دلایلی وجود دارد تا انتظار پیشرفت (در مذاکرات) را داشته باشیم؛ اما نه سریع بلکه به وضوح؛ و بدون هرگونه عکس‌‌العمل‌‌های شدید و عوامل اضافی که می‌تواند (وضعیت) را پیچیده کند.»

به گزارش «ایرنا» از مسکو، به گفته این مقام ارشد روسیه، پیشنهادهای ارائه شده از سوی ایران در مذاکرات درباره برجام نشان‌دهنده جدیت ایران درباره احیای توافق هسته‌‌ای است. ریابکوف تصریح کرد: «پیشنهادهای دیگری نه تنها از سوی ایران، بلکه از سوی دیگر بازیگران ارائه شده است. مذاکرات برای یافتن یک مخرج مشترک است، ناامید‌کننده نیست. برعکس، مطالبی برای بررسی وجود دارد. درباره پیشنهادهای ایران، من فقط می‌توانم یک چیز بگویم، آنها نهایت جدیت را در رویکرد خود به این کار نشان داده‌‌اند.» معاون وزیر خارجه روسیه افزود، تهدید ایران به تحریم با توجه به در پیش بودن مذاکرات هسته‌‌ای در وین، غیرسازنده است.

  هماهنگی مذاکره‌‌کنندگان با ایده‌های ایران

همزمان دیگر مقام روس یعنی نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در پیامی به وضعیت بررسی طرح‌های پیشنهادی ایران در مذاکرات وین پرداخت. به گزارش «ایسنا»، میخائیل اولیانوف در صفحه توییترش نوشت: مذاکره‌‌کنندگان توانستند خود را با ایده‌های جدید ایران و ضرورت مذاکرات وین تطبیق دهند. کار بر مبنای پیش‌‌نویس‌‌های قبلی ادامه می‌‌یابد. اولیانوف ادامه داد: طرح‌های پیشنهادی ایران به درستی بررسی خواهند شد، یا لحاظ می‌شوند یا رد می‌شوند یا اصلاح می‌شوند؛ روند عادی کار.

اظهارات اولیانوف در پی این مطرح می‌شود که جلسه دوم دور هفتم مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین پس از وقفه‌ای چند روزه، پنج‌شنبه هفته گذشته آغاز به کار کرد. در حال حاضر مذاکرات برجامی در سطح گروه‌های دوجانبه و چندجانبه طرفین توافق و کارگروه‌های کمیسیون مشترک برجام ادامه دارد. ایران اعلام کرده است تنها با هدف رسیدن به توافقی خوب برای لغو کلیه تحریم‌های غیرقانونی آمریکا به مشارکت در مذاکرات وین ادامه می‌دهد. فضای کلی مذاکرات تاکنون از سوی طرفین سازنده ارزیابی شده است. ایران با آغاز دور هفتم مذاکرات وین در دو هفته گذشته، دو سند پیشنهادی، یکی مربوط به لغو تحریم‌های غیرقانونی آمریکا و دیگری مربوط به اقدامات هسته‌‌ای را در مذاکرات ارائه کرده است. قرار است طرفین مذاکرات پس از بررسی این ‌‌طرح‌ها به ایران پاسخ دهند.

نماینده روسیه در مذاکرات وین همچنین در توییتی دیگر از برداشت نادرست از اظهاراتش در مصاحبه با خبرنگاران در روز یکشنبه انتقاد کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، برخی رسانه‌های معاند روز یکشنبه از قول اولیانوف مدعی شده بودند که ایران در مذاکرات هفته قبل برداشت‌های نادرستی از مذاکرات داشته است.

