سایت کدال متعلق به سازمان بورس در گزارشی که خودروسازان ماهانه ارائه می‌کنند، بر رشد یک درصدی تولید خودرو در اردیبهشت نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته تاکید کرده، این در شرایطی است که خودروسازان در فروردین سال جاری نسبت به فروردین 99، رشد 118 درصدی داشته‌اند. اینکه چطور خودروسازان از رشد 118 درصدی فروردین به رشد یک درصدی اردیبهشت‌ رسیدند را باید در افت شدید تولید فروردین 99 که همراه با آغاز شیوع ویروس کرونا و تعطیلی واحدهای خودروساز و قطعه‌ساز بود جست‌وجو کرد. اما همان‌طور که عنوان شد خودروسازان در اردیبهشت‌ رشد یک درصدی تولید را تجربه کردند این به این معناست که نسبت به اردیبهشت پارسال تغییری در تعداد خودروهای تولیدی خودروسازان ایجاد نشده است. براساس گزارش سایت کدال تنها شرکت سایپا رشد 12درصدی را تجربه کرده و ایران‌خودرو با افت تولید 6درصدی و پارس خودرو نیز با افت 2 درصدی همراه شده‌اند. اما ثبات نسبی تولید در دومین ماه از سال جاری را آن هم در سالی که به‌عنوان جهش تولید نام‌گذاری شده باید در رخدادهای مربوط به قیمت‌گذاری سال 1400 جست‌وجو کرد. بر این اساس اگر چه شورای رقابت تنها مرجع قیمت‌گذاری خودروهای داخلی، در 13 اردیبهشت‌ امسال میزان درصد افزایش قیمت محصولات تولیدی خودروسازان را اعلام کرد با این حال به دلیل انتقاد خودروسازان از نحوه قیمت‌گذاری، تقریبا تولید و عرضه خودرو معلق مانده بود. به این ترتیب بی‌تکلیفی قیمت‌گذاری خودرو از یک سو مانع از پرداخت بدهی خودروسازان به واحدهای قطعه‌سازی شد و از سوی دیگر تولید خودرو را (خواسته یا ناخواسته) کاهش داد. آنچه مشخص است خودروسازان سال 1400 را به امید بازگشایی بسته تحول صنعت خودرو که علیرضا رزم‌حسینی سال گذشته از آن رونمایی و برای تصویب به ستاد اقتصادی دولت ارسال کرد، آغاز کردند، این در شرایطی است که قیمت‌گذاری شورای رقابت تا حدودی ناامیدی را برای واحدهای تولیدی خودرو به همراه داشت. شورای رقابت در اردیبهشت‌ به‌طور میانگین افزایش 9 درصدی را برای محصولات تولیدی خودروسازان مصوب کرد این در شرایطی است که تورم بخشی خودرو در زمستان سال گذشته 14درصد اعلام شد.  با این حال شورای رقابت سال گذشته همراه با روند کاهشی قیمت خودرو در بازار که مهم‌ترین دلیل آن کاهش انتظارات تورمی بود، هیچ افزایش قیمتی را برای محصولات تولیدی در نظر نگرفت. با این شرایط خودروسازان امید داشتند شورای رقابت در قیمت‌گذاری  1400،با درنظر گرفتن تورم زمستانه به قیمت‌گذاری بپردازد. حال آنکه این شورا با نادیده گرفتن خواسته خودروسازان رشد 9 درصدی را مصوب کرد. انتقاد خودروسازان از نحوه قیمت‌گذاری، تولید و عرضه خودرو در دومین ماه از فصل بهار را متاثر از خود کرد به‌‌طوری‌که میزان تولید خودرو کاهش یافت و عرضه نیز همراه با توقف فروش‌های فوری روند نزولی به خود گرفت. به این ترتیب می‌توان این‌طور عنوان کرد که نحوه قیمت‌گذاری از سوی شورای رقابت و انتقاد خودروسازان به این روش، انتظارات تولیدی را برآورده نکرد و در نهایت ثبات تولید را رقم زد. با این حال اما شواهد بیانگر آن است که در خرداد رشد تولید در شرکت‌های خودروساز رخ خواهد داد. یکی از مهم‌ترین دلایل این ادعا هم تغییر مسیر قیمت‌گذاری خودرو است. آنچه مشخص است خودروسازان در نهایت با اصرار و پافشاری بر خواسته خود بالاخره توانستند مسیر قیمت‌گذاری خودرو را تغییر دهند؛ به‌طوری‌که برخلاف گذشته قیمت خودروها با توجه به تورم بخشی و در نظر گرفتن بهره‌وری و کیفیت تعیین نمی‌شود بلکه ملاک میزان زیان تولید و حاشیه سود بازار خودروها است.  