مذاکره در مورد تشکیل دولت ائتلافی در آلمان شکست خورد. آنگونه که روزنامه گاردین نوشت این مذاکرات به دو دلیل «مهاجرت» و «تامین انرژی» به شکست انجامید. با شکست مذاکرات، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به دیدار رئیس‌جمهوری رفته است تا در مورد بحران پیش آمده رایزنی کند. به نوشته روزنامه نیویورک تایمز این بدترین بحران آنگلا مرکل در ۱۲ سال صدراعظمی‌اش محسوب می‌شود. گاردین اما می‌گوید که با کنار رفتن حزب دموکرات آلمان، «مامان مرکل» آنگونه که آلمانی‌ها صدراعظم آلمان را خطاب می‌کنند، برای تاسیس دولت ائتلافی حداقل دو راه پیش‌رو دارد: یا به تشکیل دولت اقلیت تن دهد یا اینکه به‌دنبال انتخابات جدید باشد.

اما خبرگزاری آلمان روز دوشنبه گزارش داد که حزب دموکرات آزاد از مذاکرات تشکیل دولت ائتلافی خارج شد. کریستیان لیندنر، رئیس این حزب، گفت که مشکل به عدم اعتماد بین طرفین و نبود ایده‌های مشترک برای مدرنیزه کردن کشور باز می‌گردد. مذاکرات چهار هفته‌ای میان احزاب متحد (دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی)، حزب دموکرات آزاد (FDP) و حزب سبزها برای تشکیل دولت ائتلافی آلمان، با خروج «اف‌دی‌‌پی» از گفت‌وگوها به نتیجه نرسید. شب یکشنبه کریستیان لیندنر، رئیس حزب دموکرات آزاد گفت: «طرفین نتوانستند به یک مبنای اعتمادآفرین و ایده‌ای مشترک برای مدرن کردن کشور دست یابند.»

او در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «ما کسی را به عدول از اصول ‌متهم نمی‌کنیم اما خودمان بر سر مواضع‌مان می‌ایستیم. ما به‌خاطر تغییر انتخاب شدیم. عدم حضور در دولت بهتر است از حضور بد در آن.» لیندنر توضیح داد که پس از چند هفته، اسناد چانه‌زنی‌ها پر از تناقض‌ها، پرسش‌های پاسخ داده نشده و اختلاف ‌نظر بر سر اهداف است. او گفت که حزب دموکرات آزاد حاضر نیست به توافقی تصنعی، آن هم با هزینه مردم تن بدهد. لیندنر گفت که حزب دموکرات آزاد به خطیر بودن وضعیت کشور آلمان واقف است اما چنین تصمیمی را گرفته زیرا تغییرات مورد نظر در مذاکرات قابل دستیابی نبودند.

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، با ابراز تاسف از خروج حزب دموکرات آزاد از مذاکرات ائتلاف گفت احزاب متحد باور داشتند که راه مشترکی برای توافق وجود دارد. او اعلام کرد که مراتب و جزئیات امر را به اطلاع فرانک والتر اشتاین‌مایر، رئیس‌جمهوری آلمان خواهد رساند. آنگلا مرکل افزود که به‌عنوان مسوول دولت، تمام مساعی خودش را به کار می‌گیرد تا آلمان از این وضعیت دشوار بیرون بیاید. کاترین گورینگ اکهاردت، رئیس فراکسیون سبزها در پارلمان آلمان، از «اف‌دی‌پ» انتقاد کرد که به مسوولیت خودش در تشکیل دولت ائتلافی عمل نکرد. کاترین گورینگ اکهاردت گفت: «حزب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی، اف‌دی‌پی‌ و سبزها تنها در نکاتی جزئی با هم اختلاف نظر داشتند. در موضوع حفظ محیط‌زیست، کشاورزی و مهاجرت بین طرفین اشتراک‌نظرها بیشتر از آن چیزی بود که تصورش می‌رفت.»

 جم اوزدمیر، رهبر حزب سبزها نیز تصمیم حزب دموکرات آزاد برای خروج از مذاکرات ائتلافی را نکوهش کرد و گفت: سبزها تا آخرین ثانیه‌ها آماده بودند تا یک ائتلاف تشکیل شود اما یکی از طرفین این آمادگی را نداشت و در این باب تصریح کرد: «متاسفانه اف‌دی‌‌پی‌ از همان آغاز نشان داد که آماده چنین روندی نیست، درحالی‌که سبزها در مذاکرات نسبت به بسیاری مسائل منعطف بودند.»

