خط صاف کیفیت خودروهای داخلی

در این گزارش که از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران تهیه شده و به مرداد مربوط می‌شود، ۴۴ خودرو تولید و مونتاژ داخل مورد بررسی کیفی قرار گرفته و ستاره‌بندی شده‌اند. بر این اساس، تمام خودروهای تحت بررسی، ستاره‌های خود را در مقایسه با گزارش کیفی قبلی حفظ کرده و بنابراین تغییر خاصی در سطح کیفی آنها ایجاد نشده است. این در شرایطی است که چند خودرو جدید به لیست ارزیابی کیفی در مرداد اضافه شده و در این بین می‌توان به هیوندایی اکسنت برلیانس H۲۳۰ اشاره کرد.

در روشی که شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران برای ارزیابی کیفی خودروها لحاظ می‌کند، هر محصول بسته به امتیازات کسب شده، بین یک تا پنج ستاره کیفی دریافت کرده و در دسته قیمتی خود جای می‌گیرد. این در شرایطی است که طبق معمول هیچ خودرویی نتوانسته در ارزیابی کیفی مرداد، تمام ستاره‌های موجود را به دست بیاورد. در گزارش منتشره، اخذ یک ستاره، نشان‌دهنده حداقل کیفیت یک خودرو بوده و هرچه تعداد ستاره‌ها بالاتر باشد، به معنای آن است که آن خودرو از سطح کیفی بهتری برخوردار است. در گزارش کیفی مرداد اما طبق روال ماه‌های گذشته، خودروهای تولید داخل در ۵ دسته «بالاتر از ۱۰۰ میلیون تومان»، «بین ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان»، «۵۰ تا ۷۵‌ میلیون تومان»، «۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان» و «زیر ۲۵ میلیون تومان» دسته‌بندی شده و بین یک تا چهار ستاره کیفی به‌دست آورده‌اند. در میان ۴۴ خودرویی که طی دومین ماه تابستان امسال مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته‌اند، ۱۴ خودرو چهار ‌ستاره کیفی را از آن خود کرده‌اند و این یعنی، حدود ۳۲ درصد از خودروهای یاد شده توانسته‌اند به کیفیت نسبتا ایده‌آل دست پیدا کرده و برترین محصولات خودروسازی کشور در مرداد باشند. طبق گزارش منتشره، ۱۴ خودروی داخلی نیز موفق به اخذ سه ستاره کیفی شده‌اند تا در مجموع حدود ۳۲‌درصد از خودروهای ارزیابی شده در مرداد، سه ستاره لقب گرفته و کیفیتی متوسط را ازآن خود کنند. از آن‌سو، اما ۱۶ ‌خودرو نیز توانسته‌اند تنها دو ستاره کیفی را در ارزیابی پنجمین ماه سال‌جاری به دست بیاورند.  بنابراین حدود ۳۶ درصد از خودروهای تولید داخل نیز طی مرداد امسال دوستاره بوده‌اند. با این حساب، در گزارش کیفی جدید، هیچ خودروی تک ستاره‌ای به چشم نمی‌آید و بنابراین خودروسازان را خطر حذف محصول تهدید نمی‌کند. طبق تصمیم وزارت صنعت، معدن و تجارت، قرار بود خودروهای تک ستاره‌ای از چرخه تولید حذف شوند، با این حال در حال حاضر تمام خودروهای داخلی حداقل دو ستاره کیفی را روی دوش خود می‌بینند. این در شرایطی است که با آغاز تحریم‌های ایالات متحده آمریکا علیه خودروسازی ایران، بیم کاهش کیفیت خودروهای داخلی طی ماه‌های آینده می‌رود.

با توجه به تحریم‌های جدید، دسترسی خودروسازان به قطعات خارجی اصل، محدود شده و بنابراین آنها مجبورند بخشی از نیاز خود را از منابع فرعی تامین کنند. این تغییر مسیر تامین می‌تواند روی کیفیت خودروهای داخلی تاثیر منفی بگذارد، زیرا معمولا کیفیت قطعات تامینی از منافع فرعی، پایین تر از قطعات اصلی است و این موضوع کیفیت کلی محصولات را تحت تاثیر قرار خواهد داد. از سوی دیگر، به‌دلیل بروز مشکلات نقدینگی در خودروسازی، مطالبات قطعه سازان معمولا سر وقت پرداخت نمی‌شود و این موضوع نیز می‌تواند کیفیت قطعات تولید داخل را متاثر از خود کند. بنابراین سطح کیفی خودروهای داخلی از دو ناحیه تحت فشار قرار گرفته و باید منتظر ماند و دید خودروسازان چه برنامه‌ای برای مهار این چالش دارند.

