بده‌بستان دیکتاتور با ژنرال‌ها

اگرچه او هنوز خود را رئیس‌جمهور می‌داند؛ اما سی‌ان‌ان می‌نویسد «نامه استعفای او نوشته شده و شرایط استعفا را پذیرفته است.» کارشناسان بر این باورند که موگابه قصد دارد با استفاده از جملاتی مبهم استعفا دهد تا در موقع مقتضی همه چیز را منکر شود و خود را رئیس‌جمهور قانونی کشور جا زند. اما ارتش قصد دارد نامه استعفای او را با «عباراتی دقیق و روشن بنویسد» تا از احتمالات ناخوشایند در آینده جلوگیری کند.

«جیمی تارابای»، «دیوید مکنزی» و «برنت سویلز»، گزارشگران سی‌ان‌ان می‌نویسند منابع نزدیک که ارتباط مستقیمی با این مذاکرات دارند به سی‌ان‌ان گفته‌اند که ژنرال‌ها امتیازاتی به موگابه داده‌اند تا او حاضر به استعفا شود. از جمله این امتیازات این است که مصونیت کامل به همسرش «گریس» داده شده و دیگر اینکه تمام اموال موگابه دست نخورده باقی بماند. به گفته منابع، هدف حضور تلویزیونی موگابه همانا دادن تضمین به رهبران غیرنظامی بود که اقدام نظامیان امری قانونی است.  گزارشگران سی‌ان‌ان می‌نویسند برای اینکه فرآیند استعفای او به‌صورت رسمی رخ دهد ابتدا باید نامه استعفای او به دست رئیس پارلمان داده شود. دلیل دیگری که گفته شده موجب پذیرش استعفا از سوی موگابه شده این است که کمیته مرکزی حزب حاکم اتحاد ملی آفریقا معروف به «زانو – پی اف» پیش‌تر به رابرت موگابه اعلام کرده بود که یا تا ظهر روز دوشنبه (دیروز) از ریاست‌جمهوری استعفا می‌دهد یا در روزهای آتی با روند استیضاح مواجه خواهد شد. به دنبال این تحولات هزاران نفر از مردم زیمبابوه به خیابان‌ها ریختند و خواستار استعفای او شدند.

پشت‌پرده سقوط موگابه

«نوریمیتسو اونیشی»، گزارشگر نیویورک تایمز، در گزارش ۱۹ نوامبر خود به دلایل پشت پرده سقوط موگابه اشاره کرده و می‌نویسد سقوط سریع موگابه که طی ۴ دهه مخالفان خود را لگدمال کرده، هیچ‌کس را غیر از خودش متعجب نکرد. سال‌ها او به امنیت – و توانمندی- خودش اطمینان داشت؛ به‌گونه‌ای‌که ماه‌ها دوری از پایتخت آن هم برای تعطیلات نمی‌توانست تهدیدی برای او و رژیمش به‌وجود‌ آورد. اما در ۹۳ سالگی کنترل او بر حزب حاکم و بر ارتش چنان افت کرد که در لحظه‌ای تمام قدرت چند دهه‌ای او را پنبه کرد. در کوتاه زمانی همان ارتشی که از او فرمان می‌برد، وی را در حبس خانگی قرار داد. نیویورک‌تایمز معتقد است زنجیره تحولات منجر به سقوط موگابه از ۶ نوامبر شروع شد زمانی که او معاون خود «امرسون منانگاگوا» را که متحد نزدیک ارتش بود برکنار کرد و سعی کرده بود فرمانده ارتش را هم بازداشت کند.

موگابه در نهایت با ارتش و متحدان سیاسی‌اش در نزاع بلندمدت درون حزب حاکم سر شاخ شد. برخی رهبران غیرنظامی و چهره‌های حزبی می‌گفتند: «او از خط قرمز عبور کرده و نباید به او اجازه چنین کاری را داد.» منانگاگوا برای فرار از دستگیری به موزامبیک و آفریقای جنوبی رفت که هر دو از متحدانش هستند. او در آفریقای جنوبی رهبران آن کشور را در جریان مداخله ارتش قرار داده و گفته بود که نام آن را «کودتا نگذارید». «کناستانتینو چیونگا»، فرمانده ارتش هم در سفر رسمی چین بود که خبر بازداشت خود را شنید. قرار بود پلیس او را به محض نشستن هواپیمایش در ۱۲ نوامبر بازداشت کند؛ اما پیش از اقدام پلیس، سربازان حامی فرمانده وارد فرودگاه شده و مانع بازداشت وی شدند. در عوض، چیونگا به نیروهای پلیس اعلام کرد که با فرمانده‌شان که وفادار به موگابه است «معامله خواهد کرد.» ظرف چند روز تانک‌ها وارد پایتخت شدند و سربازان، موگابه را کنار زدند. این در واقع، یک درگیری بلندمدت درون حزبی در «زانو پی. اف» بود. همسر موگابه هم که از سوی پلیس حمایت می‌شد برادرزاده خود را به‌عنوان فرمانده ارتش اعلام کرد.

آنها سیاستمداران جوانی بودند که تجربه‌ای در جنگ‌های آزادی‌بخش نداشتند. نیویورک‌تایمز معتقد است حزب منانگاگوا به نام «کروکودیل» دست برتر را داشت. این روزنامه بر این باور است که سه چیز زمینه‌ساز سقوط موگابه شد: «اخراج منانگاگوا»، «دشمنی‌های درون حزبی» و «گریس» همسر موگابه. این مثلث باعث شد موگابه توان سیاسی- نظامی خود را برای تقابل با مخالفان از دست بدهد. در واقع، مخالفان پایگاه قدرت موگابه (ارتش و حزب) را تسخیر و عملا او را از موجودیت تهی کردند.