حزب سوسیال دموکرات آلمان (SPD) هم پس از شکست ائتلاف جامائیکا هرگونه مشارکت در دولت آتی را رد کرد. رولف اشتنگر، معاون این حزب، در توییتر نوشت که موضع این حزب هیچ تغییری نکرده و هر گونه ورود به دولت منتفی است. حزب سوسیال دموکرات پس از ریزش شدید آرایش در انتخابات اکتبر، از ائتلاف بزرگ با احزاب متحده بیرون آمد. در این میان، اتاق صنایع و بازرگانی آلمان نسبت به «فاز طولانی ناامنی» و تاخیر در تشکیل دولت ابراز نگرانی کرده است.

اریک شوایتزر، رئیس این اتاق روشن نبودن وضعیت دولت برای اقتصاد آلمان را «یک نومیدی» خواند. به باور شوایتزر، فرصت برای عبور از مرزهای اید‌ئولوژیک و یافتن راه‌حلی اصولی در این میان از دست رفت: «اینک با تاخیری طولانی در پرداختن به مهم‌ترین مسائل پیش رو مواجه هستیم.» اتاق صنایع و بازرگانی آلمان در عین حال ابراز اطمینان کرده که طرفین بتوانند به مصالحه‌ معقولی دست یابند.

انتخابات دیگر در راه است؟

روزنامه نیویورک‌تایمز می‌نویسد: شکست در مذاکرات برای تشکیل دولت ائتلافی برای بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا موجب شده است که مسیرها به یک انتخابات تازه ختم شود. زیرا تنها یک گزینه دیگر برای دولت ائتلافی باقی مانده و آن هم پیوستن ائتلاف جامائیکا به مذاکرات بود. اما با دست رد زدن به سینه مرکل حالا صدراعظم آلمان مجبور است به گزینه انتخابات جدید بیش از پیش فکر کند.

درحالی‌که به‌نظر می‌رسید مذاکرات بر سر موضوع پناهجویان، مسائل محیط‌زیستی و بحث‌های مالیاتی به خوبی در حال پیشرفت است اما حزب طرفدار تجارت دموکرات آزاد ناگهان اعلام کرد که از مذاکرات خارج شده است. گزینه دیگری که اما برای مرکل باقی‌مانده، تشکیل یک دولت اقلیت با حزب سبزهاست. اما این مورد تاکنون در سطح فدرال در آلمان مورد آزمایش قرار نگرفته است. البته گزینه کم رمق دیگری هم که برای آنگلا مرکل وجود دارد این است که صدراعظم آلمان شرکای خود را متقاعد کند تا با دموکرات‌های چپ میانه‌رو تشکیل یک ائتلاف بزرگ دهند.  با این حال برخی اعتقاد دارند که محتمل‌ترین گزینه موجود برای مرکل انتخابات جدید است.

به همین دلیل است که گفته می‌شود مرکل روز دوشنبه به دیدار رئیس‌جمهوری آلمان رفت تا در مورد امکان انتخابات جدید بحث و گفت‌وگو کند. اما برگزاری انتخابات جدید برای «مامان مرکل» خالی از خطر نیست. کارشناسان می‌گویند که برگزاری انتخابات جدید ممکن است به آرای بیشتر حزب دست راستی آلترناتیو برای دموکراسی بینجامد. چنین ریسکی می‌تواند آینده اتحادیه اروپا را به خطر بیندازد. آلمان حلقه اتصال اتحادیه اروپا است و اگر دست راستی‌ها در انتخابات جدید موقعیت بهتری به‌دست‌آورند، ممکن است به فروپاشی اتحادیه اروپا منجر شود.

روزنامه مهم فرانکفورتر آلگماینه زایتونگ در آلمان می‌نویسد: این دشوارترین لحظه آنگلا مرکل در ۱۲ سال صدراعظمی وی در آلمان بوده است.  ریزش آرای حزب مرکل در انتخابات ماه سپتامبر موجب شد تا وضعیت حزب وی شکننده شود. همین موضوع اما منجر به ورود دست راستی‌ها به پارلمان آلمان پس از جنگ جهانی دوم شد. این حزب درحال‌حاضر ۱۳درصد از آرای مردم این کشور را دارد و در صورتی که مرکل نتواند بحث تشکیل دولت ائتلافی را به سرانجام برساند باید در برابر یک انتخابات جدید سر خم کند.