نگاهی بیندازیم به جزئیات کیفیت خودروهای داخلی در مرداد، تا مشخص شود سطح کیفی آنها از چه شرایطی برخوردار است. در گزارش منتشره، باز هم خودروهای به اصطلاح گران‌قیمت، بیشترین ستاره‌ها را نصیب خود کرده‌اند، هرچند البته استثناهایی نیز در این مورد به چشم می‌آید. در واقع در چند مورد، خودروهای داخلی و مونتاژی با وجود قیمت بالایی که دارند، حداقل کیفیت را به خود اختصاص داده‌اند. هرچه هست، در دسته خودروهای بالای ۱۰۰ ‌میلیون تومان با سه عضو تقریبا مونتاژی یعنی مزدا۳ شرکت بهمن موتور و سوزوکی گرند‌ویتارای ایران‌خودرو خراسان و پژو ۲۰۰۸ (محصول مشترک ایران‌خودرو و پژو) روبه‌رو می‌شویم که هر سه آنها موفق به کسب چهار ستاره کیفی شده‌اند. این خودروها در گزارش قبلی نیز همین تعداد ستاره را کسب کرده بودند؛ بنابراین تغییر کیفیت خاصی در آنها طی دومین ماه تابستان امسال رخ نداده است. این سه محصول در حال حاضر گران‌ترین خودروهای تولید و مونتاژ داخل به‌شمار می‌روند و همچنین از داخلی‌سازی پایینی برخوردار هستند. در این بین، پژو ۲۰۰۸ اولین محصول پسابرجامی خودروسازی کشور به‌شمار می‌رود و با وجود تعلیق فعالیت‌های پژو در ایران، تولید آن در مرداد ادامه داشته است. آن طور که ایران خودرویی‌ها می‌گویند، قطعات تمام ۱۶ هزار دستگاه پژو ۲۰۰۸ ثبت نامی، تامین شده است، با این حال مشخص نیست تولید این محصول پس از اتمام تعهد موردنظر، ادامه یافته یا متوقف شود. در مورد ویتارا و مزدا۳ هم شرایط به همین شکل است و چون بیشتر قطعات آنها از مسیر واردات تامین می‌شود، ادامه تولید آنها در‌هاله‌ای از ابهام قرار دارد، هرچند هنوز خبری مبنی‌بر توقف تولیدشان منتشر نشده است.  از خودروهای بالای ۱۰۰ میلیون تومان بگذریم و نگاهی بیندازیم به گروه بعدی که محصولات ۷۵ تا ۱۰۰ میلیونی را در خود جای داده است. در این گروه با هشت محصول مونتاژی مواجه می‌شویم که در میان آنها، کیا سراتو و هیوندایی اکسنت و هیوندایی مدل i۲۰ و‌هاوال توانسته‌اند چهار ستاره کیفی را به دست بیاورند. در این بین، سراتو که در شرکت سایپا مونتاژ می‌شود، در گزارش کیفی گذشته نیز چهار ستاره کیفی به‌دست آورده؛ بنابراین سطح کیفی آن در مرداد تغییر خاصی به خود ندیده است. مشخص نیست چرا با وجود آنکه سراتو در حال حاضر خودرویی بالای ۱۰۰ میلیون تومان به حساب می‌آید، شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران همچنان آن را در جمع محصولات ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومانی قرار می‌دهد.

دیگر عضو این گروه یعنی هیوندایی اکسنت اما به تازگی مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته و در همین ابتدا نیز توانسته چهار ستاره را به دست بیاورد. این محصول در کرمان موتور مونتاژ و ممکن است متاثر از تحریم‌ها، با توقف تولید مواجه شود. دیگر میهمان کره‌ای گروه یعنی هیوندایی i۲۰ نیز که در کرمان موتور مونتاژ می‌شود، با کم و زیاد شدن ستاره کیفی مواجه نشده و بنابراین کیفیت آن در مقایسه با تیر ثابت مانده است.  

در گروه تحت بررسی اما پنج خودروی چینی نیز به چشم می‌آید و همه آنها با داخلی‌سازی پایینی در کشور مونتاژ می‌شوند. در این بین،‌ هاوال که میهمان جدید «گروه بهمن» به‌شمار می‌رود، بدون تغییر نسبت به گزارش قبلی، چهار ستاره کیفی دارد. دیگر خودروی چینی این گروه یعنی تیگو ۵ که در مدیران خودرو به مونتاژ می‌رسد، در گزارش کیفی مرداد سه ستاره به دست آورده، بنابراین در مقایسه با گزارش قبلی، تغییری حاصل نکرده است. همچنین جک S۵ نیز به‌عنوان محصول مونتاژی کرمان موتور، با کسب سه ستاره، شرایط کیفی مشابهی با ماه گذشته دارد. این گروه میزبان هایما S۷ مونتاژی ایران‌خودرو نیز هست، خودرویی که بدون تغییر نسبت به گزارش قبلی، سه ستاره کیفی را به دست آورده است. در نهایت عضو جدید گروه ۷۵ تا ۱۰۰ میلیونی‌ها یعنی ام‌وی‌ام X۳۳ جدید، تنها دو ستاره کیفی دارد، بنابراین جزو خودروهایی است که با وجود قیمت بالا، کیفیت متناسبی را به خود نمی‌بیند.