اولیانوف بدون اسم بردن از رسانه خاصی در توییتی جدید نوشت، «برخی از دیپلمات‌ها برای در امان بودن، از مصاحبه کردن خودداری می‌کنند. و حق هم دارند. امروز عصر من عجله داشتم اما به درخواست خبرنگاران اظهاراتی را مطرح کردم که بد برداشت شده است. آگاه باشید که من موقعیت ایران را مثبت ارزیابی کردم نه منفی.» پیش از این صبح روز یکشنبه اولیانوف درباره فضای مذاکرات گفته بود، گفت‌وگوهای وین در حال انجام است. برای امروز تعدادی نشست در قالب‌‌های مختلف برنامه‌‌ریزی شده است. بسیاری از موضوعات باقی‌‌مانده همچنان در دستور کار قرار دارند، اما اکنون پس از وقفه هفته گذشته، به خوبی به آنها مطابق با هنجارها و قواعد دیپلماسی چندجانبه پرداخته می‌شود.

  نشست اعضای ۱+۴ با آمریکا

نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در توییتی دیگر از دیدار و رایزنی شرکای برجام (۱+۴) با هیات آمریکایی درباره وضعیت مذاکرات وین خبر داد. اولیانوف نوشت: شرکای برجام و آمریکا (بدون ایران) نشستی برای ارزیابی وضعیت مذاکرات وین و بحث درباره مسیر پیش رو تشکیل دادند. اولیانوف همچنین یکشنبه شب و پیش از اعلام برگزاری این نشست، از دیدار و رایزنی سه‌جانبه مذاکره‌کنندگان ایران، چین و روسیه درباره روند مذاکرات وین خبر داده بود.

  پیشرفت خوبی در مذاکرات محقق کردیم

ارزیابی مثبت مقامات روسیه در حالی است که معاون وزیر خارجه ایران با بیان اینکه روند مذاکرات وین موفقیت‌آمیز بوده تاکید کرد: همراهی روسیه و چین با موضع ایران روشن است و اختلاف با طرف غربی است. به گزارش «ایسنا»، علی باقری در گفت‌وگو با شبکه المیادین تاکید کرد روند ما در مذاکرات موفقیت‌آمیز بوده و پیشرفت خوبی را محقق کردیم و این پیشرفت می‌تواند زمینه سریعی برای مذاکرات جدی را فراهم کند. او تاکید کرد: مذاکرات روزهای اخیر درباره مسائل مورد اختلاف بود تا رسیدن به توافق را تسریع ببخشیم. همراهی روسیه و چین با موضع ایران روشن و شفاف است و اختلاف با طرف غربی است. باقری در ادامه گفت صهیونیست‌‌ها تلاش دارند در فضای خارج از سالن مذاکرات‌‌ اخلال ایجاد کنند و بر فضای داخل سالن مذاکرات تاثیر بگذارند. معاون وزیر خارجه ایران با اشاره به اختلاف میان موضع انگلیس و اروپا تاکید کرد: ایران با اراده خود بر سر میز مذاکرات حاضر شد و مجبور به این کار نبود. ما از طرف دیگر توقع داریم که طرف مقابل به‌طور منطقی با مذاکرات تعامل کند.

  ابتکاری از طرف مقابل دریافت نکرده‌‌ایم

مذاکره‌کننده ارشد ایران همچنین در گفت‌وگو با «پرس تی وی» گفت: در حال اعمال اصلاحات و دیدگاه‌های ایران بر روی متن پیش‌‌نویس وین ۶ هستیم و این گفت‌وگوها مثبت و رو به جلوست. علی باقری در پاسخ به این سوال که آیا درباره پیشنهادهای جدید ایران مذاکره شروع شده است، گفت: در چند روز گذشته چند جلسه در سطح کارشناسی و مقامات ارشد مذاکره‌کننده داشتیم که  درباره اصلاحات، دیدگاه‌ها و پیشنهادهای طرف ایرانی که روی متن پیش‌‌نویس‌‌های وین ۶ اعمال شده بود گفت‌وگو کردند و این گفت‌وگوها مثبت و رو به جلو بوده است. او در گفت‌وگو با پرس تی وی خاطرنشان کرد: درباره لغو تحریم‌ها و اقدامات هسته‌ای در محورهای متعددی بین دو طرف اختلاف وجود داشته که در پیش‌نویس وین ۶ مشهود بوده و به ویژه در بحث هسته‌ای اختلافات متعدد و متنوع بوده است و در این زمینه هیچ ابتکاری از سوی طرف مقابل دریافت نکرده‌‌ایم اما خودمان در چارچوب اصلاحات و پیشنهادهایی که به طرف مقابل دادیم، دیدگاه‌‌مان را درباره این اختلافات بیان کردیم.