این نحوه قیمت‌گذاری که طبق خواسته و سلیقه خودروسازان است، اگر تداوم پیدا کند به‌طور حتم از اولین ماه اجرای آن یعنی خرداد رشد تولید را رقم خواهد زد. به‌طوری‌که خودروسازان با این روش قادر خواهند بود بدهی قطعه‌سازان را پرداخت کنند و با کاهش زیان، برای تولید  برنامه ریزی داشته باشند. به این ترتیب آنچه مشخص است اگرچه خودروسازان آغاز خوبی برای تولید 1400 نداشتند، اما به نظر می‌رسد که از سومین ماه فصل بهار روند تولید بهتر شود.

تولید در اردیبهشت

حال سراغ جزئیات تولید در اردیبهشت‌ماه می‌رویم. براساس اطلاعات منتشره در سایت کدال سازمان بورس، سایپا تنها خودروسازی است که در دومین ماه از سال‌جاری رشد تولید را تجربه کرده است. در شرایطی که این شرکت توانسته رشد تولید بیش از 12 درصدی را در بازه زمانی یاد شده رقم بزند، دو خودروساز بزرگ دیگر یعنی ایران خودرو و پارس خودرو به ترتیب افت تولید حول و حوش 6 درصد و 2 درصد را در کارنامه خود ثبت کردند. بر اساس آمار ارائه شده، خودروسازی سایپا تا پایان اردیبهشت 1400 توانسته در مجموع تولید 48 هزار و 560 دستگاه خودرو را نهایی کند. تمرکز این خودروساز روی تولید محصولات خانواده تیبا، وانت 151 و شاهین است. در میان محصولات یاد شده خانواده تیبا بیش از 88 درصد سهم تولید این خودروساز را در بازه زمانی یاد شده به خود اختصاص داده است. نارنجی‌های جاده مخصوص تا پایان اردیبهشت‌ماه امسال تولید 42 هزار و 757 دستگاه از محصولات خانواده تیبا را نهایی کردند.  این میزان تولید از رشد بیش از 95 درصدی محصولات این خانواده در قیاس با مدت زمان یادشده در سال 99 حکایت دارد. وانت‌پراید (پراید 151) با تولید 3 هزار و 626 دستگاه سهمی حول و حوش 7 درصد را از میزان تولیدات این خودروساز تا پایان دومین ماه از سال‌جاری به خود اختصاص داده است. غول نارنجی جاده مخصوص توانسته رشد تولیدی بیش از 31 درصد را در تولید این محصول تجاری سبک به نسبت مدت مشابه در سال قبل رقم بزند.  سایپایی‌ها طی دو ماهه ابتدایی امسال دو هزار و 177 دستگاه شاهین تولید کردند.  حال سراغ دیگر خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران خودرو می‌رویم. این خودروساز تا پایان اردیبهشت‌ماه امسال در مقایسه با همین بازه زمانی افت بیش از 6 درصد را در کارنامه خود ثبت کرده است. ایران خودرویی‌ها توانسته‌اند تا پایان اردیبهشت 1400 تولید 54 هزار و 281 دستگاه از محصولات حاضر در سبد محصولاتی خود را نهایی کنند. تمامی محصولات ایران خودرو به جز رانا افت تولید را طی دو ماه اول امسال در قیاس با همین بازه زمانی در سال گذشته تجربه کرده‌اند. آمارهای منتشر شده در سایت کدال نشان می‌دهد ایران خودرو تعداد 4 هزار و 53 