دار و دسته چینی

به گروه خودروهای ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومانی برویم و ببینیم اوضاع ستاره‌ها در این دسته قیمتی به چه شکل است. طبق گزارش اعلامی، تمام خودروهای حاضر در این گروه، مونتاژی‌های چینی هستند و بهترین آنها بسترن نام دارد. این محصول مونتاژی گروه بهمن، در ارزیابی جدید، چهار ستاره کیفی به دست آورده و این نشان می‌دهد نسبت به گزارش قبلی، تفاوتی نداشته است. دیگر عضو این گروه یعنی چانگان که در سایپا مونتاژ می‌شود، تثبیت کیفیت را تجربه و سه ستاره کیفی به دست آورده است. همچنین آریزو ۵ نیز کماکان سه ستاره کیفی را به خود می‌بیند و با این حساب تغییری در سطح کیفی این محصول مونتاژی چینی رخ نداده است. ام‌وی‌ام X۲۲ هم دیگر عضو گروه تحت بررسی است که در مدیران خودرو مونتاژ می‌شود و مانند گزارش قبلی، سه ستاره کیفی دارد. همچنین برلیانس H۳۳۰ نیز به‌عنوان محصول مونتاژی پارس خودرو، با همان سه ستاره خود در این گروه جا خوش کرده است. در نهایت تنها عضو دو ستاره گروه ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومانی‌ها، لیفان X۶۰ نام دارد که در کرمان موتور مونتاژ می‌شود و نسبت به گزارش قبلی تغییری در کیفیت آن ایجاد نشده است.

تداوم صدرنشینی فرانسوی‌ها

نگاهی هم بیندازیم به دسته ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومانی‌ها که بیشترین خودروهای داخلی را در خود جای داده است. مانند چند گزارش قبلی، همچنان رنویی‌ها و پژویی‌ها رده‌های ابتدایی این گروه را به خود اختصاص داده‌اند. بر این اساس، پژو ۲۰۷ معمولی، پژو ۲۰۷ اتومات، تندر-۹۰ پلاس اتومات، رنو ساندرو اتومات، تندر-۹۰ پلاس و پارس‌تندر، شش محصول چهار ستاره این گروه به‌شمار می‌روند. هیچ کدام از این خودروها در مقایسه با گزارش کیفی قبل، با تغییر ستاره‌بندی مواجه نشده‌اند.

در رده‌های هفتم تا دوازدهم اما با خودروهای تندر-۹۰ ایران خودرو، تندر-۹۰ پارس خودرو، رانا، دنا پلاس، پژو ۲۰۶ معمولی و پژو ۲۰۶ صندوقدار مواجه می‌شویم. خودروهای مذکور نیز در مقایسه با گزارش تیر، با تغییرات کیفی خاصی مواجه نشده و سه ستاره به حساب می‌آیند. دیگر خودرو سه ستاره دسته ۲۵ تا ۵۰ میلیونی‌ها، برلیانس H۲۳۰ است که به تازگی میهان این گروه شده و باید منتظر ماند و دید کیفیت آن در گزارش‌های بعدی چه شرایطی خواهد داشت. در گروه مورد بررسی اما ۱۰ خودرو دو ستاره نیز به چشم می‌آید و اتفاقا هیچ کدام از آنها در مقایسه با گزارش قبلی، با تغییر ستاره‌بندی مواجه نشده‌اند. در این بین، ایران خودرو بیشترین نماینده را دارد، به نحوی که دانگ فنگ و دنای معمولی و سورن و پژو پارس تولیدی در کرمانشاه و پژو ۴۰۵ تولیدی در خراسان و همچنین سمند تولیدی سایت تبریز، با دو ستاره کیفی در رده‌های پانزدهم تا بیستم جا خوش کرده‌اند. از سایپا نیز سه نماینده دو ستاره یعنی تیبا۲ و تیبا و ساینا در گروه ۲۵ تا ۵۰ میلیونی‌ها به چشم می‌آید که رده‌های بیست و یکم تا بیست و سوم را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین ام‌وی‌ام۳۱۵ جدید نیز نماینده دو ستاره مدیران خودروبه شمار می‌رود.

جمع دو ستاره‌های ارزان

گزارش کیفی مرداد اما در حالی اعلام شده که در دسته قیمتی زیر ۲۵ میلیون تومان، نام چهار خودروی دو ستاره به چشم می‌آید. پراید ۱۳۱ پارس خودرو، پراید ۱۳۱ سایپا، پراید ۱۳۲ و همچنین پراید ۱۱۱، چهار محصولی هستند که در گروه موردنظر جا خوش کرده و تغییر کیفی خاصی نیز به نام آنها به ثبت نرسیده است.

16 (2)