مذاکره‌کننده ارشد ایران بیان کرد در نتیجه تعامل و نشست‌‌هایی که طی چند روز گذشته در سطح کارشناسی و مقام‌‌های ارشد مذاکره‌کننده برگزار شد اختلافات طرفین درباره دامنه و حیطه موضوعات قابل مذاکره در حال کاهش است. وی ابراز امیدواری کرد که طرف‌‌ها در دور جاری مذاکرات به یک جمع‌‌بندی درباره دامنه و حیطه موضوعات قابل مذاکره برسند.

دور هفتم مذاکرات در وین درباره برنامه هسته‌ای ایران در ۲۹ نوامبر (۸ آذر) آغاز شد. موضوع اصلی این گفت‌وگوها لغو تحریم‌های آمریکا علیه ایران است. دور هفتم مذاکرات در دولت جدید ایران (دولت سیزدهم) دوشنبه هشتم آذر ماه با برگزاری نشست افتتاحیه کمیسیون مشترک برجام آغاز و توافق شد کارگروه رفع تحریم‌ها روز سه‌‌شنبه برگزار شود و بعد از آن هم کارگروه هسته‌‌ای در سطح کارشناسان تشکیل جلسه داد و در نهایت چهارشنبه شب دهم آذر ماه هیات ایرانی به ریاست علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه دو سند به طرف مقابل ارائه کرد شامل رفع تحریم‌ها و موضوعات هسته‌‌ای. در پی درخواست طرف اروپایی برای مشورت با پایتخت‌‌ها تنفسی در این مذاکرات ایجاد و دوباره روز (پنج‌شنبه) ۱۸ آذر ماه با برگزاری نشست افتتاحیه کمیسیون مشترک برجام این مذاکرات از سر گرفته شد که هنوز هم در وین در جریان است. روز یکشنبه نیز جلسه کارگروه کارشناسی سوم در هتل کوبورگ برگزار شد.

روز یکشنبه چهارمین روز از مذاکرات وین، با برگزاری نخستین جلسه کارشناسی سوم، موسوم به کارگروه تدابیر اجرایی جان تازه‌‌ای گرفت. این جلسه که با حضور نمایندگان گروه ۱+۴، اتحادیه اروپا و ایران برگزار شد و ادامه خواهد داشت بر نحوه اجرای توافق احیای مفاد برجام نظارت دارد.

روز دوشنبه نیز خبرگزاری تسنیم گزارش داد که هیات ایرانی و برخی دیگر هیات‌‌ها به تصمیم آمریکا درباره اعمال تحریم‌های تازه در آستانه آغاز گفت‌وگوها در وین معترض شده‌‌اند. در همین حال، تیم مذاکره‌‌کننده ایران ضمن تهیه و ارائه فهرستی از تحریم‌هایی که واشنگتن همزمان با ادوار مذاکرات اعمال کرده است، اعلام کرده است واشنگتن نمی‌تواند همزمان با اعمال و تشدید کارزار فشار حداکثری علیه ملت ایران ادعای بازگشت به توافق هسته‌‌ای را داشته باشد. طرف ایرانی تاکید کرده است که ادامه چنین رویکردی از سوی آمریکا، نتیجه عکس دارد و صرفا به پیچیدگی بیشتر در گفت‌وگوها منجر می‌شود.