دستگاه رانا را تا پایان اردیبهشت‌ماه امسال در خطوط تولید خود تکمیل کرده است. این میزان تولید در قیاس با تولید سال گذشته رشدی بیش از 311 درصدی را تجربه کرده است. در میان محصولات این خودروساز خانواده پژو سهمی نزدیک به 70 درصد را به خود اختصاص داده است. آبی‌های جاده مخصوص تا پایان اردیبهشت‌ماه امسال تولید 37 هزار و 551 دستگاه از محصولات این گروه را نهایی کردند. بررسی‌ها نشان می‌دهد تولید گروه پژو در مقایسه با همین بازه زمانی در سال گذشته افتی حدود 10 درصد را به خود دیده است. بعد از گروه پژو، دنا در جایگاه دوم به لحاظ سهم تولید در سبد محصولاتی ایران خودرو  قراردارد. آبی‌های جاده مخصوص تا پایان اردیبهشت امسال 6 هزار و 937 دستگاه انواع دنا تولید کردند. این میزان تولید در قیاس با مدت مشابه سال گذشته افت بیش از 12 درصدی را نشان می‌دهد. آبی‌های جاده مخصوص در تولید گروه سمند نیز مانند دنا افت را در کارنامه خود ثبت کردند. غول آبی جاده مخصوص تا پایان دومین ماه از سال‌جاری توانسته تولید 4 هزار و 636 دستگاه از محصولات حاضر در گروه سمند را نهایی کند که در مقابل تولید 5 هزار و 479 دستگاهی سال گذشته، افت بیش از 15 درصدی را نشان می‌دهد. هایما تنها محصول مونتاژی ایران خودرو نیز افت تولید به خود دیده است. آبی‌های جاده مخصوص تا پایان اردیبهشت‌ماه امسال توانسته‌اند 916 دستگاه‌ هایما تولید کنند. این میزان تولید از افتی حدود 11 درصد در قیاس با همین بازه زمانی در سال گذشته حکایت می‌کند. تارا محصول جدید ایران خودرو نیز طی مدت زمان ذکر شده در سال‌جاری 188 دستگاه تولید شده است. حال سراغ جزئیات آمار تولید پارس خودرو به‌عنوان سومین خودروساز بزرگ کشور می‌رویم. پارس خودرویی‌ها تا پایان دومین ماه از فصل بهار توانسته‌اند 15 هزار و 705 دستگاه خودرو تولید کنند. در میان محصولات تولیدی این خودروساز، گروه Q200 (شامل کوئیک R، R پلاس و کوئیک اتومات) جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. سهم گروه Q200 از سبد محصولات این خودروساز در بازه زمانی یاد شده بیش از 76 درصد بوده است. پارس خودرویی‌ها تا پایان اردیبهشت‌ماه 1400 همچنین 12 هزار و 38 دستگاه از محصولات گروه Q200 تولید کرده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشدی بیش از 212 درصد داشته است. اما در آمار تولید سومین خودروساز بزرگ کشور که در سایت کدال منتشر می‌شود تولید کوئیک معمولی به‌صورت جداگانه ثبت می‌شود. پارس خودرویی‌ها تا پایان دومین ماه از سال‌جاری 2 هزار و 353 دستگاه کوئیک معمولی تولید کردند.  این خودروساز توانسته از گروه S200 (ساینا) طی مدت زمان یاد شده، هزار و 218 دستگاه تولید کند. هر دو محصول کوئیک معمولی و گروه S200 سال گذشته در همین بازه زمانی هنوز به سبد محصولاتی پارس خودرو اضافه نشده بودند. پارس خودرویی‌ها همچنان تولید برلیانس محصول مونتاژی خود را تولید کرده است. این خودروساز تا پایان اردیبهشت‌ماه 1400 تولید 33 دستگاه از این محصول را در دستور کار داشته است. مقایسه آمار تولید برلیانس طی مدت زمان یاد شده در سال‌جاری با سال 99 از افت تولید بیش از 96 درصدی حکایت دارد.